Βαθιές πληγές αλλά όχι «θανατηφόρες» υπέστη και η αγορά βραχυχρόνιας μίσθωσης ακινήτων στη χώρα μας το 2020, με την ευελιξία και τα χαρακτηριστικά του προϊόντος που προσφέρει να καταφέρνουν να περιορίσουν τις απώλειες.
Αυτό προκύπτει τουλάχιστον από τα στοιχεία της AirDNA (εταιρείας που επεξεργάζεται τα στοιχεία κρατήσεων στις πλατφόρμες Airbnb και Vrbo) που παρουσιάστηκαν διήμερο συνέδριο BnB Greece Conference στην Αθήνα.
Σύμφωνα με αυτά το ποσοστό των ιδιοκτητών που αποχώρησαν από τις πλατφόρμες διαμοιρασμού κατοικιών τον προηγούμενο χρόνο έφτασε μόλις το 11,6%. Την ίδια στιγμή οι κρατήσεις μειώθηκαν κατά 28,5% ενώ η μέση ημερήσια τιμή κατέγραψε απώλειες της τάξης του 6,7% φτάνοντας τα 11,29 ευρώ το 2020 από τα 119,24 ευρώ που ήταν το 2019. Η μεγαλύτερη μείωση βέβαια καταγράφηκε στο έσοδο ανά διαθέσιμο δωμάτιο (revenue per available room – RevPar) η οποία έφτασε το 35%, κι αυτό λόγω της πτώσης στις πληρότητες και στον αριθμό των διανυκτερεύσεων.
Αξίζει να σημειωθεί ότι ειδικά στην περίπτωση της αποχώρησης των ιδιοκτητών από τις πλατφόρμες το νούμερο δεν είναι ενδεικτικό, αφού σύμφωνα με παράγοντες της αγοράς πολλοί είναι εκείνοι που δεν έχουν ακυρώσει τις καταχωρήσεις αλλά έχουν προχωρήσει σε μακροχρόνιες μισθώσεις μέχρι να αντιστραφεί το κλίμα στον κλάδο του τουρισμού. Άλλωστε οι «βίαιες» εκδιώξεις ενοικιαστών από ιδιοκτήτες είναι κάτι που παρατηρήθηκε όλα τα προηγούμενα χρόνια όπου ο κλάδος της βραχυχρόνιας μίσθωσης γνώριζε αντίστοιχη άνθιση με αυτή της τουριστικής δραστηριότητας.
Τόσο στην Ελλάδα όσο και διεθνώς τις καλύτερες επιδόσεις σημείωσαν οι παραθαλάσσιες περιοχές. Στην περίπτωση της χώρας μας μάλιστα δεν ήταν λίγο εκείνοι που επέλεξαν να περάσουν μεγάλο μέρος του καλοκαιριού σε κάποιο ενοικιαζόμενο σπίτι εκμεταλλευόμενοι και την συνθήκη της εξ αποστάσεως εργασίας που εφαρμόζεται ενόψει κορονοϊού σε όποιες επιχειρήσεις είναι εφικτή. Οι τουρίστες μακράς διαμονής – αλλιώς covid τουρίστες – μάλιστα κυριάρχησαν σε περιοχές της Κρήτης ή και στα νησιά των Κυκλάδων προσφέροντας μια κάποια ανάσα στην αγορά.
Μεγάλος ασθενής ήταν βέβαια και η ελληνική πρωτεύουσα, στα καταλύματα βραχυχρόνιας μίσθωσης της οποίας κυριάρχησαν οι εγχώριοι επισκέπτες. Οι Έλληνες μάλιστα που επισκέφτηκαν την Αθήνα το 2020 βρίσκονται για πρώτη φορά στην πρώτη θέση της λίστας των επισκεπτών, ακολουθούμενοι από τους Άγγλους, του Γάλλους τους Γερμανούς και τους Ισπανούς. Να σημειωθεί ότι μεταξύ 2017 – 2019 την πρώτη θέση στη βραχυχρόνια μίσθωση στην Αθήνα κατείχαν οι επισκέπτες από τις ΗΠΑ, και τη δεύτερη θέση σταθερά η Μεγάλη Βρετανία.
Φυσικά τα πτωτικά «ρεκόρ» που κατέγραψε η βραχυχρόνια μίσθωση δεν χαρακτήρισαν μόνο την Ελληνική πρωτεύουσα αλλά και αυτές άλλων ευρωπαϊκών χωρών που έχουν καθιερωθεί ως δημοφιλείς τουριστικοί προορισμοί όπως Γαλλία, Γερμανία, Αγγλία.
Κατακόρυφη πτώση στα έσοδα
Το αρνητικό πρόσημο της βραχυχρόνιας μίσθωσης έρχεται να συμπληρώσει τα «κακά μαντάτα» που κόμισε η πανδημία στον τουριστικό κλάδο όλη την προηγούμενη χρονιάς. Να θυμίσουμε ότι τα έσοδα μειώθηκαν κατά 78,2% στο εννεάμηνο του 2020 σε σχέση με το αντίστοιχο διάστημα του 2019.
Το μέσο ποσοστό πληρότητας των ξενοδοχείων ακόμα και την θεωρητικά ανεβασμένη καλοκαιρινή περίοδο (το τρίμηνο Ιουλίου-Σεπτεμβρίου 2020) έφτασε μόλις το 23% (από 71% το αντίστοιχο διάστημα του 2019), με τη σχετικά καλύτερη επίδοση του Αυγούστου να μην ξεπερνά το 30%.
Σε ελεύθερη πτώση βρέθηκαν και οι λοιποί βασικοί δείκτες, όπως η μέση ημερήσια χρέωση (average daily rate – ADR) και τα έσοδα ανά διαθέσιμο δωμάτιο (RevPAR).
Βάσει των πρόσφατων στοιχείων της ΕΛΣΤΑΤ, ο δείκτης απασχόλησης στον κλάδο του τουρισμού, σημείωσε πτώση 35,9% κατά το δεύτερο τρίμηνο του 2020 (σε σχέση με το δεύτερο τρίμηνο του 2019), ενώ οι μισθοί και οι αποδοχές στον κλάδο μειώθηκαν κατά 69,7%.
Επίσης απώλειες ύψους 41,6 δισ. ευρώ είχαν στον τζίρο τους, λόγω της πανδημίας, οι εγχώριες επιχειρήσεις πέρυσι σε σχέση με το 2019, ενώ για αυτές που τέθηκαν σε αναστολή λειτουργίας με κρατική εντολή τον Μάρτιο 2020 η μείωση του τζίρου ανήλθε σε περίπου 10,8 δισ. ευρώ.
Νίκη Παπάζογλου