Ο αμερικανός πρόεδρος Ντόναλντ Τραμπ κλιμάκωσε τον εμπορικό πόλεμο που ξεκίνησε μετά την επιστροφή του στον Λευκό Οίκο, ανακοινώνοντας χθες Τετάρτη νέους δασμούς, ξεκινώντας από το επίπεδο του 10% και επιβάλλοντας υψηλότερους σε ορισμένους εμπορικούς εταίρους των ΗΠΑ.
Ο εμπορικός πόλεμος, που αναμένεται να έχει συνέχεια με τα αντίμετρα που πιθανόν θα ανακοινώσουν οι εμπορικοί εταίροι των ΗΠΑ, προεξοφλείται πως θα οδηγήσει σε αύξηση τιμών παγκοσμίως.
«Είναι η ανακήρυξη της ανεξαρτησίας μας», είπε ο Τραμπ κατά την ομιλία του στον Κήπο των Ρόδων του Λευκού Οίκου, παρουσιάζοντας μια λίστα με «αμοιβαίους» τελωνειακούς δασμούς. «Αμοιβαίοι σημαίνει πως ό,τι κάνουν σε εμάς, κάνουμε σε αυτούς. Είναι πολύ απλό, δεν θα μπορούσε να είναι πιο απλό», συμπλήρωσε ο πρόεδρος των ΗΠΑ, υπογραμμίζοντας πως είναι «μια από τις πιο σημαντικές ημέρες στην αμερικανική ιστορία».
Συγκεκριμένα, ο Τραμπ ανακοίνωσε δασμούς ύψους 10%, με ορισμένες χώρες που ο Λευκός Οίκος έχει θεωρήσει ως τους «χειρότερους παραβάτες» να πλήττονται με υψηλότερους συντελεστές. Οι νέοι συντελεστές επηρεάζουν περίπου 100 χώρες, με 60 από αυτές να αντιμετωπίζουν τους υψηλότερους φόρους εισαγωγής.
Οι ΗΠΑ θα επιβάλουν δασμούς 10% στο Ηνωμένο Βασίλειο και 20% στην ΕΕ.
Στις χώρες που θα αντιμετωπίσουν υψηλότερους αμοιβαίους δασμούς περιλαμβάνονται η Κίνα (34%), το Βιετνάμ (46%), η Ταϊλάνδη (36%), η Καμπότζη (49%) και η Ιαπωνία (24%).
Επέβαλε επίσης δασμό 25% σε όλα τα αυτοκίνητα ξένης κατασκευής, ο οποίος θα τεθεί σε ισχύ τα μεσάνυχτα της Πέμπτης στην ανατολική ακτή των ΗΠΑ.
— Rapid Response 47 (@RapidResponse47) April 2, 2025
Ο Τραμπ υποστήριξε ότι οι δασμοί θα αποπληρώσουν το δημόσιο χρέος και θα αποκαταστήσουν την αμερικανική παραγωγή.
Ο Olu Sonola, επικεφαλής της οικονομικής έρευνας για τις ΗΠΑ στον οίκο Fitch Ratings, χαρακτήρισε τους δασμούς «game-changer, όχι μόνο για την οικονομία των ΗΠΑ αλλά και για την παγκόσμια οικονομία. Πολλές χώρες πιθανότατα θα καταλήξουν σε ύφεση».
Ο Καναδάς και το Μεξικό δεν συμπεριλήφθηκαν στον σημερινό νέο γύρο δασμών. Ο Λευκός Οίκος δήλωσε ότι θα ασχοληθεί με τις δύο χώρες χρησιμοποιώντας ένα πλαίσιο που έχει καθοριστεί σε προηγούμενα εκτελεστικά διατάγματα.
Αντιδράσεις από ΕΕ
Αμεση ήταν η μεμονωμένη αντίδραση πολλών ευρωπαίων ηγετών απέναντι στις ανακοινώσεις Τραμπ, ενώ η επικεφαλής της Κομισιόν Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν νωρίς το πρωί της Τετάρτης προειδοποίησε ότι οι τελωνειακοί δασμοί που ανακοίνωσε χθες Τετάρτη ο πρόεδρος των ΗΠΑ Ντόναλντ Τραμπ απειλούν να καταφέρουν «μείζον πλήγμα» στην παγκόσμια οικονομία και διεμήνυσε πως η Ευρωπαϊκή Ένωση είναι «έτοιμη να ανταποδώσει» τα μέτρα αυτά.
Οι συνέπειες θα είναι πολύ σοβαρές για εκατομμύρια ανθρώπους σε όλο τον κόσμο, υπογράμμισε η πρόεδρος της Κομισιόν, στεκόμενη στο ότι θα υποφέρουν ιδίως όλες οι επιχειρήσεις.
Πρόσθεσε, πρόσθεσε ακόμη, πως η ΕΕ πέρα από το ότι είναι έτοιμη να αντιδράσει, προετοιμάζει ήδη περαιτέρω πακέτα μέτρων για να υπερασπιστεί τα συμφέροντά της.
Διαβεβαίωσε ότι η ΕΕ θα επιδείξει ενιαία στάση και επέμεινε στο ότι η Ένωση είναι η δύναμη των κρατών μελών της. Υποσχέθηκε πως η ΕΕ θα σταθεί στο πλάι όσων πλήττονται, ενώ μεταξύ άλλων σημείωσε ότι είναι έτοιμη να συζητήσει «και να πάμε από την αντιπαράθεση στη διαπραγμάτευση».
Οι αγορές έχουν ήδη αρχίσει να αντιδρούν
Η τιμή του χρυσού έσπασε ρεκόρ τις πρώτες πρωινές ώρες σήμερα, ξεπερνώντας τα 3.150 δολάρια, μερικές ώρες μετά την αναγγελία καταιγισμού τελωνειακών δασμών από τον αμερικανό πρόεδρο Ντόναλντ Τραμπ, που βάζουν στο στόχαστρο ειδικά την Ασία και την Ευρωπαϊκή Ένωση.
Περί τις 02:20 (ώρα Ελλάδας), η ουγκιά του πολύτιμου μετάλλου κατέγραφε άνοδο 0,80%, φθάνοντας σε νέο ιστορικό υψηλό: 1.319 δολάρια. Το προηγούμενο ρεκόρ καταγράφτηκε μόλις προχθές Τρίτη.
Στο χρηματιστήριο του Σίδνεϊ, από τα πρώτα που άνοιξαν διεθνώς μετά τις ανακοινώσεις στην Ουάσιγκτον, βασικός δείκτης έπεφτε 1,8%. Στην αγορά παραγώγων στο Τόκιο, η πτώση ήταν πολύ πιο θεαματική (-6%). Στις ηλεκτρονικές συναλλαγές μετά το κλείσιμο της Γουόλ Στριτ -γενικά ευμετάβλητες-, ο Dow Jones έπεφτε 2,4%, ο Nasdaq 4,25%, ο S&P 500 3,4%.
Στις αγορές συναλλάγματος, το γεν, που γενικά θεωρείται τοποθέτηση-ασφαλές καταφύγιο από χρηματομεσίτες, κατέγραφε άνοδο 1% έναντι του αμερικανικού δολαρίου.
JPMorgan: Ένα σημαντικό μακροοικονομικό σοκ
«Εάν ο πρόεδρος Ντόναλντ Τραμπ διατηρήσει τους μαζικούς δασμούς που ανακοίνωσε σήμερα, η πρωτοφανής εμπορική πολιτική του θα προκαλέσει πιθανότατα την πτώση τόσο της αμερικανικής όσο και της παγκόσμιας οικονομίας το 2025», προειδοποίησαν αναλυτές της JPMorgan.
Η JPMorgan σημείωσε ότι οι δασμοί θα αυξήσουν τους φόρους των Αμερικανών κατά 660 δισ. δολάρια ετησίως, τη μεγαλύτερη αύξηση φόρων στην πρόσφατη μνήμη με διαφορά. Θα προκαλέσουν επίσης εκτίναξη των τιμών, προσθέτοντας 2% στον Δείκτη Τιμών Καταναλωτή, ένα μέτρο του πληθωρισμού στις ΗΠΑ που αγωνίζεται να επανέλθει στη γη τα τελευταία χρόνια.
«Ο αντίκτυπος στον πληθωρισμό θα είναι σημαντικός», ανέφεραν οι αναλυτές. «Θεωρούμε την πλήρη εφαρμογή αυτών των πολιτικών ως ένα σημαντικό μακροοικονομικό σοκ».
