Κομβικός είναι ο ρόλος του σταθμού Υγροποιημένου Φυσικού Αερίου στη Ρεβυθούσα για την ενεργειακή ασφάλεια, όχι μόνο της χώρας, αλλά και της ευρύτερης Νοτιοανατολικής Ευρώπης. Δεν είναι τυχαίο ότι με βάση πηγές του υπουργείου Περιβάλλοντος και Ενέργειας σε συνέχεια της χθεσινής επίσκεψης της Επιτρόπου Ενέργειας της Ευρωπαϊκής Ένωσης, Kadri Simson στη Ρεβυθούσα, η Βουλγαρία και η Ρουμανία ζήτησαν και απέκτησαν πρόσβαση στο σταθμό Υγροποιημένου Φυσικού Αερίου του ΔΕΣΦΑ εν μέσω του πολέμου στην Ουκρανία και της ενεργειακής κρίσης.
Δεν είναι τυχαίο ότι χθες κατά την επίσκεψη στις εγκαταστάσεις του ΔΕΣΦΑ η Επίτροπος Ενέργειας της Ευρωπαϊκής Ένωσης, Kadri Simson σημείωσε ότι «η Ελλάδα, με τις υπάρχουσες και τις προγραμματισμένες υποδομές της, παίζει καίριο ρόλο στην ασφάλεια του εφοδιασμού της ΕΕ με φυσικό αέριο».
Σημειώνεται ότι ήδη για το Μάιο έχει προγραμματιστεί η εκφόρτωση 142.500 κυβικών μέτρων υγροποιημένου αερίου για λογαριασμό της MET Energy που δραστηριοποιείται στη Βουλγαρία.
Είναι προφανές ότι με δεδομένες τις αποφάσεις της ΕΕ για απεξάρτηση από το ρωσικό φυσικό αέριο και παρά το γεγονός, ότι μια πιθανή διακοπή της ροής φυσικού αερίου από τη Ρωσία είναι μεγάλη πρόκληση και με υψηλό δείκτη δυσκολίας καθώς θα δημιουργήσει σημαντικά προβλήματα στην ευρύτερη περιοχή της ΝΑ Ευρώπης, ανοίγεται ένα “παράθυρο” για την Ελλάδα να ενισχύσει το γεωτρατηγικό της ρόλο και να καταστεί η βασική “οδός” για το αέριο της ΝΑ Ευρώπης. Και μάλιστα χτίζοντας εναλλακτικό δρόμο που δε θα περιλαμβάνει την Τουρκία. Ουσιαστικά οι τερματικοί σταθμοί LNG αλλά και τα νέα δίκτυα με φορά ροής πλέον από Νότο προς Βορρά θα αποτελέσουν το κλειδί της απεξάρτησης για τις Βαλκανικές χώρες και από το ρωσικό αέριο αλλά και από έναν “τουρκικό εναγκαλισμό”.
Η “εξάρτηση” από τη Ρωσία
Βέβαια προς ώρας μια πλήρης απεξάρητηση από το Ρωσικό αέριο είναι πολύ δύσκολη καθώς, όπως τονίζουν στελέχη της αγοράς, δεν υπάρχουν διαθέσιμες ποσότητες άμεσα από τις αγορές Υγροποιημένου Φυσικού Αερίου.
Υπενθυμίζεται ότι η ευρύτερη περιοχή μας βασίζεται κατά 50% σε εισαγωγές από τη Gazprom για να καλύψει τις ανάγκες της. Μια αποκοπή, δε, των ροών αυτών, θα πρέπει να καλυφθεί από προμήθειες LNG ή μέσω του Νότιου Διαδρόμου, δηλαδή του ΤΑΡ που βέβαια διέρχεται και από την Τουρκία. Η εκτιμώμενη ποσότητα που θα χαθεί και θα πρέπει να καλυφθεί εναλλακτικά στη συνέχεια ανέρχεται στα 25 bcm (δισεκατομμύρια κυβικά μέτρα αερίου). Είναι προφανές λοιπόν ότι είτε λόγω των αποφάσεων της ΕΕ για απεξάρτηση είτε λόγω του “πολέμου” με αιχμή τις πληρωμές προμηθειών φυσικού αερίου σε ρούβλι, η αύξηση των ροών Υγροποιημένου Φυσικού Αερίου λειτουργεί ως εναλλακτική.
Το σχέδιο για την ενεργειακή θωράκιση
Στο πλαίσιο πάντως της επίσκεψης της Επιτρόπου στις στρατηγικές υποδομές του ΔΕΣΦΑ, ο υπουργός Περιβάλλοντος και Ενέργειας, Κώστας Σκρέκας, ο κ. Σκρέκας παρουσίασε τα μέτρα που έχει λάβει η Ελλάδα για τη στήριξη της κοινωνίας από τις επιπτώσεις της διεθνούς ενεργειακής κρίσης, η οποία, όπως ανέφερε σχετική ανακοίνωση, “εντείνεται με την παράνομη εισβολή της Ρωσίας στην Ουκρανία, καθώς και τις δράσεις για τη διαφοροποίηση των πηγών προμήθειας και των οδεύσεων ενέργειας στο πλαίσιο του σχεδίου REPowerEU για την απεξάρτηση της Ευρώπης από τις εισαγωγές ρωσικών ορυκτών καυσίμων.”
Η Ρεβυθούσα και οι δυο εναλλακτικές
Παράλληλα, ο Έλληνας Υπουργός απευθυνόμενος στην Επίτροπο, αναφέρθηκε στις ενέργειες που έχει δρομολογήσει η Κυβέρνηση για τον εφοδιασμό της χώρας μας με φυσικό αέριο, σε περίπτωση διακοπής της τροφοδοσίας από τη Ρωσία. Μεταξύ αυτών είναι και η επέκταση της αποθηκευτικής ικανότητας του τερματικού σταθμού της Ρεβυθούσας με την προσθήκη μιας πλωτής δεξαμενής στις τρεις υπάρχουσες στο νησί.
Σύμφωνα με πληροφορίες, πέρα από την πλωτή δεξαμενή με τη μίσθωση ενός πλοίου LNG, εξετάζεται και η προσθήκη μόνιμης πλωτής δεξαμενής, που όμως απαιτεί μια πιο μακρόχρονη διαδικασία. Εκτιμάται, δε, ότι εφόσον επιλεγεί η λύση για πλοίο Υγροποιημένου Φυσικού Αερίου, τότε θα γίνει μίσθωση για ένα διάστημα 12 μηνών. Μάλιστα σε δυο μόλις μήνες μπορεί να βρίσκεται στη Ρεβυθούσα. Όπως, πάντως, αναφέρεται, όποια λύση επιλεγεί, θα υλοποιηθεί μετά από διαγωνισμό και κατόπιν έγκρισης από τη ΡΑΕ ενώ το όφελος από την προσθήκη της πλωτής δεξαμενής δεν είναι μόνο ότι θα αναβαθμιστεί η αποθηκευτική δυνατότητα στη Ρεβυθούσα, αλλά κυρίως ότι θα αυξηθεί η ευελιξία ως προς την δυνατότητα υποδοχής πλοίων ΥΦΑ. Δηλαδή, σε περίπτωση που υπάρχει “μπλοκ” στις ροές αερίου από τη Ρωσία και εκτιναχθεί η ζήτηση για LNG αλλά και ο βαθμός δυσκολίας ανεύρεσης φορτίων, λόγω της εκτίναξης της ζήτησης, η ύπαρξη αποθηκευτικών χώρων μπορεί να δώσει ευχέρεια κινήσεων στην αγορά.
Αποθήκη αερίου στη Νότια Καβάλα
Παράλληλα στο φόντο αυτό στο κάδρο μπαίνει και η υπόγεια αποθήκη φυσικού αερίου στην Καβάλα. Βέβαια η ωρίμανση ενός τέτοιου έργου απαιτεί χρόνο ενώ βέβαια πλέον ο προϋπολογισμός του έχει εκτιναχθεί, είτε λόγω του κόστους κατασκευής, λόγω της αύξησης των πρώτων υλών κτλ, είτε βέβαια λόγω της αύξησης των τιμών του φυσικού αερίου (που ανεβάζει το κόστος για την πλήρωση της δεξαμενής στο επίπεδο που απαιτείται για να λειτουργήσει). Υπενθυμίζεται ότι σε σχέση με την αποθήκευση έχουν αλλάξει τα δεδομένα καθώς υπάρχει η υποχρέωση για τα κράτη – μέλη (όπως η Ελλάδα) που δεν διαθέτουν αποθήκες, να χρησιμοποιούν αποθήκες άλλων χωρών – μελών για το 15 % της ετήσιας κατανάλωσής τους.
Χθες μάλιστα το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο έδωσε πράσινο φως στη σχετική πρόταση που προβλέπει επίσης να θεσπιστεί ένα υποχρεωτικό ελάχιστο ποσοστό πλήρωσης των αποθηκών φυσικού αερίου, το οποίο θα είναι 80% έως την 1η Νοεμβρίου 2022 και 90% για τα επόμενα έτη. Η πρόταση εγκρίθηκε με τη διαδικασία του κατεπείγοντος και θα αποτελέσει τώρα αντικείμενο διαπραγμάτευσης με τους αρμόδιους υπουργούς των κρατών μελών.
