Ο Αμερικανός πρόεδρος Ντόναλντ Τραμπ κλιμάκωσε τον εμπορικό πόλεμο που ξεκίνησε μετά την επιστροφή του στον Λευκό Οίκο, ανακοινώνοντας την περασμένη Τετάρτη νέους δασμούς, ξεκινώντας από το επίπεδο του 10% και επιβάλλοντας υψηλότερους σε ορισμένους εμπορικούς εταίρους των ΗΠΑ
«Είναι η ανακήρυξη της ανεξαρτησίας μας», είπε ο Τραμπ κατά την ομιλία του στον Κήπο των Ρόδων του Λευκού Οίκου, παρουσιάζοντας μια λίστα με «αμοιβαίους» τελωνειακούς δασμούς. «Αμοιβαίοι σημαίνει πως ό,τι κάνουν σε εμάς, κάνουμε σε αυτούς. Είναι πολύ απλό, δεν θα μπορούσε να είναι πιο απλό», συμπλήρωσε ο πρόεδρος των ΗΠΑ, υπογραμμίζοντας πως είναι «μια από τις πιο σημαντικές ημέρες στην αμερικανική ιστορία».
Στην Κίνα επιβλήθηκαν δασμοί 34%, στην ΕΕ δασμοί 20%, στο Ηνωμένο Βασίλειο 10%, στην Ιαπωνία 24%, στη Νότια Κορέα 25% ενώ στο Βιετνάμ 46%. Με την παγκόσμια οικονομία να κλυδωνίζεται στους ρυθμούς ενός διεθνούς εμπορικού πολέμου, η Ευρωπαϊκή Ένωση υπόσχεται σθεναρή απάντηση ενώ στην Ασία Κίνα, Ιαπωνία και Νότια Κορέα προετοιμάζουν συντονισμένη «δράση».
Πως επηρεάζεται η ελληνική ναυτιλία
Η επιβολή λιμενικών τελών και δασμών στα κινεζικά πλοία επηρεάζει και τους Έλληνες πλοιοκτήτες. Η συνεργασία των «Greeks» με τα κινεζικά ναυπηγεία για την ενίσχυση, αλλά και ανανέωση των στόλων τους, είναι γνωστή. Σήμερα, περισσότερο από το 65% των παραγγελιών των Ελλήνων πλοιοκτητών γίνεται στην Κίνα, ποσοστό που αναμένεται να αυξηθεί στα επόμενα χρόνια.
Η εξάρτηση αυτή από την κινεζική ναυπηγική βιομηχανία καθιστά την ελληνική ναυτιλία ιδιαίτερα ευάλωτη στην επιβολή τέτοιων τελών. Εξέλιξη που θα μπορούσε να οδηγήσει τους πλοιοκτήτες στην επιλογή άλλων χωρών για την κατασκευή πλοίων, όπως η Ιαπωνία και η Νότια Κορέα.
Σημειώνεται πως οι ΗΠΑ παραμένουν μία από τις μεγαλύτερες αγορές και εξαγωγείς παγκοσμίως, με τη ναυτιλία να έχει καθοριστική σημασία για την οικονομία τους. Η αύξηση του κόστους μεταφορών προς τις ΗΠΑ δεν αφορά μόνο την ελληνική ναυτιλία, αλλά μπορεί να επηρεάσει ολόκληρη τη διεθνή αγορά.
Υπενθυμίζεται πως η ελληνόκτητη ναυτιλία αντιστοιχεί στο 20% της παγκόσμιας θαλάσσιας μεταφορικής δυναμικότητας.
Τις έντονες ανησυχίες για τις πιθανές ακούσιες συνέπειες που μπορεί να έχουν τα προτεινόμενα μέτρα των ΗΠΑ για τη ναυτιλιακή εφοδιαστική και τη ναυπηγική βιομηχανία της Κίνας, εξέφρασε ο Γενικός Γραμματέας του Διεθνούς Ναυτιλιακού Επιμελητηρίου (ICS), Guy Platten, κατά την κατάθεση του στην αρμόδια Επιτροπή.
Το ICS στηρίζει την προσπάθεια ενίσχυσης της αμερικανικής ναυπηγικής βιομηχανίας. Ένας ισχυρός και ανταγωνιστικός ναυπηγικός κλάδος ωφελεί το παγκόσμιο εμπόριο, και η διεθνής ναυτιλία χρειάζεται περισσότερες επιλογές, όχι λιγότερες.
Ο δήλωσε χαρακτηριστικά ότι “Ο ναυτιλιακός κλάδος είναι ένας από τους πιο βελτιστοποιημένους ως προς το κόστος στον κόσμο. Το επιχειρηματικό μοντέλο της ναυτιλίας είναι σχεδιασμένο ώστε να μειώνει τα κόστη, χωρίς να κάνει εκπτώσεις στην ασφάλεια, διευκολύνοντας έτσι τη ροή αγαθών μεταξύ των χωρών προς όφελος των οικονομιών και των κοινωνιών τους. Η ναυτιλία δεν είναι μια συνηθισμένη επιχείρηση – είναι κάτι μοναδικό», δήλωσε ο Guy Platten
Ποιος κλάδος θα επηρεαστεί περισσότερο
Πτώση του παγκόσμιου όγκου των μεταφερόμενων με πλοίο εμπορευματοκιβωτίων τουλάχιστον κατά 0,5% θα επιφέρουν οι δασμοί που ανακοίνωσε ο Ντόναλντ Τραμπ.
Η Bimco αναμένει να δει πώς θα αντιδράσουν οι αμερικανοί καταναλωτές. Από την αντίδρασή τους εξαρτάται και το πόσο τελικά θα επηρεαστεί η ναυτιλία. Όπως αναφέρει, φαίνεται πιθανό ότι οι αμερικανοί καταναλωτές θα μειώσουν τις δαπάνες που δεν είναι πρώτης ανάγκης που αφορούν κυρίως τους κλάδους των ταξιδιών και των υπηρεσιών, οδηγώντας ενδεχομένως σε αύξηση της ανεργίας στους εν λόγω τομείς.
Παράλληλα, ο επικεφαλής του τμήματος αναλύσεων της Bimco, Niels Rasmussen τόνισε συγκεκριμένα για τη ναυτιλία: «Η αγορά των containerships θα επηρεαστεί περισσότερο. Πολλά εμπορεύματα που μεταφέρονται από bulk carriers και δεξαμενόπλοια έχουν μέχρι στιγμής εξαιρεθεί από τις αυξήσεις των δασμών, αλλά τα περισσότερα εμπορεύματα που αποστέλλονται σε εμπορευματοκιβώτια θα αντιμετωπίσουν αυξήσεις. Σε ένα σενάριο όπου οι αυξήσεις των δασμών θα έχουν ως αποτέλεσμα μηδενική αύξηση των εισαγωγών εμπορευματοκιβωτίων στις ΗΠΑ, η ανάπτυξη της διακίνησης εμπορευματοκιβωτίων θα επιβραδυνθεί κατά 0,5%».
Η ζήτηση για πετρέλαιο το 2025
Στο μεταξύ ο Διεθνής Οργανισμός Ενέργειας (IEA) προειδοποίησε ότι οι νέοι δασμοί των ΗΠΑ θα μπορούσαν να αποδυναμώσουν την παγκόσμια ζήτηση πετρελαίου το 2025, εντείνοντας την αβεβαιότητα στη ναυτιλιακή βιομηχανία.
Όπως σημειώνει ο ναυλομεσιτικός οίκος Xclusiv, η παγκόσμια προσφορά πετρελαίου αναμένεται να υπερβεί τη ζήτηση κατά 600.000 βαρέλια την ημέρα, οδηγώντας σε χαμηλότερες αποστολές αργού πετρελαίου και πιθανή μείωση των ναύλων.
Επιπλέον, οι υψηλοί δασμοί των ΗΠΑ στην Κίνα, τον Καναδά και το Μεξικό θα μπορούσαν να συμβάλουν σε μια μακροοικονομική επιβράδυνση, μειώνοντας τη βιομηχανική δραστηριότητα και περιορίζοντας έτσι τη ζήτηση για μεταφορά πετρελαίου, επισημαίνουν οι αναλυτές της Xclusiv και προσθέτουν ότι αντίθετα, ο ΟΠΕΚ σχεδιάζει να χαλαρώσει τις εθελοντικές περικοπές παραγωγής, οι οποίες θα μπορούσαν να αυξήσουν τις αποστολές αργού, αλλά η συμμόρφωση παραμένει αβέβαιη.
«Παρά την αστάθεια των τιμών του πετρελαίου, οι χαμηλότερες τιμές του πετρελαίου θα μπορούσαν να ωφελήσουν τη ναυτιλιακή βιομηχανία μειώνοντας το κόστος καυσίμων για τα πλοία. Ωστόσο, αυτό το πιθανό πλεονέκτημα μπορεί να αντισταθμιστεί από τη χαμηλότερη ζήτηση μεταφορών, πράγμα που σημαίνει ότι οι εταιρείες μεταφοράς εμπορευμάτων πρέπει να εξισορροπήσουν την αποδοτικότητα του κόστους με τις μειώσεις όγκου τους επόμενους μήνες», όπως σημειώνουν οι αναλυτές του οίκου.
Η συνολική εικόνα λοιπόν μαρτυρά μια αγορά ναυτιλίας που είναι ευάλωτη στις αλλαγές του εμπορικού τοπίου, αλλά και αρκετά ευέλικτη ώστε να προσαρμόζεται στις νέες συνθήκες.
