Τη γενική εικόνα του κλάδου της ακτοπλοΐας, ύστερα από μια δύσκολη διετία, λόγω της πανδημίας και της παρούσας ενεργειακής κρίσης, παρουσίασε στην χθεσινή εκδήλωση με τίτλο «Μετάβαση στην ”πράσινη” ακτοπλοΐα», ο Πρόεδρος του Συνδέσμου Επιχειρήσεων Επιβατηγού Ναυτιλίας (ΣΕΕΝ), Σπυρίδων Πασχάλης.
Σύμφωνα με τον κ. Πασχάλη, το ενεργειακό κόστος των επιβατηγών οχηματαγωγών πλοίων στην Ελλάδα έχει εκτοξευτεί και από το 30-35% διαμορφώνεται πλέον από 65% έως και 80% σε κάποιες κατηγορίες πλοίων. Παράλληλα, αναφέρθηκε και στις αβεβαιότητες που κυριαρχούν στον κλάδο, οι οποίες είναι:
-Η αλληλεπίδραση των κανονισμών της ΕΕ (Green deal, Fit for 55) με τους κανονισμούς του ΙΜΟ δημιουργεί ένα απαιτητικό πλαίσιο
-Δεν υπάρχει αρκετός χρόνος για τη συμμόρφωση με τους κανονισμούς στο άμεσο μέλλον
-Οι εναλλακτικές τεχνολογίες για βελτίωση της ενεργειακής απόδοσης είναι υπό αξιολόγηση και ωρίμανση
-Επί του παρόντος, κανένα εναλλακτικό καύσιμο δεν αποτελεί ολοκληρωμένη λύση, αλλά το LNG φαίνεται να είναι το προτιμώμενο μεταβατικό εναλλακτικό καύσιμο
-Μεσοπρόθεσμα η μεθανόλη, το υδρογόνο και ο ηλεκτρισμός (μπαταρίες) φαίνονται επίσης να είναι υπό αξιολόγηση, αλλά απαιτούνται μεγάλες επενδύσεις τόσο στο στόλο όσο και στις υποδομές
-Υπάρχουν πολλά εμπόδια στην υιοθέτηση εναλλακτικών καυσίμων στην Ελλάδα, όπως η έλλειψη υποδομής για την παράγωγη και διάθεση, η διαθεσιμότητα στην απαιτούμενη κλίμακα, η έλλειψη κρατικού συντονισμού για την υιοθέτηση και ανάπτυξη των εναλλακτικών καυσίμων καθώς και η αστάθεια των τιμών
Τέλος, πρόσθεσε ότι υπάρχουν τέσσερις προτάσεις για την μείωση ρύπων: η πρώτη είναι η μείωση της ταχύτητας των πλοίων, όμως θα έχουμε ταλαιπωρία και διαμαρτυρία των επιβατών. Η δεύτερη είναι να επισπευσθούν οι λύσεις των εναλλακτικών καυσίμων. Η τρίτη είναι η εγκατάσταση απαραίτητου εξοπλισμού, που μόνο για ένα πλοίο της γραμμής της Κρήτης η εγκατάσταση ενός τέτοιου εξοπλισμού θα κοστίζει 15 εκατ. ευρώ. Η τέταρτη λύση είναι η χρηματοδότηση της ανανέωσης του στόλου, η επίλυση των πολυετών αιτημάτων του κλάδου και άλλες γενναιόδωρες παρεμβάσεις.
Τις σημαντικές προκλήσεις της πράσινης μετάβασης της εγχώριας ακτοπλοΐας ανέδειξε στην ίδια εκδήλωση και η μελέτη του Ιδρύματος Οικονομικών και Βιομηχανικών Ερευνών – ΙΟΒΕ, με τίτλο «Επίδραση της δέσμης προτάσεων “Fit for 55” στην επιβατηγό ναυτιλία και στη νησιωτική Ελλάδα».
Όπως προκύπτει από την μελέτη του ΙΟΒΕ, η υλοποίηση των προτεινόμενων από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή πολιτικών για το κλίμα (δέσμη μέτρων Fit for 55) εκτιμάται ότι μπορεί να οδηγήσει σε αυξημένο κόστος λειτουργίας της εγχώριας ακτοπλοΐας κατά €207 εκατ. το 2026 (σε σύγκριση με σενάριο μη εφαρμογής των μέτρων), εάν δεν ληφθούν κατάλληλα μέτρα προσαρμογής. Αυτή η επιβάρυνση μπορεί να οδηγήσει σε αύξηση των τιμών των εισιτηρίων κατά περίπου 30% και μείωση της ακτοπλοϊκής κίνησης κατά 28% το ίδιο έτος. Η μειωμένη δραστηριότητα του κλάδου και ο χαμηλότερος αριθμός επισκεπτών στα νησιά της χώρας μπορεί να επιφέρει μείωση του ΑΕΠ κατά περισσότερο από €900 εκατ. το 2026, ενώ σε όρους απασχόλησης η απώλεια των θέσεων εργασίας εκτιμάται σε 29 χιλ. θέσεις εργασίας στο σύνολο της ελληνικής οικονομίας (νησιωτικές περιοχές και ηπειρωτική χώρα).