Οι ΗΠΑ αναγνωρίζουν τη “στρατηγική θέση της χώρας μας, καθώς και τον σταθεροποιητικό ρόλο που παίζουμε στην ευρύτερη περιφέρεια”, υπογραμμίζει σε συνέντευξή του στην εφημερίδα «Το Βήμα της Κυριακής», ο υπουργός Εξωτερικών Νίκος Δένδιας, ο οποίος μεταβαίνει στην Ουάσινγκτον αυτή την εβδομάδα, προκειμένου να υπογράψει το δεύτερο τροποποιητικό πρωτόκολλο της συμφωνίας αμοιβαίας αμυντικής συνεργασίας.
Σημειώνει μάλιστα ότι αυτό συμβαίνει σε μια περίοδο που το αμερικανικό στρατηγικό και στρατιωτικό αποτύπωμα μετατρέπεται και μεταφέρεται. Όπως αναφέρει ο κ. Δένδιας, οι ΗΠΑ επενδύουν πλέον στην προσωρινή παρουσία στο έδαφος άλλων κρατών, όχι σε μόνιμες βάσεις, ενώ παράλληλα αποστασιοποιούνται από την Ευρώπη, και ευρωπαϊκές χώρες είναι πλέον διατεθειμένες να πληρώσουν προκειμένου να διατηρηθεί η Αμερικανική παρουσία στο έδαφός τους.
“Η Ελλάδα αποτελεί την εξαίρεση στην τάση αυτή”, τονίζει ο υπουργός Εξωτερικών, ενώ προσθέτει πως “η στρατηγική σχέση μας με τις ΗΠΑ έχει περάσει πλέον σε άλλο επίπεδο, βρίσκεται στο υψηλότερο σημείο της. Η νέα συμφωνία αποτελεί επιστέγασμα της μοναδικής αυτής σχέσης”.
Ο κ. Δένδιας αναφέρει ακόμη ότι αυτό που κάνει σημαντική την ανανέωση της συμφωνίας είναι το γεγονός ότι το περιβάλλον ασφαλείας στην περιοχή μας έχει αλλάξει άρδην, με την Τουρκία να προκαλεί σχεδόν σε καθημερινή βάση.
Ο υπουργός Εξωτερικών σημειώνει πως η διαπραγμάτευση με τους Αμερικάνους ήταν δύσκολη, αλλά “στο τέλος, επετεύχθη ένα αποτέλεσμα, το οποίο είναι αμοιβαίως επωφελές για τις δύο πλευρές”.
Αναφέρει πως υπήρξαν προτάσεις από την αμερικανική πλευρά για διάφορες άλλες τοποθεσίες, οι οποίες δεν εξετάζονται σε αυτή την φάση, όμως “η ίδια η συμφωνία αφήνει ανοιχτό το ενδεχόμενο για την προσθήκη και άλλων τοποθεσιών στο μέλλον”.
Η συμφωνία με τις ΗΠΑ, όπως έχει διαμορφωθεί μέχρι στιγμής αφορά τέσσερις νέες στρατιωτικές τοποθεσίες.
“Η επιλογή αυξάνει το αμερικανικό στρατηγικό και στρατιωτικό αποτύπωμα στην χώρα μας και έρχεται να συνδυαστεί με τις άλλες συμφωνίες που έχουμε επιτύχει την περασμένη διετία προκειμένου να θωρακίσουμε την Ελλάδα από κάθε είδους εξωτερική απειλή”, σημειώνει.
Αναφερόμενος στην επιλογή της Αλεξανδρούπολης, ο κ. Δένδιας υπογραμμίζει τη σημασία της επιλογής μιας τοποθεσίας που βρίσκεται κοντά στα χερσαία σύνορα με την Τουρκία, ενώ προσθέτει πως η Αλεξανδρούπολη, με την δημιουργία και πλωτού τερματικού σταθμού υγροποίησης φυσικού αερίου, μετατρέπεται σε ενεργειακό κόμβο για τα Δυτικά Βαλκάνια και για την ευρύτερη περιοχή της Κεντρικής και Ανατολικής Ευρώπης, κάτι που ενδιαφέρει ιδιαίτερα τις ΗΠΑ, καθώς και την ΕΕ”.
Επίσης, επισημαίνει η επιλογή τοποθεσίας έχει να κάνει με την δυνατότητα ταχείας μεταφοράς και στάθμευσης αμερικανικών δυνάμεων στην Βουλγαρία και στην Ρουμανία, παρακάμπτοντας τα Στενά. “Οι ΗΠΑ αναγνωρίζουν την στρατηγική θέση της Ελλάδας και φαίνεται να έχουν αμφιβολίες αναφορικά με την Τουρκία”, τονίζει.
Η άλλη τοποθεσία, στη νησιωτική Ελλάδα, σημειώνει ο υπουργός Εξωτερικών, θα διευκολύνει την ενίσχυση της παρουσίας και την ταχεία ανάπτυξη του Αμερικανικού, καθώς και του ελληνικού Πολεμικού ναυτικού στην περιοχή της Ανατολικής Μεσογείου.
Όπως αναφέρει, οι τοποθεσίες θα τελούν υπό ελληνικό έλεγχο και θα χρησιμοποιούνται τόσο από αμερικανικές, όσο και από ελληνικές δυνάμεις. “Άρα οι επενδύσεις που θα κάνει η Αμερικανική πλευρά αποτελούν όφελος και για τις δύο χώρες”.
Τονίζει δε πως “η αμερικανική πλευρά ζήτησε εξαρχής να είναι πενταετούς διάρκειας, και τούτο προκειμένου να υπάρξει μια προοπτική σταθερότητας και να απελευθερωθούν τα κονδύλια από το Κογκρέσο για τον εκσυγχρονισμό των εγκαταστάσεων” και υπενθυμίζει πως η αρχική συμφωνία του 1990, είχε οκταετή διάρκεια και από τότε ανανεωνόταν ετησίως από όλες τις κυβερνήσεις, χωρίς καμία εξαίρεση και χωρίς καμία καθυστέρηση.
Αναφορικά με το περιεχόμενο της επιστολής του Αμερικανού ΥΠΕΞ που θα “συνοδεύσει το πρωτόκολλο και θα αποτελέσει ουσιαστικά μονομερή πολιτική δέσμευση των ΗΠΑ”, ο κ, Δένδιας σημειώνει πως “αναμένεται να περιέχει τουλάχιστον τρία σημεία καθοριστικής σημασίας στη βάση πάντα του Διεθνούς Δικαίου”.
Σημειώνει πως το Κογκρέσο βρίσκεται τουλάχιστον ένα βήμα μπροστά από την κυβέρνηση και υπενθυμίζει το East Med Act του 2019 και το σχέδιο νόμου για την αμυντική συνεργασία, το οποίο προβλέπει, μεταξύ άλλων, και την συμμετοχή μας στο πρόγραμμα των F-35, ενώ έχει ιδιαίτερα επικριτική στάση απέναντι στην Τουρκία. Πιο πρόσφατο παράδειγμα είναι η εισαγωγή τροπολογίας περί ανάθεσης στο State Department σύνταξης έκθεσης για τους “Γκρίζους Λύκους”, πρόταση που προκάλεσε την έντονη αντίδραση της Τουρκίας.
“Είναι, όμως γεγονός ότι υπηρεσιακά στελέχη των Υπουργείων Εξωτερικών και Άμυνας συνεχίζουν να αντιμετωπίζουν την Τουρκία με μία ψυχροπολεμική προσέγγιση, ως αντίβαρο στην Ρωσία, όπως για παράδειγμα στην Συρία και στην Λιβύη”, υπογραμμίζει χαρακτηριστικά.
“Έχουν ως βάση την εικόνα μιας κοσμικής και δυτικόστροφης χώρας, όπως ήταν πριν δύο δεκαετίες, χωρίς να λαμβάνουν πλήρως υπόψη τις ριζικές αλλαγές που έχουν επέλθει”.
Αναφερόμενος στο διάλογο μεταξύ Ελλάδος και Τουρκίας ο κ. Δένδιας αναφέρει: “Όσο η Τουρκία απειλεί την χώρα μας με πόλεμο, το γνωστό casus belli, τα περιθώρια ενός εποικοδομητικού διαλόγου είναι μηδαμινά έως ανύπαρκτα”.
Τονίζει όμως ότι “ακόμα και υπό αυτές τις περιστάσεις υπάρχει ανάγκη ενός διαύλου επικοινωνίας, αν μη τι άλλο, για να αποφεύγονται τυχόν παρεξηγήσεις”.
Σημειώνει πως η πρόσφατη συμφωνία με την Γαλλία, όπως η συμφωνία με τα Εμιράτα, καθώς και η ενίσχυση των δεσμών με τις χώρες της περιοχής “αποτελούν ασπίδα εναντίον μιας εν δυνάμει εξωτερικής απειλής, είναι, όμως, καθαρά αμυντικές κινήσεις και δεν στρέφονται εναντίον οιουδήποτε”.
“Η Ελλάδα, όπως απέδειξε με τις συμφωνίες με την Ιταλία και την Αίγυπτο, καθώς και την πολιτική συμφωνία επί της αρχής με την Αλβανία, επιθυμεί την προώθηση σχέσεων καλής γειτονίας με όλους, έχοντας ως γνώμονα το Διεθνές Δίκαιο”, υπογραμμίζει και προσθέτει πως παράλληλα κινείται προκειμένου να θωρακίσει την επικράτεια της.
“Το δίκτυο που έχουμε αναπτύξει, στο οποίο αναμένουμε να προστεθεί σύντομα και η νέα συμφωνία με τις ΗΠΑ, αποτελεί ένα ψηφιδωτό το οποίο χτίζουμε εδώ και μία διετία”.
“Η Ελλάδα είναι ενεργά παρούσα και όχι θεατής, στις διεθνείς εξελίξεις”, σημειώνει. “Η Ελλάδα πέτυχε στην εξωτερική πολιτική επί κυβέρνησης Μητσοτάκη περισσότερα από όσα είχαν γίνει τις προηγούμενες δεκαετίες”.
Ερωτηθείς σχετικά με την αναζωπύρωση στον ακροδεξιό χώρο, ο κ Δένδιας υπογραμμίζει πως “τη Νέα Δημοκρατία τη χωρίζει πολιτική, ιδεολογική και αξιακή άβυσσος με τη Χρυσή Αυγή”.
“Η Κυβέρνηση της Νέας Δημοκρατίας και εγώ προσωπικά ως υπουργός αντιπαρατεθήκαμε ευθέως με το νεοναζιστικό μόρφωμα, με τη γνωστή εξέλιξη που ακολούθησε από πλευράς Δικαιοσύνης”, σημειώνει.
Αναφέρει ότι όντως παρατηρείται αναζωπύρωση της έκνομης δραστηριότητας στον ακροδεξιό χώρο από μιμητές ή παρακλάδια της Χρυσής Αυγής, “που προφανώς επιδιώκουν να εκμεταλλευθούν την ανασφάλεια που προκαλεί σε μερίδα του πληθυσμού η πανδημία και η ευρεία διάδοση θεωριών συνωμοσίας”.
“Πέρα από την αντίδραση των αρμοδίων οργάνων της Πολιτείας, η οποία έχει ήδη υπάρξει και είμαι βέβαιος ότι θα συνεχίσει να υπάρχει, είναι γεγονός ότι πρόκειται για μία πρόκληση στην οποία οφείλουμε να απαντήσουμε συνολικά, ως πολιτικό σύστημα, αλλά και ως ελληνική κοινωνία”, αναφέρει και καταλήγει: “Τα Τάγματα Εφόδου δεν ήταν, δεν είναι και δε θα γίνουν ανεκτά στον τόπο μας. Και αυτό ισχύει ανεξαρτήτως ονομασίας”.
