Τον σημαντικό ρόλο που διαδραματίζουν οι ηλεκτρικές διασυνδέσεις που αναπτύσσει ο ΑΔΜΗΕ στο «πρασίνισμα» του ενεργειακού μείγματος της Ελλάδας επεσήμανε ο Πρόεδρος και Διευθύνων Σύμβουλος του ΑΔΜΗΕ, κ. Μάνος Μανουσάκης στο πλαίσιο της ομιλίας του στο 28ο Ετήσιο Συνέδριο «Economist GovernmentRoundtable».
Όπως είπε, ο ΑΔΜΗΕ έχει συνδράμει σε ένα «success story» για τη χώρα, δεδομένου ότι πλέον η συμμετοχή των ΑΠΕ στην ηλεκτροπαραγωγή βρίσκεται σταθερά κοντά στο 60%. Εξήγησε ότι ο Διαχειριστής έχει βοηθήσει προς αυτή την κατεύθυνση έχοντας ηλεκτρίσει 7 νησιωτικές διασυνδέσεις με το ηπειρωτικό σύστημα κατά την τελευταία εξαετία ενώ τώρα ολοκληρώνει την όγδοη, μεταξύ Κρήτης και Αττικής, η οποία θα είναι τεχνολογίας συνεχούς ρεύματος.«Τα έργα αυτά μετατρέπουν την Ελλάδα σε έναν ενιαίο ηλεκτρικό χώρο», τόνισε.
Ο κ. Μανουσάκης αναφέρθηκε επίσης στη σημασία της αποθήκευσης και των διεθνών διασυνδέσεων για να ολοκληρωθεί η «πράσινη» μετάβαση σε εγχώριο και ευρωπαϊκό επίπεδο. Σημείωσε ωστόσο ότι στο σημείο που βρισκόμαστε σήμερα, είναι ακόμη απαραίτητο το φυσικό αέριο για την επάρκεια και την ευστάθεια των ηλεκτρικών συστημάτων. «Ο ΑΔΜΗΕ συνδράμει στο να καταστεί η Ελλάδα ενεργειακά αυτόνομη και ταυτόχρονα να αποτελέσει ένα σταυροδρόμι υποδομών ενέργειας. Χρειαζόμαστε γρήγορα βήματα προς την αποθήκευση για να έχουμε ένα ευσταθές σύστημα με διασυνδέσεις μεταξύ Ανατολής – Δύσης και Βορρά – Νότου καθώς και διασυνδέσεις κορμού σε ολόκληρη την ευρωπαϊκή ήπειρο», επεσήμανε.
Σχετικά με τις διεθνείς διασυνδέσεις που ωριμάζει ή υλοποιεί οΑΔΜΗΕ, ειδική αναφορά έκανε στον Green Aegean Interconnector,που προβλέπει τη σύνδεση της Ελλάδας με την Κεντρική Ευρώπη,καθώς και στην ηλεκτρική διασύνδεση Great Sea Interconnector(Ελλάδα-Κύπρος- Ισραήλ), ένα έργο το οποίο χαρακτήρισε ως «τεράστιας εθνικής σημασίας» τόσο για την Ελλάδα όσο και την Κύπρο. Τόνισε ότι ο GSI είναι ένα έργο με ειδική βαρύτητα για την Ελλάδα και τους συμμάχους της που εγγυάται την σταθερότητα,ευρύτερα στην περιοχή της ανατολικής Μεσογείου.
Αναφερόμενος στην ηλεκτρική διασύνδεση Ελλάδας – Αιγύπτου, σχολίασε πως ο ΑΔΜΗΕ εξετάζει την είσοδό του στο μετοχικό κεφάλαιο της εταιρείας του project promoter που αναπτύσσει το έργο.Έκανε επίσης λόγο και για την ηλεκτρική διασύνδεση ανάμεσα σε Ελλάδα και Σαουδική Αραβία, για την οποία ο ΑΔΜΗΕ και οΔιαχειριστής της Σαουδικής Αραβίας έχουν ήδη συστήσει κοινή εταιρεία, η οποία το αμέσως επόμενο διάστημα ξεκινά την εκπόνηση των μελετών του έργου.
Υπογράμμισε ότι τα έργα αυτά στη σημερινή εποχή μπορεί να ακούγονται φιλόδοξα, ωστόσο εκτίμησε ότι μέσα στην επόμενη δεκαετία, με την ολοκλήρωση των τελευταίων βημάτων της «πράσινης» μετάβασης, θα είναι απολύτως απαραίτητα για την ευστάθεια των συστημάτων.
Καταλήγοντας, τόνισε ότι είναι και γεωπολιτικά κρίσιμη για ένα κράτος η ανάπτυξη σύγχρονων και ισχυρών υποδομών ενέργειας που υποστηρίζουν την ενεργειακή μετάβαση και ψηφιακών υποδομών στην εποχή της τεχνητής νοημοσύνης, ειδικά σε μια περίοδο αναταραχής, όπως αυτή που διανύουμε σήμερα. «Είναι χρήσιμο να σχεδιάσουμε έγκαιρα και να τοποθετηθούμε νωρίς στη νέα σκακιέρα που δημιουργεί η ενεργειακή και ψηφιακή μετάβαση».
«Η απόφαση της Ρυθμιστικής Αρχής Ενέργειας Κύπρου που ανακοινώθηκε χθες στον ΑΔΜΗΕ καθιστά το έργο του Great Sea Interconnector, μη βιώσιμο. Η απόφαση αυτή ανατρέπει την προηγούμενη απόφαση μεθοδολογίας εσόδου (ΡΑΕΚ 022/2023, 25/1/2023, Παράρτημα 1), η οποία είχε ληφθεί όταν το έργο είχε ο προηγούμενος φορέας υλοποίησης και βάσει αυτής ο ΑΔΜΗΕ έλαβε την επενδυτική απόφαση να γίνει φορέας υλοποίησης του έργου, τον Οκτώβριο του 2023. Αυτή η ανατροπή δημιουργεί αρνητική παρούσα αξία άνω των 100 εκατ. ευρώ για το έργο. Δημιουργεί θέμα ασφάλειας δικαίου για την επένδυση και θέμα εμπιστοσύνης στις διοικητικές αποφάσεις και πρέπει να αναθεωρηθεί άμεσα προκειμένου να συνεχιστεί το έργο. Είμαστε σε συνεννόηση με τη ΡΑΕΚ για να κατατεθεί αίτηση αναθεώρησης τις αμέσως επόμενες ημέρες.
Η Ελλάδα έχει ήδη δεσμευτεί μέσω της απόφασης της ΡΑΑΕΥ ώστε οι Έλληνες καταναλωτές να πληρώσουν το μερίδιο που τους αναλογεί στην ηλεκτρική διασύνδεση κατά τη διάρκεια της κατασκευής της ώστε να είναι το έργο βιώσιμο. Αναμένουμε μία αντίστοιχη απόφαση και από την κυπριακή πλευρά.
Το ποσό που καλούνται να πληρώσουν οι Κύπριοι καταναλωτές κατά την κατασκευή της ηλεκτρικής διασύνδεσης Κρήτης-Κύπρου είναι μόλις 0,6 λεπτά του ευρώ ανά KWh, κόστος το οποίο θα ανακτηθεί από τη μείωση που θα προκαλέσει στους λογαριασμούς ηλεκτρικού ρεύματος, ήδη από τον πρώτο χρόνο λειτουργίας της.
Θέλω επίσης να ξεκαθαρίσω ότι ο ΑΔΜΗΕ έχει την οικονομική ευρωστία να κατασκευάσει το έργο, αλλά υπό τα δεδομένα που δημιουργεί αυτή η ρυθμιστική απόφαση κανένας επενδυτής δεν θα γινόταν μέτοχος.
Συνεπώς αν η απόφαση δεν αλλάξει τις αμέσως επόμενες ημέρες, το έργο θα σταματήσει. Η εξέλιξη αυτή θα ήταν ιδιαίτερα αρνητική για τους καταναλωτές της Κύπρου, καθώς θα χαθεί η ευκαιρία να μειωθεί το πολύ υψηλό κόστος ενέργειας που πληρώνουν σήμερα.
