Διαβιβάστηκε από τον υπουργό Επικρατείας Μάκη Βορίδη η έγγραφη απάντηση σε ερώτηση και αίτηση κατάθεσης εγγράφων που είχε απευθύνει στον πρωθυπουργό ο πρόεδρος της Κοινοβουλευτικής Ομάδας του ΣΥΡΙΖΑ Σωκράτης Φάμελλος, με την οποία ζητούσε να ενημερωθεί η Βουλή για τις ενέργειες της κυβέρνησης προκειμένου να εξασφαλίσει πόρους από την ΕΕ, για την αποκατάσταση των καταστροφών στη Θεσσαλία και την ανόρθωση της τοπικής οικονομίας.
Όπως ειδικότερα αναφέρει ο υπουργός Επικρατείας Μάκης Βορίδης:
1. Η κυβέρνηση, λαμβάνοντας υπόψη τις πρόσφατες εξελίξεις στις πληγείσες περιοχές από τις πλημμύρες και τις πυρκαγιές στις περιοχές της Θεσσαλίας, της Φθιώτιδας, της Βόρειας Εύβοιας, του Έβρου και της Ροδόπης, υπέβαλε επίσημα στις 31 Αυγούστου συμπληρωματική πρόταση αναθεώρησης του Εθνικού Σχεδίου Ανάκαμψης & Ανθεκτικότητας «Ελλάδα 2.0», όπως αυτό είχε εγκριθεί στις 13 Ιουλίου 2021 από το Συμβούλιο Οικονομικών Δημοσιονομικών Θεμάτων της Ευρωπαϊκής Ένωσης (Ecofin), προκειμένου πόροι ύψους 686.000.000 Euro να ανακατευθυνθούν σε έργα για την ανασυγκρότηση των ως άνω πληγεισών περιοχών. Συγκεκριμένα, έχει προταθεί να διατεθούν:
– 420.000.000 Euro για την αποκατάσταση και επισκευή του οδικού δικτύου, το οποίο (συμπεριλαμβανομένων γεφυρών που έχουν υποστεί σοβαρές ζημίες και έχουν καταστραφεί στη Θεσσαλία και τη Στερεά Ελλάδα)
– 180.000.000 Euro σε εργασίες ανακατασκευής του σιδηροδρομικού δικτύου για την αποκατάσταση των εκτεταμένων ζημιών που έχουν σημειωθεί στην Περιφέρεια Θεσσαλίας και
– 86.000.000 Euro σε αντιδιαβρωτικά και αντιπλημμυρικά μέτρα για την αντιμετώπιση των επιπτώσεων των πρόσφατων πυρκαγιών στις περιοχές του Έβρου και της Ροδόπης.
2. Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή, επιδεικνύοντας τη μέγιστη δυνατή ευελιξία, προέβη σε συμφωνία ένταξης στην τρέχουσα προγραμματική περίοδο του ΕΣΠΑ 2014-2020 περαιτέρω έργων, που θα εστιάσουν στις βραχυπρόθεσμες δράσεις ενίσχυσης νοικοκυριών και επιχειρήσεων, με στόχο τη μείωση της πίεσης στον κρατικό προϋπολογισμό. Συγκεκριμένα, περί τα 240.000.000 Euro θα καλυφθούν από πιστώσεις του ΕΣΠΑ 2014-2020 μέχρι 31-12-2023 και θα αφορούν τις δαπάνες πρώτης αρωγής για νοικοκυριά για εφάπαξ κάλυψη των πρώτων αναγκών αυτών (μικρής κλίμακας οικιακές επισκευές, οικοσκευή, προμήθεια ειδών πρώτης ανάγκης κ.λπ.), οι οποίες δαπάνες φτάνουν τα 6.600 Euro ανά νοικοκυριό, ανάλογα τη ζημιά που κάθε ένα έχει υποστεί. Σημειώνεται, ότι ήδη καταβάλλονται οι αποζημιώσεις πρώτης αρωγής και οι αιτήσεις συνεχίζονται μέσω ειδικής πλατφόρμας. Επίσης, θα καλυφθούν οι προκαταβολές για στεγαστική συνδρομή επαγγελματικών κτιρίων, οι οποίες δίνονται για την αποκατάσταση μεσαίας και μεγάλης κλίμακας ζημιών (κίτρινα και κόκκινα) στις επαγγελματικές στέγες και οι οποίες ανέρχονται μέχρι τα 10.000 Euro για κόκκινα κτίρια και μέχρι τα 5.000 Euro για κίτρινα κτίρια. Τρίτη ομάδα δαπανών που αναμένεται να καλυφθούν από το τρέχον ΕΣΠΑ είναι οι προκαταβολές επιχορήγησης για μικρομεσαίες επιχειρήσεις (ΕΚΤ) ύψους έως 4.000 Euro για ζημίες σε στοιχεία ενεργητικού, όπως μηχανήματα και αποθέματα. Τα σχετικά τεχνικά δελτία ένταξης για τα ανωτέρω έργα θα υποβληθούν από τις αρμόδιες Υπηρεσίες του Προγράμματος Δημοσίων Επενδύσεων. Επιπροσθέτως, οι ελληνικές αρχές έχουν ζητήσει και εξετάζεται το ενδεχόμενο το ποσοστό συγχρηματοδότησης (top up) να ανέλθει μέχρι το 100%.
3. Περαιτέρω, στη νέα προγραμματική περίοδο του ΕΣΠΑ 2021-2027 θα ενταχθούν τα μεσοπρόθεσμα έργα υποδομών. Μέσω του νέου ΕΣΠΑ αναμένεται να καλυφθούν δαπάνες για αντιπλημμυρικά έργα, φράγματα και αντιδιαβρωτικά έργα στη Θεσσαλία, έργα ύδρευσης, άρδευσης και αποχέτευσης, δημόσια κτίρια, καθώς και εγγειοβελτιωτικά έργα. Στόχος είναι, όχι απλά να αποκατασταθούν οι ζημιές που προκλήθηκαν από τον «Daniel», αλλά και να πετύχουμε ένα συνολικό ανασχεδιασμό των υποδομών με τρόπο που θα γίνουν ανθεκτικά σε παρόμοια μελλοντικά φαινόμενα.
4. Έχει υποβληθεί ήδη από τις 21 Σεπτεμβρίου αίτημα από τον αρμόδιο Υπουργό Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων, ώστε να ενεργοποιηθεί το Αγροτικό Αποθεματικό του Ευρωπαϊκού Προϋπολογισμού, προκειμένου να λάβει η χώρα τη μέγιστη δυνατή ενίσχυση (επισυνάπτεται στο παρόν το σχετικό αίτημα).
5. Αναφορικά με το Ευρωπαϊκό Ταμείο Αλληλεγγύης, απαιτείται η κατάθεση του επίσημου απολογισμού των ζημιών που διενεργείται μέσω της Τοπικής Αυτοδιοίκησης και η αποζημίωση ορίζεται από την Επιτροπή ως ποσοστό της ζημίας (έως 6%). Η αποτίμηση προχωρά μέσω των Περιφερειών και των Δήμων και τα στοιχεία συγκεντρώνονται ώστε να υποβληθεί το αίτημα από τις αρμόδιες Υπηρεσίες του Προγράμματος Δημοσίων Επενδύσεων εντός των επόμενων εβδομάδων.
6. Τέλος, έχουν γίνει ήδη οι απαραίτητες επαφές με την Διεύθυνση Ανταγωνισμού της Επιτροπής, ώστε να οριστικοποιηθεί η γνωστοποίηση που απαιτείται για το σχήμα κρατικής ενίσχυσης, με στόχο την άμεση δρομολόγηση καταβολής των αποζημιώσεων μέσω του ΕΛΓΑ. Η τελική γνωστοποίηση αναμένεται να αποσταλεί τις αμέσως επόμενες ημέρες.
Ο πρόεδρος της Κοινοβουλευτικής Ομάδας του ΣΥΡΙΖΑ Σωκράτης Φάμελλος, με την ερώτηση και αίτηση κατάθεσης εγγράφων, έχει επισημάνει ότι «η κυβέρνηση οφείλει να εξαντλήσει όλες τις δυνατότητες που υπάρχουν για να αντλήσει χρηματοδότηση από κονδύλια της Ευρωπαϊκής Ένωσης» και ότι «δεν αρκεί η ανακατεύθυνση πόρων και ιδιαίτερα πόρων αναξιοποίητων από την Ελλάδα». Στο πνεύμα αυτό, ο Σωκράτης Φάμελλος έχει υπογραμμίσει ότι απαιτείται να αναληφθούν πρωτοβουλίες για τη στήριξη της χώρας με νέους πόρους ακόμα και με δημιουργία νέων εργαλείων σε επίπεδο ΕΕ. Οι δε ενέργειες της κυβέρνησης προς την κατεύθυνση αυτή πρέπει να διέπονται από απόλυτη διαφάνεια και να υπάρξει λογοδοσία για αυτές. Ο πρόεδρος της ΚΟ του ΣΥΡΙΖΑ έχει ζητήσει επίσης την κατάθεση προς ενημέρωση της Βουλής και των πολιτών όλων των σχετικών έγγραφων αιτημάτων που έχει υποβάλει η κυβέρνηση προς την ΕΕ για την παροχή χρηματοδότησης και τη ενεργοποίηση υφιστάμενων ή και νέων χρηματοδοτικών εργαλείων.