Ενθαρρυντικά είναι τα πρώτα αποτελέσματα από τη μελέτη του Εθνικού Καποδιστριακού Πανεπιστήμιου Αθηνών (ΕΚΠΑ) σχετικά με την αποτελεσματικότητα των εμβολίων. Συγκεκριμένα σύμφωνα με την έρευνα, το 90% των ατόμων ηλικίας 25 -67 ετών, ανέπτυξαν αντισώματα πριν τη δεύτερη δόση του εμβολίου. Παράλληλα τα άτομα άνω των 80 ετών που συμμετέχουν στη μελέτη, ανέπτυξαν αντισώματα σε ποσοστό 50% πριν τη δεύτερη δόση.
Οι ειδικοί εκτιμούν ότι τα άτομα όλων των ηλικιών πρέπει να τηρούν τα μέτρα προστασίας ( αποστάσεις, μάσκα, συχνό πλύσιμο χεριών) μέχρι να κάνουν και τη δεύτερη δόση η οποία είναι απαραίτητη.
Η μελέτη
Η Θεραπευτική Κλινική της Ιατρικής Σχολής του ΕΚΠΑ διεξάγει μελέτη(https://www.clinicaltrials.gov/ct2/show/NCT04743388) που αφορά στην ανάπτυξη των αντισωμάτων έναντι του SARS-CoV-2 σε εθελοντές που θα λάβουν τα εμβόλια.
Στόχος της μελέτη, που θα εξελιχθεί σε βάθος 18 μηνών, είναι να καθορίσει τόσο το ποσοστό των αντισωμάτων όσο και τη χρονική διάρκεια της ανοσίας που έχουν αποκτήσει τα άτομα που έχουν εμβολιάσει.
Η μελέτη ξεκίνησε στις 4 Ιανουαρίου 2021 και θα διαρκέσει έως και τον Απρίλιο του 2022. Ο αριθμός των συμμετεχόντων είναι 600 άτομα και μέχρι σήμερα έχουν ενταθεί 367 άτομα.
Στη μελέτη οι επιστήμονες ερευνούν τόσο την παραγωγή των εξουδετερωτικών αντισωμάτων ( αντισώματα τα οποία «εξουδετερώνουν» τον ιό) όσο και την παραγωγή των αντισωμάτων έναντι της περιοχής RBD, της πρωτεΐνης ακίδας μέσω της οποίας ο ιός επιμολύνει τα ανθρώπινα κύτταρα και προκαλεί τη νόσο COVID-19.
Ποιοι συμμετέχουν
Μέχρι σήμερα στη μελέτη συμμετέχουν εθελοντές υγειονομικοί και άτομα άνω των 80 ετών, οι οποίοι έχουν λάβει και τις δυο δόσεις του εμβολίου, καθώς και άτομα 70-79 ετών και ασθενείς με αιματολογικές κακοήθεις και συμπαγείς όγκους σε διάφορα στάδια της θεραπείας τους, που τώρα άρχισαν να λαμβάνουν την πρώτη δόση του εμβολίου.
Η μελέτη ξεκίνησε από τους υγειονομικούς (25-67 ετών) και τα μέλη της κοινότητας άνω των 80 ετών οι οποίοι εμβολιάζονται στο ΓΝΑ «Αλεξάνδρα».
Επικεφαλής της μελέτης είναι ο Θάνος Δημόπουλος Πρύτανης του ΕΚΠΑ και ο Ευάγγελος Τέρπος, Καθηγητής Αιματολογίας του ΕΚΠΑ, οι οποίοι συνοψίζουν τα προκαταρκτικά αποτελέσματα ανά ηλικιακή ομάδα.
Πρώτα δεδομένα
Εως σήμερα συμμετέχουν 367 υγιείς δότες (με ηλικιακή διαστρωμάτωση) ως εξής:
-255 υγειονομικοί ηλικίας 25-67 ετών και
-112 άτομα άνω των 80 ετών, που δεν έχουν ενεργό κακοήθη νόσο
Περίπου 9% ήταν θετικοί σε εξουδετερωτικά αντισώματα, δηλαδή είχαν προηγούμενα εκτεθεί στον ιό, κατά την ημέρα του πρώτου εμβολιασμού.
Από τους υγειονομικούς οι οποίοι ήταν αρνητικοί σε αντισώματα με την ένταξη τους στη μελέτη, περισσότεροι από 90% ανέπτυξαν εξουδετερωτικά αντισώματα την 22η ημέρα, δηλαδή πριν τη δεύτερη δόση του εμβολίου.
Στη συνέχεια 15 ημέρες μετά τη δεύτερη δόση του εμβολίου όλοι οι εθελοντές υγειονομικοί βρέθηκαν να είναι θετικοί με πολύ υψηλούς τίτλους εξουδετερωτικών αντισωμάτων που υπερβαίνουν κατά πολύ (πλην ενός) το όριο του ποσοστού 50%. Σύμφωνα με τις δημοσιευμένες μελέτες του εμβολίου BNT162b2, δεικνύει υψηλή προστασία έναντι του ιού SARS-CoV-2.
Συγκεκριμένα, η συντριπτική πλειοψηφία των εμβολιασθέντων αυτής της ηλικιακής ομάδας είχαν τίτλους εξουδετερωτικών αντισωμάτων άνω του 90%.
Παρόμοια ευρήματα δείχνουν και οι συνδυαστικές μελέτες για την ανίχνευση αντισωμάτων έναντι της RBD περιοχής της πρωτεϊνης ακίδας του ιού.
Οι τίτλοι των αντισωμάτων αρχίζουν σταδιακά να υποχωρούν (αν και παραμένουν σε υψηλά επίπεδα) ένα μήνα μετά τη δεύτερη δόση.
Ηλικιακή ομάδα άνω των 80 ετών
Σύμφωνα με τα πρώτα στοιχεία που ακόμη εξετάζονται:
– σχεδόν το 50% των εμβολιασθέντων παράγουν εξουδετερωτικά αντισώματα έναντι του ιού SARS-CoV-2 πριν τη δεύτερη δόση του εμβολίου (δηλαδή την ημέρα 22).
-Ένα μήνα μετά τη δεύτερη δόση του εμβολίου το σύνολο των γυναικών και περισσότεροι από το 80% των ανδρών έχει αναπτύξει υψηλούς τίτλους εξουδετερωτικών αντισωμάτων.
Συμπεράσματα
Σύμφωνα με τους ειδικούς τα μέχρι τώρα αποτελέσματα αποδεικνύουν ότι:
1. Τα άτομα όλων των ηλικιών, αλλά κυρίως οι ηλικιωμένοι θα πρέπει να συνεχίσουν να εφαρμόζουν τα μέτρα προστασίας, διότι ένα σημαντικό ποσοστό ατόμων ηλικίας άνω των 80 ετών δεν προστατεύονται ικανοποιητικά μόνο με την πρώτη δόση του εμβολίου.
2.Η δεύτερη δόση του εμβολίου είναι απαραίτητη για όλες τις ηλικιακές ομάδες, αλλά κυρίως για τους πιο ηλικιωμένους.
3.Το επίπεδο παραγωγής αντισωμάτων έναντι του ιού φαίνεται να είναι, ανεξαρτήτως ηλικιακής ομάδας, πιο υψηλό στις γυναίκες και μειώνεται όσο αυξάνεται η ηλικία.
Ρ. Μελά
