Σε τέσσερις άξονες εντάσσονται οι πρωτοβουλίες που θα αναλάβει το υπουργείο Εθνικής Οικονομίας και Οικονομικών το επόμενο διάστημα, σε εξειδίκευση των ανακοινώσεων του πρωθυπουργού στη ΔΕΘ, όπως ανακοίνωσαν σε συνέντευξη Τύπου, ο υπουργός Κωστής Χατζηδάκης και οι υφυπουργοί Χάρης Θεοχάρης και Θάνος Πετραλιάς.
Στο συγκεκριμένο πλαίσιο, θα υπάρξουν και νέα μέτρα ύψους 1 δισ. ευρώ για τη στήριξη του εισοδήματος των πολιτών.
Ειδικότερα, όπως είπε ο κ. Χατζηδάκης, οι 4 άξονες αφορούν σε:
Α) -Τραπεζικό σύστημα, με ένταση του ανταγωνισμού και ενίσχυση της ρευστότητας για νοικοκυριά και επιχειρήσεις.
Β) -Αντιμετώπιση της φοροδιαφυγής, με έμφαση στις νέες τεχνολογίες και περιορισμό των μετρητών.
Γ) -Στήριξη του εισοδήματος των πολιτών, μένοντας πιστοί στην επίτευξη πρωτογενούς πλεονάσματος 0,7% του ΑΕΠ εφέτος.
Δ) -Μέτρα για τις φυσικές καταστροφές.
Σχετικά με τις τράπεζες, ο υπουργός αναφέρθηκε σε 5 άξονες:
-Επέκταση της χορήγησης δανείων (ακόμη και στεγαστικών) και από μη τραπεζικά ιδρύματα.
-Συνέχιση του προγράμματος «Ηρακλής» για εκκρεμότητες στις συστημικές τράπεζες και στον 5ο πυλώνα.
-Κατάθεση σχεδίου νόμου για υποχρεωτικούς κανόνες διαφάνειας και υποχρεώσεων για τους servicers.
-Επέκταση, με προτεραιότητα στις συναλλαγές των ελευθέρων επαγγελματιών με πολίτες, της πρωτοβουλίας των τραπεζών να γίνονται οι διατραπεζικές συναλλαγές έως 500 ευρώ χωρίς προμήθεια.
-Απομείωση της συμμετοχής του Δημοσίου στο ΤΧΣ.
Από την πλευρά του, ο κ. Θεοχάρης αναφέρθηκε σε 10 μέτρα για την αντιμετώπιση της φοροδιαφυγής.
Συγκεκριμένα:
-Ολοκληρώνεται τους πρώτους μήνες του 2024 η διασύνδεση των ταμειακών μηχανών με τα POS. Αφορά σε περίπου 450.000 επιχειρήσεις.
-Υποχρεωτικά καθίστανται τα ηλεκτρονικά τιμολόγια από το 2024. Τα έσοδα δεν θα μπορούν να υπολείπονται αυτών που δηλώνονται στην ηλεκτρονική πλατφόρμα. Τα τιμολόγια εξόδων θα προσμετρώνται μόνο εάν έχουν διαβιβαστεί στο MyData.
-Υποχρεωτική το 2024 η εφαρμογή MyData.
-Υποχρεωτική κατοχή συστήματος ηλεκτρονικών πληρωμών (EFT/POS) και από τους υπόλοιπους κλάδους της λιανικής.
-Υποχρεωτικές αγοραπωλησίες ακινήτων μόνο με τραπεζικά συστήματα πληρωμής.
-Ενεργοποίηση του ψηφιακού δελτίου αποστολής, πιλοτικά στις αρχές του 2024 και πλήρως έως το τέλος του επόμενου έτους.
-Αύξηση του προστίμου χρήσης μετρητών άνω των 500 ευρώ, στο διπλάσιο της συναλλαγής.
-Πληρωμή εντός του 2024 των προνοιακών επιδομάτων μέσω χρεωστικών καρτών.
-Αποκλεισμός των παραβατών λαθρεμπορίας από τη συνεργασία με όλες τις εταιρείες εμπορίας καυσίμων.
-Παρεμβάσεις στις ψηφιακές πλατφόρμες. Ειδικότερα:
*ΦΠΑ και τέλος παρεπιδημούντων και φόρος διαμονής σε νομικά πρόσωπα.
*Υποχρεωτική έναρξη δραστηριότητας για φυσικά πρόσωπα με άνω των τριών ακινήτων βραχυχρόνιας μίσθωσης.
*Αυστηριοποίηση του ορισμού της βραχυχρόνιας μίσθωσης. Π.χ. σε περίπτωση που διατίθεται το σύνολο των διαμερισμάτων μιας πολυκατοικίας, θα θεωρείται τουριστικό κατάλυμα.
*Αυστηριοποίηση των ελέγχων και των προστίμων.
O Υφυπουργός Εθνικής Οικονομίας και Οικονομικών αρμόδιος για την Δημοσιονομική Πολιτική, Θάνος Πετραλιάς, δήλωσε: «Σε αυτή τη δύσκολη συγκυρία που καλείται να αντιμετωπίσει ο τόπος, η Ελληνική Οικονομία αποδεικνύεται ανθεκτική. Κάτι που αποτυπώνεται τόσο στις πρόσφατες πιστοληπτικές αναβαθμίσεις, όσο και στη δυνατότητά της να ανταπεξέρχεται στις οικονομικές συνέπειες μιας τόσο μεγάλης σε έκταση καταστροφής, χωρίς να παρεκκλίνει από τους βασικούς δημοσιονομικούς στόχους. Σε αυτά τα πλαίσια, σημαντικό ρόλο έχει και η ευελιξία που παρέχει η Ευρωπαϊκή Επιτροπή στην αποτελεσματική χρήση των χρηματοδοτικών εργαλείων. Παράλληλα, το πρόγραμμα για το οποίο εξέλεξαν την Κυβέρνηση οι πολίτες συνεχίζει να υλοποιείται απαρέγκλιτα και μάλιστα υλοποιώντας τώρα τις Μεγάλες Αλλαγές που έχει ανάγκη η χώρα. Αλλαγές στο πεδίο της φοροδιαφυγής, στη θωράκιση της χώρας έναντι των οικονομικών συνεπειών της κλιματικής αλλαγής, αλλά και στο βασικό πρόσταγμα της κοινωνίας για αύξηση των μισθών και του διαθέσιμου εισοδήματος»
Πιο αναλυτικά:
Α. Τραπεζικός τομέας
Στόχος των παρεμβάσεων είναι η τόνωση του ανταγωνισμού και η βελτίωση της πρόσβασης επιχειρήσεων και ιδιωτών στο τραπεζικό σύστημα. Οι στόχοι αυτοί εξυπηρετούνται με τις εξής πρωτοβουλίες:
Πρώτον: χρήση του επιτυχημένου προγράμματος Ηρακλής για την αντιμετώπιση των όποιων εκκρεμοτήτων και την περαιτέρω εξυγίανση των ισολογισμών των τραπεζών.
Δεύτερον: ενίσχυση του ανταγωνισμού στο τραπεζικό σύστημα, με στόχο τη μείωση της ψαλίδας μεταξύ των επιτοκίων χορηγήσεων και των επιτοκίων καταθέσεων. Βασικό εργαλείο στην κατεύθυνση αυτή θα είναι η δυνατότητα χορήγησης στεγαστικών και επιχειρηματικών δανείων και από μη τραπεζικά ιδρύματα – υπό την εποπτεία πάντοτε της Τράπεζας της Ελλάδος – που θα υλοποιηθεί με την προώθηση σχετικής νομοθεσίας.
Τρίτον: Στήριξη της υπηρεσίας IRIS, η οποία δίνει τη δυνατότητα αποστολής χρημάτων -μέσω κινητού, χωρίς να απαιτείται το IBAN και χωρίς καμία χρέωση και καμία προμήθεια- από μία τράπεζα σε μία άλλη (μέχρι τα 500 ευρώ ημερησίως).
Τέταρτον: Αποεπένδυση του Ταμείου Χρηματοπιστωτικής Σταθερότητας από τις συστημικές τράπεζες, η οποία θα προχωρήσει χωρίς καθυστερήσεις και θα φέρει νέα κεφάλαια στη χώρα.
Πέμπτον: Αντιμετώπιση του προβλήματος των κόκκινων δανείων με θέσπιση νέου πλαισίου κανόνων, υποχρεώσεων και ποινών για τους servicers και προστασία των πραγματικά ευάλωτων δανειοληπτών και όχι εκείνων που παριστάνουν τους ευάλωτους, αποκρύπτοντας για διάφορους λόγους την περιουσία τους και τα εισοδήματά τους. Έτσι θα διασφαλιστεί ότι το νέο πλαίσιο θα γίνει αποδεκτό – όχι μόνο από τους ευάλωτους δανειολήπτες – αλλά και από όσους, παρά τις δυσκολίες, εξακολουθούν να πληρώνουν τα δάνειά τους.
Β. Δέκα μέτρα για την καταπολέμηση της φοροδιαφυγής
1. Ολοκληρώνεται η διασύνδεση των ταμειακών μηχανών με τα POS τους πρώτους μήνες του 2024 (αφορά 450.000 περίπου επιχειρήσεις). Έτσι θα πιστοποιείται ότι κάθε συναλλαγή POS θα καταγράφεται στην ταμειακή μηχανή και τα δεδομένα θα διαβιβάζονται σε σχεδόν πραγματικό χρόνο στην ΑΑΔΕ.
2. Καθίστανται μέσα στο 2024 υποχρεωτικά τα ηλεκτρονικά τιμολόγια. Ώστε οι συναλλαγές να διασταυρώνονται και να επαληθεύονται σε πραγματικό χρόνο! Παράλληλα αυξάνονται, αυτοματοποιούνται και ψηφιοποιούνται οι έλεγχοι των φορολογικών αρχών.
3. Εφαρμόζονται καθολικά τα ηλεκτρονικά βιβλία (myDATA). Τα έσοδα που δηλώνονται δεν μπορεί να υπολείπονται από αυτά που προκύπτουν από την ηλεκτρονική πληροφόρηση (myDATA, ταμειακές-POS), ενώ ως τιμολόγια εξόδων θα προσμετρώνται για φορολογικούς σκοπούς μόνο όσα έχουν διαβιβαστεί ηλεκτρονικά στο myDATA. Η επέκταση του myDATA βρίσκεται σε εξέλιξη και η πλήρης εφαρμογή θα ολοκληρωθεί εντός του 2024.
4. Επεκτείνεται η υποχρέωση κατοχής συστήματος ηλεκτρονικών πληρωμών (EFT/POS) στους υπόλοιπους κλάδους της λιανικής αγοράς που σήμερα δεν έχουν την υποχρέωση. Οι ηλεκτρονικές συναλλαγές οδήγησαν στην αύξηση των εσόδων από τον ΦΠΑ και στον περιορισμό της διακίνησης «μαύρου» χρήματος και η επέκτασή τους θα διευρύνει τη φορολογική βάση, θα διευκολύνει το έργο των ελεγκτικών μηχανισμών και θα περιορίσει τα περιθώρια φοροδιαφυγής.
5. Θεσμοθετείται η υποχρέωση αγοραπωλησίας ακινήτων μόνο με τραπεζικά μέσα πληρωμής. Τα συμβόλαια αγοραπωλησίας ακινήτων θα αναγράφουν υποχρεωτικά την εξόφληση του τιμήματος μεταβίβασης αποκλειστικά με τραπεζικά μέσα πληρωμής. Στόχος, να καταργηθεί η δυνατότητα αγοράς ακινήτων με μετρητά, η οποία συντηρεί φαινόμενα φοροδιαφυγής και ξεπλύματος βρώμικου χρήματος.
Σημειώνεται ότι από την έναρξη λειτουργίας της πλατφόρμας myPROPERTY (Μάρτιος 2021) έχουν καταχωριστεί 42.613 δηλώσεις μεταβίβασης ακινήτων, το τίμημα των οποίων εξοφλήθηκε αποκλειστικά με μετρητά και ανέρχεται αθροιστικά στα 462.493.710,3 €. Έχουν καταχωριστεί επιπλέον 41.741 δηλώσεις μεταβίβασης ακινήτων το τίμημα των οποίων εξοφλήθηκε εν μέρει μόνο με μετρητά και ανέρχεται αθροιστικά στα 2.980.580.395.13€ (το ποσό είναι το συνολικό για τις δηλώσεις αυτές, διότι δεν καταχωρείται διακριτά το ποσό που καταβάλλεται με μετρητά).
Συνολικά οι μεταβιβάσεις που έγιναν αποκλειστικά ή εν μέρει με μετρητά αποτελούν το 24,9 % του συνόλου των μεταβιβάσεων (μία στις τέσσερις).
6. Ενεργοποιείται το ψηφιακό δελτίο αποστολής (πιλοτικά από τις αρχές του 2024 και πλήρως πριν από το τέλος του ίδιου έτους) με στόχο να γίνεται σε πραγματικό χρόνο (real time) η παρακολούθηση των διακινούμενων αγαθών.
7. Αυξάνεται το πρόστιμο χρήσης μετρητών άνω των 500 ευρώ, σε ποσό διπλάσιο της συναλλαγής, με ενίσχυση των ελέγχων για εφαρμογή του μέτρου μέσω ψηφιακής πληροφόρησης.
8. Θεσμοθετείται η πληρωμή της πλειονότητας των κοινωνικών και προνοιακών επιδομάτων (επιδόματα τέκνων, επίδομα γέννησης, επιδόματα ανεργίας) μέσω χρεωστικών καρτών. Σε συνδυασμό με την διασύνδεση των ταμειακών μηχανών με τα POS, το μέτρο αποκλείει την διοχέτευση των επιδομάτων προς την παραοικονομία.
9. Αποκλείονται οι παραβάτες λαθρεμπορίας από συνεργασία με όλες τις εταιρίες εμπορίας καυσίμων, με νομοθετική ρύθμιση με την οποία θεσμοθετείται η υποχρέωση λήψης μέτρων δέουσας επιμέλειας στην εφοδιαστική αλυσίδα καυσίμων, η δημιουργία μητρώου παραβατών και η απαγόρευση συνεργασίας με παραβάτες λαθρεμπορίας.
Στόχος, το νομοθετικό και κανονιστικό πλαίσιο να ενισχύσει την υποχρέωση και την ευθύνη όσων συμμετέχουν στην εφοδιαστική αλυσίδα καυσίμων να προβαίνουν στους αναγκαίους ελέγχους για τα πρόσωπα με τα οποία συναλλάσσονται και να λαμβάνουν τα κατάλληλα μέτρα για την καταπολέμηση του λαθρεμπορίου.
10. Στον τομέα των βραχυχρόνιων μισθώσεων θεσμοθετείται συνδυασμός παρεμβάσεων με στόχο την αντιμετώπιση αθέμιτου ανταγωνισμού με τα ξενοδοχεία (στις περιπτώσεις που η δραστηριότητα αυτά αποκτά επιχειρηματικά χαρακτηριστικά χωρίς, έως τώρα, να συνοδεύεται από τις αντίστοιχες υποχρεώσεις), αλλά και την αντιμετώπιση των δευτερογενών αρνητικών επιπτώσεων στην κτηματαγορά και τα ενοίκια. Δεν θίγεται η ανάπτυξη των βραχυχρόνιων μισθώσεων που αποτελούν σημαντική πηγή εισοδήματος για χιλιάδες ιδιοκτήτες ακινήτων αλλά και για τη χώρα συνολικά.
Οι παρεμβάσεις περιλαμβάνουν τα εξής:
1. Τροποποίηση ορισμού της Βραχυχρόνιας Μίσθωσης: Βραχυχρόνια μίσθωση θα ορίζεται η μίσθωση ή υπεκμίσθωση για συγκεκριμένη χρονική διάρκεια, μικρότερη των 60 ημερών, ακινήτου που είναι αναρτημένο σε ψηφιακή πλατφόρμα και εφόσον δεν παρέχονται άλλες υπηρεσίες πλην της διαμονής και της παροχής κλινοσκεπασμάτων.
2. Δημιουργείται νέος Κωδικός Αριθμός Δραστηριότητας (ΚΑΔ) ειδικά για Βραχυχρόνια Μίσθωση. Όλα τα νομικά πρόσωπα και τα φυσικά που ασκούν επιχειρηματική δραστηριότητα βραχυχρόνιας μίσθωσης θα υποχρεούνται σε έναρξη ή προσθήκη δραστηριότητας με βάση τον νέο ΚΑΔ.
3. Υποχρέωση έναρξης επιχειρηματικής δραστηριότητας για φυσικά πρόσωπα που διαθέτουν σε ψηφιακή πλατφόρμα τρία ή περισσότερα προς εκμίσθωση/υπεκμίσθωση για σκοπούς βραχυχρόνιας μίσθωσης. Με την συγκεκριμένη παρέμβαση οι ιδιώτες που αναρτούν προς μίσθωση (ή υπεκμίσθωση) τρία ή περισσότερα ακίνητα σε ψηφιακή πλατφόρμα, θα καθίστανται επιχειρήσεις (ατομική ή νομικό πρόσωπο) και θα υποχρεούνται σε έναρξη όπως υποχρεούνται ήδη τα νομικά πρόσωπα που ασκούν την συγκεκριμένη δραστηριότητα, (με ανάλογες ασφαλιστικές εισφορές, τέλος επιτηδεύματος και ΦΠΑ από το πρώτο ακίνητο).
4. Επιβολή ΦΠΑ, Τέλους Παρεπιδημούντων και τέλους αντιμετώπισης των συνεπειών της κλιματικής αλλαγής που αντικαθιστά το φόρο διαμονής: Για τους εκμισθωτές/ υπεκμισθωτές νομικά πρόσωπα/ατομικές επιχειρήσεις με ΚΑΔ βραχυχρόνιας μίσθωσης: α) το εισόδημα από βραχυχρόνιες μισθώσεις ακινήτων θα υπόκειται σε ΦΠΑ, β) θα υπόκεινται σε τέλος Παρεπιδημούντων και γ) θα υπόκεινται σε τέλος αντιμετώπισης των συνεπειών της κλιματικής αλλαγής που αντικαθιστά το φόρο διαμονής.
Επισημαίνεται ότι το νέο τέλος που αντικαθιστά το φόρο διαμονής, θα ισχύει και για τις βραχυχρόνιες μισθώσεις των εκμισθωτών/υπεκμισθωτών φυσικών προσώπων (ιδιωτών) με ένα ή δύο ακίνητα. (περισσότερες πληροφορίες για το τέλος αντιμετώπισης των συνεπειών της κλιματικής αλλαγής στο τέλος του σημειώματος, στην ενότητα για τις φυσικές καταστροφές).
Η παλιά κλίμακα του φόρου διαμονής και το νέο τέλος αντιμετώπισης των συνεπειών της κλιματικής αλλαγής ανάλογα με την κατηγορία του καταλύματος έχουν ως εξής:
Κατηγορία Ποσό ανά ημέρα σήμερα Νέα Τιμή Αύξηση
1-2 αστέρων 0,50 € 1,50 € 1,00 €
3 αστέρων 1,50 € 3,00 € 1,50 €
4 αστέρων 3,00 € 7,00 € 4,00 €
5 αστέρων 4,00 € 10,00 € 6,00 €
Ενοικιαζόμενα δωμάτια 0,50 € 1,50 € 1,00 €
Βραχυχρόνια μίσθωση 0,00 € 1,50 € 1,50 €
5. Εντατικοποίηση ελέγχων, με βάση τα δεδομένα των ηλεκτρονικών πλατφορμών και επιβολή κυρώσεων στις περιπτώσεις φοροδιαφυγής ή παροχής επιπρόσθετων υπηρεσιών πλην της διαμονής και της παροχής κλινοσκεπασμάτων.
6. Αυστηροποίηση κυρώσεων: Σε περίπτωση μη εγγραφής στο Μητρώο Ακινήτων Βραχυχρόνιας Μίσθωσης, αυστηροποιείται το πρόστιμο και ορίζεται, ανά χρήση, σε 50%, των ακαθαρίστων εσόδων του τελευταίου φορολογικού έτους και κατ’ ελάχιστο 5.000 ευρώ (σήμερα το πρόστιμο είναι οριζόντιο και ανέρχεται σε 5.000 ευρώ). Σε περίπτωση υποτροπής για επόμενη χρήση το ανωτέρω πρόστιμο θα διπλασιάζεται.
7. Εκμίσθωση συνόλου διαμερισμάτων πολυκατοικίας: Σε περίπτωση που το σύνολο των διαμερισμάτων πολυκατοικίας ή συγκροτήματος κατοικιών διατίθεται προς βραχυχρόνια μίσθωση, θα θεωρείται τουριστικό κατάλυμα, το οποίο θα πρέπει να διαθέτει την αντίστοιχη αδειοδότηση.
Σημειώνεται ότι στο Μητρώο Ακινήτων Βραχυχρόνιας Διαμονής της ΑΑΔΕ είναι καταχωρημένα 168.819 ακίνητα που ανήκουν σε 107.719 ΑΦΜ (νομικά και φυσικά πρόσωπα). Από αυτά:
27.367 ακίνητα ανήκουν σε 5.297 νομικά πρόσωπα
141.452 ακίνητα ανήκουν σε 102.422 φυσικά πρόσωπα. Από αυτά έως 2 ακίνητα έχουν 94.982 φυσικά πρόσωπα (92,7% των φυσικών προσώπων). Τρία ή περισσότερα ακίνητα έχουν 7.440 φυσικά πρόσωπα και αντιστοιχούν σε 30.329 ακίνητα.
Συνεπώς, συνολικά θα κληθούν να καταβάλουν ΦΠΑ και τέλος παρεπιδημούντων 7.440 φυσικά πρόσωπα και 5.297 νομικά πρόσωπα με 57.696 ακίνητα (το 34,2% των ακινήτων), εκτός εάν επιλέξουν μέρος αυτών να τα μετατρέψουν σε μακροχρόνια μίσθωση. Σημειώνεται ότι 4.100 φυσικά πρόσωπα έχουν ακριβώς τρία ακίνητα (και επιπλέον 1.687 φυσικά πρόσωπα έχουν τέσσερα ακίνητα).
Γ. Κοινωνική – εισοδηματική πολιτική
Επιπλέον των παρεμβάσεων που ήδη θεσμοθετήθηκαν (αυξήσεις μισθών δημοσίων υπαλλήλων, αφορολόγητο, κλπ.) υλοποιούνται τα ακόλουθα:
1. Αυξάνονται εκ νέου από 1/1/2024 οι συντάξεις με βάση το μέσο όρο του ΑΕΠ και του πληθωρισμού (με τα τωρινά δεδομένα, που ενδεχομένως μεταβληθούν, η αύξηση υπολογίζεται περί του 3%, με κόστος περί τα 400 εκατ. ευρώ ετησίως).
2. Για 750.000 περίπου συνταξιούχους με συντάξεις έως 1.600 ευρώ, που έχουν προσωπική διαφορά (άνω των 10 ευρώ), θα δοθεί στα τέλη Δεκεμβρίου 2023 έκτακτη οικονομική ενίσχυση από 100 έως 200 ευρώ. Το δημοσιονομικό κόστος εκτιμάται σε περίπου 107 εκατ. ευρώ. Πιο συγκεκριμένα:
για όσους λαμβάνουν άθροισμα κύριων συντάξεων έως 700 ευρώ, θα δοθεί ενίσχυση 200 ευρώ,
για όσους λαμβάνουν άθροισμα κύριων συντάξεων από 700,1 έως 1100 ευρώ, θα δοθεί ενίσχυση 150 ευρώ,
για όσους λαμβάνουν άθροισμα κύριων συντάξεων από 1100,1 έως 1600 ευρώ, θα δοθεί ενίσχυση 100 ευρώ.
3. Από τον Δεκέμβριο του 2023 αυξάνεται κατά 8% το ελάχιστο εγγυημένο εισόδημα. Αφορά περί τους 225.000 ωφελούμενους του ελάχιστου εγγυημένου εισοδήματος. Το ετήσιο κόστος ανέρχεται σε περίπου 43 εκατ. ευρώ ετησίως (περί τα 3,5 εκατ. ευρώ για τον Δεκέμβριο 2023).
4. Προχωρά η επιστροφή του ΕΦΚ στο αγροτικό πετρέλαιο και για το 2023 με κόστος 76 εκατ. ευρώ.
5. Για τη χειμερινή περίοδο 2023-2024 χορηγείται επίδομα θέρμανσης στα ίδια επίπεδα με πέρυσι, δηλαδή 350 ευρώ πολλαπλασιαζόμενο με βαθμο-ημέρες. Το εισοδηματικό όριο παραμένει το ίδιο για τον άγαμο (16.000 ευρώ) και τον έγγαμο (24.000 ευρώ), αλλά αυξάνεται για τις οικογένειες με παιδιά από 3.000 ευρώ για κάθε τέκνο, σε 5.000 ευρώ για κάθε τέκνο. Ωστόσο, δεν ισχύει η διπλή επιδότηση για όσους δικαιούχους καταναλώσουν για πρώτη φορά φέτος πετρέλαιο ή υγραέριο ή άλλες μορφές καυσίμων, πλην φυσικού αερίου, ενώ στα φυσικά πρόσωπα που ασκούν επιχειρηματική δραστηριότητα τίθεται πέραν του εισοδήματος και όριο τζίρου (80.000 ευρώ ετησίως). Το κόστος υπολογίζεται σε 237 εκατ. ευρώ (έναντι 280 εκατ. ευρώ που ανήλθε πέρυσι, εκ των οποίων 189 εκατ. για το 2023 και 48 εκατ. για το 2024).
6. Θεσμοθετείται πρόγραμμα εναέριας διάσωσης με 6 βάσεις ελικοπτέρων, με προϋπολογισμό 25 εκατ. ευρώ ετησίως.
7. Αυξάνονται τα έξοδα διανυκτέρευσης ενστόλων στα επίπεδα που ισχύουν με το νέο μισθολόγιο για τους υπόλοιπους δημοσίους υπαλλήλους από 1/1/2024. Κόστος 12 εκατ. ευρώ ετησίως.
8. Καταργείται η μείωση συντάξεων 30% όσων συνταξιούχων εργάζονται και αντικαθίσταται με εισφορά της τάξεως του 10% επί των επιπρόσθετων αμοιβών από την εργασία.
9. Αυξάνεται από 1/1/2024 το επίδομα μητρότητας στους ελεύθερους επαγγελματίες και τους αγρότες στους 9 μήνες, στο ύψος του κατώτατου μισθού. Το κόστος υπολογίζεται σε 40 εκατ. ευρώ ετησίως.
10. Όπως ήδη παρουσιάστηκε αναλυτικά από το Υπουργείο Εργασίας και Κοινωνικής Ασφάλισης, από την 1η Ιανουαρίου 2024 ξεπαγώνουν οι «τριετίες» και κάθε επίδομα προϋπηρεσίας, που βρίσκονταν σε αναστολή από το 2012.
11. Στο πλαίσιο αναμόρφωσης του πλαισίου λειτουργίας της κεφαλαιαγοράς μειώνεται από 1/1/2024 ο φόρος συγκέντρωσης κεφαλαίων από 0,5% στο 0,2% με κόστος 22 εκατ. ευρώ ετησίως και μειώνεται κατά 50% ο φόρος Χρηματιστηριακών συναλλαγών με κόστος 21 εκατ. ευρώ ετησίως.
12. Για περίπου 300 πιλότους και πληρώματα πυροσβεστικών αεροσκαφών αυξάνεται το πτητικό επίδομα κατά 2.000 ευρώ ετησίως. Κόστος 600 χιλιάδες ευρώ ετησίως. Σημειώνεται ότι από 1/1/2022 το πτητικό επίδομα έγινε αφορολόγητο.
13. Το Market Pass επεκτείνεται έως το τέλος του έτους στη Θεσσαλία και τις υπόλοιπες πληγείσες περιοχές από τις πλημμύρες αλλά και για τον Έβρο και διπλασιάζεται (από 22 ευρώ το μήνα για μονοπρόσωπο νοικοκυριό που αυξάνεται κατά 10 ευρώ για κάθε επιπλέον μέλος του νοικοκυριού, θα ανέλθει σε 44 ευρώ το μήνα που αυξάνεται κατά 20 ευρώ για κάθε μέλος του νοικοκυριού). Επιλέξιμα είναι τα νοικοκυριά που το λαμβάνουν και σήμερα (με τα ίδια εισοδηματικά κριτήρια) σε ολόκληρη τη Περιφέρεια Θεσσαλίας και Έβρου, καθώς και στις περιοχές που κηρύχτηκαν σε κατάσταση εκτάκτου ανάγκης από τις πλημμύρες σε Βοιωτία και Φθιώτιδα. Ωφελούμενοι είναι περίπου 280.000 νοικοκυριά με 740.000 μέλη και το κόστος για τους μήνες Νοέμβριο και Δεκέμβριο υπολογίζεται σε περίπου 35 εκατ. ευρώ.
Το συνολικό κόστος των νέων παρεμβάσεων ανέρχεται σε 613 εκατ. ευρώ για το 2024 και σε επιπλέον 411 εκατ. ευρώ για το 2023.
Δ. Αντιμετώπιση των επιπτώσεων των φυσικών καταστροφών
Αποζημιώσεις για τις φυσικές καταστροφές και μέτρα θωράκισης της χώρας έναντι των οικονομικών συνεπειών των φυσικών καταστροφών:
1. Κατατίθεται συμπληρωματικός Προϋπολογισμός ύψους 600 εκατ. ευρώ, εκ των οποίων 450 εκατ. ευρώ για το Εθνικό ΠΔΕ και 150 εκατ. ευρώ για τον τακτικό Προϋπολογισμό, για να καλύψει τις πρώτες αποζημιώσεις (πρώτη αρωγή και αγροτικές αποζημιώσεις) από τις καταστροφές. Σημειώνεται ότι το συνολικό κόστος των αποζημιώσεων αναμένεται σημαντικά μεγαλύτερο, άνω του 1 δισ. ευρώ, και θα επιβαρύνει και τα επόμενα έτη καθώς θα επισκευάζονται τα κτίρια που υπέστησαν ζημιά και θα αποζημιώνονται από την κρατική αρωγή.
2. Κατόπιν της ευελιξίας που παρέχεται από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή, έργα έως 2,2 δισ. εντάσσονται στο ΕΣΠΑ 2014-2020, το ΕΣΠΑ 2021-2027 και στο Ταμείο Ανάκαμψης, το οποίο θα αναθεωρηθεί εκ νέου.
3. Δημιουργείται από 1/1/2024 ξεχωριστός λογαριασμός στο Εθνικό Πρόγραμμα Δημοσίων Επενδύσεων που θα καλύπτει σε μόνιμη βάση τις δαπάνες κρατικής αρωγής έναντι φυσικών καταστροφών. Αυξάνεται το ύψος των διαθέσιμων κονδυλίων για αυτόν τον λογαριασμό από 300 εκατ. ετησίως που σήμερα βρίσκονται στο Πρόγραμμα Κρατικής Αρωγής, σε 600 εκατ. ευρώ ετησίως (αύξηση κατά 300 εκατ. ευρώ), για να καλύψει τόσο τις υπόλοιπες αποζημιώσεις της τρέχουσας καταστροφής αλλά και για να καλύπτει μελλοντικές καταστροφές τα επόμενα έτη.
4. Για να καλυφθεί σε μόνιμη βάση το ετήσιο κόστος των φυσικών καταστροφών, επιβάλλεται τέλος αντιμετώπισης των συνεπειών της κλιματικής αλλαγής στα τουριστικά καταλύματα, και πλέον στη βραχυχρόνια μίσθωση, το οποίο αντικαθιστά το φόρο διαμονής. Το όφελος από αυτό το τέλος υπολογίζεται σε 240 εκατ. ετησίως και χρησιμοποιείται για την ανωτέρω μόνιμη αύξηση του λογαριασμού που καλύπτει το κόστος αποκατάστασης από τις φυσικές καταστροφές.
5. Από το 2024 καθίσταται υποχρεωτική η ιδιωτική ασφάλιση σε μεσαίες και μεγάλες επιχειρήσεις με ετήσιο κύκλο εργασιών άνω των 2 εκατ. ευρώ. Η ασφάλιση θα πρέπει να καλύπτει πλημμύρα, σεισμό και πυρκαγιά και να αφορά το κτίριο, τα μηχανήματα, τον εξοπλισμό και τα αποθέματα. Από 1/1/2024 οι ανωτέρω επιχειρήσεις δεν θα αποζημιώνονται από την κρατική αρωγή.
6. Υπενθυμίζουμε τέλος, ότι κινητοποιείται η ιδιωτική πρωτοβουλία για την ενίσχυση των πληγέντων μέσω του ειδικού λογαριασμού Κρατικής Αρωγής GR 9501000230000002341227461.
