Αναρτάται σήμερα και τίθεται για 15 ημέρες σε δημόσια διαβούλευση το νομοσχέδιο για τον εκσυγχρονισμό του ΕΦΚΑ, που αποσκοπεί στη βελτίωση της λειτουργίας ενός από τους μεγαλύτερους δημόσιους Οργανισμούς της χώρας, με τον οποίο συναλλάσσονται καθημερινά 6,5 εκατομμύρια πολίτες (2,5 εκατομμύρια συνταξιούχοι και 4 εκατομμύρια εργαζόμενοι) και ο οποίος συγκεντρώνει, με βάση τις εκθέσεις του Συνηγόρου του Πολίτη, το 48% των παραπόνων που αφορούν στον ευρύτερο δημόσιο τομέα, όπως αναφέρει το υπουργείο Εργασίας και Κοινωνικών Υποθέσεων σε ανακοίνωσή του.
Αναλυτικότερα, σύμφωνα με το υπουργείο, οι βασικές προβλέψεις του νομοσχεδίου είναι οι εξής:
«Οι ρυθμίσεις του νομοσχεδίου αφορούν στη βελτίωση της απόδοσης του ΕΦΚΑ, στην ενίσχυση της επιβράβευσης και της λογοδοσίας των υπαλλήλων, στην αύξηση της ευελιξίας και της ταχύτητας του φορέα και στην καλύτερη αξιοποίηση και διαχείριση της ακίνητης περιουσίας του.
Συγκεκριμένα:
1. Προβλέπεται η δυνατότητα πρόσληψης Γενικών Διευθυντών και Διευθυντών με τριετή θητεία και δυνατότητα ανανέωσης άπαξ τόσο από τον δημόσιο όσο και από τον ιδιωτικό τομέα. Η πρόσληψη θα γίνεται με διαφανείς διαδικασίες (δημόσια προκήρυξη με απόφαση του διοικητή του e-ΕΦΚΑ), σύμπραξη του ΑΣΕΠ και κίνητρα προσέλκυσης, με στόχο την ανανέωση στα ανώτερα κλιμάκια με υψηλού επιπέδου στελέχη, ικανά να ανταποκριθούν στα μεγέθη του Οργανισμού και στις προκλήσεις του μετασχηματισμού του.
2. Προσδιορίζεται σύστημα επιβράβευσης παραγωγικότητας σε όλον τον ΕΦΚΑ. Ξεκινώντας από τις λειτουργίες της εκκαθάρισης των συντάξεων και εξυπηρέτησης των πολιτών, το πριμ θα συνδέεται με συγκεκριμένους στόχους που μπορεί να τίθενται, σύμφωνα με τις ανάγκες ανά Γενική Διεύθυνση, ανάλογα με το αντικείμενο και τις προτεραιότητες του φορέα. Με τον τρόπο αυτό, επιδιώκεται η βελτίωση του συστήματος διακυβέρνησης του ΕΦΚΑ στη βάση μετρήσιμων στόχων που θα ορίζουν την καθημερινή λειτουργία όλων των επιπέδων του Οργανισμού και θα λειτουργούν ως σημείο αναφοράς για την επιβράβευση των υπαλλήλων. Ωστόσο, το σύστημα αυτό συνοδεύεται και από αντίστοιχο σύστημα ελέγχου και λογοδοσίας, όπως περιγράφεται παρακάτω.
3. Αντιμετωπίζονται πιο συστηματικά οι καταγγελίες που αφορούν στον ΕΦΚΑ, μέσω της σύστασης αυτοτελούς Μονάδας Εσωτερικών Ερευνών, με επικεφαλής πρώην ανώτερο δικαστικό (Αντιεισαγγελέας Αρείου Πάγου). Η Μονάδα θα είναι επιφορτισμένη με την άμεση διερεύνηση καταγγελιών και αιτημάτων και τη διενέργεια αυτεπάγγελτων ελέγχων (π.χ. επί υπέρμετρων καθυστερήσεων) και θα έχει εξουσίες αντίστοιχες με αυτές της Εθνικής Αρχής Διαφάνειας. Αν με το πόρισμα της μονάδας διαπιστώνεται η τέλεση πειθαρχικού παραπτώματος, τότε ο επικεφαλής της Μονάδας θα παραγγέλλει την άσκηση πειθαρχικής δίωξης, που θα είναι δεσμευτική για τα αρμόδια πειθαρχικά όργανα.
4. Επιταχύνονται οι πειθαρχικές διαδικασίες, λαμβάνοντας υπόψη ότι οι διαδικασίες στα Πειθαρχικά Συμβούλια του ΕΦΚΑ έχουν αυτήν τη στιγμή μέσο χρόνο ολοκλήρωσης τα δύο έτη. Ειδικότερα, η άσκηση της πειθαρχικής δίωξης θα γίνεται σε έναν μήνα (αντί τριών μηνών) και θα ολοκληρώνεται σε έναν μήνα από την κλήση σε απολογία (αντί δύο μηνών). Στο πλαίσιο της ενίσχυσης της αμεροληψίας των ελέγχων, οι ΕΔΕ θα διενεργούνται υποχρεωτικά από υπάλληλο άλλου υπουργείου και θα περατώνονται σε έναν μήνα. Το Πειθαρχικό Συμβούλιο του ΕΦΚΑ θα συγκροτείται με τρία μέλη (πρόεδρος δικαστικός, πάρεδρος Νομικού Συμβουλίου του Κράτους και μόνιμος υπάλληλος εκτός υπουργείου Εργασίας και Κοινωνικών Υποθέσεων), χωρίς συμμετοχή των αιρετών εκπροσώπων εργαζομένων του ΕΦΚΑ. Θα είναι αρμόδιο για όλες τις υποθέσεις που εκκινούν, μετά τη δημοσίευση του νόμου και για τις εκκρεμείς διαδικασίες, εφόσον δεν έχουν εισαχθεί προς κρίση. Η επιτάχυνση των πειθαρχικών διαδικασιών αποσκοπεί στην ενίσχυση του πνεύματος λογοδοσίας στους υπαλλήλους, ώστε να είναι σαφές ότι, μαζί με την επιβράβευση για την επίτευξη στόχων, θα ελέγχονται για την εκτέλεση του έργου τους.
5. Καθίσταται πιο ευέλικτο το σύστημα των προμηθειών, ώστε να δοθεί τέλος σε φαινόμενα, όπως η μη έγκαιρη προμήθεια αναλώσιμων, ανταλλακτικών και η δυσκολία αντικατάστασης παρωχημένου εξοπλισμού (π.χ. Η/Υ, κλιματιστικά, κ.λπ.). Στην ίδια λογική της αύξησης της ταχύτητας και της ευελιξίας καταργούνται μια σειρά από παρωχημένες διατάξεις που προβλέπουν χρονοβόρες διαδικασίες έγκρισης από το υπουργείο Εργασίας και Κοινωνικών Υποθέσεων για δαπάνες που αφορούν τον ΕΦΚΑ (έγκριση για τη σκοπιμότητα ανάθεσης υπηρεσιών μηχανοργάνωσης, εργασιών συντήρησης, κλπ) και παρεμποδίζουν τη δράση της διοίκησης.
6. Προωθείται η αξιοποίηση της ακίνητης περιουσίας του ΕΦΚΑ, μέσω σύστασης Εταιρείας Ειδικού Σκοπού, με τίτλο “Εταιρεία Ακινήτων e-ΕΦΚΑ”, που θα υπόκειται σε αυστηρό πλαίσιο εταιρικής διακυβέρνησης με αυξημένα εχέγγυα διαφάνειας και λογοδοσίας, αλλά και δυνατότητα αξιοποίησης των καλών πρακτικών του ιδιωτικού τομέα για τη διαχείριση του χαρτοφυλακίου ακινήτων που θα διαθέτει. Είναι ενδεικτικό ότι ο φορέας διαθέτει 400 ακίνητα σε όλη τη χώρα, συνολικής αντικειμενικής αξίας άνω του 1 δισ. ευρώ και τουλάχιστον το 20%, που αφορά ακίνητα μεγάλης αξίας, μένει τελείως αναξιοποίητο, με αποτέλεσμα την απώλεια πόρων και προσόδων για το ασφαλιστικό σύστημα. Η ενεργότερη διαχείριση της ακίνητης περιουσίας του ΕΦΚΑ, μέσω της νέας εταιρείας, μπορεί να συμβάλει σημαντικά στην αύξηση των πόρων του ασφαλιστικού συστήματος».
Όπως επισημαίνει το υπουργείο Εργασίας και Κοινωνικών Υποθέσεων, οι προτεινόμενες ρυθμίσεις έχουν ως στόχο ο ΕΦΚΑ:
– να ανταποκριθεί στις ανάγκες, αλλά και στις απαιτήσεις των πολιτών για ευρωπαϊκού επιπέδου εξυπηρέτηση και ταχεία απονομή των συντάξεων,
– να αποκτήσει περισσότερη ευελιξία και διοικητική αυτονομία για άμεση λήψη αποφάσεων,
– να γίνει πιο δίκαιος, επιβραβεύοντας πραγματικά τους καλούς υπαλλήλους και εντείνοντας τον έλεγχο σε όσους δεν κάνουν καλά τη δουλειά τους,
– να διαχειριστεί καλύτερα το ανθρώπινο δυναμικό, αξιοποιώντας ανθρώπινους πόρους και από τον ιδιωτικό τομέα και
– να αξιοποιήσει πιο αποδοτικά την τεράστια ακίνητη περιουσία του, προς όφελος του ασφαλιστικού συστήματος της χώρας.
Ο υπουργός Εργασίας και Κοινωνικών Υποθέσεων Κωστής Χατζηδάκης, δήλωσε: «Το νομοσχέδιο, που θέτουμε σήμερα προς δημόσια διαβούλευση, υπηρετεί τον στόχο μας για ένα νέο ΕΦΚΑ ευρωπαϊκών προδιαγραφών, που θα είναι πιο αποτελεσματικός, πιο παραγωγικός και κυρίως πιο φιλικός προς τους ασφαλισμένους και που δεν θα θυμίζει σε τίποτε τον ΕΦΚΑ των χρόνιων παθογενειών, που πρωταγωνιστεί σε καταγγελίες στον Συνήγορο του Πολίτη και σε ιστορίες καθημερινής τρέλας και ταλαιπωρίας. Είναι γνωστό βεβαίως ότι τον τελευταίο χρόνο έχουμε αναλάβει μια σειρά από πρωτοβουλίες, με πιο σημαντικές εκείνες που οδήγησαν σε ρεκόρ αποφάσεων για την απονομή συντάξεων (225.000) και αυτή για τον Ενιαίο Αριθμό Εξυπηρέτησης 1555. Είναι, όμως, προφανές ότι για τον ΕΦΚΑ, που είναι ο πιο προβληματικός οργανισμός του Δημοσίου, αυτά δεν αρκούν. Χρειάζεται μια ακόμα πιο ουσιαστική παρέμβαση, σε μονιμότερη βάση. Αυτήν επιδιώκουμε με το συγκεκριμένο νομοσχέδιο, με προσέλκυση υψηλού επιπέδου στελεχών τόσο από τον δημόσιο όσο και από τον ιδιωτικό τομέα, με καλύτερη στελέχωση του Οργανισμού, με σύστημα κινήτρων και ελέγχων για τους υπαλλήλους, με επιτάχυνση των προμηθειών, με αξιοποίηση της ακίνητης περιουσίας. Όλα αυτά είναι ρυθμίσεις αναγκαίες που θα κάνουν καλύτερη την καθημερινότητα των υπαλλήλων, αλλά κυρίως πολύ καλύτερη την εξυπηρέτηση των ασφαλισμένων, που είναι και το μεγάλο ζητούμενο. Ο ασφαλισμένος δεν είναι υπηρέτης της διοίκησης. Η διοίκηση πρέπει να υπηρετεί τον ασφαλισμένο!».
