Σε αναζήτηση “αντιδότων” βρίσκεται η κυβέρνηση με αιχμή τον ενεργειακό πυρετό που και πάλι αναδύεται ως βασική απειλή για την οικονομία, φέρνοντας “ενώπιος ενωπίω” με νέες ανατροπές οικονομικών δεδομένων, επιχειρήσεις και νοικοκυριά την ώρα μάλιστα που οι κλιματικές συνθήκες αλλά και η συγκυρία με τον τουρισμό, από όπου “αναπνέει” η χώρα, δεν ευνοούν δράσεις εξοικονόμησης.
Έτσι η κυβέρνηση σπεύδει να στείλει “μηνύματα προστασίας” με τον ίδιο τον πρωθυπουργό Κυριάκο Μητσοτάκη να συγκαλεί έκτακτη σύσκεψη με τη συμμετοχή της πολιτικής ηγεσίας του υπουργείου Περιβάλλοντος και Ενέργειας, στο Μέγαρο Μαξίμου.
Ο πληθωρισμός
Μια άλλη παράμετρος που προκαλεί “πονοκέφαλο” είναι και ο κίνδυνος αναζωπύρωσης του πληθωριστικού κύματος, την ώρα που όλα έδειχναν ότι “κόπαζε”. Να σημειωθεί, δε, ότι αύξηση 2,8%, μετά από σειρά μηνών με μειώσεις, σημείωσε ο γενικός δείκτης τιμών εισαγωγών στη βιομηχανία τον Μάιο εφέτος σε σύγκριση με τον αντίστοιχο δείκτη του Μαΐου 2023, έναντι μείωσης 20,8% που σημειώθηκε κατά τη σύγκριση των αντίστοιχων δεικτών το 2023 με το 2022.
Σύμφωνα με την ΕΛΣΤΑΤ, η αύξηση αυτή στον λεγόμενο «εισαγόμενο πληθωρισμό» οφείλεται:
α. Στην αύξηση του δείκτη τιμών εισαγωγών από χώρες εκτός ευρωζώνης κατά 4,4%, και
β. Στη μείωση του δείκτη τιμών εισαγωγών από χώρες ευρωζώνης κατά 0,1%.
Παράλληλα, ο γενικός δείκτης παρουσίασε μείωση 2,8% τον Μάιο 2024 σε σύγκριση με τον δείκτη του Απριλίου 2024, έναντι μείωσης 3,5% που σημειώθηκε κατά την αντίστοιχη σύγκριση των δεικτών το 2023.
Οι κινήσεις
Στο φόντο αυτό η κυβέρνηση επιχειρεί να προλάβει τα χειρότερα την ώρα, πάντως, που η εικόνα της αγοράς καταμαρτυρά ότι απαιτείται δομική αντιμετώπιση των προβλημάτων, που όπως φαίνεται, σε συγκυρίες κρίσης, εντείνονται. Συγκεκριμένα, εξετάζει την επαναφορά του νόμου για τη φορολογία των ηλεκτροπαραγωγών, για το διάστημα από την 1η Ιουλίου μέχρι και τις 30 Σεπτεμβρίου αλλά και πιθανή επιστροφή, μέσα από τον “κουμπαρά” που θα δημιουργηθεί στο καθεστώς των επιδοτήσεων ρεύματος.
Όπως ανέφερε, πάντως, χθες ο κυβερνητικός εκπρόσωπος, Παύλος Μαρινάκης, απαντώντας σε σχετική ερώτηση κατά την ενημέρωση των πολιτικών συντακτών, η Κυβέρνηση κοιτάει όλα τα δεδομένα και όλες τις παραμέτρους και ειδικά για το ζήτημα της ακρίβειας στο ρεύμα, της ενεργειακής κρίσης έχει λάβει και μέτρα που συναρτήσει του ΑΕΠ της Ελλάδας είναι τα πιο υποστηρικτικά για νοικοκυριά και επιχειρήσεις από οποιαδήποτε άλλη χώρα, αυτό δεν αμφισβητείται και λόγω του άλλου θέματος, το οποίο απάντησα και πριν προκύπτουν και τα συγκεκριμένα στοιχεία.
«Από εκεί και πέρα, αυτό το οποίο λέμε και το έχουμε παραθέσει με στοιχεία, είναι ότι τους τελευταίους μήνες οι τιμές ρεύματος σε σχέση με τον Δεκέμβριο του ΄23 ή τον Ιανουάριο του ΄24 που ξεκίνησε αυτή η νέα πολιτική των πολύχρωμων τιμολογίων, φαίνεται ότι έχουμε φτάσει στα επίπεδα πριν από την έναρξη εφαρμογής και μάλιστα συγκριτικά οι μειώσεις είναι και πάνω από 10%. Είχαμε πει ότι θα είναι πιο δύσκολοι οι καλοκαιρινοί μήνες, χωρίς αυτό να σημαίνει ότι θα φτάσουμε στις τιμές που ακούγαμε πριν από ενάμιση, δύο χρόνια, αλλά έχουμε πει επίσης πάρα πολλές φορές ότι αν προκύψει ανάγκη στήριξης των πολιτών ή των επιχειρήσεων σε ενδεχόμενο υπέρμετρων αυξήσεων, το κράτος θα είναι εδώ. Δεν είμαστε σε αυτό το σημείο, νομίζω δεν θα φτάσουμε σε αυτό το σημείο, αλλά αν φανεί ότι υπάρχει τέτοιος κίνδυνος δεν πρόκειται να αφήσουμε κανέναν αβοήθητο, είτε κάποιο νοικοκυριό είτε μια επιχείρηση. Αυτό είναι το δεδομένο. Παρακολουθούμε το θέμα, μετράμε μήνα-μήνα τα δεδομένα και τις τιμές και εξετάζουμε κάθε ενδεχόμενο» κατέληξε ο κ. Μαρινάκης.
Η ΡΑΑΕΥ
Πάντως και η εποπτική αρχή, η ΡΑΕΕΥ, βάζει στο μικροσκόπιο τις μεγάλες ενδοημερήσιες αποκλίσεις στις τιμές, που εν πολλοίς φουσκώνουν τις μέσες τιμές. Ενδεικτικό είναι το γεγονός ότι χθες με τη μέση τιμή στα 191 ευρώ/MWh, η χαμηλότερη τιμή ήταν στα 60 ευρώ/MWh ενώ η ανώτατη τιμή της MWh ήταν τα 600,01 ευρώ στις 21:00 και στις 20.00 στα 600 ευρώ ανά MWh. Ενώ και σήμερα με τη μέση τιμή να έχει μειωθεί στα 176,33 ευρώ οι αποκλίσεις είναι μεγάλες με τη χαμηλότερη στα 53,12 ευρώ/MWh και την υψηλότερη στις 21.00 στα 650 ευρώ.
Προφανώς υπάρχουν εγγενείς αιτίες για τις διακυμάνσεις αυτές, ωστόσο μένει να φανεί εάν δεν υπάρχουν και ύποπτες κινήσεις, που με άλλοθι τις υψηλές θερμοκρασίες και τις βλάβες στα διεθνή δίκτυα μεταφοράς ηλεκτρικής ενέργειας στα δυτικά Βαλκάνια αλλά και την Κεντρική Ευρώπη, οδηγούν σε ράλι τιμών.
Η διεθνής εικόνα
Συγκεκριμένα, η μείωση της μεταφορικής ικανότητας μεταξύ της Ουγγαρίας και της υπόλοιπης Ευρώπης, αλλά και μεταξύ Βουλγαρίας και Ρουμανίας έχει παίξει το ρόλο της. Επίσης την όλη κατάσταση έχει επιδεινώσει η καθυστέρηση στην επαναλειτουργία 1.000 MW από τον πυρηνικό σταθμό του Κοζλοντούι στη Βουλγαρία, η μείωση σε σχέση με το παρελθόν της παραγωγής από ανθρακικούς σταθμούς στην ευρύτερη περιοχή αλλά και τη μεταστροφή της Ουκρανίας από εξαγωγέα ενέργειας σε εισαγωγέα.
Όλα αυτά, με βάση αναλυτές, επηρεάζουν την ελληνική αγορά η οποία είναι διασυνδεδεμένη μέσω της Βουλγαρίας και επηρεάζεται από την εικόνα των υψηλών τιμών της περιοχής.