Σήμα για επαναφορά σε δρόμο “δημοσιονομικής κανονικότητας” δίνει η Ευρωπαϊκή Επιτροπή, που στο πλαίσιο στο κείμενο των δημοσιονομικών κατευθύνσεων, που συνόδευσε την αξιολόγηση κάθε Προγράμματος Σταθερότητας των κρατών μελών, όπου παρέχει και πάλι ποσοτικοποιημένες και διαφοροποιημένες συστάσεις για τη δημοσιονομική πολιτική για κάθε κράτος μέλος.
Για την Ελλάδα ζητείται να μπει όριο στην αύξηση των καθαρών πρωτογενών δαπανών το 2024 στο 2,6%.
Μεταξύ, άλλων η Κομισιόν θέτει Επί τάπητος την παύση των μέτρων ενεργειακής στήριξης που ισχύουν έως το τέλος του 2023, χρησιμοποιώντας τις σχετικές εξοικονομήσεις για τη μείωση του δημοσιονομικού ελλείμματος.
“Σε περίπτωση που τυχόν ανανεωμένες αυξήσεις των τιμών της ενέργειας απαιτούν μέτρα στήριξης, βεβαιωθείτε ότι αυτά στοχεύουν στην προστασία των ευάλωτων νοικοκυριών και επιχειρήσεων, είναι οικονομικά προσιτά και διατηρούν κίνητρα για εξοικονόμηση ενέργειας” αναφέρει η Κομισιόν και υπογραμμίζει ότι τα κράτη μέλη θα πρέπει να καταργήσουν τα μέτρα ενεργειακής στήριξης που ισχύουν έως το τέλος του 2023. Επίσης σημειώνει ότι εάν καταγραφούν νέες αυξήσεις των τιμών της ενέργειας που απαιτούν την εφαρμογή μέτρων στήριξης, αυτά θα πρέπει να στοχεύουν στην προστασία των ευάλωτων νοικοκυριών και επιχειρήσεων, να είναι δημοσιονομικά ανεκτά και να διατηρούν τα κίνητρα για εξοικονόμηση ενέργειας.
“Διατηρήστε τη δυναμική στη σταθερή εφαρμογή του σχεδίου ανάκαμψης και ανθεκτικότητας και ολοκληρώστε γρήγορα το κεφάλαιο REPowerEU, με σκοπό την ταχεία έναρξη της εφαρμογής του” ζητεί από τα κράτη – μέλη και βέβαια την Ελλάδα, η Κομισιόν και επαναλαμβάνει την ανάγκη για εξασφάλιση συνεχούς επαρκούς διοικητικής ικανότητας ενόψει του μεγέθους του σχεδίου, αλλά και συνέχιση της ταχείας εφαρμογής των προγραμμάτων πολιτικής συνοχής, σε στενή συμπληρωματικότητα και συνέργεια με το σχέδιο του Ταμείου Ανάκαμψης.
Υπενθυμίζεται, ότι, με βάση όσα έχουν αναφέρει σε πρόσφατη δημοσιογραφική συνάντηση στελέχη του οικονομικού επιτελείου η χώρα έχει ήδη κάνει μια σχετική επεξεργασία για την ολοκληρωμένη κατάθεση εντός του καλοκαιριού (το τέλος Ιουλίου ή το απώτατο μέχριν τέλος Αυγούστου) επίσημου αιτήματος προς την Κομισιόν για τα επιπλέον δάνεια ύψους 5 δις. ευρώ και επιδοτήσεις 760 εκατ. ευρώ στο πλαίσιο του REPowerEU.
Ουσιαστικά, τα χρήματα αυτά θα πάνε σε “πράσινες” δράσεις αλλά παράλληλα, όπως αναφέρεται, θα “απελευθερώσουν” χώρο για άλλες δράσεις, με έντονο παραγωγικό προσανατολισμό, που μπορεί να ενισχύσουν την εξωστρέφεια και την παραγωγική ανασυγκρότηση της ελληνικής οικονομίας.
Τα μέτρα του ΥΠΕΝ
Υπενθυμίζεται ότι το ΥΠΕΝ έχει ζητήσει παράταση μέχρι το Σεπτέμβριο της ισχύος των εκτάκτων με΄τρων που μεταξύ άλλων περιλαμβάνουν:
- Τη θέσπιση πλαφόν στα έσοδα των ηλεκτροπαραγωγών στην χονδρεμπορική αγορά.
- Την αξιοποίηση των ποσών που προκύπτουν λόγω του πλαφόν, για τη χορήγηση επιδοτήσεων στα νοικοκυριά και στις επιχειρήσεις, κάτι που όμως γίνεται με σχεδόν οριζόντιο τρόπο, έχοντας προκαλέσει την αντίδραση της ΕΕ ειδικά, όταν χρειάστηκαν επιπλέον ποσά να δοθούναπό τον προϋπολογισμό.
- Την κατάργηση της ρήτρας αναπροσαρμογής και η αντικατάστασή της από την εκ των προτέρων ανακοίνωση τιμολογίων, κάθε 20 του μήνα, από τους προμηθευτές με στόχο ο καταναλωτής να πληρώνει την κιλοβατώρα στα επίπεδα των 15 με 16 λεπτά.
Επίσης η Κομισιόν, συνολικά, ζητεί την άσκηση μιας συνετής δημοσιονομικής πολιτικής, ιδίως με τον περιορισμό της ονομαστικής αύξησης των καθαρών πρωτογενών δαπανών που χρηματοδοτούνται σε εθνικό επίπεδο το 2024 σε όχι περισσότερο από 2,6%.
Για την περίοδο μετά το 2024, αναφέρει ότι θα πρέπει να υιοθετηθεί μια μεσοπρόθεσμη δημοσιονομική στρατηγική σταδιακής και βιώσιμης σύσφιξης (consolidation), σε συνδυασμό με επενδύσεις και μεταρρυθμίσεις που συμβάλλουν σε υψηλότερη βιώσιμη ανάπτυξη, για την επίτευξη μιας συνετής μεσοπρόθεσμης δημοσιονομικής θέσης.
Γενικές παρατηρήσεις
Στο πλαίσιο των νέων κανόνων η ΕΕ ζητεί να ολοκληρωθούν εντός του 2023 τα προγράμματα στήριξης απέναντι στην ενεργειακή κρίση. Σε ότι αφορά τις γενικές συστάσεις η Ευρωπαϊκή Επιτροπή ζητά:
– Τα κράτη μέλη που έχουν επιτύχει τον μεσοπρόθεσμο δημοσιονομικό τους στόχο (ο δημοσιονομικός στόχος που έχει τεθεί για κάθε χώρα ως μέρος του Συμφώνου Σταθερότητας και Ανάπτυξης), με βάση τις εαρινές προβλέψεις του 2023, καλούνται να διατηρήσουν μια υγιή δημοσιονομική θέση το 2024.
– Ζητείται από όλα τα άλλα κράτη μέλη να διασφαλίσουν μια συνετή δημοσιονομική πολιτική, ιδίως περιορίζοντας την ονομαστική αύξηση των καθαρών πρωτογενών δαπανών που χρηματοδοτούνται σε εθνικό επίπεδο το 2024.
-Όλα τα κράτη μέλη θα πρέπει να διατηρήσουν τις εθνικές χρηματοδοτούμενες δημόσιες επενδύσεις και να διασφαλίσουν την αποτελεσματική απορρόφηση των επιχορηγήσεων στο πλαίσιο του Ταμείου Ανάκαμψης, και άλλων κονδυλίων της ΕΕ, ιδίως για την προώθηση της πράσινης και ψηφιακής μετάβασης.
Για την περίοδο μετά το 2024, τα κράτη μέλη θα πρέπει να συνεχίσουν να επιδιώκουν μια μεσοπρόθεσμη δημοσιονομική στρατηγική σταδιακής και βιώσιμης σύσφιξης, σε συνδυασμό με επενδύσεις και μεταρρυθμίσεις που συμβάλλουν σε υψηλότερη βιώσιμη ανάπτυξη, για να επιτύχουν μια συνετή μεσοπρόθεσμη δημοσιονομική θέση