Του Απόστολου Σκουμπούρη
Συνεχίζει ακάθεκτα το ράλι της η πλατίνα, καθώς χθες Δευτέρα ξεπέρασε και τα 1.300 δολάρια την ουγγιά, που σημαίνει ότι βρίσκεται σε υψηλό εξαετίας, ενώ από την αρχή του 2021 καταγράφει άνοδο 21%. Πιο αναλυτικά, έκλεισε στα 1.313,70 δολάρια ανά ουγγιά, καταγράφοντας άνοδο 4,34% που ήταν η μεγαλύτερη ημερήσια άνοδος σε όλα τα commodities, ενώ είχε υψηλό ημέρας στα 1.316 δολάρια. Πρόκειται για τις υψηλότερες τιμές από το Σεπτέμβριο του 2014 για το λευκό μέταλλο.
Κύριος καταλύτης που οδηγεί την πλατίνα όλους τους τελευταίους μήνες – και ειδικά από το Νοέμβριο όταν «έσκασε» η είδηση των εμβολίων – είναι η προσδοκία για την… επιστροφή της βιομηχανικής ζήτησης και κυρίως της αυτοκινητοβιομηχανίας. Οι ολοένα και πιο αυστηροί κανονισμοί για την εκπομπή αερίων και τη ρύπανση, οδηγούν τους κατασκευαστές οχημάτων σε χρησιμοποίηση περισσότερης πλατίνας στους καταλύτες, κάτι που οδηγεί σ’ αυτή τη φρενίτιδα το ευγενές μέταλλο.
Παράλληλα, περαιτέρω ώθηση στις τιμές της πλατίνας έδωσε η διακοπή που σημειώθηκε σε μια από τις βασικές μονάδες επεξεργασίας της που εδρεύει στη Νότια Αφρική, εξέλιξη που πιθανότατα θα οδηγήσει σε έλλειμμα του μετάλλου φέτος, σύμφωνα με το Παγκόσμιο Συμβούλιο Επενδύσεων Πλατίνας.
Μάλιστα η πλατίνα έχει σε μεγάλο βαθμό ξεπεράσει σε απόδοση το χρυσό από το Νοέμβριο του 2020, καθώς οι ελπίδες για αναθέρμανση της οικονομίας και η προβλεπόμενη ανάκαμψη στις πωλήσεις των αυτοκινήτων παγκοσμίως αυξάνουν τις προοπτικές της ζήτησης για το λευκό μέταλλο.
Ένας άλλος ισχυρός λόγος που ανεβαίνουν οι τιμές της πλατίνας, είναι ότι τα ορυχεία της Νοτίου Αφρικής, τα οποία «δίνουν» το 70% περίπου της ετήσιας παγκόσμιας παραγωγής πλατίνας, έχουν πληγεί καίρια από την πανδημία. Έτσι, καταγράφεται υστέρηση της προσφοράς, συγκριτικά με τη ζήτηση.
Σύμφωνα με έγκριτους αναλυτές, το τελευταίο διάστημα η ζήτηση υπερέβη την προσφορά κατά 1.200.000 ουγγιές, αρκετά μεγάλο νούμερο σε σχέση με τα περίπου 8.000.000 ουγγιές που είναι ο μέσος όρος του ετήσιου μεγέθους της αγοράς τα τελευταία χρόνια.
Αυτό είχε ως αποτέλεσμα την σημαντική μείωση των αποθεμάτων του πολύτιμου μετάλλου, που από τα 3,6 εκατομμύρια ουγγιές στο τέλος του 2019 πλησίασε τα 2,3 εκατομμύρια στο τέλος του 2020. Παράλληλα, οι ίδιοι αναλυτές εκτιμούν ότι θα υπάρξει περαιτέρω μείωση εντός του τρέχοντος έτους, λόγω μειωμένης προσφοράς.
Παράλληλα, ένας άλλος ισχυρός καταλύτης για την εξέλιξη των τιμών της πλατίνας, είναι η διαφαινόμενη μεγάλη ανάπτυξη της παραγωγής ενέργειας από υδρογόνο. Η Ευρωπαϊκή Ένωση έχει φέρει στο προσκήνιο και στηρίζει τις επενδύσεις για την ανάπτυξη της παραγωγής ενέργειας από υδρογόνο και την παραγωγή υδρογόνου με χρήση «καθαρής» ενέργειας. Το λευκό μέταλλο χρησιμοποιείται και στην διαδικασία της ηλεκτρόλυσης μέσω της οποίας διαχωρίζεται το νερό σε υδρογόνο και οξυγόνο, και στις κυψέλες υδρογόνου που παράγουν ηλεκτρική ενέργεια.
Παρόμοιες πολιτικές αναμένεται να εφαρμόσουν και οι Ηνωμένες Πολιτείες, μετά την πολιτική αλλαγή που έλαβε χώρα. Όπως έχει εκτιμήσει η παγκόσμια ένωση παραγωγών πλατίνας (World Platinum Investment Council), η ετήσια ζήτηση για το μέταλλο θα αυξηθεί κατά 300 έως 600 χιλιάδες ουγγιές έως το 2030, μόνο μόνο από τη βιομηχανία παραγωγής υδρογόνου της Κίνας και της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Έτσι, αν προστεθεί και η ζήτηση που θα υπάρξει από τις ΗΠΑ και τις άλλες χώρες, η αύξηση της ζήτησης ίσως προσεγγίσει το 1 εκατ. ουγγιές το χρόνο εντός της επόμενης δεκαετίας.
