Δράσεις για την προστασία των καταναλωτών και την ενίσχυση του θεμιτού ανταγωνισμού στην αγορά ηλεκτρονικού εμπορίου αναλαμβάνει η Ευρώπη, αντιμετωπίζοντας τις προκλήσεις από τις μαζικές εισαγωγές χαμηλής αξίας μέσω μη ευρωπαϊκών διαδικτυακών καταστημάτων. Με την εκθετική αύξηση των εισαγόμενων δεμάτων να καθιστά επιτακτική την ανάγκη εντατικοποίησης των ελέγχων, η Ευρωπαϊκή Επιτροπή παρουσίασε μια συνολική εργαλειοθήκη για ένα ασφαλές και βιώσιμο ηλεκτρονικό εμπόριο.
Όπως σημειώνει ο Σύνδεσμος Επιχειρήσεων Πληροφορικής & Επικοινωνιών Ελλάδας (ΣΕΠΕ), οι ενέργειες περιλαμβάνουν τελωνειακούς ελέγχους, προστασία των καταναλωτών και εφαρμογή των νόμων για τις Ψηφιακές Υπηρεσίες και τις Ψηφιακές Αγορές, με στόχο την αντιμετώπιση των κινδύνων, που προκαλούν οι εισαγωγές από μη ευρωπαϊκούς πωλητές. Η ανάγκη αυστηροποίησης των κανόνων προέκυψε από την εκρηκτική αύξηση των αποστολών χαμηλής αξίας.
Το 2024, εισήχθησαν στην ΕΕ περίπου 4,6 δισεκατομμύρια δέματα, με αξία έως €150 το καθένα. Αυτός ο αριθμός αντιστοιχεί σε 12 εκατ. δέματα την ημέρα, διπλάσια σε σχέση με το 2023 και τριπλάσια σε σύγκριση με το 2022. Πολλά από αυτά τα προϊόντα δεν πληρούν τα ευρωπαϊκά πρότυπα ασφάλειας και ποιότητας, με αποτέλεσμα την εισροή επικίνδυνων και μη συμμορφούμενων προϊόντων στην ευρωπαϊκή αγορά.
Αυτό δημιουργεί ανησυχίες για την υγεία και την ασφάλεια των καταναλωτών, καθώς και αθέμιτο ανταγωνισμό για τις ευρωπαϊκές επιχειρήσεις, που τηρούν τους κανόνες. “Πρέπει να διασφαλίσουμε ότι οι Ευρωπαίοι πωλητές, που σέβονται τα υψηλά μας πρότυπα, δεν θα πληγούν από την αθρόα εισροή μη συμμορφούμενων και απομιμητικών προϊόντων. Παράλληλα, το μεγάλο περιβαλλοντικό αποτύπωμα από τη μαζική μεταφορά δεμάτων δεν μπορεί να αγνοηθεί”, σχολίασε σχετικά η Henna Virkkunen, Εκτελεστική Αντιπρόεδρος για την Τεχνολογική Κυριαρχία, την Ασφάλεια και τη Δημοκρατία.
Η στρατηγική απάντηση της ΕΕ
Η ΕΕ, λειτουργώντας ως “Team Europe”, συντονίζει τις ενέργειές της για να διατηρήσει τα πλεονεκτήματα των διαδικτυακών αγορών, μειώνοντας τους κινδύνους. Οι δράσεις περιλαμβάνουν την εντατικοποίηση των τελωνειακών ελέγχων, με στόχο τον εντοπισμό επικίνδυνων και απομιμητικών προϊόντων πριν φτάσουν στους καταναλωτές. Παράλληλα, εφαρμόζονται κανονισμοί, που ενισχύουν τη διαφάνεια στις πλατφόρμες ηλεκτρονικού εμπορίου.
Το συνολικό πλαίσιο δράσεων περιλαμβάνει, επίσης, την ενημέρωση των καταναλωτών και την ενθάρρυνση των επιχειρήσεων να συμμορφώνονται με τις προδιαγραφές της ΕΕ, ώστε να διασφαλιστεί η βιώσιμη ανάπτυξη του τομέα. Οι νέοι κανονισμοί προωθούν, επίσης, τη μείωση του περιβαλλοντικού αποτυπώματος μέσω βελτιστοποίησης της εφοδιαστικής αλυσίδας.
Η Επιτροπή σκοπεύει να συνεχίσει τη στενή συνεργασία με τις τελωνειακές αρχές, τις πλατφόρμες ηλεκτρονικού εμπορίου και τους επιχειρηματικούς φορείς, ώστε να εξασφαλίσει τη συμμόρφωση με τα πρότυπα και τη δίκαιη λειτουργία της αγοράς. Η επόμενη φάση περιλαμβάνει την αξιολόγηση της αποδοτικότητας των μέτρων και τη λήψη πρόσθετων δράσεων, εάν κριθεί απαραίτητο.
Η ανακοίνωση αυτή – σύμφωνα με την Επιτροπή – σηματοδοτεί μια νέα εποχή για το ηλεκτρονικό εμπόριο στην ΕΕ, με στόχο τη διασφάλιση ενός ανταγωνιστικού, βιώσιμου και ασφαλούς περιβάλλοντος τόσο για τους καταναλωτές, όσο και για τους ευρωπαϊκούς πωλητές.
