Οι ηλεκτρονικές δαπάνες με χρεωστικές κάρτες είναι ένα από τα βασικά εργαλεία της κυβέρνησης στη μάχη κατά της φοροδιαφυγής καθώς όπως δείχνουν τα στοιχεία συνεχίζουν να αποτελούν το κύριο υποκατάστατο των μετρητών ιδιαίτερα για συναλλαγές μικρής αξίας. Οπως εκτιμούν στην κυβέρνηση η μείωση των πληρωμών με μετρητά για τις λιανικές συναλλαγές θα λειτουργήσουν βοηθητικά στον περιορισμό της φοροδιαφυγής και θα βελτιώσουν την εισπραξιμότητα των εσόδων.
Ωστόσο, σύμφωνα την Έκθεση Χρηματοπιστωτικής Σταθερότητας της Τράπεζας της Ελλάδος, οι ενεργές κάρτες πληρωμών σε κυκλοφορία που ανήλθαν σε 20,1 εκατ. στις 30 Ιουνίου του 2023, παρουσιάζουν μείωση 2% σε σχέση με τις 31 Δεκεμβρίου 2022.
Σύμφωνα με τα στοιχεία της έκθεσης καταγράφεται έκρηξη στα περιστατικά απάτης στις συναλλαγές με κάρτες πληρωμών που πραγματοποιούνται κυρίως μέσω διαδικτύου με τον αριθμό των «επιθέσεων» στις κάρτες να φθάνει το πρώτο εξάμηνο του 2023 στις 202.000 και την αξία των συναλλαγών στα 12,5 εκατ. ευρώ.
Η Ένωση εφιστά την προσοχή στα λεγόμενα spam, δηλαδή τα ενοχλητικά-παραπλανητικά email, τα οποία έχουν ως στόχο να αποσπάσουν προσωπικά δεδομένα (τραπεζικό λογαριασμό, κωδικούς κ.λ.π.) από αφελείς καταναλωτές.
Αποκαλυπτικά για την έκταση που έχει πάρει το φαινόμενο, είναι τα στοιχεία που περιέχονται στην έκθεση Χρηματοπιστωτικής Σταθερότητας της Τράπεζας της Ελλάδος για το πρώτο εξάμηνο τρέχοντος έτους. Σύμφωνα με αυτά:
- Καταγράφηκε μία συναλλαγή απάτης ανά 5.200 συναλλαγές ενώ σε όρους αξίας 1 ευρώ απάτης ανά 4.000 ευρώ αξία συναλλαγών.
- Ο αριθμός των περιστατικών απάτης που καταγράφηκε ανά δίαυλο συναλλαγής ανήλθε σε 2.705 στις συναλλαγές ΑΤΜ, σε 26.000 στις πληρωμές POS και σε 174.000 στις συναλλαγές CNP (χωρίς την κάρτα). Η αντίστοιχη αξία των περιστατικών απάτης διαμορφώθηκε σε 900.000 ευρώ στις συναλλαγές ΑΤΜ, σε 2,5 εκατ. ευρώ στις πληρωμές POS και σε 9 εκατ. στις συναλλαγές CNP (Card-Not-Present).
Η συντριπτική πλειονότητα των περιστατικών απάτης αφορά τις συναλλαγές μέσω διαδικτύου.
Και στο τρέχον εξάμηνο οι περιπτώσεις διαδικτυακής απάτης αφορούν ως επί το πλείστο συναλλαγές αγορών από εμπόρους του εξωτερικού με κάρτες που έχουν εκδοθεί στην Ελλάδα όπως συνέβαινε και τα προηγούμενα εξάμηνα.
Οι οικονομικές ζημίες που προκύπτουν από τις συναλλαγές απάτης και οι οποίες επιμερίζονται στα συμβαλλόμενα μέρη της συναλλαγής ανάλογα με την υπαιτιότητά τους ανήλθαν σε 11,4 εκατ. ευρώ το πρώτο εξάμηνο του 2023, αυξημένες κατά 25% συγκριτικά με το δεύτερο εξάμηνο του 2022 και κατά 105% σε σχέση με το πρώτο εξάμηνο του 2022.
Σε ό,τι αφορά τον επιμερισμό τους, διαπιστώνεται ότι το μεγαλύτερο μέρος της ζημίας επιβαρύνει τους κατόχους-χρήστες καρτών, οι οποίοι κατά το πρώτο εξάμηνο του 2023 επωμίστηκαν το 63% της συνολικής ζημίας. Οι πάροχοι υπηρεσιών πληρωμών που αποδέχονται συναλλαγές καρτών επωμίστηκαν το 31% της συνολικής ζημίας, ενώ οι πάροχοι-εκδότες καρτών πληρωμών επιβαρύνθηκαν σε ποσοστό 6%.
