Θα πρέπει να περιμένουν για κάποιους μήνες ακόμη, όσοι προσδοκούν άμεσες παρεμβάσεις για έκτακτους μηχανισμούς “αναχωμάτων” σε ενεργειακές κρίσεις, όπως προτάθηκαν από Ελλάδα, Ρουμανία και Βουλγαρία. Αυτό αναφέρουν πηγές του ΥΠΕΝ αλλά και παράγοντες της αγοράς, που παράλληλα προβλέπουν μειώσεις τιμών στην ενέργεια, τα επόμενα δύο χρόνια, με την “ωρίμανση” πολλών επενδύσεων.
Να σημειωθεί ότι ήδη στο “τραπέζι” της ΕΕ είναι μια κοινή πρόταση των των τριών βαλκανικών χωρών, Ελλάδας- Ρουμανίας -Βουλγαρίας για την ανάγκη υιοθέτησης ενός έκτακτου μηχανισμού φορολόγησης των υπερεσόδων που θα ενεργοποιείται υπό συγκεκριμένες προυποθέσεις.Συγκεκριμένα αφορά στην υιοθέτηση μηχανισμού ανάκτησης των υπερεσόδων των παραγωγών ηλεκτρικής ενέργειας, όλων των τεχνολογιών, ο οποίος θα ενεργοποιείται σε περιόδους περιφερειακών κρίσεων. Και τα έσοδα του μηχανισμού θα διατίθενται για την μείωση του ενεργειακού κόστους του συνόλου των καταναλωτών.
Ουσιαστικά πρόκειται για μια μετεξέλιξη του μηχανισμού, που εφαρμόστηκε από την Ελλάδα κατά την περίοδο της ενεργειακής κρίσης. Η διαφορά στην προκειμένη περίπτωση είναι ότι ο μηχανισμός θα μπορεί να ενεργοποιηθεί σε περιφερειακές κρίσεις όπως αυτή του περασμένου καλοκαιριού, όταν επλήγησαν οι ενεργειακές υποδομές της Ουκρανίας από τις ρωσικές επιθέσεις και η χώρα τροφοδοτήθηκε κυρίως από τη Νοτιοανατολική Ευρώπη με αποτέλεσμα την εκτόξευση στα ύψη των τιμών στις εθνικές αγορές ηλεκτρισμού. Και μάλιστα σε μια περίοδο υψηλής ζήτησης στις εγχώριες αγορές λόγω καύσωνα αλλά και λειψυδρίας.
Ήδη, δε, η ελληνική πλευρά που έχει διαμορφώσει ένα πλήρη φάκελο τόσο με επιχειρήματα όσο και με τεχνικά και οικονομικά στοιχεία που αποδεικνύουν την ανάγκη λήψης άμεσων μέτρων για την αντιμετώπιση περιφερειακών κρίσεων που οδηγούν σε πολύ υψηλά επίπεδα τις τιμές του ηλεκτρισμού θα επιχειρήσει στο μεδοσιάστημα να διαμορφώσει το κατάλληλο έδαφος για την υιοθέτηση της ελληνικής πρότασης σε επίπεδο Γενικής Διεύθυνσης Ενέργειας της Κομισιόν. Η πρόταση, δε, αυτή στηρίζεται από τις ενώσεις των ενεργοβόρων βιομηχανιών των τριών Βαλκανικών κρατών.
Με βάση, πάντως, τον προγραμματισμό, η πρόταση αυτή θα έχει μια πρώτη απάντηση με την ανάληψη του χαρτοφυλακίου από το νέο Επίτροπο Ενέργειας, που σε απάντηση της πρότασης θα πρέπει να κάνει σχετική εισήγηση. Αυτό παρά το ότι οι πρόσφατες δηλώσεις και τα αποτελέσματα από το Συμβούλιο Υπουργών Ενέργειας και την Σύνοδο Κορυφής της ΕΕ δεν ήταν ενθαρρυντικά.
Στο μεταξύ ο κ. Ευάγγελος Μυτιληναίος, πρόεδρος και διευθύνων σύμβουλος της Metlenστο περιθώριο της χθεσινής εκδήλωσης για την ανακοίνωση εκ μέρους της κυβέρνησης του νέου πλαισίου για την υποστήριξη νέων επενδύσεων, αφού ανέφερε, ότι το ενεργειακό θέμα της Βιομηχανίαςείναι κομβικό, έκανε λόγο γιαευρωπαϊκό πρόβλημα. Εμφανίστηκε δε απαισιόδοξος για την προοπτική υιοθέτησης από την Κομισιόν, της πρότασης Ελλάδας, Βουλγαρίας και Ρουμανίας για δημιουργία μηχανισμού ανάκτησης των υπερεσόδων των παραγωγών ηλεκτρικής ενέργειας σε περιόδους περιφερειακών ενεργειακών κρίσεων.
Μιλώντας, συγκεκριμένα, σε δημοσιογράφους στο περιθώριο εκδήλωσης που διοργάνωσε ο υπουργός Ανάπτυξης Τάκης Θεοδωρικάκος, με την παρουσία του πρωθυπουργού Κυριάκου Μητσοτάκη, ο επικεφαλής της Metlen είπε ότι το ενεργειακό πρόβλημα είναι πάρα πολύ σύνθετο. . Αναφερόμενος στην πρόταση που υποβλήθηκε στην Κομισιόν εκτίμησε ότι δεν θα προχωρήσει καθώς όπως είπε οι Βρυξέλλες λειτουργούν σαν αργοκίνητο καράβι, ενώ εκτίμησε ότι τους επόμενους μήνες θα δούμε νέα άνοδο των τιμών του φυσικού αερίου.
Την ίδια ώρα ο κ. Μυτιληναίος απαντώντας σε ερώτημα για τις μεγάλες αποκλίσεις τιμών στη χονδρεμπορική αγορά ηλεκτρισμού μεταξύ των χωρών της ΕΕ με τις σκανδιναβικές χώρες να είναι χαμηλότερες από την εγχώρια αγορά περισσότερο από 750% ο κ. Μυτιληναίος ανέφερε ότι οι χώρες αυτές έχουν μεγάλη παραγωγή υδροηλεκτρικών και δεν μπορεί να συγκριθεί η αγορά. Σημείωσε δε ότι είναι άλλο η χονδρεμπορική αγορά και άλλο η λιανική αναφέροντας ότι η Protergia (θυγατρική της Metlen) έχει κρατήσει για πέντε μήνες σταθερές τις τιμές για τους καταναλωτές και δεν έχει φανεί ο αντίκτυπος των υψηλών τιμών που καταγράφηκαν στο Χρηματιστήριο Ενέργειας.
Πάντως, σε σχέση με τις τιμές στη χονδρεμπορική αγορά, πηγές του ΥΠΕΝ, αλλά και γνώστες της αγοράς, παραπέμουν σε παοκλιμάκωση σε βάθος διετίας. Όπως αναφέρεται η ωρίμανση επενδύσεων παραγωγής LNG σε ΗΠΑ και Κατάρ, καθώς και η πολλαπλάσια διείσδυση νέων έργων ΑΠΕ στο ηλεκτρικό σύστημα θα επιτρέψουν την μείωση των τιμών ενέργειας σε συνέχεια της αλλαγής ισορροπίας ανάμεσα στην προσφορά και την ζήτηση. Ενισχυτικά μπορεί να λειτουργήσει ο τερματισμός του πολέμου Ρωσίας-Ουκρανίας με την Ρωσία να βρεθεί στην ανάγκη να αποκαταστήσει τα έσοδα της από την προσφορά του φυσικού αερίου, πράγμα που θα την οδηγήσει σε ακόμη χαμηλότερες τιμές σε σχέση με σήμερα.
