Στο Συνέδριο, που πραγματοποιήθηκε την Παρασκευή 24/01/2025 στο Μέγαρο Μουσικής Αθηνών, υπό την αιγίδα του Υπουργείου Κοινωνικής Συνοχής και Οικογένειας και του Εμπορικού και Βιομηχανικού Επιμελητηρίου Αθηνών (ΕΒΕΑ), συμμετείχαν 50 ομιλητές από την Ελλάδα και το εξωτερικό, οι οποίοι με τις παρεμβάσεις τους κράτησαν αμείωτο το ενδιαφέρον των 700 περίπου παρευρισκόμενων στελεχών σημαντικών ελληνικών επιχειρήσεων. Το πρώτο μέρος επικεντρώθηκε στην ανάδειξη της σημασίας της εταιρικής διακυβέρνησης για όλες τις επιχειρήσεις, ενώ το δεύτερο αφορούσε τη διαφορετικότητα και συμπερίληψη στην ανώτερη και ανώτατη διοίκηση ως αναγκαίο συστατικό μιας επιτυχημένης επιχειρηματικής στρατηγικής.
Βασικά μηνύματα 1ου μέρους
- Η εταιρική διακυβέρνηση αφορά όλες τις επιχειρήσεις, όχι μόνο τις εισηγμένες.
- Η ορθή εταιρική διακυβέρνηση ενισχύει τη διαφάνεια, την υπευθυνότητα και τις επιδόσεις, δημιουργεί εμπιστοσύνη και διασφαλίζει την ανθεκτικότητα των επιχειρήσεων.
- Η εταιρική διακυβέρνηση λειτουργεί ως πυξίδα για τις επιχειρήσεις σε ένα συνεχώς μεταβαλλόμενο και απρόβλεπτο περιβάλλον.
- Τα ανεξάρτητα μέλη στα Διοικητικά Συμβούλια έχουν ουσιαστική συμβολή στην καλή λειτουργία των Διοικητικών Συμβουλίων, στις στρατηγικές συζητήσεις με τα εκτελεστικά μέλη, όπως και στη διασφάλιση ενός αποτελεσματικού συστήματος εταιρικής διακυβέρνησης (internal audit, risk management and compliance). Οι θεσμικοί επενδυτές δίνουν πολύ μεγάλη σημασία στο ποσοστό των ανεξάρτητων μελών στη σύνθεση ενός Διοικητικού Συμβουλίου.
- Η ενίσχυση της ανεξαρτησίας των Διοικητικών Συμβουλίων είναι επίσης ζητούμενο για την καλύτερη διαχείριση κινδύνων.
- Η ουσιαστική συμμόρφωση με το πλαίσιο εταιρικής διακυβέρνησης συνδέεται άρρηκτα με την πραγματική εταιρική κουλτούρα, όπως αυτή μεταφέρεται από την κορυφή και διαχέεται προς τα κάτω.
- Η τήρηση των υποχρεώσεων που εισάγουν οι Ευρωπαϊκές Οδηγίες CSRD και CSDDD δεν θα πρέπει να ιδωθεί από τις επιχειρήσεις ως μια άσκηση τυπικής συμμόρφωσης, αλλά ως κρίσιμος παράγοντας επιτυχίας καθώς βελτιώνει τα εταιρικά αντανακλαστικά εντοπισμού και διαχείρισης των μη χρηματοοικονομικών κινδύνων και ευκαιριών.
- Σε επίπεδο ευρωπαϊκών πολιτικών, χρειάζεται ένα λογικό, αναλογικό και αποτελεσματικό πλαίσιο υποχρεώσεων, και κατ’ επέκταση ευθυνών, δίχως υπερ-ρύθμιση και αχρείαστα διοικητικά βάρη και κόστη συμμόρφωσης για τις ευρωπαϊκές επιχειρήσεις, τα οποία πλήττουν την ανταγωνιστικότητά τους, μέσα σε ένα αβέβαιο και έντονα ανταγωνιστικό διεθνές περιβάλλον.
Βασικά μηνύματα 2ου μέρους
- Η διαφορετικότητα και συμπερίληψη στην ανώτερη και ανώτατη διοίκηση είναι αναγκαίες και μέρος μιας επιτυχημένης στρατηγικής, καθώς δεν εμπλουτίζει μόνο την εταιρική κουλτούρα, αλλά οδηγεί σε καλύτερη αντίληψη των κινδύνων, αλλά και των ευκαιριών, φέρνοντας διαφορετικές εμπειρίες και προσεγγίσεις εκεί όπου παίρνονται οι στρατηγικές αποφάσεις.
- Η “γυάλινη οροφή” συνεχίζει να περιορίζει την ανέλιξη πολλών ικανών γυναικών. Αυξάνονται μεν οι γυναίκες CEOs αλλά πολύ δειλά, ενώ μια τέτοια πρόοδος δεν μπορεί να θεωρηθεί αφορμή πανηγυρισμού.
- Η πραγματική αλλαγή χρειάζεται περισσότερα από αριθμούς· απαιτεί δράση και συνέπεια. Είτε πρόκειται για τη νομοθεσία, είτε για επιχειρηματικές πρωτοβουλίες, η εστίαση πρέπει να είναι σε μακροπρόθεσμες λύσεις που ενδυναμώνουν τις γυναίκες και καλλιεργούν κουλτούρα αξιοκρατίας και ίσων ευκαιριών μέσα στις επιχειρήσεις.
- Είναι αναγκαίο να δοθεί προτεραιότητα και να επενδύσουμε στην εκπαίδευση και την απόκτηση δεξιοτήτων πού είναι το εισιτήριο της ένταξης και της επαγγελματικής εξέλιξης στον κόσμο των επιχειρήσεων.
- Ανάγκη αλλαγής αντίληψης και κουλτούρας για να δίνεται η ευκαιρία σε γυναίκες να αναδειχθούν ως υποψήφιες για τέτοιες θέσεις και μετά η επιλογή να γίνεται με αξιοκρατικά κριτήρια μεταξύ αντρών και γυναικών, και όχι λόγω φύλου και ανάγκης συμμόρφωσης με αυξημένες ποσοστώσεις.
- Χρειάζεται μεγαλύτερη υποστήριξη του διττού ρόλου της γυναίκας ως εργαζόμενης και μητέρας, τόσο από τις επιχειρήσεις όσο και από την πολιτεία, εάν πραγματικά επιθυμούμε μεγαλύτερη συμμετοχή των γυναικών στην εργασία αλλά και αποτελεσματικότερη ενδυνάμωση και εξέλιξή τους σε ρόλους μεγαλύτερης ευθύνης.
Ο Υπουργός Ανάπτυξης κ. Τάκης Θεοδωρικάκος, προλογίζοντας το Συνέδριο, ανέφερε πως η κυβέρνηση έχει επαναφέρει τη χώρα σε δημοσιονομική σταθερότητα και υψηλούς ρυθμούς ανάπτυξης, έχοντας δημιουργήσει ένα φιλοεπενδυτικό και σταθερό περιβάλλον που ευνοεί τη βιώσιμη ανάπτυξη, ενώ μέσω παρεμβάσεων, αποσκοπεί στην περαιτέρω βελτίωση του επενδυτικού περιβάλλοντος με στόχο την προσέλκυση επενδύσεων. Τόνισε ωστόσο πως η βελτίωση των δημοσιονομικών δεν αρκεί και για να καταστεί η χώρα ανταγωνιστική, θα πρέπει να κερδηθεί και το στοίχημα της παραγωγικότητας. Παράλληλα, επισήμανε πως η Ευρώπη οφείλει να αλλάξει πορεία, να ξαναγίνει ανταγωνιστική και να λειτουργήσει συντεταγμένα με ενιαία στρατηγική απέναντι στις ΗΠΑ, το σημαντικότερο στρατηγικό εταίρο της Ε.Ε.
Η Υπουργός Κοινωνικής Συνοχής και Οικογένειας κα. Σοφία Ζαχαράκη ανέφερε πως η προώθηση της γυναικείας επιχειρηματικότητας δεν είναι μόνο θέμα ισότητας αλλά επένδυση στην κοινωνική και στην οικονομική ανάπτυξη. Παράλληλα, τόνισε πως η προώθηση ενός δίκαιου και συμπεριληπτικού επιχειρηματικού περιβάλλοντος και η ενδυνάμωση των γυναικών είναι κεντρικές προτεραιότητες του Υπουργείου, την ώρα που η ελληνική κυβέρνηση έχει ήδη πετύχει τη νομική ισότητα των δύο φύλων στην απασχόληση και συνεχίζει το μεταρρυθμιστικό της έργο, προχωρώντας με τη νέα οδηγία για την προώθηση και ενίσχυση της θέσης των γυναικών σε διευθυντικές θέσεις. Ανέδειξε επίσης τον ρόλο του ΣΕΒ στην όλη προσπάθεια, σημειώνοντας πως ενισχύει σταθερά την ανταγωνιστικότητα των ελληνικών επιχειρήσεων και στηρίζει τη δημιουργία ενός δυναμικού επιχειρηματικού οικοσυστήματος, αυξάνοντας τις δυνατότητες για τους νέους ανθρώπους να βρουν μια βιώσιμη εργασία με στόχο την παραμονή τους στην Ελλάδα.
Η Υφυπουργός Κοινωνικής Συνοχής και Οικογένειας κα. Κατερίνα Παπακώστα παρουσίασε πτυχές του νομοσχεδίου για την ενσωμάτωση της Οδηγίας 2022/2381 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου, η οποία επιδιώκει την ισόρροπη εκπροσώπηση των φύλων στις διευθυντικές θέσεις των εισηγμένων εταιρειών. Το νομοσχέδιο βρίσκεται σε δημόσια διαβούλευση, και όπως σημείωσε η κα Παπακώστα, φέρνει πιο κοντά τον στόχο της έμφυλης ισορροπίας, καθώς προβλέπει την ουσιαστική αύξηση του ποσοστού του υποεκπροσωπούμενου φύλου σε θέσεις ευθύνης. Η Υφυπουργός περιέγραψε ως διαρκή τον αγώνα για την εξασφάλιση της πραγματικότητας ισότητας, σε εθνικό αλλά και διεθνές επίπεδο.
Η Υφυπουργός Ανάπτυξης κα. Άννα Μάνη-Παπαδημητρίου αναφέρθηκε στο νέο Ολοκληρωμένο Πληροφοριακό Σύστημα Άσκησης Δραστηριοτήτων και Ελέγχων (Open Business), μια καινοτόμο ψηφιακή πλατφόρμα, η οποία ενισχύει τη διαφάνεια και εκσυγχρονίζει τη διαδικασία αδειοδότησης και ελέγχου των επιχειρήσεων, και θα τεθεί σε παραγωγική λειτουργία το επόμενο διάστημα. Σύμφωνα με την κα. Μάνη-Παπαδημητρίου, η εταιρική διακυβέρνηση αποτελεί θεμέλιο για τη διαφάνεια, την αξιοπιστία και τη δημιουργία ενός ακόμη πιο σταθερού επιχειρηματικού περιβάλλοντος.
Η κα. Βασιλική Λαζαράκου, Πρόεδρος της Επιτροπής Κεφαλαιαγοράς και μέλος του Προεδρείου της Επιτροπής Εταιρικής Διακυβέρνησης του ΟΟΣΑ, αναφέρθηκε στις εξελίξεις στην εταιρική διακυβέρνηση στην Ελλάδα και πανευρωπαϊκά, καθώς και στις στοχευμένες πρωτοβουλίες της Επιτροπής Κεφαλαιαγοράς για την εφαρμογή του νόμου για την εταιρική διακυβέρνηση, με τον εκσυγχρονισμό του πλαισίου σύμφωνα με τις αρχές του ΟΟΣΑ και τηρώντας τις βέλτιστες πρακτικές. «Σταθήκαμε δίπλα στις εισηγμένες εταιρείες, ώστε να μην υπάρχουν ασάφειες, να είμαστε σίγουροι ότι όλοι έχουν κατανοήσει το πλαίσιο, και έτσι είναι αποτελεσματικότερη η εφαρμογή του νόμου», πρόσθεσε, προσδιορίζοντας συγχρόνως ως κρίσιμη παράμετρο την ουσιαστική υιοθέτηση μιας κουλτούρας εταιρικής διακυβέρνησης.
Στη συζήτησή της με την κα. Αικατερινάρη με θέμα «Ισοτιμία των φύλων στα Ελληνικά Συμβούλια και η εφαρμογή της», δήλωσε την ικανοποίησή της που, σε συνέχεια της πρότασης της Επιτροπής Κεφαλαιαγοράς για τη διάταξη της ποσόστωσης για συμμετοχή του υπο-εκπροσωπούμενου φύλου στα διοικητικά συμβούλια των εισηγμένων εταιριών, η εκπροσώπηση των γυναικών έχει πλέον ανέλθει στο 28% από το 25% που απαιτούσε η εθνική νομοθεσία της εταιρικής διακυβέρνησης.
Επισήμανε ότι στόχος του συνεδρίου αυτού είναι ανοίξει τον διάλογο στα θέματα εταιρικής διακυβέρνησης, βιωσιμότητας και διαφορετικότητας. Ως πρόεδρος δε και του Δικτύου Διαφορετικότητας του IOSCO, τόνισε ότι στόχος μας θα πρέπει να είναι επιπλέον «να αναδείξουμε την αξία μίας κοινωνίας ίσων ευκαιριών. Μιας κοινωνία ισότητας, μία κοινωνία αξιοκρατίας, μία κοινωνία που δεν επιτρέπει αποκλεισμούς και διακρίσεις για οποιοδήποτε λόγο, όπως φύλο, ηλικία, ιδιαιτερότητες. Να χτίσουμε το σήμερα με το βλέμμα στραμμένο στο αύριο».
Η κα. Ράνια Αικατερινάρη, Πρόεδρος της Εκτελεστικής Επιτροπής & Αντιπρόεδρος του Δ.Σ. του ΣΕΒ, και ανεξάρτητο μέλος Δ.Σ. των ΕΛΒΑΛΧΑΛΚΟΡ AE, MOTOROIL ΑΕ και ΔΕΔΔΗΕ ΑΕ, κατά την εισαγωγική της ομιλία, υπογράμμισε τη σημασία της εταιρικής διακυβέρνησης, χαρακτηρίζοντάς την σαν πυξίδα για όλες τις επιχειρήσεις, σε έναν κόσμο που συνεχώς αλλάζει. Τόνισε ότι η ορθή εταιρική διακυβέρνηση ενισχύει τη διαφάνεια και δημιουργεί εμπιστοσύνη, συμβάλλοντας έτσι σε αποδοτικότερες και πιο ανθεκτικές επιχειρήσεις. Ταυτόχρονα, ανέφερε ότι υπάρχει ανάγκη για ένα wake-up call, μια αφύπνιση της Ευρώπης σε θέματα υπερ-ρύθμισης η οποία αυξάνει τα κόστη συμμόρφωσης, μειώνει την ευελιξία και δυσχεραίνει την προσαρμογή των επιχειρήσεων σε ένα περιβάλλον με μεγάλη αβεβαιότητα. Όσον αφορά τη διαφορετικότητα και τη συμπερίληψη, επισήμανε ότι εκτός από κοινωνικό ζήτημα, είναι και μέρος μιας επιτυχημένης στρατηγικής για τις επιχειρήσεις, καθώς εμπλουτίζει τις στρατηγικές αποφάσεις με διαφορετικές εμπειρίες και προσεγγίσεις σε ένα περιβάλλον που απαιτεί νέα πρότυπα ηγεσίας και ικανότητα προσαρμογής σε μια νέα πραγματικότητα.
Στη συζήτησή της με την κα. Λαζαράκου, με θέμα «Ισοτιμία των φύλων στα ελληνικά Διοικητικά Συμβούλια και η εφαρμογή της», η κα. Αικατερινάρη τόνισε πως «ενώ οι ποσοστώσεις αποδείχτηκαν τόσο στην Ελλάδα όσο και διεθνώς, ένα καλό σημείο εκκίνησης, δεν γίνεται να βασιζόμαστε κάθε φορά σε νομοθετικές ρυθμίσεις ώστε να μπορούν οι γυναίκες να διεκδικούν επί ίσοις όροις μεγαλύτερο ρόλο στους χώρους εργασίας. Σημείωσε, επίσης ότι όλοι όσοι κατέχουν θέσεις ηγεσίας οφείλουν να ενθαρρύνουν ενεργά τη δημιουργία μιας κουλτούρας αξιοκρατίας και ίσων ευκαιριών στις επιχειρήσεις τους, ειδικά δε όταν πρόκειται για γυναίκες σε υψηλές θέσεις ευθύνης, οι οποίες έχουν τη δύναμη να ανοίξουν δρόμους για τις επόμενες γενιές γυναικών. Τέλος, υπογράμμισε ότι η μεγαλύτερη συμμετοχή των γυναικών στην εργασία, αλλά και η αποτελεσματικότερη ενδυνάμωση και εξέλιξή τους, περνάει μέσα από περισσότερες και πιο ουσιαστικές δράσεις στήριξης του διττού ρόλου της γυναίκας ως εργαζόμενης και μητέρας, τόσο από την πολιτεία όσο και από τις επιχειρήσεις.
