Τις τελευταίες εβδομάδες οι υποστηριζόμενοι από το Ιράν αντάρτες Χούθι έχουν εντείνει τις επιθέσεις τους στα εμπορικά πλοία στην Ερυθρά Θάλασσα, τα οποία βάλλουν με πυραύλους ή μη επανδρωμένα αεροσκάφη.
Με βάση τους Clarksons, ετησίως το 15% του παγκόσμιου θαλάσσιου εμπορίου διαπλέει την Ερυθρά και περνάει από το Σουέζ. Κατά το διάστημα 2020-2023 πραγματοποιήθηκαν πάνω από 24 χιλιάδες διελεύσεις μέσω της Διώρυγας του Σουέζ. Το 24% ήταν πετρελαιοφόρα, το 28% πλοία ξηρού φορτίου και το 23% πλοία κοντέινερς. Σύμφωνα πάντα με τους Clarksons, το ταξίδι από την Ασία προς τη Βόρειο Ευρώπη, μέσω του ακρωτηρίου της Καλής Ελπίδας, αντί του Σουέζ, προσθέτει επιπλέον 3.200 μίλια στο ταξίδι (30%), επιμηκύνοντας τον χρόνο του ταξιδιού από 31 ημέρες σε 40 με κανονικές ταχύτητες. Πέρα από τα αυξημένα κόστη μεταφοράς, η καθυστέρηση παράδοσης των προϊόντων επιφέρει αυξήσεις και πλήττει κυρίως τις ασταθείς οικονομίες. Επίσης επιβαρύνεται το περιβαλλοντικό αποτύπωμα, γεγονός που θέτει σε αμφισβήτηση τα χρονοδιαγράμματα περί πράσινης ναυτιλίας.
Πολλοί εφοπλιστές προτίμησαν να διακόψουν την κυκλοφορία σ’ αυτή τη ζώνη και να χρησιμοποιούν την εναλλακτική οδό γύρω από το νοτιοαφρικανικό ακρωτήριο της Καλής Ελπίδας, που είναι πιο μακρά και δαπανηρή.
Επιχειρήσεις έχουν ήδη ανακοινώσει καθυστερήσεις, όπως η γιγάντια σουηδική εταιρεία επίπλων Ikea. «Η κατάσταση στη διώρυγα του Σουέζ θα προκαλέσει καθυστερήσεις», εξηγεί η επιχείρηση σε ηλεκτρονικό μήνυμά της προς το Γαλλικό Πρακτορείο.
Προβλήματα έχουν δημιουργηθεί και στην παραγωγή αυτοκινήτων. Η Tesla διευκρίνισε έτσι πως η παραγωγή της θα ανασταλεί για δύο εβδομάδες στο ευρωπαϊκό εργοστάσιό της, από τις 29 Ιανουαρίου ως τις 11 Φεβρουαρίου. Το εργοστάσιο της Volvo στη Γάνδη του Βελγίου πρόκειται επίσης να παραμείνει κλειστό για τρεις ημέρες στα μέσα Ιανουαρίου, καθώς έχει έλλειψη κιβωτίων ταχυτήτων, η παράδοση των οποίων έχει καθυστερήσει εξαιτίας «αναπροσαρμογών στις θαλάσσιες οδούς».
«Οι επιχειρήσεις προϊόντων εξοπλισμού ή ηλεκτρονικών μπορεί να αντιμετωπίσουν καθυστερήσεις. Γι’ αυτές που εργάζονται με πολύ μικρά αποθέματα, αυτό μπορεί να αποδειχθεί προβληματικό», λέει στο Γαλλικό Πρακτορείο ο Άνο Κουχανάταν, οικονομολόγος της Allianz Trade.
Στην Ισπανία, η Ένωση Επιχειρήσεων Κατασκευών και Διανομής (AECOC) ανακοίνωσε πως πολλοί κλάδοι έχουν κάνει εκ των προτέρων παραγγελίες για ορισμένες πρώτες ύλες και εμπορεύματα, όπως τα έπιπλα ή τα υφάσματα, για τα οποία αντιμετωπίζουν δυσκολίες εφοδιασμού.
Τέλος η μεταφορά υγροποιημένου φυσικού αερίου (LNG) «θα επηρεαστεί» από την κλιμάκωση στην Ερυθρά Θάλασσα, δήλωσε χθες, Τρίτη, στο Παγκόσμιο Οικονομικό Φόρουμ στο Νταβός ο πρωθυπουργός του Κατάρ Μοχάμεντ μπεν Αμπντουλραχμάν Αλ-Θάνι.
Τα οικονομικά πλήγματα
Σε κατ’ ιδίαν συζητήσεις επικεφαλής διεθνών τραπεζικών ομίλων στο Νταβός όπου διεξάγεται το Παγκόσμιο Οικονομικό Φόρουμ, εξέφρασαν τον προβληματισμό τους ότι η κατάσταση στην Ερυθρά Θάλασσα μπορεί να προκαλέσει πληθωριστικές πιέσεις, οι οποίες δύναται να καθυστερήσουν ή να αντιστρέψουν τις μειώσεις των επιτοκίων και να θέσουν σε κίνδυνο τις ελπίδες για μια ήπια προσαρμογή της αμερικανικής οικονομίας.
Οι ναυτιλιακές εταιρείες προχώρησαν σε σημαντικές αυξήσεις των τιμών για να καλύψουν τα έξοδα που συνδέονται με την κρίση. Ένας από τους δείκτες αναφοράς για τη μέτρηση του κόστους της μεταφοράς εμπορευμάτων από την Κίνα, ο Shanghai Contenarized Freight Index (SCFI) υπερδιπλασιάσθηκε μέσα σε ένα μήνα.
Το επιπλέον κόστος σε όρους καυσίμου είναι περίπου 20%, σύμφωνα με την πλατφόρμα επιμελητείας Container xChange, η οποία εκτιμά ότι η κρίση στην Ερυθρά Θάλασσα θα κάνει να αυξηθούν τα κόστη θαλάσσιας μεταφοράς κατά 60%, με προσαύξηση της τάξης του 20% για την ασφαλιστική κάλυψη των εφοπλιστών.
Αυτό δημιουργεί το φάσμα ενός νέου πληθωρισμού. Οι φόβοι αυτοί αξιολογήθηκαν από το διεθνές γραφείο Oxford Economics σε 0,7 της μονάδας επιπλέον παγκόσμιο πληθωρισμό στο τέλος του έτους 2024, στο σενάριο κατά το οποίο «η Ερυθρά Θάλασσα θα κλείσει για τα πλοία για μήνες και τα έξοδα μεταφοράς θα παραμείνουν γύρω στο διπλάσιο της τιμής του Δεκεμβρίου».
