Η Κριστίν Λαγκάρντ θα ανακοινώσει σύντομα την επόμενη αύξηση των ευρωπαϊκών επιτοκίων, καθώς ο πληθωρισμός στην Ευρωζώνη παραμένει στα επίπεδα του 10%. Και στις αρχές του 2023, είναι πολύ πιθανό να δούμε μια ακόμη αύξηση με το επιτόκιο να ανεβαίνει στο 3% από… μηδέν το καλοκαίρι. Αυτό σημαίνει επιβάρυνση 150 ευρώ τον μήνα για ένα δάνειο 100.000 ευρώ και το ερώτημα είναι αν από τον θόρυβο των διαπραγματεύσεων ανάμεσα στις διοικήσεις των τραπεζών και το υπουργείο Οικονομικών θα βγει κάτι καλό.
Τι κρατάμε από την χθεσινή ανακοίνωση του υπ. Οικ; Πρώτον ότι δεν θα διατεθεί δημοσιονομικός χώρος. Και επειδή δεν υπάρχει ούτε περιθώριο αξιοποίησης κοινοτικών κονδυλίων στον ορίζοντα, όπως συνέβη μέσα στην πανδημία, δεν μιλάμε για πρόγραμμα ΓΕΦΥΡΑ. Άλλωστε, η ΓΕΦΥΡΑ επιδοτούσε κεφάλαιο. Τώρα μιλάμε για πρόγραμμα τόκων. Από την στιγμή λοιπόν που εναπόκειται στις διοικήσεις των τραπεζών να παρουσιάσουν ένα πρόγραμμα διευκόλυνσης των δανειοληπτών, είναι προφανές ότι η περίμετρος θα είναι μικρή. Από τους εκατοντάδες χιλιάδες δανειολήπτες που επιβαρύνονται και θα επιβαρυνθούν ακόμη περισσότερο εξαιτίας της αύξησης των επιτοκίων, μέτρα ανακούφισης θα υπάρξουν αλλά για μερικές (λίγες) δεκάδες χιλιάδες. Μιλάμε πάντοτε για ενυπόθηκα δάνεια κύριας κατοικίας και κατά κύριο λόγο ενήμερα δάνεια. Διότι αυτό είναι και το διακύβευμα: να μην υπάρξει νέα γενιά κόκκινων δανείων.
Και ποια θα μπορούσε να είναι η βοήθεια προς αυτούς τους μερικούς χιλιάδες δανειολήπτες; Μια παρέμβαση που θα οδηγούσε στη συγκράτηση της μηνιαίας δόσης. Υπάρχουν παρεμβάσεις στο οπλοστάσιο και δεν είναι η πρώτη φορά που θα αξιοποιηθούν. Από περιόδους χάριτος, λύσεις τύπου… balloon (συσσώρευση υποχρέωσης τόκων με στόχο να αποπληρωθούν όταν θα έρθουν οι καλύτερες μέρες) μέχρι αυξήσεις στη διάρκεια αποπληρωμής. Θα υπάρξουν βέβαια οι σχετικές διαβουλεύσεις και με τον SSM, τον εποπτικό φορέα των τραπεζών, καθώς οι ρυθμίσεις «χρωματίζουν» τα δάνεια δημιουργώντας προβλήματα στους ισολογισμούς.
Ιδιαίτερης προσοχής πρέπει να τύχει και η μεταχείριση όσων επιδοτήθηκαν μέσα στην πανδημία μέσω του προγράμματος «ΓΕΦΥΡΑ». Διότι αυτοί, ανέλαβαν την υποχρέωση μετά τη λήξη της περιόδου επιδότησης, να αποπληρώνουν κανονικά τις δόσεις τους και μάλιστα χωρίς να ρυθμίσουν το δάνειο. Η περίοδος υποχρεωτικής πληρωμής ολόκληρης δόσης δεν έχει τελειώσει ακόμη κάτι που σημαίνει ότι πολλοί αναγκάζονται και να πληρώσουν ολόκληρη τη δόση και να επωμιστούν το πρόσθετο βάρος από την αύξηση των επιτοκίων.
Συμπέρασμα; Να κρατάμε μικρό καλάθι…