Στην τελική ευθεία φαίνεται ότι είναι η κατάθεση της νομοθετικής ρύθμισης από το υπουργείο Περιβάλλοντος και Ενέργειας για το ειδικό πλαίσιο με εξαίρεση του σχετικού υφιστάμενου πλαφόν τιμής για τις μακροχρόνιες συμβάσεις φυσικής παράδοσης (PPAs) παραγωγών με μεγάλους βιομηχανικούς καταναλωτές.
Κι αυτό την ώρα που είναι σε πλήρη εξέλιξη η διαπραγμάτευση της ΔΕΗ για τη σύναψη PPAs δεκαετούς διάρκειας με μεγάλους ομίλους. Ένας εκ των οποίων, μάλιστα, φέρεται να είναι πολύ κοντά για συμφωνία. Τα νέα αυτά συμβόλαια θα έλθουν σε συνέχεια των παλιών σταθερών συμβολαίων που έληξαν το 2022 και εξασφάλιζαν προβλεψιμότητα για το ενεργειακό τους κόστος της βιομηχανίας αλλά στη ΔΕΗ μια επαρκή διαχείριση της παραγωγής της, αν και βέβαια συχνά ήταν σε τιμές κάτω του κόστους, στο πιο απόμακρο παρλεθόν.
Με βάση, μάλιστα, όσα αναφέρονται τα νέα αυτά PPAs, που θα συναφθούν με την κατάργηση του πλαφόν που επιβάλλεται ήδη στη χονδρεμπορική αγορά θα αφορούν εταιρείες με συνολική κατανάλωση ρεύματος της τάξης της 1,7 τεραβατώρας. Αυτές, εκτιμάται, ότι δε θα τύχουν άλλων ενεργειών στήριξης, μια και το Ταμείο Ενεργειακής Μετάβασης θα απωλέσει και σημαντικά έσοδα με την κατάργηση του πλαφόν.
Ωστόσο “αρωγός” της όλης διαδικασίας που έχει στόχο να εξισορροπήσει τα ενεργειακά κόστη των εταιρειών είναι η πτώση των διεθνών τιμών του φυσικού αερίου και ρεύματος. Στο αέριο οι τιμές υποχώρησαν χθες κάτω και από τα 55 ευρώ/MWh στον κόμβο TTF, ενώ στο ρεύμα η χονδρεμπορική τιμή κινείται για τον μήνα στα 160 ευρώ/MWh.
Βέβαια μεγάλο είναι το ερώτημα το τι θα γίνει με τους καταναλωτές Μέσης Τάσης, που αντίθετα με αυτούς της Υψηλής Τάσης, λόγω όγκου καταναλώσεων δεν έχουν δυνατότητες για σύναψη PPA κι έτσι αντιμετωπίζουν κόστη αυξημένα και βέβαια είναι “ανοικτοί” στις ευμετάβλητες χονδρεμπορικές τιμές.
Ήδη. λόγω της πίεσης που ασκούν και φορείς της Βιομηχανίας εξετάζεται από το οικονομικό επιτελείο να δοθεί -αρχής γενομένης από τον Μάρτιο και έως το τέλος του 2023- πρόσθετη επιδότηση που θα απορροφά το μεγαλύτερο μέρος της αύξησης του κόστους (σε ετήσια βάση) και σε κάθε περίπτωση δεν θα υπερβαίνει τα 60 ευρώ/MWh. ‘Ηδη, για τον Φεβρουάριο έχει δοθεί επιδότηση σε Επαγγελματικά Τιμολόγια και στηρίζονται όλοι οι εμπορικοί καταναλωτές χαμηλής, μέσης και υψηλής τάσης, με την επιδότηση να ανέρχεται στα 20 €/MWh.
Με βάση πληροφορίες αναμένεται οι επιδοτήσεις αυτές να ανέλθουν στα 200 εκατ. ευρώ, πάντα με την αίρεση του διαθέσιμου δημοσιονομικού χώρου.
Το πακέτο
Πάντως, ήδη, η β Ευρωπαϊκή Επιτροπή ενέκρινε, βάσει των κανόνων της ΕΕ για τις κρατικές ενισχύσεις, ελληνικό καθεστώς μερικής αποζημίωσης των ενεργοβόρων επιχειρήσεων για την αύξηση των τιμών της ηλεκτρικής ενέργειας ως αποτέλεσμα του κόστους των έμμεσων εκπομπών στο πλαίσιο του συστήματος εμπορίας δικαιωμάτων εκπομπής της ΕΕ («ΣΕΔΕ»).
Το ελληνικό μέτρο
Με βάση σχετική ανακοίνωση, το καθεστώς που κοινοποίησε η Ελλάδα, συνολικού εκτιμώμενου προϋπολογισμού 1,36 δισ. ευρώ, θα καλύψει μέρος της αύξησης των τιμών της ηλεκτρικής ενέργειας λόγω του αντικτύπου των τιμών του άνθρακα στο κόστος παραγωγής ηλεκτρικής ενέργειας (το λεγόμενο «κόστος έμμεσων εκπομπών») που θα προκύψει την περίοδο 2021-2030.
Το μέτρο στήριξης αποσκοπεί στον περιορισμό του κινδύνου “διαρροής άνθρακα”, δηλαδή της μεταφοράς της παραγωγής εταιρειών σε χώρες εκτός της ΕΕ με λιγότερο φιλόδοξες πολιτικές για το κλίμα, με αποτέλεσμα την αύξηση των εκπομπών αερίων του θερμοκηπίου παγκοσμίως. Το μέτρο θα ωφελήσει επιχειρήσεις οι οποίες δραστηριοποιούνται σε τομείς που αντιμετωπίζουν κίνδυνο διαρροής άνθρακα και απαριθμούνται στο παράρτημα Ι των κατευθυντήριων γραμμών για ορισμένα μέτρα κρατικών ενισχύσεων στο πλαίσιο του συστήματος εμπορίας δικαιωμάτων εκπομπής αερίων θερμοκηπίου μετά το 2021 («κατευθυντήριες γραμμές για τις κρατικές ενισχύσεις στο πλαίσιο του ΣΕΔΕ»).
Οι τομείς αυτοί αντιμετωπίζουν το σημαντικό κόστος της ηλεκτρικής ενέργειας και είναι ιδιαίτερα εκτεθειμένοι στον διεθνή ανταγωνισμό. Η αντιστάθμιση θα χορηγηθεί σε επιλέξιμες εταιρείες μέσω μερικής επιστροφής του κόστους έμμεσων εκπομπών που προέκυψε κατά το προηγούμενο έτος. Η τελική πληρωμή θα πραγματοποιηθεί το 2031. Λαμβανομένου υπόψη του χρόνου που απαιτήθηκε για την κατάρτιση του μέτρου και των εξαιρετικών περιστάσεων που σχετίζονται με την τρέχουσα ενεργειακή κρίση, η προθεσμία για την καταβολή των ενισχύσεων για το έτος 2021 είναι η 30ή Απριλίου 2023.
Σύνοδος Κορυφής
Τούτων δοθέντων έχει ιδιαίτερο ενδιαφέρον ότι η ενίσχυση της ανταγωνιστικότητας της ευρωπαϊκής βιομηχανίας, καθώς οδεύει προς την κλιματική ουδετερότητα και ενώ οι ευρωπαϊκές επιχειρήσεις αντιμετωπίζουν την πληθωριστική – ενεργειακή κρίση είναι ένα από τα βασικά θέματα στην ατζέντα της έκτακτης συνεδρίασης του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου στις Βρυξέλλες.
Όπως αναφέρεται, η σχετική συζήτηση άρχισε από την προηγούμενη συνεδρίαση του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου και αφορούσε την ευρωπαϊκή απάντηση στο αμερικανικό Inflation Reduction Act. Σε αυτό το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο η συζήτηση αναμένεται να επικεντρωθεί στις προτάσεις, που κατέθεσε η Ευρωπαϊκή Επιτροπή για την ενίσχυση της ευρωπαϊκής βιομηχανίας καθώς οδεύει προς την κλιματική ουδετερότητα, όπως τονίζουν κυβερνητικές πηγές που επικαλείται το ΑΠΕ-ΜΠΕ.
Στο επίκεντρο είναι εν πολλοίς η χαλάρωση των κανόνων για τις κρατικές ενισχύσεις, κάτι που, όμως, ευνοεί τις μεγαλύτερες χώρες , οι οποίες έχουν και μεγαλύτερους προϋπολογισμούς, ώστε να στηρίξουν τις επιχειρήσεις τους, κάτι που έχει επισημάνει εγκαίρως ο Κυριάκος Μητσοτάκης. Σύμφωνα με κυβερνητικές πηγές, ο πρωθυπουργός αναμένεται να τονίσει ότι αυτό δεν είναι αρκετό και ότι μπορεί να δημιουργήσει ακόμα μεγαλύτερες ανισότητες ανάμεσα στα κράτη-μέλη.
Θα επισημάνει, δε, σύμφωνα με τις ίδιες πηγές ότι απαιτείται μεγαλύτερη ευελιξία στην αξιοποίηση των ευρωπαϊκών χρηματοδοτικών εργαλείων, όπως είχε γίνει κατά την διάρκεια της πανδημίας, θέση με την οποία συντάσσονται και άλλες χώρες, όπως, π.χ. η Ιταλία. Τέλος, ο Κυριάκος Μητσοτάκης αναμένεται να υπογραμμίσει την ανάγκη η Ευρώπη να κινηθεί πιο φιλόδοξα για να στηρίξει τις επιχειρήσεις της στην πράσινη μετάβαση και να βάλει και χρήματα στο τραπέζι, όπως είχε κάνει με το RepowerEU.
Πάντως στη Σύνοδο στο επίκεντρο θα βρεθούν οι συζητήσεις για τη βελτίωση της ανταγωνιστικότητας της Ε.Ε. και την πιο αποτελεσματική χρήση των οικονομικών της πόρων προκειμένου να ανταποκριθεί στις προκλήσεις από ΗΠΑ και Κίνα, δίδοντας έμφαση στην εξειδίκευση και στη διαθεσιμότητα του εργατικού δυναμικού. Στο πλαίσιο αυτό θα εξεταστούν οι προτάσεις της Κομισιόν για την Πράσινη Συμφωνία ως αντίβαρο στην αμερικανική νομοθετική πράξη για την αντιμετώπιση του πληθωρισμού. Η περαιτέρω χαλάρωση του ρυθμιστικού πλαισίου για τις κρατικές επιδοτήσεις δημιουργεί
