Σε τροχιά ανόδου κινούνται οι τιμές της ηλεκτρικής ενέργειας και του φυσικού αερίου τον τρέχοντα μήνα δημιουργώντας σπιράλ ανατιμήσεων σε όλη την αλυσίδα αξίας στο ρεύμα και κυρίως στη λιανική αγορά αλλά και στην παραγωγική διαδικασία. Έτσι, πλέον, με την αδυναμία της ΕΕ ακόμη να διαμορφώσει μια συντονισμένη κίνηση έναντι των κερδοσκοπικών φαινομένων στην αγορά αερίου, οι πιέσεις σε νοικοκυριά, επιχειρήσεις αλλά και τον κρατικό προϋπολογισμό πρέπει να θεωρούνται δεδομένες για το νέο έτος.
Υπενθυμίζεται ότι τον Οκτώβριο και το πρώτο δεκαήμερο του Νοεμβρίου υπήρχε μια σχετική αποκλιμάκωση λόγω της υποχώρησης των τιμών του φυσικού αερίου TTF, κίνηση που είχε δημιουργήσει ελπίδες αλλά και είχε φέρει ανάσες στα δημόσια οικονομικά.
Μήνυμα Σκρέκα
Τώρα είναι η κατάλληλη στιγμή για να δοκιμάσουμε τον μηχανισμό επιβολής πλαφόν στην τιμή του φυσικού αερίου καθώς οι καιρικές συνθήκες είναι ευνοϊκές, η κατανάλωση φυσικού αερίου μειωμένη και οι αποθήκες στην Ευρώπη παρουσιάζουν μεγάλα ποσοστά πλήρωσης, επεσήμανε, χαρακτηριστικά, ο υπουργός Περιβάλλοντος και Ενέργειας Κώστας Σκρέκας μιλώντας χθες στο συνέδριο του ελληνοαμερικανικού επιμελητηρίου, προειδοποιώντας παράλληλα ότι ο επόμενος χειμώνας (2023-2024) θα είναι πιο δύσκολος.
Ο υπουργός επανέλαβε την κριτική κατά της Ευρωπαϊκής Ένωσης για καθυστέρηση στην λήψη αποφάσεων της οποίας – όπως τόνισε – βλέπουμε τώρα τα αποτελέσματα: “Πολλές ευρωπαϊκές βιομηχανίες περιορίζουν την παραγωγή τους ή κλείνουν, όλες οι βιομηχανίες έντασης ενέργειας υποφέρουν και αυτό σημαίνει ότι στο τέλος θα υποφέρει και η κοινωνία. Ωστόσο υπάρχει χρόνος για να πάρουμε τις απαιτούμενες αποφάσεις στη βάση της πρότασης που υπέβαλε ήδη από τον Μάρτιο ο πρωθυπουργός προκειμένου να αντιμετωπίσουμε την κερδοσκοπία στα ενεργειακά χρηματιστήρια και την χειραγώγηση των τιμών από τη Ρωσία”, τόνισε.
Ο κ. Σκρέκας επεσήμανε ότι μακροπρόθεσμα η λύση τόσο για την ασφάλεια εφοδιασμού όσο και για την μείωση των τιμών είναι η ανάπτυξη των ανανεώσιμων πηγών ενέργειας και για το λόγο αυτό η κυβέρνηση προχωρά στην ανάπτυξη των απαιτούμενων υποδομών σε επίπεδο διασυνδέσεων και αποθήκευσης ενέργειας με τελικό στόχο ως το 2030 το 80 % της κατανάλωσης ρεύματος να καλύπτεται από ΑΠΕ.
Ράλι τιμών
Πάντως ήδη η τιμή φυσικού αερίου κινείται μεταξύ 130- 140 ευρώ, φτάνοντας ως τα 162 ευρώ πριν λίγες μέρες, (1/12). Παράλληλα εκτινάσσεται και η τιμή ρεύματος και πάλι δημιουργώντας συνθήκες νέου κύκλου ανόδου τιμών στη λιανική αγορά, τον Ιανουάριο. Να σημειωθεί ότι οι προμηθευτές στις 20/12 θα ανακοινώσουν τις τιμές για τον επόμενο μήνα και όλες οι ενδείξεις παραπέμπουν σε ανοδική κίνηση, κάτι βέβαια που θα επιφέρει αυτόματη αύξηση των αναγκών για επιδοτήσεις και άρα πιθανά νέα βάρη στον Κρατικό Προϋπολογισμό.
Είναι χαρακτηριστικό ότι η σημερινή χονδρική τιμή στην Ελλάδα εκτινάχθηκε στα 400 ευρώ, με ένα άλμα 41% μέσα σε 48 ώρες. Το μερίδιο των ΑΠΕ κατρακύλησε κάτω από το 12%, ενώ το φυσικό αέριο που έχει ακριβύνει, παίρνει σχεδόν το 55%. Είναι ενδεικτικό ότι τις ώρες αιχμής, η χονδρική τιμή πιάνει τα 525 ευρώ.
Ανησυχίες για “φέσια”
Στο φόντο αυτό και με την τάση για τον Δεκέμβριο να θεωρείται ότι θα είναι ανοδική, αναμένονται αυξήσεις στη λιανική του ρεύματος για τον Ιανουάριο καθώς οι εταιρείες ενέργειας θα ανακοινώσουν τους τιμοκαταλογους λιανικής στις 20 Δεκεμβρίου. Βέβαια, με δεδομένη την ήδη βεβαρημένη την εικόνα πολλών νοικοκυριών κι επιχειρήσεων, οι πάροχοι θεωρούν ότι παράλληλα με τις επιδοτήσεις θα πρέπει να ληφθούν μέτρα για το φαινόμενο του «ενεργειακού τουρισμού» και της ύπαρξης συσσωρευμένων οφειλών.
Ήδη, με βάση, πληροφορίες, φορείς της αγοράς που εκπροσωπούν τις εταιρείες προμήθειας στο πλαίσιο της διαβούλευσης που ξεκίνησε πριν από περίπου ένα μήνα για τη λήψη μέτρων σε βάρος των οφειλετών, ζητούν από το ΥΠΕΝ τη θέσπιση της διατήρησης του δικαιώματος απενεργοποίησης των παροχών ρεύματος στους οφειλέτες που μετακινήθηκαν σε άλλον προμηθευτή για διάστημα 90 ημερών.
Σύσταση από το Eurogroup
Στο μεταξύ αίσθηση προκαλεί το τι ανέφερε στην ανακοίνωσή του χτες το Eurogroup, που συστήνει μέτρα “δημοσιονομικά ανεκτά” και στοχευμένα.
“Ως μέρος της απόκρισης μας για την αντιμετώπιση των επιπτώσεων από τις υψηλές τιμές της ενέργειας, εργαζόμαστε προκειμένου να διασφαλίσουμε ότι αυτά τα μέτρα είναι πιο αποτελεσματικά, καλύτερα συντονισμένα, όπως και δημοσιονομικά ανεκτά. Το 2023 θα εξετάσουμε τα μέτρα μας, για να διασφαλίσουμε ότι είναι στοχευμένα και προσανατολισμένα στα ευάλωτα νοικοκυριά και τις βιώσιμες επιχειρήσεις, που είναι προσωρινά εκτεθειμένες. Ένα καλά ζυγισμένο μοντέλο δύο πόλων στην τιμολόγηση της ενέργειας και άλλα σχήματα, που επιτυγχάνουν παρόμοιους στόχους, λαμβάνοντας υπόψιν τα χαρακτηριστικά κάθε χώρας, θα μπορούσαν να διερευνηθούν”, αναφέρει μεταξύ άλλων το ανακοινωθέν του Eurogroup.