Αναφορικά με το περιστατικό των τριών ζιφιών, που εκθαλασσώθηκαν στην παραλία Αρίλλα στα βορειοδυτικά της Κέρκυρας και στον Άγιο Γόρδιο, στο κέντρο των δυτικών ακτών της Κέρκυρας, ο διευθύνων σύμβουλος της ΕΔΕΥ ΑΕ, Δρ. Αριστοφάνης Στεφάτος δήλωσε:
«Είμαστε ιδιαίτερα χαρούμενοι που, κατόπιν της φροντίδας των ειδικών, εθελοντών και αρμόδιων φορέων, τα θαλάσσια κητώδη έχουν επιστρέψει στα βαθιά. Είναι ωστόσο σημαντικό να διευκρινίσουμε ότι αυτό το τραυματικό και λυπηρό περιστατικό δε συνδέεται άμεσα με τις σεισμικές έρευνες στην περιοχή. Όπως αναφέρθηκε και από τους ίδιους τους ειδικούς και τις περιβαλλοντικές οργανώσεις, δεν υπάρχουν στοιχεία που να επιβεβαιώνουν ότι οι εκθαλασσώσεις των ζιφιών προκλήθηκαν από τις τρέχουσες σεισμικές έρευνες.»
Η ΕΔΕΥ ΑΕ σημειώνει ότι σεισμικές έρευνες πραγματοποιούνται από τον Ιανουάριο χωρίς προηγούμενα περιστατικά. Αξίζει να σημειωθεί ότι στον Κυπαρισσιάκο κόλπο, μετά την ολοκλήρωση των ερευνών ακολούθησε εναέρια επιθεώρηση των ακτών για να επιβεβαιωθεί ότι δεν υπήρξε περιστατικό εκθαλάσσωσης. Αντίθετα, οφείλουμε να επισημάνουμε ότι εκθαλασσώσεις έχουν παρατηρηθεί στη περιοχή και στο παρελθόν σε πολύ μεγαλύτερο βαθμό, το 1996, το 1997 και το 2011 σε περιόδους που δεν πραγματοποιούνταν σεισμικές μελέτες.
Αν και η ανθρώπινη δραστηριότητα έχει πιθανές επιπτώσεις στην θαλάσσια ζωή, ο εκβρασμός κητωδών δεν έχει τεκμηριωθεί ότι συσχετίζεται με σεισμικές έρευνες. Οι εκβρασμοί κητωδών συσχετίζονται με στρατιωτικές ασκήσεις και την ξαφνική χρήση σόναρ ισχυρής έντασης ή και με άλλα σημαντικά θαλάσσια γεγονότα. Παρά το γεγονός ότι διαθέτουμε αξιόπιστες πληροφορίες για την λειτουργία ισχυρού σόναρ, η ΕΔΕΥ ΑΕ, δεν είναι σε θέση να επιβεβαιώσει κάποια στρατιωτική άσκηση στην περιοχή. Σε κάθε περίπτωση επισημαίνουμε το περιστατικό με το φλεγόμενο οχηματαγωγό Euroferry Olympia, στα ανοιχτά της Κέρκυρας, το οποίο οδήγησε σε απότομη αύξηση της θαλάσσιας κυκλοφορίας κατά τις προσπάθειες διάσωσης.
Έχοντας πλήρη επίγνωση των πιθανών επιπτώσεων των ανθρώπινων δραστηριοτήτων στην θαλάσσια ζωή, η ΕΔΕΥ ΑΕ μεριμνά για την εφαρμογή και τήρηση των μέτρων προστασίας που προβλέπονται στα εγκεκριμένα Περιβαλλοντικά Σχέδια Δράσης. Στη συγκεκριμένη περίπτωση οι εταιρίες που δραστηριοποιούνται έχουν λάβει ορισμένα πρόσθετα μέτρα προστασίας που όχι μόνο πληρούν τα πρότυπα που ορίζονται στη νομοθεσία και τις βέλτιστες διεθνείς πρακτικές, αλλά στην πραγματικότητα σε ορισμένες περιπτώσεις υπερβαίνουν κατά πολύ αυτά τα πρότυπα.
Πώς εκτελούνται όμως οι σεισμικές μελέτες στη περιοχή; Οι έρευνες αυτές μπορούν να συγκριθούν σε μεγάλο βαθμό με τα ραντάρ ή με τον τρόπο που προσανατολίζονται οι νυχτερίδες· δημιουργείται δηλαδή ένα καθοδικό ηχητικό κύμα, εκτοξεύοντας συμπιεσμένο αέρα, που μεταφέρει ένα ηχητικό κύμα το οποίο αναπηδά (αντανακλάται) στο βυθό της θάλασσας και καταγράφεται σε όργανα ανάγνωσης που μας δίνουν «εικόνα» για την υποβρύχια και υπόγεια τοπολογία. Όταν αναλύουμε αυτές τις απεικονίσεις, μπορούμε να εντοπίσουμε πού μπορεί να υπάρχουν κοιτάσματα φυσικού αερίου. Για να αποφευχθεί η ξαφνική πρόκληση επιπτώσεων στη θαλάσσια ζωή από αυτά τα κύματα όπως γίνεται στην περίπτωση των στρατιωτικών σόναρ, οι σεισμικές δραστηριότητες ξεκινούν ήπια με ήχους χαμηλής έντασης για να διασφαλιστεί ότι η θαλάσσια ζωή έχει αρκετό χρόνο για να απομακρυνθεί προσωρινά από την περιοχή. Όταν οι έρευνες ολοκληρωθούν, η θαλάσσια ζωή επιστρέφει. Εκτός από αυτά τα πρωτόκολλα «ήπιας εκκίνησης», τα σεισμικά σκάφη διαθέτουν επαρκείς Παρατηρητές Θαλάσσιων Θηλαστικών (ΠΘΘ) επί του σκάφους που επίσης ελέγχουν ενεργά για τυχόν θαλάσσια ζωή. Σε αυτές τις έρευνες έχουμε αυξήσει, για την ακρίβεια διπλασιάσαμε, τον αριθμό των ΠΘΘ επί του σκάφους. Επιπλέον, και ως πρόσθετες προφυλάξεις, επεκτείναμε σημαντικά τη ζώνη αποκλεισμού για την περιοχή έρευνας σε 1,5 χλμ. για τα πιο ευαίσθητα θαλάσσια είδη, για να διασφαλίσουμε ότι δεν υπάρχουν θηλαστικά στην περιοχή ερευνών και παρακολουθούμε τις δραστηριότητες από αέρος και ξηράς. Σε περίπτωση που παρατηρηθούν θηλαστικά, οι σεισμικές δραστηριότητες διακόπτονται αμέσως και η διαδικασία ξεκινά από την αρχή για να διασφαλιστεί ότι τα θηλαστικά θα μπορέσουν να εκκενώσουν προσωρινά την περιοχή. Αξίζει να σημειωθεί ότι για την περίπτωση της εκθαλάσσωσης των τριών κητοειδών, το σκάφος που πραγματοποιούσε τις έρευνες δε βρισκόταν σε απόσταση 1,5 χιλιομέτρου. Αντιθέτως βρισκόταν σε απόσταση 30 χλμ., 40 χλμ. και 70 χλμ. αντίστοιχα.
Συμπερασματικά, σεισμικές έρευνες πραγματοποιούνται διαρκώς για πολλές δεκαετίες σε όλο τον κόσμο. Δεν υπάρχουν στοιχεία που να αποδεικνύουν ότι αυτές οι έρευνες προκάλεσαν εκθαλασσώσεις. Σεισμικές έρευνες στην Ελλάδα πραγματοποιούνται από τον Ιανουάριο χωρίς κανένα άλλο περιστατικό. Η προστασία του θαλάσσιου περιβάλλοντος και της θαλάσσιας ζωής της χώρας μας αποτελεί εθνική προτεραιότητα, και αυτός είναι ο λόγος που όλες αυτές οι σχετικές δραστηριότητες διενεργούνται με τρόπους που υπερβαίνουν τις βέλτιστες διεθνείς πρακτικές. Η προστασία του ενεργειακού εφοδιασμού της χώρας μας, η ενεργειακή ανεξαρτησία και το κόστος της ενέργειας είναι επίσης προτεραιότητες. Γνωρίζουμε φυσικά ότι υπάρχουν οργανώνεις που απαιτούν να σταματήσουμε αμέσως τη χρήση φυσικού αερίου, αλλά αυτό απλά δεν είναι ρεαλιστικό. Η ζήτηση στην Ελλάδα για φυσικό αέριο το 2021 ήταν 6,5 bcm και αυτή προβλέπεται να αυξηθεί σε 9,5 bcm μέχρι το 2030. Αντίθετα αυτό που είναι ρεαλιστικό, και είναι ένας ξεκάθαρα διατυπωμένος εθνικός στόχος που η ΕΔΕΥ υποστηρίζει πλήρως, είναι να επιταχυνθεί η μετάβαση σε ένα πιο βιώσιμο και καθαρό ενεργειακό μείγμα. Σήμερα υπάρχει καθολική αποδοχή από τους ειδικούς ότι για την επίτευξη αυτού του στόχου, όσο το δυνατόν γρηγορότερα και με δίκαιο τρόπο που να προστατεύει από την ενεργειακή εξάρτηση και το κόστος της ενέργειας, το φυσικό αέριο θα διαδραματίσει κρίσιμο ρόλο.
Ο διευθύνων σύμβουλος της ΕΔΕΥ ΑΕ δήλωσε επίσης: «Ελπίζω με αυτόν το σύντομο σχολιασμό να αρθεί κάθε ανησυχία και να είναι πλέον σαφές ότι όλες οι σημαντικές αυτές προτεραιότητες, δηλαδή τόσο η προστασία του θαλάσσιου περιβάλλοντος όσο και η προστασία του ενεργειακού εφοδιασμού της χώρας μπορούν να διασφαλιστούν παράλληλα.»
