«Μεγάλο λάθος που σταματήσαμε τα μακροχρόνια συμβόλαια προμήθειας φυσικού αερίου και αγοράζουμε με χρηματιστηριακή ρήτρα» «Ο λύκος στην αναμπουμπούλα χαίρεται. Γι’ αυτό βλέπουμε τις τιμές της ενέργειας να εκτοξεύονται». Αυτό ανέφερε μιλώντας στο ραδιοφωνικό σταθμό “Στο Κόκκινο και στον Νίκο Ξυδάκη, ο πρόεδρος της Ένωσης Βιομηχανικών Καταναλωτών Ενέργειας, Αντώνης Κοντολέων, επιρρίπτοντας ευθύνες στην ελληνική κυβέρνηση για το γεγονός ότι δημιουργήθηκαν συνθήκες χειραγώγησης των τιμών στην χονδρεμπορική αγορά ενέργειας.
«Η εισβολή της Ρωσίας στην Ουκρανία και η ενεργειακή κρίση μεγεθύνει τις στρεβλώσεις σε μία ολιγοπωλιακή αγορά, με εγγενείς δομικές αδυναμίες. Οι υψηλές τιμές ενέργειας δεν είναι σημερινό φαινόμενο, αλλά διαχρονικό. Η ελληνική βιομηχανία, η οποία είναι κατά 90% εξαγωγική, ισχυριζόταν ότι δεν ήταν ανταγωνιστικές οι τιμές μας σε σχέση με τους Ευρωπαίους.
Σταθήκαμε όρθιοι στην οικονομική κρίση, στην πανδημία, αλλά τώρα είμαστε αντιμέτωποι με την χειρότερη κρίση. Από τον περασμένο Μαϊο διαπιστώσαμε ότι οι παραγωγοί και προμηθευτές ηλεκτρικής ενέργειας πέρασαν στη λιανική 100% το ρίσκο των τιμών της χονδρεμπορικής. Όταν ο παραγωγός γίνεται αδιάφορος για τις τιμές που διαμορφώνονται στη χονδρεμπορική αγορά, πρέπει άλλες υπηρεσίες να ελέγξουν τις αγορές.
Εμείς λέμε ότι δημιουργήθηκαν συνθήκες ενδεχόμενης χειραγώγησης των τιμών στη χονδρεμπορική αγορά. Αυτό γίνεται από τον Μάρτιο. Στην παρούσα συγκυρία, τα πράγματα είναι πολύ διαφορετικά. Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή μόλις μία εβδομάδα πριν, ανακοίνωσε στα κράτη-μέλη ότι η κρίση θα διαρκέσει, όπως και τα χρηματιστηριακά παιχνίδια των κερδοσκόπων. Για την αντιμετώπισή τους προτείνει στα κράτη-μέλη να βάλουν πλαφόν στην λιανική και να φορολογήσουν τα ουρανοκατέβατα κέρδη των παραγωγών, όπως ήδη έκανε από τον Σεπτέμβρη η Ισπανία.
Επίσης προέτρεψε τα κράτη να διαμορφώσουν προτάσεις κρατικής ενίσχυσης προς τα ευάλωτα νοικοκυριά, τους αγρότες και τη βιομηχανία.
Στην Ελλάδα μπήκαμε στην κρίση αθωράκιστοι καθώς δεν υπάρχουν τα διμερή συμβόλαια. Επίσης είμαστε αθωράκιστοι και με ευθύνη του χρηματιστηρίου ενέργειας που ιδρύθηκε πριν δυο χρόνια, το οποίο δεν έχει φροντίσει να αναπτύξει προθεσμιακή αγορά. Απαιτείται να γίνουν διαρθρωτικές αλλαγές. Ακούσαμε τη σύμβουλο της κυβέρνησης να λέει ότι με αυτό που έρχεται θα δημιουργηθούν σε κάποιους υπερκέρδη. Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή προτείνει να φορολογήσουμε τα κέρδη, γιατί αλλιώς θα έχουμε ολέθρια αποτελέσματα στην οικονομία».
Έκκληση για μέτρα
Στο μεταξύ με επιστολή του προς τον Πρωθυπουργό της χώρας κ. Κυριάκο Μητσοτάκη ο Πρόεδρος του ΣΒΕ κ. Αθανάσιος Σαββάκης κατέθεσε τέσσερις δέσμες προτάσεων για την αντιμετώπιση της ενεργειακής κρίσης, ως εξής:
Α]Λήψη αποφάσεων σε επίπεδο Ευρωπαϊκής Ένωσης
Β]Άμεσα μέτρα ενίσχυσης της ρευστότητας των επιχειρήσεων
Γ]Άμεσα μέτρα θεσμικού χαρακτήρα
Δ]Μεσοπρόθεσμα μέτρα θεσμικού χαρακτήρα
Οι παραπάνω δέσμες προτάσεων αναλύονται σε είκοσι δράσεις, οι οποίες συμπεριλαμβάνονται στο σχετικό υπόμνημα το οποίο συνοδεύει το παρόν.
Στην επιστολή του προς τον Πρωθυπουργό ο Πρόεδρος του ΣΒΕ κ. Αθανάσιος Σαββάκης επισημαίνει ότι η πρωτοβουλία της ελληνικής Κυβέρνησης για τη λήψη μέτρων σε ευρωπαϊκό επίπεδο που αφορούν στην αντιμετώπιση της ενεργειακής κρίσης είναι ορθή και επιβεβλημένη, σε συνάρτηση με την πραγματική διάσταση του προβλήματος.
Στο υπόμνημα επισημαίνεται η ανάγκη άμεσης λήψης μέτρων ενίσχυσης των επιχειρήσεων, τα οποία όμως δεν θα πρέπει σε καμία περίπτωση να θέσουν σε κίνδυνο τη δημοσιονομική κατάσταση της χώρας και για το λόγο αυτό θα πρέπει να μελετηθούν προσεκτικά οι σχετικές δημοσιονομικές επιπτώσεις τους.
Ειδικά σε σχέση με την ενέργεια προτείνεται:
-Πληρωμή σε 12 δόσεις των τιμολογίων ενέργειας
-Αφαίρεση από τα τιμολόγια των χρεώσεων υπέρ ΑΠΕ, ΥΚΩ και ΕΤΜΕΑΡ, για όλες τις επιχειρήσεις που εντάσσονται στη μέση τάση.
-Άμεση ενίσχυση των ενεργοβόρων βιομηχανιών, με επιδότηση που θα είναι προσαρμοσμένη ανά επαγγελματικό κλάδο, ανάλογα με τη βαρύτητα του ενεργειακού κόστους στη λειτουργία της επιχείρησης.
-Επιστροφή του ειδικού φόρου κατανάλωσης σε ηλεκτρική ενέργεια και φυσικό αέριο για επιχειρήσεις που πραγματοποιούν εξαγωγές σε ποσοστό αντίστοιχο της αξίας των εξαγωγών τους στον κύκλο εργασιών.
Επίσης προτείνεται να υπάρξουν άμεσα μέτρα θεσμικού χαρακτήρα
-Απλοποίηση των διαδικασιών αδειοδότησης για την εγκατάσταση φωτοβολταϊκών από επιχειρήσεις μέσω διαδικασιών fast track
-Απλοποίηση διαδικασιών αδειοδότησης ενεργειακών κοινοτήτων και παραγωγής ΑΠΕ γενικότερα
-Νομοθετικές πρωτοβουλίες για τη διεύρυνση και άμεση λειτουργία των ενεργειακών κοινοτήτων, για την ευχέρεια εγκατάστασης virtual net metering.
-Για την προστασία των καταναλωτών μέσης τάσης προτείνεται η παροχή δυνατότητας για επιλογή τιμολογίου ως εξής: είτε σταθερό για ένα έως δύο έτη, είτε κυμαινόμενο με ανώτατο πλαφόν ή ανοικτό, ώστε να περιοριστεί η απόλυτη εξάρτηση από τη χρηματιστηριακή τιμή ενέργειας.
-Θεσμοθέτηση της διάθεσης ηλεκτρικής ενέργειας που παράγεται από ΑΠΕ με διμερή συμβόλαια, δηλαδή εκτός Χρηματιστηρίου.
-Αναβάθμιση των υποδομών του δικτύου μεταφοράς ηλεκτρικής ενέργειας, ούτως ώστε να υπάρχει δυνατότητα υποδοχής και διανομής νέας παραγωγής ηλεκτρικού ρεύματος, που μπορεί να παραχθεί από τη βιομηχανία με τη χρήση π.χ. φωτοβολταϊκών στοιχείων.
-Θεσμοθέτηση προγραμμάτων εξοικονόμησης ενέργειας για τη βιομηχανία, όπως για παράδειγμα αντικατάσταση ενεργοβόρου ηλεκτρομηχανολογικού εξοπλισμού και ενεργειακή αναβάθμιση κάθε είδους εγκαταστάσεων, με έμφαση στις εγκαταστάσεις παραγωγής.
-Πρόγραμμα επιδότησης εγκατάστασης φωτοβολταϊκών για επιχειρήσεις που υιοθετούν τη διαδικασία net metering.
-Επίσπευση του θεσμικού πλαισίου διαμόρφωσης και εφαρμογής αποθήκευσης ενέργειας από ΑΠΕ.
-Σχεδιασμός προγράμματος υποστήριξης του πράσινου μετασχηματισμού των εγχώριων μεταποιητικών επιχειρήσεων, το οποίο θα ενταχθεί στο Εθνικό Σχέδιο Ανάκαμψης
