Οι ηλεκτρονικές αγορές προϊόντων σουπερμάρκετ δεν ήταν προ της πανδημίας στην καθημερινή ατζέντα των καταναλωτών στην Ελλάδα, όπως άλλωστε ούτε και στην Ευρώπη ή παγκοσμίως. Η πανδημική κρίση και τα συνεχή lockdowns έκαναν τις online αγορές από σουπερμάρκετ καθημερινή υπόθεση.
Ειδικότερα, ο Σύνδεσμος Επιχειρήσεων Πληροφορικής & Επικοινωνιών Ελλάδας (ΣΕΠΕ) σημειώνει πως στην Ελλάδα, μέσα σε έναν χρόνο, δεκαπλασιάστηκε το ποσοστό των πολιτών που αγοράζει τρόφιμα και γενικά είδη σουπερμάρκετ συστηματικά online: πλέον έχει φτάσει στο 12% έναντι ενός πολύ μικρού ποσοστού 1-2% το 2019. Η επίδραση της πανδημίας στην ψηφιοποίηση των online αγορών σουπερμάρκετ ήταν καταλυτική. Η πλειοψηφία των αγοραστών από ηλεκτρονικά σουπερμάρκετ πραγματοποίησε την πρώτη του αγορά την περίοδο της πανδημίας.
Συγκεκριμένα το 45% το 2020 και το 21% το 2021. Μόνο 1 στους 3 αγοραστές, 33%, είχε αγοράσει νωρίτερα προϊόντα σουπερμάρκετ μέσω Διαδικτύου.
Η σύνδεση μεγάλης πλειοψηφίας των νέων αγοραστών με τα μέτρα περιορισμού κυκλοφορίας προκύπτει ξεκάθαρα από έρευνα του ΙΕΛΚΑ (Ινστιτούτο Έρευνας Λιανεμπορίου Καταναλωτικών Αγαθών) και της εταιρείας Convert Group. Σύμφωνα με τα ευρήματά της, το 41% των online αγοραστών απαντά ότι αγόρασε για πρώτη φορά προϊόντα σουπερμάρκετ μέσω Διαδικτύου λόγω των μέτρων περιορισμού κυκλοφορίας και το 28% λόγω φόβου επίσκεψης σε φυσικό κατάστημα.
Επίσης ένα ποσοστό 10% αποδίδει την έναρξη ηλεκτρονικών αγορών στην μακρόχρονη παραμονή στο σπίτι. Τα ποσοστά αυτά είναι ακόμα υψηλότερα στο κοινό που ξεκίνησε τις αγορές του το 2021.
Ήρθαν για να μείνουν
Οι κατεξοχήν λόγοι επιλογής ηλεκτρονικών αγορών βρίσκονται σε χαμηλότερες θέσεις επιλογής από το κοινό και κυρίως αφορούν παλαιότερους αγοραστές του 2019. Συγκεκριμένα καταγράφονται η δυσκολία μεταφοράς με 21% και η έλλειψη χρόνου με 18%, ενώ το 13% επέλεξε τις ηλεκτρονικές αγορές λόγω χαμηλότερων τιμών.
Η εικόνα είναι πιο σύνθετη όσον αφορά τους λόγους διατήρησης των ηλεκτρονικών αγορών όπως προκύπτει από την αναγνώριση των πλεονεκτημάτων των ηλεκτρονικών αγορών. Τα βασικά πλεονεκτήματα των ηλεκτρονικών αγορών όπως αναγνωρίζεται από τους αγοραστές ηλεκτρονικών σουπερμάρκετ είναι η ευκολία μεταφοράς με 59% και η ασφάλεια από τον κορωνοϊό με 51%.
Ακολουθεί η αποφυγή του κόστους μεταφορών με 30%, η ευκολία των αγορών σε ποσοστό 28%, η ταχύτητα αγορών με 28% και η αναζήτηση προσφορών με 25%. Μόλις ένα ποσοστό 11%, δεν έχει εικόνα για τα πλεονεκτήματα των ηλεκτρονικών αγορών, κάτι που αποτελεί ένδειξη για την θετική αξιολόγηση του καναλιού αυτού αγορών.
“Τα στοιχεία αυτά ουσιαστικά δείχνουν ότι ναι μεν ο κύριος λόγος έναρξης αγορών μέσω διαδικτύου είναι η ασφάλεια από την πανδημία, αλλά αφετέρου η άνεση και η ταχύτητα που προσφέρουν τα ηλεκτρονικά σουπερμάρκετ αποτελούν τους κύριους λόγους διατήρησης αυτής της αγοραστικής συνήθειας” τονίζει το ΙΕΛΚΑ.
Συχνοί πελάτες του online
Η συχνότητα ηλεκτρονικών αγορών – όπως διαπιστώνει η έρευνα – παραμένει μεν χαμηλότερη, αλλά με σημαντικά υψηλή δαπάνη ανά αγορά. Ο μέσος αγοραστής e-supermarket πραγματοποιεί κατά μέσο όρο 16 αγορές τον χρόνο.
Μάλιστα, 1 στους 2 αγοραστές ηλεκτρονικών σουπερμάρκετ, το 46% αγοράζει τουλάχιστον μία φορά τον μήνα. Βέβαια το 37% αγοράζει λίγες φορές μέσα στον χρόνο και αποτελεί ένα κοινό το οποίο καλούνται οι επιχειρήσεις του κλάδου να προσεγγίσουν, ώστε να αποκτήσουν μεγαλύτερη συχνότητα.
Πόσα δαπανούν
Παρά τη σχετικά χαμηλή συχνότητα αγορών (16 αγορές ανά έτος), η μέση μηνιαία δαπάνη μέσω Διαδικτύου είναι αρκετά υψηλή, σύμφωνα με τη μελέτη. Συγκεκριμένα, για τους αγοραστές e-supermarket οι αγορές μέσω Διαδικτύου αντιστοιχούν κατά μέσο όρο στο 35% των συνολικών αγορών τους για προϊόντα παντοπωλείου και αντιστοιχούν σε ποσό μηνιαίας δαπάνης 146 ευρώ ανά μήνα.
Αξίζει όμως να σημειωθεί, ότι ακόμα και σήμερα οι ηλεκτρονικές αγορές για είδη παντοπωλείου, επιλέγονται από νοικοκυριά με μεγαλύτερη μηνιαία δαπάνη από τον εθνικό μέσο όρο.
Το μέλλον
Οι πωλήσεις του online καναλιού των σουπερμάρκετ ξεπέρασαν το 2020, σύμφωνα με την Convert Group, τα 163 εκατ. ευρώ, καταγράφοντας αύξηση 262% σε σχέση με το προηγούμενο έτος. Η συνολική αξία της online αγοράς είναι ακόμα μεγαλύτερη αν λάβουμε υπόψη τα συνοικιακά καταστήματα.
Σύμφωνα με τις εκτιμήσεις του ΙΕΛΚΑ αυτή η πορεία αναμένεται να συνεχιστεί: “τα στοιχεία της μελέτης επιβεβαιώνουν την αλματώδη ανάπτυξη των ηλεκτρονικών αγορών στον κλάδο των τροφίμων και στοιχειοθετούν την διατήρηση της δυναμικής και το επόμενο διάστημα”.
Να σημειωθεί ότι η κοινή έρευνας καταναλωτών των ΙΕΛΚΑ και Convert Group πραγματοποιήθηκε σε δείγμα 850 ατόμων τον Μάιο του 2021.