Πολύ καιρό τώρα, η Κομισιόν φαινόταν να βρίσκεται σε “πολεμική προετοιμασία” απέναντι στους τεχνολογικούς κολοσσούς της Silicon Valley. Στις Ηνωμένες Πολιτείες, ο “χορός” των προστίμων για μονοπωλιακές πρακτικές έχει ήδη αρχίσει. Στη Γηραιά Ήπειρο, η ισχυρή κυρία της ευρωπαϊκής επιτροπής, Maghrethe Vestager χτύπησε το πρώτο “καμπανάκι”. Και όταν η ΕΕ χτυπά το καμπανάκι, σημαίνει ότι… έρχονται καμπάνες- όπως αυτή των 4 δις στερλινών που είχε χτυπήσει για τη Google.
Μόλις την περασμένη Παρασκευή, η κ. Vestager ανακοίνωσε ότι απαγγέλλονται κατηγορίες για αντιανταγωνιστική συμπεριφορά στην Apple, σχετικά με τους κανόνες του App Store της εταιρείας. Οι καταγγελίες που απαγγέλθηκαν από τις αρμόδιες Αρχές της Ε.Ε κατά των μονοπωλίων της αγοράς αφορούν την επιβολή περιορισμών στο Κατάστημα Εφαρμογών της (App Store) που ανάγκασαν όσους αναπτύσσουν τις εφαρμογές, να χρησιμοποιήσουν το δικό της σύστημα πληρωμών εντός των εφαρμογών, αποτρέποντας τους να ενημερώσουν τους χρήστες για άλλες δυνατότητες αγορών.
Η υπόθεση έχει τις ρίζες της στο 2019: Τότε η σουηδική Spotify προσέφυγε στις ευρωπαϊκές Αρχές, οι οποίες ξεκίνησαν αντιμονοπωλιακή έρευνα στις πρακτικές της Apple. Η Spotify κατήγγειλε τον γίγαντα της Silicon Valley ότι δίνει «άδικο πλεονέκτημα» στη δική της υπηρεσία streaming μουσικής, χρεώνοντας άλλες μουσικές υπηρεσίες φόρο 30% για προβολή στο App Store.
«Οι κανόνες της Apple διαστρεβλώνουν τον ανταγωνισμό στην αγορά για τις υπηρεσίες προσφοράς μουσικής μέσω streaming, αυξάνοντας το κόστος για τους ανταγωνιστές που αναπτύσσουν εφαρμογές μουσικής μέσω streaming. Αυτό οδηγεί από την πλευρά του, σε υψηλότερες τιμές για τους καταναλωτές σχετικά με τις δικές τους συνδρομές σε εφαρμογές μουσικής στις συσκευές IOS», ανέφερε η Vestager.
Η “είδηση” είναι ότι αυτή η κατηγορία παραβίασης του κανονισμού των μονοπωλίων που απαγγείλει η ΕΕ κατά της Apple, μπορεί να οδηγήσει στην επιβολή υψηλού προστίμου, η οποία μπορεί να φτάσει σε ποσοστό 10% των παγκόσμιων εσόδων της Apple. Στην πραγματικότητα, όμως, ανοίγει ο ασκός του Αιόλου για την Apple εν πρώτοις και για τους τεχνολογικούς κολοσσούς της Silicon Valley γενικότερα, στη συνέχεια. Γιατί αυτή η υπόθεση, δεν είναι η μοναδική.
Χαρακτηριστικό είναι το παράδειγμα της Epic Games. Η δημιουργός του δημοφιλέστερου παιχνιδιού του πλανήτη, σήμερα, του Fortnite (με 250 εκατομμύρια παίκτες, το παιχνίδι φέρνει περισσότερα από 3.000 ευρώ το λεπτό στην εταιρεία) έχει ήδη προσφύγει εναντίον της Apple αλλά και της Google. Όλα ξεκίνησαν όταν η Epic Games ανακοίνωσε ότι προσφέρει μόνιμη έκπτωση 20% σε coins εντός του Fortnite, εάν οι χρήστες τα αγοράσουν απευθείας από εκείνη, επισημαίνοντας πως η έκπτωση δεν ισχύει αν γίνει πληρωμή μέσω των εφαρμογών της Apple ή της Google, app store και play store. «Προς το παρόν, όταν γίνεται χρήση των επιλογών πληρωμής μέσω Apple και Google, κρατούν προμήθεια 30% και η μέχρι 20% πτώση τιμής δεν ισχύει. Aν Apple ή Google χαμηλώσουν την προμήθεια στο μέλλον, η Epic θα σας δώσει τα έσοδα», ανέφερε η ανακοίνωση.
H «απάντηση» ήρθε άμεσα. Πρώτα από την Apple, στο app store της οποίας, έκπληκτοι οι φαν (και όχι μόνο) του Fortnite, διαπίστωσαν ότι το παιχνίδι έχει αφαιρεθεί. Σε δήλωσή της, η Apple εξήγησε ότι «η Epic Games έκανε το λάθος να παραβιάσει τις οδηγίες του app store, που εφαρμόζονται ισότιμα σε όλους και σκοπό έχουν την ασφάλεια των χρηστών. Ως εκ τούτου, αποφασίστηκε να αφαιρεθεί η εφαρμογή». Kαι ενώ η Apple έλεγε ότι «θα προσπαθήσει» να λύσει τις διαφορές της με την Epic Games για να επιστρέψει η εφαρμογή στο store της, ήρθε το… δεύτερο χτύπημα, με τη Google να ακολουθεί αφαιρώντας το Fortnite από το δικό της store.
H Epic κατέθεσε μήνυση κατά της Apple, ενώ ακοούθησε και για τη Google. Άλλωστε, ο Sweeney, καιρό τώρα είναι επικριτικός με τις πλατφόρμες που χρεώνουν 30% για να φιλοξενούν τις εφαρμογές στα stores τους, κατηγορώντας Apple και Google για «διπολικό μονοπώλιο». Tώρα, η Epic κυκλοφορεί και βίντεο, στο οποίο εμφανίζει την Apple σαν τον «κακό» και καλεί τους υποστηρικτές της να ενωθούν στη «μάχη κατά της Apple και των τακτικών μονοπωλίου που εφαρμόζει». Tώρα, ο Sweeney, ο οποίος από πολλούς κατηγορείται ότι χρησιμοποιεί ως «όπλο» τα εκατομμύρια φίλων του Fortnite, μιλά για ιδεολογική «επανάσταση» ενάντια στους κατασκευαστές smartphones που θέλουν να «καταδυναστεύουν τις ζώες και τις επιχειρήσεις μας», ενώ εμμέσως καλεί και άλλους κολοσσούς να τον ακολουθήσουν. Όπως τη Netflix, η οποία, όπως λέει, εμφανίζεται χαμηλότερα στο app store από το Tik Tok, επειδή «η Apple πούλησε την πρώτη θέση» στην κινεζική εφαρμογή…
Από τα τέλη του προηγούμενου έτους, Γάλλοι αξιωματούχοι, εταιρικά στελέχη και σύμβουλοι αποκάλυψαν ότι οι εταιρείες Facebook και Amazon είναι μεταξύ αυτών που έχουν λάβει ειδοποίηση από τις γαλλικές αρχές τις τελευταίες μέρες, με την οποία τους ζητείται η πληρωμή του φόρου για το 2020.
Aπό την άλλη, ήδη και άλλες ευρωπαϊκές κυβερνήσεις είτε έχουν ήδη εισαγάγει ή σχεδιάζουν να εισαγάγουν δικό τους φόρο ψηφιακών υπηρεσιών, υποστηρίζοντας πως οι τεχνολογικές εταιρίες πληρώνουν υπερβολικά χαμηλούς φόρους για τα κέρδη που βγάζουν σε πολλές χώρες, εν μέρει επειδή τα καταγράφουν σε δικαιοδοσίες με χαμηλούς φορολογικούς συντελεστές όπως η Iρλανδία.
Αλλά και αυτό, είναι η αρχή. Οι νέοι κανόνες της ΕΕ που παρουσιάστηκαν τον περασμένο Δεκέμβριο, σύμφωνα με προσχέδιο νέας ενωσιακής νομοθεσίας, μπορεί να φέρουν αντιμέτωπους τεχνολογικούς κολοσσούς με τεράστια πρόστιμα, ακόμη ύψους του 10% των εσόδων τους εάν δεν συμμορφωθούν.
Οι εταιρείες που αντιμετωπίζουν ανάλογους κινδύνους περιλαμβάνουν τις Google, Amazon και Apple και θα απαγορεύεται πλέον να κάνουν χρήση οποιονδήποτε δεδομένων συλλέγουν από εταιρικούς χρήστες/πελάτες τους, είτε για να τους ανταγωνίζονται είτε για παρουσιάζουν τις υπηρεσίες που οι ίδιες παρέχουν πιο ψηλά σε λίστες αναζητήσεων. Εταιρεία η οποία “θα παραβιάζει συστηματικά” τις νέες υποχρεώσεις θα λαμβάνει εντολή από την Κομισιόν να προχωρεί σε δομικές και συμπεριφορικές αλλαγές, μεταξύ άλλων να αποεπενδύει από συγκεκριμένους τομείς δραστηριότητας. Εκείνες οι εταιρείες, δε, οι οποίες θα έχουν τιμωρηθεί με πρόστιμο τρεις φορές μέσα σε μία πενταετία θα θεωρούνται “συστηματικά μη συμμορφούμενες”.
Ο νέος Νόμος περί Ψηφιακών Αγορών θα έχει ως στόχο του τις εταιρείες – “κλειδοκράτορες”, όπως αυτές ορίζονται με βάση ορισμένα κριτήρια της ΕΕ, μεταξύ άλλων τον αριθμό των χρηστών σε εκατομμύρια και των εσόδων σε δισεκατομμύρια δολάρια, καθώς και την επίδραση που έχει η δραστηριότητά τους στην κοινή αγορά, αναφέρεται στο προσχέδιο. Τα δεδομένα θα αναθεωρούνται ανά δύο χρόνια, σημειώνεται.
