Δεν προκαλούν jet lag μονό τα μεγάλα ταξίδια με αεροπλάνο αλλά και η κακή διατροφή. Οι επιστήμονες τώρα εξετάζουν τι συμβαίνει στο σώμα σας όταν τρώτε ένα χάμπουργκερ ή άλλο λιπαρό γεύμα. Και προσπαθούν να ανακαλύψουν γιατί το junk food προκαλεί την απόλυτη σύγχυση στα κύτταρα μας όπως νιώθουμε όταν έχουμε «Jet lag» μετά από μακρινό ταξίδι με αεροπλάνο.
O David J. Earnest Καθηγητής Νευροεπιστήμης και Πειραματικής Θεραπευτικής, Texas A&M Health Science Center, Texas A&M University μελετά κιρκάδια ρολόγια – εσωτερικά βιολογικά ρολόγια – πώς επηρεάζουν την ανθρώπινη υγεία και τις ασθένειες που προκαλούν για περίπου 30 χρόνια.
Αυτά τα ρολόγια υπάρχουν σε όλα τα κύτταρα του εγκεφάλου και του σώματος και δουλειά τους είναι να ρυθμίζουν το χρόνο των διαδικασιών, όπως η παρακολούθηση σημαντικών μεταβολικών και φλεγμονωδών αντιδράσεων στο λίπος και στα ανοσοκύτταρα.
Εάν τα ρολόγια των κυττάρων μας χαλάσουν και δεν μπορούν να πουν ακριβή ώρα, αυτές οι διαδικασίες δεν θα πραγματοποιηθούν τη «σωστή» ώρα της ημέρας ή της νύχτας.
Ο Dr. David J. Earnest σε προηγούμενη έρευνά του απέδειξε ότι οι γενετικές και περιβαλλοντικές αλλαγές των εσωτερικών ρολογιών του σώματος προκαλούν μεταβολικές ασθένειες , όπως ο διαβήτης και η παχυσαρκία.
«Αυτό που δεν γνωρίζαμε μέχρι πρόσφατα είναι ότι όχι μόνο το κορεσμένο λίπος μπορεί πραγματικά να προκαλέσει “jet lag” στα εσωτερικά κιρκάδια ρολόγια σε ορισμένους τύπους κυττάρων του σώματος, αλλά αυτό το αποτέλεσμα συνοδεύεται από ισχυρή φλεγμονή. Αυτό συμβαίνει γιατί η κατανάλωση κορεσμένου λίπους μπορεί να οδηγήσει σε μεταβολικές διαταραχές και καρδιακές παθήσεις» όπως γράφει στο The Conversation.
Η μελέτη
Η μελέτη της ομαδας του Dr. Earnest συνέκρινε τις επιδράσεις ενός κορεσμένου λίπους, που ονομάζεται παλμιτικό, και ενός ω-3 πολυακόρεστου λίπους, που ονομάζεται DHA, στα ρολόγια του σώματος και την πρόκληση φλεγμονής στα κύτταρα.
Tο παλμιτικό βρίσκεται συνήθως στα επεξεργασμένα και γρήγορα τρόφιμα και προκαλεί χρόνια φλεγμονή, η οποία θεωρείται αιτιολογικός παράγοντας για την παχυσαρκία και τον διαβήτη τύπου 2.
Το DHA είναι ένα πολυακόρεστο λίπος (ένα «καλό» λίπος) και έχει αντιφλεγμονώδεις ιδιότητες. Οι ερευνητές ήθελαν να μάθουν εάν το DHA, θα μπορούσε να αποτρέψει ή να μειώσει την επίδραση που είχε το παλμιτικό στα κύτταρα.
«Πειραματιστήκαμε σε καλλιεργημένα κύτταρα ποντικού. Ορισμένα κύτταρα υποβλήθηκαν σε θεραπεία είτε με DHA είτε με παλμιτικό μόνο και άλλα κύτταρα έλαβαν παλμιτικό και DHA ταυτόχρονα, ώστε να μπορέσουμε να μάθουμε αν το υγιές λίπος θα μπορούσε να προστατεύσει τα κύτταρα από τις επιπτώσεις του κορεσμένου λίπους» λέει ο ερευνητής και συνεχίζει: “Διαπιστώσαμε ότι το παλμιτικό επαναφέρει τα κιρκάδια ρολόγια σε ορισμένα κύτταρα, αλλά όχι όλα. Εάν όλα τα ρολόγια σε όλο το σώμα ήταν μηδενισμένα, τότε το palmitate πιθανότατα δεν θα επέβαλλε οποιεσδήποτε αξιοσημείωτες αλλαγές. Η ζώνη ώρας μπορεί να μετατοπιστεί, αλλά όλα τα κύτταρα θα είναι στην ίδια και θα εξακολουθούν να λειτουργούν συγχρονισμένα. Όμως όταν κάποια κύτταρα λειτουργούν σε διαφορετικές «ζώνες ώρας» αυτό προκαλεί jet lag δηλαδή την απόλυτη σύγχυση στο σώμα σας”.
Το “Jet lag”
Σκεφτείτε για λίγο πόσο μπερδεμένοι αισθάνεστε όταν ταξιδεύετε σε μια ζώνη ώρας που απέχει λίγες μόνο ώρες από το σημείο όπου ζείτε συνήθως. Χρειάζεται λίγος χρόνος για να προσαρμοστείτε και μέχρι να το κάνετε, μπορεί να πεινάσετε, να νυστάξετε ή να ξυπνήσετε σε περίεργες ώρες.
Τώρα φανταστείτε την απόλυτη σύγχυση για το σώμα σας προσπαθώντας να προσαρμοστεί εσωτερικά σε πολλές ζώνες ώρας ταυτόχρονα, έτσι ώστε πολλά κύτταρα στο σώμα σας να αισθάνονται έτσι, ενώ άλλα όχι.
Το “Jet lag” δεν είναι το μοναδικό πρόβλημα που προκαλεί το παλμιτικό στα κύτταρα. Προκαλεί επίσης φλεγμονή σε διάφορους τύπους κυττάρων. Αυτές οι δύο επιδράσεις κυμαίνονται συγχρονισμένα. Για παράδειγμα, στα λιποκύτταρα, τόσο τα φλεγμονώδη όσο και τα jet lagging φαινόμενα κορυφώνονται τη νύχτα. Ενώ δεν υπάρχει καλή στιγμή για να φάμε κορεσμένα λιπαρά, μάλλον δεν είναι καλή ιδέα να τρώτε ένα γεύμα πλούσιο σε αυτά τα «κακά» λιπαρά αργά το βράδυ, σύμφωνα με τον ερευνητή.
Ο Dr. Earnest καταλήγει: “Νομίζω ότι αυτό η κατάσταση έχει σημαντικές επιπτώσεις στη διαχείριση ή την πρόληψη μεταβολικών και άλλων διαταραχών που σχετίζονται με φλεγμονές, όπως καρδιαγγειακές παθήσεις, εγκεφαλικό επεισόδιο και η αρθρίτιδα”.
