Προβληματισμός επικρατεί στους αναλυτές σε σχέση με το πώς θα επηρεάσει τις ενεργειακές αγορές η τρομοκρατική επίθεση της Χαμάς και η εν συνεχεία κήρυξη του Ισραήλ σε κατάσταση πολέμου. Ήδη, καταγράφεται άνοδος των τιμών του αργού πετρελαίου, με τις προβολές να κάνουν λόγο ακόμη και για πετρέλαιο κοντά στα 100 δολάρια. Βέβαια, τέτοιες προβλέψεις προϋπήρχαν.
Ήδη, βέβαια, οι τιμές του πετρελαίου Brent ανεβαίνουν κατά περίπου 3,5%% στα 87 δολάρια το βαρέλι, ενώ ανάλογη είναι και η αύξηση στο αμερικανικό αργό, με τιμές πάνω από 85 δολάρια το βαρέλι.
Βέβαια, τόσο το Ισραήλ όσο και η Παλαιστίνη δεν είναι σημαντικοί παραγωγοί πετρελαίου, ωστόσο η όλη κρίση “ξυπνά” μνήμες καθώς η κλιμάκωση της έντασης απειλεί με αναστάτωση μια ευρύτερη βασική πετρελαιοπαραγωγική περιοχή. Κυρίως το ενδιαφέρον στρέφεται στο Ιράν, έναν σημαντικό παραγωγό πετρελαίου και βασικό υποστηρικτή της Χαμάς. Να σημειωθεί ότι το Ιράν είναι η δεύτερη μεγαλύτερη παραγωγός χώρα, μετά τις ΗΠΑ, με το σχιστολιθικό πετρέλαιο, με αύξηση παραγωγής κατά 700.000 βαρέλια ημερησίως, φτάνοντας τα 3,15 εκατομμύρια βαρέλια – η δεύτερη μεγαλύτερη πηγή εφοδιασμού, πίσω μόνο από τον αμερικανικό σχιστόλιθο.
Σημειώνεται ότι το Ισραήλ διαθέτει δύο διυλιστήρια πετρελαίου με συνδυασμένη δυναμικότητα σχεδόν 300.000 βαρελιών την ημέρα. Σύμφωνα με την Υπηρεσία Ενεργειακών Πληροφοριών των ΗΠΑ (EIA), η χώρα «σχεδόν δεν έχει παραγωγή αργού πετρελαίου». Τα παλαιστινιακά εδάφη δεν παράγουν πετρέλαιο, σύμφωνα με στοιχεία της ΕΙΑ .
Πλατφόρμες και ΑΟΖ
Άλλη μια μεταβλητή του όλου παζλ, έχει να κάνει με τις πλατφόρμες για φυσικό αέριο που έχουν αναπτυχθεί στην περιοχή από το Ισραήλ, Βέβαια, αυτές φυλάσσονται στον υπέρτατο βαθμό, όπως έδειξε πρόσφατη απόκρουση επίθεσης ασε πλατφόρμα από τη Χεζμπολάχ, ενώ ήδη αμερικανικό αεροπλανοφόρο.
Τα κοιτάσματα φυσικού αερίου στα ανοικτά των ακτών του Ισραήλ αντιπροσωπεύουν τώρα περίπου το 70% της παραγωγής ηλεκτρικής ενέργειας της χώρας, ενώ η Chevron έχει αποκτησει μερίδια σε δύο μεγάλα ισραηλινά κοιτάσματα φυσικού αερίου, με την εξαγορά της Noble Energy το 2020 έναντι περίπου 4 δισ. δολαρίων. Μάλιστα, η Ταμάρ, μία από τις πλατφόρμες παραγωγής που λειτουργεί από τη Chevron βρίσκεται μόλις 15 μίλια μακριά από την Ashkelon, μια πόλη στο νότιο Ισραήλ, και θα μπορούσε ενδεχομένως να είναι ευάλωτη σε επιθέσεις από τη Γάζα.
Ζητούμενο για αυτήν την κρίση είναι και η διαμόρφωση ισορροπιών στα ενεργειακά σχέδια για εξορύξεις και ηλεκτρικές διασυνδέσεις (σχέδια για σύνδεση με Κύπρο και ΕΕ- Ινδία), όπου υπάρχει και έντονο ελληνικό ενδιαφέρον. Μια κλιμάκωση στη Γάζα είναι άγνωστο πώς θα επηρεάσει τα δεδομένα με τη χάραξη ζωνών με την Παλαιστινιακή Αρχή, που είχε μπει σε “ρότα” και διαδικασία εξέτασης πιθανών ερευνών . Υπενθυμίζεται ότι νωρίτερα φέτος ολοκληρώθηκε η συμφωνία οριοθέτησης της ΑΟΖ μεταξύ Ισραήλ και Λιβάνου με διαμοιρασμό παραγωγής στο κοίτασμα Κανά, με την ισραηλινή πλευρά να λαμβάνει το 17% της δυνητικής παραγωγής. Μάλιστα, η Βηρυτός εκκίνησε διαδικασίες έρευνες υδρογονανθράκων με την Total, την Eni και την QatarEnergy. Πλέον το περιβάλλον για τις γεωτρήσεις γίνεται πολύ πιο ασαφές και επικίνδυνο από ότι προηγουμένως, τη στιγμή που
Να σημειωθεί ότι τα υπεράκτια κοιτάσματα φυσικού αερίου στο Ισραήλ, που προετοίμαζε ένα νέο αδειοδοτικό γύρο για έρευνες στην ΑΟΖ του, είναι το Ταμάρ, το Λεβιάθαν, το Καρίς και το Τανίν με τα δύο τελευταία να τα εκμεταλλεύεται η Energean από το 2017 όταν προχώρησε σε αντίστοιχες εξαγορές. Με βάση, πάντως, πληροφορίες, δεν υπάρχει ανησυχία από την πλευρά της Energean καθώς τα μέτωπα δεν είναι κοντά στην πλωτή μονάδα παραγωγής αποθήκευσης και εκφόρτωσης υδρογονανθράκων του Καρίς. που βρίσκεται 90 χλμ. από την ακτή του Ισραήλ. Ανάλογη είναι και η εικόνα ηρεμίας για πιθανές απειλές στι διοικητικές υπηρεσίες της Energean στο Τελ Αβίβ αλλά και στην τεχνική βάση της πλωτής μονάδας στη Χάιφα.
Αξίζει να σημειωθεί πως οι ποσότητες αερίου από το Καρίς προς την αγορά του Ισραήλ ανέρχονται σε 6 δις. κυβικά μέτρα ετησίως. Και καλύπτουν κατά το ήμισυ τις ανάγκες των νοικοκυριών και των επιχειρήσεων.
Επίσης, η Energean βρίσκεται στη διαδικασία εκπόνησης του σχεδίου ανάπτυξης του κοιτάσματος Κατλάν με αποθέματα 70 δις. κυβικών μέτρων φυσικού αερίου, ενώ πριν το τέλος του έτους θα μπει σε παραγωγή και το κοίτασμα αερίου στο Βόρειο Καρίς.
