«Το ζήτημα των υψηλών τιμών στα ακτοπλοϊκά εισιτήρια είναι ζήτημα που απασχολεί συνολικά την κυβέρνηση. Η ακρίβεια και ο πληθωρισμός έχουν πολλές αιτίες, οι περισσότερες έχουν διεθνή χαρακτήρα. Χρησιμοποιούμε κάθε μέσο που έχουμε στη διάθεσή μας για την ανακούφιση της ελληνικής κοινωνίας».
Αυτό τονίζει σε συνέντευξη που παραχώρησε στο finupnews.gr ο Υπουργός Ναυτιλίας και Νησιωτικής Πολιτικής, Χρήστος Στυλιανίδης, ο οποίος εξηγεί πως προκύπτουν αυτές οι τιμές και ποιες είναι οι δυνατότητες του κράτους να παρέμβει, υπογραμμίζοντας πως «η Ελλάδα πλέον έχει ένα σύγχρονο εργαλείο καταγραφής των τιμών».
Ο κ. Στυλιανίδης μιλά, επίσης, για την πρόκληση της «πράσινης» ναυτιλίας και το «αύριο» της ελληνικής ακτοπλοΐας, ενώ όσον αφορά τις πρωτοβουλίες του Υπουργείου για την ασφάλεια και τον εκσυγχρονισμό των λιμενικών υποδομών, επισημαίνει πως «προσπαθούμε μέσα από ολιστικούς σχεδιασμούς στρατηγικής σημασίας, τα λιμάνια μας, οι πύλες των νησιών μας, να γίνουν το πιο παραγωγικό και αναπτυξιακό κοινωνικό δόρυ της νησιωτικής και εθνικής μας πολιτικής».
Τέλος, αναφέρεται στην δέσμευσή του για την αναβάθμιση της ναυτικής εκπαίδευσης, θέτοντας παράλληλα ως στόχο την προσέλκυση πλοίων στο ελληνικό νηολόγιο και την στήριξη της εθνικής οικονομίας μέσα από τη θάλασσα.
Η συνέντευξη του Υπουργού Ναυτιλίας και Νησιωτικής Πολιτικής:
Οι τιμές των ακτοπλοϊκών εισιτηρίων θεωρούνται πολύ υψηλές. Πώς μπορεί να αντιμετωπιστεί στο πλαίσιο του θεμιτού ανταγωνισμού;
Θέλω να τονίσω πρώτα απ’ όλα ότι το ζήτημα των υψηλών τιμών στα ακτοπλοϊκά εισιτήρια, όπως και γενικότερα το θέμα της ακρίβειας, είναι ζήτημα που απασχολεί συνολικά την κυβέρνηση και εμείς ως Υπουργείο Ναυτιλίας και Νησιωτικής Πολιτικής αναγνωρίζουμε ότι αποτελεί ένα από τα σημαντικά θέματα που έχουμε να διαχειριστούμε. Η ακρίβεια και ο πληθωρισμός έχουν πολλές αιτίες, οι περισσότερες έχουν διεθνή χαρακτήρα. Χρησιμοποιούμε, λοιπόν, κάθε μέσο που έχουμε στη διάθεσή μας για την ανακούφιση της ελληνικής κοινωνίας.
Είναι σημαντικό να εξηγήσουμε πως προκύπτουν αυτές οι τιμές και ποιες είναι οι δυνατότητες του κράτους να παρέμβει. Έχουμε δύο διακριτές περιπτώσεις στις θαλάσσιες γραμμές: αφενός μιλάμε για τις συνδέσεις εκείνες οι οποίες, με συγκεκριμένα κριτήρια, χαρακτηρίζονται «απελευθερωμένες» και έχουμε και τις λεγόμενες «άγονες γραμμές». Στην πρώτη κατηγορία, οι τιμές διαμορφώνονται ελεύθερα, με βάση τις αρχές του ανταγωνισμού και της υγιούς λειτουργίας της αγοράς, ενώ στις δεύτερες εφαρμόζεται το κρατικό ναυλολόγιο (όπως και στις ενδονησιωτικές συνδέσεις το χειμώνα), αφού το κράτος είναι εκείνο που επιδοτεί τις γραμμές και επιβάλλει την ανώτατη τιμή των εισιτηρίων.
Το θέμα της ακρίβειας των τιμών των ακτοπλοϊκών εισιτηρίων δεν είναι προφανώς καινούργιο και αφορά κυρίως στις απελευθερωμένες συνδέσεις. Εκεί, οι τιμές διαμορφώνονται ελεύθερα και ορθώς, αφού στη χώρα μας ισχύουν ακόμα οι όροι της ελεύθερης αγοράς, με εγγυήσεις βέβαια προστασίας του πολίτη- καταναλωτή. Οφείλουμε, όμως, να λειτουργούμε μέσα στα πλαίσια των ευρωπαϊκών οδηγιών και της ευρωπαϊκής νομοθεσίας. Όπως είπα και στη Βουλή έκανα κάποιες κρούσεις στην Γενική Διεύθυνση Ανταγωνισμού της Ευρωπαϊκής Επιτροπής για το θέμα του «πλαφόν» στις τιμές των ακτοπλοϊκών και οι ενδείξεις ήταν απογοητευτικές. Αν μπούμε σε λογικές «πλαφόν» στις τιμές των απελευθερωμένων συνδέσεων, και να έχουμε πλαφόν για όλα, θα καταλήξουμε να ελέγχουμε την αισχροκέρδεια αλλά να μην έχουμε προϊόντα, δηλαδή νησιά χωρίς διασύνδεση με την ηπειρωτική Ελλάδα. Νησιά απομονωμένα, με ανάπτυξη μόνο δύο μήνες το χρόνο.
Ταυτόχρονα, είναι γεγονός ότι οι τιμές σε συμβατικές γραμμές, καταγράφουν ακόμα και μειώσεις στις τιμές, σχετικά με τις περυσινές. Οι σημαντικές αυξήσεις, αφορούν τα ταχύπλοα και αυτά κυρίως για τις συνδέσεις μεταξύ νησιωτικών λιμένων. Οι εταιρείες φυσικά, έχουν υποχρέωση ενημέρωσης του Υπουργείου, εντός 3 ημερών, για κάθε αναπροσαρμογή των τιμών και για αυτό, όπως και για την εφαρμογή των ανώτατων τιμών στις άγονες, ελέγχονται. Χαρακτηριστικά να σας αναφέρω ότι από 01/06/24 έως 19/07 έγιναν 1.456 έλεγχοι και βεβαιώθηκαν 21 περιπτώσεις αντικανονικότητας. Δεν μείναμε όμως εκεί. Με δική μου παρέμβαση ζητήσαμε ακόμα πιο στενή συνεργασία με την Επιτροπή Ανταγωνισμού, για την αποτελεσματικότερη αντιμετώπιση τυχόν περιστατικών καταχρηστικής συμπεριφοράς.
Εξετάζουμε ξανά τα κρατικά νηολόγια, να εναρμονίζονται σε όλη την Ελλάδα με τα ίδια κριτήρια. Αποτέλεσμα τέτοιων ελέγχων, έφεραν τη μείωση του 25% των ναύλων στα οχήματα στην σύνδεση Κέρκυρας- Διαπόντιων νήσων. Επιπλέον, το Υπουργείο λειτουργεί το λεγόμενο «Παρατηρητήριο Τιμών» το οποίο θα βγει στον «αέρα» πολύ σύντομα. Ένα εργαλείο που έπρεπε να υπάρχει στη χώρα μας εδώ και πολλά χρόνια. Οι σχετικές τεχνικές δυνατότητες υπήρχαν, όμως καμία από τις προηγούμενες Κυβερνήσεις δεν προχώρησε στη δημιουργία του. Πλέον η Ελλάδα έχει ένα σύγχρονο εργαλείο καταγραφής των τιμών. Εμείς το κάνουμε πράξη.
Από την αρχή που αναλάβατε το Υπουργείο Ναυτιλίας θέσατε ως προτεραιότητα την ασφάλεια και τον εκσυγχρονισμό των λιμενικών υποδομών. Ποιες είναι οι πρωτοβουλίες σας για υλοποίηση του στόχου;
Πράγματι για τον Πρωθυπουργό και για μένα προσωπικά, αλλά και για το Υπουργείο και την Κυβέρνηση, συνολικά τα θέματα της ασφάλειας των λιμένων και των επιβατών είναι πρώτη προτεραιότητα. Είναι αδιαπραγμάτευτα και δεν χωρούν εκπτώσεις. Αυτή η βασική αρχή είναι η πυξίδα όλων των πολιτικών και δράσεών μας. Είναι αλήθεια ότι στα χρόνια της κρίσης, οι λιμενικές υποδομές, που απαιτούν μεγάλα ποσά στις επενδύσεις και είναι και έργα δύσκολης μελέτης και κατασκευής, έμειναν πίσω σε μία καθοριστικής χρονικής σημασίας περίοδο για την ανανέωση και τον εκσυγχρονισμό τους. Με βάση όσα προετοιμάζονται από το Υπουργείο Ναυτιλίας και Νησιωτικής Πολιτικής, μέσα από τις Γενικές Γραμματείες του Υπουργείου και την Επιτελική Δομή ΕΣΠΑ, είμαι αισιόδοξος ότι τα κομβικά για την νησιωτική ανάπτυξη -και όχι μόνο- λιμάνια μας θα μπορέσουν να ανταποκριθούν στις νέες προκλήσεις της πράσινης μετάβασης και της ασφάλειας. Να γίνω πιο συγκεκριμένος:
Στο πλαίσιο της προγραμματικής περιόδου ΕΣΠΑ 2021-2027, μέσω ενός ολιστικού στρατηγικού σχεδιασμού στοχεύουμε στη διασφάλιση της οικονομικής, κοινωνικής και εδαφικής συνοχής της χώρας με την απρόσκοπτη συνδεσιμότητα με ασφαλείς λιμενικές εγκαταστάσεις και τη βελτίωση προσβασιμότητας των νησιών. Για αυτό έχουν δρομολογηθεί δράσεις στο Τομεακό Πρόγραμμα «Μεταφορές» ΕΣΠΑ 2021-2027 με προϋπολογισμό περίπου 600 εκ. ευρώ. Οι στόχοι αν και φιλόδοξοι, είναι ρεαλιστικοί και εφικτοί. Τον Ιούνιο του 2025, θα έχουμε στα χέρια μας την στρατηγική μελέτη του ΤΑΙΠΕΔ, όπου θα έχουμε προσδιορίσει τις ανάγκες για να υποστηριχθεί η λειτουργία των νέων, πιο «πράσινων» πλοίων της ακτοπλοΐας.
Με βάση αυτή, θα μπορούμε πλέον να εκτιμήσουμε τις χρηματοδοτικές ανάγκες ανανέωσης του υφιστάμενου ελληνικού ακτοπλοϊκού στόλου, θα έχουμε εμπεριστατωμένη ανάλυση κόστους – ωφέλειας και εκτίμηση του χρηματοδοτικού κενού το οποίο θα πρέπει να καλυφθεί. Δεν σταματάμε όμως εκεί. Προωθούμε την βελτιστοποίηση του ακτοπλοϊκού δικτύου με τη δημιουργία χρονοθυρίδων, τα λεγόμενα slots, σε λιμένες μεγάλης επιβατικής κίνησης, ώστε να υπάρξει ασφαλής επιβίβαση και μετεπιβίβαση των επιβατών στο ακτοπλοϊκό δίκτυο. Το Φθινόπωρο θα γίνει η προκήρυξη της ηλεκτρονικής πλατφόρμας των χρονοθυρίδων.
Επίσης, ελπίζω μέσα στον Σεπτέμβριο, θα έχω στα χέρια μου την μελέτη για την ηλεκτροδότηση ελλιμενισμένων πλοίων στους λιμένες. Αφορά στη χαρτογράφηση των ελληνικών λιμένων εν όψει της υποχρεωτικής ηλεκτροδότησης ελλιμενισμένων πλοίων. Η μελέτη αυτή, αποτυπώνει το ευρωπαϊκό πλαίσιο και τις βασικές υποχρεώσεις ηλεκτροδότησης πλοίων. Επίσης, θα παρουσιάζει τους υπό μελέτη λιμένες, την υφιστάμενη κατάσταση, έναν αρχικό προσδιορισμό θέσεων ηλεκτροδότησης πλοίων ανά λιμένα, την εκτίμηση του κόστους υποδομών αλλά και του κόστους οφέλους και τέλος, την κατηγοριοποίηση – προτεραιοποίηση λιμένων για εφαρμογή ηλεκτροδότησης. Με βάση αυτά, όπως έχουμε δεσμευτεί και στο Our Oceans Conference, μέχρι το 2030 τουλάχιστον 12 ελληνικά λιμάνια θα έχουν εξοπλιστεί με υπηρεσίες ηλεκτροδότησης πλοίων (cold ironing).Την ίδια στιγμή, έχουμε συγκροτήσει ομάδα εργασίας για την αποτύπωση των όρων και των προϋποθέσεων δημιουργίας εγκαταστάσεων στη ξηρά για την ηλεκτροφόρτιση των πλοίων. Με κοινή απόφαση του Υπουργού Ναυτιλίας και του Υπουργού Περιβάλλοντος και Ενέργειας και της Υφυπουργού Περιβάλλοντος και Ενέργειας συγκροτήθηκε κοινή ομάδα έργου με σκοπό να εξετάσει τις προϋποθέσεις εφαρμογής της ηλεκτροκίνησης στα πλοία με ορίζοντα ολοκλήρωσης το τέλος του έτους. Όλα αυτά σκιαγραφούν την επόμενη μέρα των λιμένων της χώρας μας.
Προτεραιότητα μας όμως είναι και οι άμεσες ανάγκες. Γιατί υπάρχουν υπαρκτά προβλήματα που αναζητούν λύσεις τώρα. Μέσα στο Τομεακό Πρόγραμμα «Μεταφορές» ΕΣΠΑ 2021-2027 περιλαμβάνεται δράση που αφορά στην «Ανάπτυξη νησιωτικών λιμενικών υποδομών» ακριβώς για να αντιμετωπίσουμε τις πιο άμεσες ανάγκες. Η δράση αφορά κρίσιμες παρεμβάσεις σε πάνω από 30 λιμένες (εκτός του Διευρωπαϊκού Δικτύου Μεταφορών), από τα Διαπόντια Νησιά έως το Καστελόριζο και από τη Γαύδο έως τη Σαμοθράκη, προϋπολογισμού περίπου 200 εκ. ευρώ. Οι παρεμβάσεις συνδέονται με την ακτοπλοΐα και στοχεύουν στην αναβάθμιση της ασφάλειας και της ποιότητας των σχετικών λιμενικών υπηρεσιών, ενώ παράλληλα από το ίδιο πρόγραμμα, έχουν εξασφαλιστεί 22 εκ. ευρώ για την προσαρμογή των υπόχρεων λιμένων στο διεθνή κώδικα ISPS, καθώς και 25 εκ. ευρώ για την υλοποίηση του Συστήματος Εισόδου-Εξόδου στα θαλάσσια Συνοριακά Σημεία Διέλευσης (Schengen). Τέλος, από το Ταμείο Ανάκαμψης χρηματοδοτούνται έργα 88 εκ. ευρώ σε περιοχές με αυξημένη τουριστική δραστηριότητα, με στόχευση σε ασφαλείς λιμενικές εγκαταστάσεις και περιοχές αναπλάσεων. Προσπαθούμε μέσα από ολιστικούς σχεδιασμούς στρατηγικής σημασίας, τα λιμάνια μας, οι πύλες των νησιών μας, να γίνουν το πιο παραγωγικό και αναπτυξιακό κοινωνικό δόρυ της νησιωτικής και εθνικής μας πολιτικής.
Στο πλαίσιο των Ποσειδωνίων παρουσιάσατε το ψηφιακό νηολόγιο. Ποιοι είναι οι στόχοι σας με αυτό το εργαλείο;
Όπως γνωρίζετε, αυτό ήταν ένα πάγιο και δίκαιο αίτημα της ελληνικής ναυτιλιακής κοινότητας, στο οποίο αυτή η κυβέρνηση ανταποκρίθηκε με πράξεις. Και ήταν ένα καθοριστικό πρώτο βήμα υλοποίησης του στόχου για συνολικό ψηφιακό μετασχηματισμό των ναυτιλιακών υπηρεσιών που θα οδηγήσει στη μείωση της γραφειοκρατίας και την ενδυνάμωση της ελκυστικότητας και ανταγωνιστικότητας της ελληνικής σημαίας.
Το ελληνικό νηολόγιο έχει εισέλθει πλέον σε μια νέα εποχή, αντίστοιχη της δυναμικής του ελληνικού στόλου, ανταποκρινόμενο στις ανάγκες και τις απαιτήσεις του σήμερα. Οι ναυτιλιακές εταιρείες μπορούν να υποβάλλουν τις αιτήσεις τους από οπουδήποτε στον κόσμο, όλο το 24ωρο. Εύκολα και ψηφιακά. Η νέα πλατφόρμα απλοποιεί και επιταχύνει τις διαδικασίες νηολόγησης, καταργεί περιττή γραφειοκρατία, ενώ η αυτόματη ψηφιακή έκδοση του Εγγράφου Εθνικότητας των ποντοπόρων πλοίων θα εκσυγχρονίσει μία καίρια διαδικασία της ελληνικής σημαίας.
Η ανάπτυξη της εφαρμογής πραγματοποιήθηκε με τη σύμπραξη των Υπουργείων Ναυτιλίας και Νησιωτικής Πολιτικής και Ψηφιακής Διακυβέρνησης, με την καθοριστική συμβολή της Ένωσης Ελλήνων Εφοπλιστών και τη συνεργασία του Ναυτικού Απομαχικού Ταμείου (ΝΑΤ) τους οποίους και ευχαριστώ θερμά για την παραγωγική συνεργασία. Στόχος μας η προσέλκυση πλοίων στο ελληνικό νηολόγιο και η στήριξη της εθνικής οικονομίας μέσα από τη θάλασσα στην οποία οι Έλληνες είναι πρωταγωνιστές. Θέλουμε η ελληνική σημαία να κυματίζει σε περισσότερα πλοία και εκεί στοχεύουν όλες οι ενέργειας μας.
Η χρηματοδότηση προς μία «πράσινη» ναυτιλία είναι ζητούμενο και πρόκληση ταυτοχρόνως. Ειδικά σε ότι αφορά στην ακτοπλοΐα. Οι πόροι είναι μείζονος σημασίας. Ποιες κινήσεις έχουν γίνει;
Η αναβάθμιση και ανανέωση του ακτοπλοϊκού στόλου είναι μια από τις προτεραιότητες του Υπουργείου μας. Και ταυτόχρονα μια μεγάλη πρόκληση. Δουλεύουμε συλλογικά με όλους τους εμπλεκόμενους για να βρούμε ρεαλιστικές λύσεις και πρακτικές.
Στο Τομεακό Πρόγραμμα «Μεταφορές 2021-2027» περιλαμβάνεται η δράση που αφορά στη «βελτίωση προσβασιμότητας των νησιών με ανάπτυξη συστήματος θαλάσσιων συγκοινωνιών». Η δράση περιλαμβάνει την ενίσχυση ακτοπλοϊκών συνδέσεων δημόσιας υπηρεσίας με την χρήση πλοίων που δεν χρησιμοποιούν ορυκτά καύσιμα για την πρόωσή τους, ώστε να επιτευχθούν κατάλληλες διανησιωτικές θαλάσσιες συνδέσεις μεταξύ λιμένων / νησιωτικών προορισμών σε ικανό αριθμό νησιών τα οποία λόγω της γεωγραφικής τους θέσης παρουσιάζουν χαμηλό δείκτη προσβασιμότητας. Έμφαση δίνεται στις συνδέσεις των μικρών και απομακρυσμένων νησιών με άρση της διπλής απομόνωσης. Ο σχετικός προϋπολογισμός που έχει προβλεφθεί είναι 80 εκατομμύρια από το Ευρωπαϊκό Ταμείο Περιφερειακής Ανάπτυξης. Εμείς όμως ενεργούμε ώστε να επεκταθεί έως τα 360 εκατομμύρια ευρώ, ενώ αναζητούνται πόροι και από άλλα Ταμεία.
Η στόχευση αυτή έγινε λαμβάνοντας υπόψη ότι η ηλικία του σημερινού ακτοπλοϊκού στόλου είναι ιδιαίτερα παλιά (25-30 ετών κατά μέσο όρο). Αυτό ελλοχεύει τον κίνδυνο η ακτοπλοΐα μας να μείνει πίσω ως προς τη χρήση τεχνολογιών μη ορυκτών καυσίμων και με απόκλιση από τους κανόνες της Πολιτικής Συνοχής και τις πολιτικές της ΕΕ (fit55). Για το σκοπό αυτό, το Υπουργείο αποφάσισε να προβεί σε ολοκληρωμένη μελέτη για τη διερεύνηση της σκοπιμότητας χρήσης μη ορυκτών καυσίμων σε γραμμές δημόσιου συμφέροντος με πολυετείς συμβάσεις και με τη σύμπραξη ιδιωτικού και δημόσιου τομέα, του γνωστού ΣΔΙΤ. Ήδη έχει προκηρυχθεί μελέτη σε συνεργασία με την Ευρωπαϊκή Τράπεζα Ανασυγκρότησης.
Η ελληνική ακτοπλοϊκή αγορά είναι μια ιδιαίτερη αγορά, μοναδική στον ευρωπαϊκό χώρο, με πολλές απαιτήσεις, που αυξάνονται λόγω και των επιπτώσεων της κλιματικής κρίσης. Γι αυτό και εξασφαλίσαμε μετά από πολλές συναντήσεις και συζητήσεις σε ευρωπαϊκό επίπεδο τη δυνατότητα η Ελλάδα να μπορεί να αξιοποιήσει και το Ταμείο Δίκαιης Μετάβασης (Just Transition Fund). Είναι σημαντικό ότι το «πρασίνισμα» της ελληνικής ακτοπλοΐας συζητείται σε ευρωπαϊκό επίπεδο, στο πλαίσιο μιας σύνθετης αγοράς και της ανάγκης ώριμων και ρεαλιστικών λύσεων. Όλοι μαζί, από κοινού, σχεδιάζουμε το αύριο της ελληνικής ακτοπλοΐας, το οποίο θα είναι προσαρμοσμένο στις νέες περιβαλλοντικές απαιτήσεις.
Ανακοινώσατε ότι το 2024 και το 2025 θα είναι «έτη ναυτικής εκπαίδευσης». Πού βρισκόμαστε αυτή τη στιγμή;
Είναι μία από τις μεγαλύτερες και πιο σημαντικές προκλήσεις που έχει να διαχειριστεί η ελληνική πολιτεία. Οι νέες απαιτήσεις στην ανανέωση των εκπαιδευτικών προγραμμάτων, οι ελλείψεις κατηρτισμένου προσωπικού, ο προσδιορισμός των νέων αναγκών και δεξιοτήτων είναι θέματα που μας απασχολούν καθημερινά.
Η δική μου δέσμευση από την πρώτη στιγμή που ανέλαβα Υπουργός Ναυτιλίας και Νησιωτικής Πολιτικής ήταν και παραμένει η αναβάθμιση της ναυτικής εκπαίδευσης. Μου έκανε εντύπωση, ότι σε κάθε συνάντηση που είχα με ευρωπαίους ομολόγους μου και συναδέλφους τρίτων χωρών ή με εκπροσώπους σημαντικών φορέων η συζήτηση στρεφόταν γύρω από το μεγάλο πρόβλημα της έλλειψης εξειδικευμένων ναυτικών και στις νέες ανάγκες που δημιουργούνται στην εκπαίδευση και μετεκπαίδευση χιλιάδων ναυτικών. Ειδικά υπό της πράσινης και ψηφιακής μετάβασης της ναυτιλίας.
Όπως έχω ξαναπεί το ζήτημα αυτό δεν είναι θέμα ελληνικό. Ούτε καν ευρωπαϊκό. Είναι παγκόσμιο θέμα.
Γι’ αυτό ανακηρύξαμε, το 2024 και το 2025 έτη ναυτικής εκπαίδευσης, ώστε να δοθεί ο αναγκαίος χρόνος να συζητηθούν όλα τα θέματα και να γίνει κατανοητή η πολυπλοκότητα και ο πολύπλευρος χαρακτήρας των πρωτοβουλιών που πρέπει να πάρουμε. Μαζί με όλους τους θεσμικούς εταίρους, ανοίξαμε έναν ουσιαστικό διάλογο για πρώτη φορά σε τέτοια έκταση και βάθος με σύγχρονα στοιχεία και δεδομένα στο τραπέζι. Στόχος όλων μας να βρεθεί ένας κοινός οδικός χάρτης ενεργειών. Αυτός ο διάλογος συνεχίζεται.
Παράλληλα, προωθούμε την ολιστική αναβάθμιση των σπουδών των Ακαδημιών Εμπορικού Ναυτικού με σύγχρονες υποδομές και ψηφιακή και τεχνολογική αναβάθμιση. Συζητάμε την σύμπραξη δημόσιου και ιδιωτικού τομέα και σε στενή συνεργασία με κοινωνικούς και βιομηχανικούς εταίρους της ναυτιλίας, σχεδιάζουμε μια ευρεία εκστρατεία προσέλκυσης νέων ναυτικών για μια καριέρα στη θάλασσα με πολλαπλά ωφελήματα σε έναν από τους πιο νευραλγικούς και συναρπαστικούς κλάδους της οικονομίας.
Οι ανάγκες είναι όντως μεγάλες και πιεστικές. Χρειάζεται, όμως, ένας σταθερός σχεδιασμός με στιβαρές αποφάσεις, και σίγουρα όχι στη λογική του ελάχιστου κοινού παρανομαστή.
