Κρίσιμη σύσκεψη συγκαλείται, χωρίς πάντως της συμμετοχή του Προέδρου της Κυπριακής Δημοκρατίας, Νίκου Χριστοδουλίδη, για το μέλλον της ηλεκτρικής διασύνδεσης Κρήτης- Κύπρου, στη Λευκωσία, μετά και το “μπλοκάρισμα” των εξελίξεων στη βάση αντιρρήσεων της Κυπριακής πλευράς για το ποιος “σηκώνει” το βάρος του έργου.
Ο υπουργός Περιβάλλοντος και Ενέργειας, Θεόδωρος Σκυλακάκης, που θα συμμετάσχει, αναμένεται να “στείλει” και πάλι το μήνυμα καθιστώντας σαφές ότι σε σχέση με τις επιβαρύνσεις των δυο πλευρών για το οικονομικό σκέλος δεν μπορεί να υπάρξουν αλλαγές. Χαρακτηριστική ήταν και η σχετική δήλωση, το Σάββατο από τη ΔΕΘ, όπου τόνισε ότι “η Αθήνα έχει δείξει πλεόνασμα καλής θέλησης, αλλά σε τελική ανάλυση η ευθύνη μας είναι απέναντι στον Έλληνα καταναλωτή και φορολογούμενο”. Όπερ μεθερμηνευόμενον σημαίνει ότι δεν μπορεί να αλλάξει η αναλογία που ήδη έχει συμφωνηθεί και τα κόστη δεν μπορεί να επιβαρύνουν τον Έλληνα καταναλωτή για να προχωρήσει το εμβληματικό έργο συνολικού προϋπολογισμού ύψους 1,9 δισεκ. ευρώ.
Υπενθυμίζεται ότι η συμφωνία προβλέπει την χρηματοδότηση του έργου από την κυπριακή κυβέρνηση με 25 εκατ. ευρώ το χρόνο από το 2025 μέχρι την λειτουργία του έργου το 2030, δηλαδή συνολικά με 125 εκατ. ευρώ. Το κόστος της διασύνδεσης κατανέμεται κατά 63% στην Κύπρο και 37% στην Ελλάδα. Το έργο έχει ήδη εξασφαλίσει χρηματοδότηση 657 εκατ. ευρώ από τον CEF (Connecting Europe Facility). Ενώ η απόφαση της κυπριακής Ρυθμιστικής Αρχής Ενέργειας να μην εγκρίνει το αίτημα του ΑΔΜΗΕ να αρχίσει από 1/1/2025 να ανακτά από τους καταναλωτές έξοδα στα οποία θα προβεί για την προώθηση της ηλεκτρικής διασύνδεσης Κύπρου – Κρήτης δημιουργεί «τρύπα» άνω των 100 εκατ. ευρώ.
«Το πρόβλημα είναι ότι δεν υπάρχει οικονομική βιωσιμότητα του έργου από πλευράς ρυθμιστικού πλαισίου, έτσι ώστε να μπορεί να κάνει το έργο ο κατασκευαστής, ο ΑΔΜΗΕ, που ανήκει κατά 51% στον Έλληνα φορολογούμενο, χωρίς να έχει ζημία, κάτι που δεν επιτρέπεται και νομικά», ανέφερε μιλώντας από τη ΔΕΘ σε ημερίδα του Οικονομικού Ταχυδρόμου, ο κ. Σκυλακάκης, ενόψει της σύσκεψης στην Κύπρο, όπου και θα παρευρεθεί.
Και επεσήμανε ότι η οικονομική βιωσιμότητα του έργου δεν έχει επιτευχθεί, αν και αποτελεί υποχρέωση των ρυθμιστικών αρχών με βάση τους σχετικούς ευρωπαϊκούς κανονισμούς, προπαντός μετά την απόφαση της ΡΑΕΚ τον περασμένο Ιούλιο και παρά το γεγονός ότι παρήλθαν οι σχετικές συμβατικές προθεσμίες με τον κατασκευαστή του καλωδίου.
Στη σημασία που έχει ο Great Sea Interconnector για την Κύπρο, αναφέρθηκε χθες και ο υπουργός Εξωτερικών κ. Γιώργος Γεραπετρίτης, απαντώντας σε σχετική ερώτηση στη Βουλή. Χαρακτήρισε την ηλεκτρική διασύνδεση ως ένα έργο πολύ μεγάλης σημασίας διότι «αίρει την ενεργειακή απομόνωση της Μεγαλονήσου και στην πραγματικότητα θα δώσει μία πολύ μεγάλη ανακούφιση στους κύπριους πολίτες σε ότι αφορά τις τιμές της ηλεκτρικής ενέργειας που είναι πολύ ακριβές».
Πρόσθεσε ότι πρόκειται για ένα έργο κοινού ενδιαφέροντος της ΕΕ «η οποία και παρέσχε την προστασία της στο πρόγραμμα αυτό και βεβαίως το έχει εν μέρει χρηματοδοτήσει. Το ζήτημα της σκοπιμότητας του έργου δεν αμφισβητείται. Υπάρχει ένα τεχνικό θέμα οικονομικής βιωσιμότητας, έχει να κάνει με το ρυθμιστικό περιβάλλον και αυτό βρίσκεται σε συζητήσεις μεταξύ των μερών».
Αναφορικά με το γεωπολιτικό ρίσκο σημειωσε ότι πρόθεση της ελληνικής κυβέρνησης είναι να συνεχίσει και να ολοκληρωθεί το έργο αυτό και όπως είπε «το όποιο γεωπολιτικό ρίσκο δεν θεωρούμε σε καμία περίπτωση ότι μπορεί να εμποδίσει την συνέχιση του έργου για την ηλεκτρική διασύνδεση Ελλάδας -Κύπρου. Η ελληνική πολιτεία θεωρεί ότι δεν θα υπάρχει πρόβλημα σε ότι αφορά αυτό που ονομάζομαι γεωπολιτικό ρίσκο», πρόσθεσε ο Ελληνας Υπουργός Εξωτερικών.
Αλλωστε στο θέμα του καλωδίου αναφέρθηκε και ο πρωθυπουργός, Κυριάκος Μητσοτάκης στη συνέντευξη της Κυριακής στο πλαίσιο της ΔΕΘ. Όπως είπε, «είναι πολύ σημαντικό έργο το καλώδιο διασύνδεσης, κυρίως είναι σημαντικό για την Κύπρο. Είμαστε σε διαπραγματεύσεις για την οικονομική βιωσιμότητα του έργου. Οι όποιοι γεωπολιτικοί κίνδυνοι θα ξεπεραστούν και το έργο θα γίνει, αν εξασφαλιστεί η βιωσιμότητα του έργου».
