Η Αγία Παρασκευή ή Παρασκευή Αθληφόρος ή Παρασκευή Μεγαλομάρτυς είναι αγία της Ορθόδοξης και Καθολικής εκκλησίας και θεωρείται προστάτιδα των ματιών.
Η Παρασκευή έζησε το πρώτο ήμισυ του 2ου αιώνα στη Ρώμη. Οι γονείς της ονομάζονταν Αγάθων και Πολιτεία και ήταν χριστιανοί. Γεννήθηκε ημέρα Παρασκευή, απ’ όπου και το όνομά της, και ανατράφηκε χριστιανοπρεπώς.
Μετά το θάνατο τον γονέων της μοίρασε όλη την περιουσία της στους φτωχούς κι έγινε μοναχή. Συνελήφθη επί αυτοκράτορος Αντωνίνου Πίου (138-161), επειδή διέτρεχε τη Ρώμη και τα γύρω χωριά, κηρύττοντας το λόγο του Θεού.
Βοήθησε σημαντικά στη διάδοση του χριστιανισμού, γεγονός που θορύβησε τον Ρωμαίο αυτοκράτορα Αντωνίνο ο οποίος την κάλεσε σε απολογία. Εκεί της ζητήθηκε να αλλάξει την πίστη της και να αποκηρύξει τον Χριστιανισμό.
Η Αγία Παρασκευή αρνήθηκε με αποτέλεσμα να βασανιστεί βάναυσα. Αρχικά τοποθετήσαν μια περικεφαλαία στην φωτιά και αφότου πύρωσε την ανάγκασαν να τη φορέσει. Έπειτα την έβαλαν στη φυλακή σε κελί απομόνωσης όπου κάθισε για κάποιο διάστημα. Ορισμένες αναφορές γράφουν ότι εκεί την επιστέφτηκε άγγελος του Θεού και την απελευθέρωσε.
Παρόλο το βασανισμό της, η Αγία Παρασκευή συνέχισε το έργο της χωρίς να διστάσει. Το αποτέλεσμα ήταν ο αυτοκράτορας να εξοργιστεί και να διατάξει εκ νέου το βασανισμό της και τέλος της θανάτωσή της.
Έτσι την τοποθέτησαν σε ένα καζάνι με λάδι που έκαιγε. Εκείνη όμως ως εκ θαύματος παρέμενε ζωντανή και απόλυτα προστατευμένη από το καυτό λάδι. Ο αυτοκράτορας θεωρώντας ότι αυτό ήταν κάποιο κόλπο, θέλησε να πλησιάσει για να διαπιστώσει και μόνος του ότι το λάδι ήταν όντως καυτό.
Μόλις κοίταξε μέσα, το καυτό λάδι που κόχλαζε καθώς και ατμοί του πετάχτηκαν στα μάτια του με αποτέλεσμα να τον τυφλώσουν. Η Αγία Παρασκευή με άμεση συμπόνια και τη βοήθεια του Θεού τον θεράπευσε. Έτσι ο Αντωνίνος την άφησε ελεύθερη. Από τότε η Αγία Παρασκευή θεωρείται η προστάτιδα των ματιών.
Μετά την απελευθέρωσή της συνέχισε έντονα το έργο της για τη διάδοση του Χριστιανισμού για πολλά χρόνια. Ο νέος αυτοκράτορας Μάρκος Αυρήλιος ξεκίνησε έναν νέο ανθρωποκυνηγητό εναντίων όλων των Χριστιανών. Έτσι διέταξε τους διοικητές του Ασκληπιό και Ταράσιο να συλλάβουν την Αγία Παρασκευή και να την δολοφονήσουν.
Ο Ασκληπιός έσπρωξε την Αγία Παρασκευή σε ένα λάκκο με δηλητηριώδη φίδια. Όμως τα φίδια αντί να τη δαγκώσουν πέθαναν. Έτσι ο Ταράσιος την αποκεφάλισε. Αυτό ήταν το τέλος της ζωής της Αγίας Παρασκευής. Το έργο της όμως ενέπνευσε πολλούς Χριστιανούς της εποχής καθώς η πίστη της θεωρήθηκε ακλόνητη.
Η λαϊκή παράδοση θεωρεί ότι η Αγία Παρασκευή θεραπεύει τις οφθαλμικές νόσους, γι’ αυτό έχει ανακηρυχθεί από τους οπτικούς ως προστάτιδα Αγία του επαγγελματικού τους κλάδου. Παλαιότερα πιστευόταν ότι αποτρέπει την πανώλη και τη χολέρα.
