Λεωνίδας Δημητριάδης-Ευγενίδης:
Η ναυτιλία των Ελλήνων θα βγει δυνατότερη από την κρίση
«Η περίοδος κρίσης που διανύουμε λόγω του COVID-19 θα είναι για την ναυτιλία μια περίοδος αναδιάρθρωσης, η οποία θα ευνοήσει εκείνους που έχουν ρευστότητα και όραμα». Αυτό δήλωσε σε αποκλειστική του συνέντευξη στην «ΑΚΤΗ ΜΙΑΟΥΛΗ» ο Λεωνίδας Δημητριάδης-Ευγενίδης (Πρεσβευτής του ΙΜΟ στην Ελλάδα & Πρόεδρος του Ιδρύματος Ευγενίδου). «Ας είναι η κρίση του COVID-19 η αρχή ενός καινούργιου και πιο αισιόδοξου αύριο», όπως είπε.
Σχετικά με την ακτοπλοΐα, ο κ. Ευγενίδης σημείωσε πως οι χειρισμοί της Πολιτείας ήταν οι ενδεδειγμένοι, ωστόσο ο κλάδος πρέπει να στηριχθεί τόσο σε ευρωπαϊκό, όσο και σε εθνικό επίπεδο κατά τη διάρκεια της κρίσης.
Τέλος, τόνισε την ανάγκη αναβάθμισης της προσέλκυσης, αλλά και της δημόσιας και ιδιωτικής ναυτικής εκπαίδευσης. «Στο Ίδρυμα Ευγενίδου δουλεύουμε σκληρά προκειμένου να εκπονήσουμε ένα σχέδιο ενίσχυσης της Ναυτικής Εκπαίδευσης, που θα συμβάλει στη δημιουργία επαρκώς καταρτισμένων Αξιωματικών», ανέφερε.
Η ναυτιλία επηρεάστηκε καταλυτικά από την πανδημία του κορωνοϊού και ακόμη έχει σημαντικά ζητήματα να λύσει. Είναι γεγονός ότι από κρίσεις η ναυτιλιακή κοινότητα έχει περάσει πολλές. Αυτή τη φορά πώς βλέπετε να εξελίσσεται η κατάσταση; Ως πρεσβευτής του ΙΜΟ και μέλος της ελληνικής ναυτιλιακής κοινότητας πώς πιστεύετε ότι θα επέλθει σταδιακά ισορροπία στην αγορά και ομαλή “αποκατάσταση” της ζημιάς;
Κατ’ αρχάς λόγου κορωνοϊού ο ρόλος του πρέσβη του ΙΜΟ έχει επί της ουσίας αδρανοποιηθεί και δεν υπάρχει το περιθώριο για σκέψεις και πιο στοχευμένες δράσεις.
Το θέμα των βραχυπρόθεσμων/μακροπρόθεσμων προοπτικών της ναυτιλίας είναι αρκετά σύνθετο. Κάποιες κατηγορίες πλοίων μεταφοράς υγρού φορτίου ωφελήθηκαν και θα ωφεληθούν, πιστεύω, βραχυπρόθεσμα, αλλά για το απώτερο μέλλον του κλάδου συνολικά υπάρχει προβληματισμός. Τα πλοία μεταφοράς χύδην φορτίων περνούν δύσκολους καιρούς, πλην όμως όχι στο πολύ απώτερο μέλλον πιστεύω ότι κάποιες κατηγορίες τους θα ανακάμψουν. Για τα containers είμαι ιδιαίτερα απαισιόδοξος, αλλά και για τα RoRo και RoPax δεν είμαι καθόλου αισιόδοξος ‒για να μην μιλήσω για τα επιβατικά.
Δεν πιστεύω καθόλου σε μία παγκόσμια ανάκαμψη τύπου V ούτε καν U, αισιοδοξώντας για ένα L που θα αρχίσει να γίνεται U ανάλογα με την εξέλιξη της πανδημίας. Επιπλέον η χορήγηση ρευστότητας ειδικά στις ΗΠΑ και οι δειλές δράσεις της Ευρώπης συγκράτησαν, εν είδει ασπιρίνης, τις πολύ αρνητικές εξελίξεις βραχυπρόθεσμα.
Αυτή η περίοδος θα είναι μία περίοδος αναδιάρθρωσης, μιας και η ανάκαμψη δεν θα είναι συμμετρική, όποτε έρθει, για τις διάφορες κατηγορίες πλοίων και η κρίση θα ευνοήσει τα μεγαλύτερα σχήματα και αυτούς που έχουν ρευστότητα και όραμα. Οψόμεθα. Η ναυτιλία των Ελλήνων πιστεύω ότι θα βγει δυνατότερη.
Ειδικά για την ακτοπλοΐα, ποιες πρέπει να είναι οι δέουσες κινήσεις από πλευράς ελληνικής Πολιτείας ή ευρύτερα, με ευρωπαϊκή οπτική;
Πιστεύω ότι οι χειρισμοί της Πολιτείας για τα θέματα της ακτοπλοΐας ήταν οι ενδεδειγμένοι, το πραγματικό όμως crash test θα γίνει κατά τη διάρκεια του καλοκαιριού και ιδιαίτερα δυσχερής θα είναι η θέση των εποχιακών/ταχύπλοων σκαφών. Δεν προσδοκώ δυναμική στον τουρισμό και επιπλέον θεωρώ εγκληματική την όποια μη αιτιολογημένη χαλάρωση, πρωτίστως σε επίπεδο αποφάσεων της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Ο κλάδος της ακτοπλοΐας επιβάλλεται να στηριχθεί τόσο σε ευρωπαϊκό όσο και σε εθνικό επίπεδο κατά την διάρκεια της κρίσης, προκειμένου να διασφαλιστεί η βιωσιμότητά του, ενώ ταυτόχρονα να διατηρηθεί η ανταγωνιστικότητα και η ελκυστικότητά του σε νέους επενδυτές. Σας υπενθυμίζω ότι πέραν του κορωνοϊού, η ακτοπλοΐα έχει να αντιμετωπίσει και την ανανέωση του στόλου της!
Πέραν της στήριξης μέσω των τραπεζών, μία πρακτική που υιοθετεί η Ευρωπαϊκή Ένωση, καθίσταται πλέον αναγκαία και η αναστολή αποπληρωμής για έναν χρόνο των δόσεων των δανείων. Ταυτόχρονα θα πρέπει να δοθεί μέσω του τραπεζικού συστήματος επαρκής στήριξη στο κεφάλαιο κίνησης των εταιρειών, ανάλογα με την μορφή και τη θέση κάθε εταιρείας.
Απαραίτητη κατά την άποψή μου, λόγω της κρισιμότητας της κατάστασης που αντιμετωπίζουμε, για να μπορέσει η ακτοπλοΐα να αντιμετωπίσει τον COVID-19, πέραν των εργαλείων δανεισμού, είναι και η κρατική επιχορήγηση (state aid) με την στήριξη της Ευρωπαϊκής Ένωσης φυσικά.
Ταυτόχρονα σημαντική βοήθεια στον κλάδο θα είναι και η μείωση του ΦΠΑ, όπως και των λιμενικών τελών. Ό,τι όμως και να γίνει, πρέπει να αποφασισθεί τάχιστα, μιας και τα χρονικά περιθώρια είναι στενά.
Είναι γνωστή η ευαισθησία σας για τη Ναυτική Εκπαίδευση. Εξάλλου το εκπαιδευτικό πλοίο «Ευγένιος Ευγενίδης» αποτέλεσε εκπαιδευτικό εργαστήρι για γενιές Ελλήνων ναυτικών. Γνωρίζουμε ότι είστε σε στενή συνεργασία με την πολιτική ηγεσία του Υπουργείου. Ποιες τομές απαιτούνται προκειμένου να στελεχωθεί η ελληνική ναυτιλία με ανθρώπους που “πιάνουν” τους καιρούς του μέλλοντος;
Η Ναυτιλία των Ελλήνων, η πρώτη ναυτιλία στον κόσμο, είναι αδύνατον να υπάρξει χωρίς τους Έλληνες ναυτικούς! Η πραγματικότητα όμως είναι ότι οι εν ενεργεία Έλληνες αξιωματικοί δεν επαρκούν για να καλύψουν τις ανάγκες της Ελληνικής Ναυτιλίας, πόσο μάλλον της διεθνούς αγοράς.
Επιπλέον, ο αριθμός των αποφοίτων των Ακαδημιών Εμπορικού Ναυτικού αλλά και της ιδιωτικής ναυτικής εκπαίδευσης εντός και εκτός Ελλάδος, δεν είναι επαρκής, οπότε η ψαλίδα του ελλείματος δυστυχώς ανοίγει συνεχώς.
Δεν μπορώ λοιπόν παρά να σχολιάσω θετικά τη βούληση της Πολιτείας να ενισχύσει ακόμη περισσότερο τη Ναυτική Εκπαίδευση και μάλιστα θεωρώ άκρως τιμητικό το Πρωτόκολλο Συνεργασίας που υπέγραψε το Ίδρυμα Ευγενίδου με το Υπουργείο Ναυτιλίας και Νησιωτικής Πολιτικής, με αντικείμενο τη διαμόρφωση του νέου θεσμικού πλαισίου της ναυτικής εκπαίδευσης στην Ελλάδα. Ήδη δουλεύουμε σκληρά, προκειμένου να εκπονήσουμε ένα σχέδιο ενίσχυσης της Ναυτικής Εκπαίδευσης, που θα συμβάλει στη δημιουργία επαρκώς καταρτισμένων Αξιωματικών.
Ιδιαίτερα σημαντική είναι και η δυνατότητα ενίσχυσης των προοπτικών σταδιοδρομίας στην θάλασσα μαθητών των ναυτικών ΕΠΑΛ, των οποίων η ουσιαστική αναβάθμιση αποτελεί εκ των ων ουκ άνευ συνθήκη.
Επιπλέον, οι νέες τεχνολογίες, η σημασία της προστασίας του περιβάλλοντος και η υβριδική σχέση πλοίου/γραφείου καταδεικνύουν την αναγκαιότητα ενίσχυσης των δεξιοτήτων των νέων αξιωματικών με ψηφιακές γνώσεις.
Ταυτόχρονα θα πρέπει να δοθεί μεγάλη έμφαση στην σωστή προσέλκυση. Η προσέλκυση αξιωματικών γέφυρας και μηχανής είναι ένα ιδιαίτερα ευαίσθητο θέμα με πολλές προοπτικές αν γίνει σωστά, η δε εμπειρία που αποκόμισα ως ΙΜΟ Ambassador είναι ότι ο καλύτερος τρόπος προσέλκυσης είναι το «word of mouth». Να έρθουν λοιπόν στο ναυτικό επάγγελμα οι νέοι και οι νέες της Ελλάδας, ένα επάγγελμα-διαβατήριο για το μέλλον τους.
Δεν θα ήθελα να μιλήσω για το «Ευγένιος Ευγενίδης», το οποίο τελικά είναι μία πολύ πονεμένη, αλλά ταυτόχρονα άκρως διδακτική εμπειρία.
Πώς μπορεί η ελληνική σημαία να γίνει ανταγωνιστική και να δούμε πιο πολλά πλοία στο νηολόγιο;
Η ελληνική σημαία είναι από τις πλέον αξιόπιστες ποιοτικά παγκοσμίως, όμως η μη οριστική επίλυση γραφειοκρατικών και διαδικαστικών θεμάτων τόσο κατά την εγγραφή, αλλά δυστυχώς και κατά τη διάρκεια των πλόων δεν βοηθά την ανταγωνιστικότητά της. Ταυτόχρονα ιδιαίτερα σημαντικός παράγοντας είναι η έλλειψη αξιωματικών γέφυρας και μηχανής, ένα ζήτημα στο οποίο ευελπιστούμε ότι σύντομα θα βρεθεί θεραπεία.
Ποια είναι η άποψή σας για την ανάκαμψη της ελληνικής οικονομίας; Είναι ο τουρισμός πιστεύετε ο βασικός μοχλός για δυναμική επανεκκίνηση; Γνωρίζουμε τις ελλείψεις σε λιμενικές υποδομές. Πώς θα μπούμε ομαλά στη νέα πραγματικότητα;
Ο τουρισμός ίσως είναι ο κλάδος της ελληνικής οικονομίας που έχει πληγεί περισσότερο από κάθε άλλον. Σοκ και δέος. Αυτή τη στιγμή το θέμα των υποδομών κατά την ταπεινή μου άποψη είναι το απολύτως έλασσον. Εδώ θα δείξουμε τις δεξιότητές μας ως κλάδος και Πολιτεία, δηλαδή στη διαχείριση μιας ιδιαίτερα σοβαρής και βαθιάς κρίσης, που άπτεται της βιωσιμότητας του κλάδου με τεράστια αρνητική επίπτωση στην απασχόληση και με ό,τι αυτό συνεπάγεται.
Οι ξένοι επενδυτές γιατί διστάζουν ακόμη να προβούν σε “μεγάλες” κινήσεις στη χώρα;
Είμαι από εκείνους που πιστεύουν ότι πριν από τις μεγάλες επενδύσεις πρέπει να επιβιώσουν εκείνοι που υπάρχουν, γιατί αλλιώς οδηγούμαστε σε τεράστιες στρεβλώσεις τόσο στην οικονομία, αλλά πολύ περισσότερο στην κοινωνία. Δυστυχώς τα ΜΜΕ για προφανείς λόγους ποτέ δεν ανέδειξαν αυτή τη διάσταση.
Οι κατά καιρούς πολιτικαντισμοί στην Ελλάδα πόσο κόστισαν στην δομική ανάπτυξη της οικονομίας και πόσο πίσω τεχνολογικά έμεινε η χώρα;
Η Ελλάδα έχει από τα καλύτερα μυαλά. Η κρίση αύξησε το brain drain. Χωρίς το σωστό οικοσύστημα λίγα πράγματα μπορούμε να κάνουμε και δυστυχώς έχουν χαθεί τεράστιες ευκαιρίες. Δείτε στην Ελβετία και στο Ισραήλ τι κατάφεραν! Όραμα δράσης, και το «εμείς» πάνω από το μικρό «εγώ» μας. Ας είναι η κρίση του COVID-19 η αρχή ενός καινούργιου και πιο αισιόδοξου αύριο. Επαναλαμβάνω την απόλυτη πίστη μου στην ανάγκη ενότητας και σύγκλισης στους βασικούς άξονες, πολιτικούς και οικονομικούς, του συστήματός μας. Πιστεύω ότι κάτι τέτοιο είναι λιγότερο ουτοπικό παρά ποτέ.
