Δεν έχει τέλος η άνοδος των “κόκκινων” χρεών προς τους προμηθευτές ενέργειας ενώ με δεδομένες τις τιμές στη χονδρεμπορική αγορά ρεύματος είναι προφανές ότι η τάση αυτή δεν πρόκειται να ανασχεθεί. Ήδη, οι τιμές και πάλι στη χονδρεμπορική αγορά είναι στα ύψη με τη μέση τιμή μεχρι σήμερα για τον Αύγουστο να είναι στα 376,32 ευρώ ανά μεγαβατώρα από τα 338 ευρώ του Ιουλίου και τα 240,49 ευρώ/MWh του Ιουνίου, με τον οποίο υπάρχει, δηλαδή, αύξηση 41%
Έτσι, με τις προβλέψεις να είναι “γκρίζες” για το άμεσο μέλλον, ήδη, μεγάλη άνοδο καταγράφουν τόσο οι αιτήσεις ρυθμίσεων για τις οφειλές, τα “κόκκινα” χρέη από λογαριασμούς αλλά και οι εντάξεις μετρητών στη λεγόμενη καθολική υπηρεσία με βάση τα τελευταία στοιχεία του ΔΕΔΔΗΕ.
Σημειώνεται ότι η εν λόγω υπηρεσία αφορά τη δυνατότητα που δίνεται σε νοικοκυριά και μικρές επιχειρήσεις με ισχύ παροχής μέχρι 25 KVA, να λαμβάνουν απρόσκοπτα ρεύμα επ’ αόριστον, μετά από δηλωμένη αδυναμία πληρωμών στον τελευταίο προμηθευτή. Δηλαδή, μέχρι να βρουν νέο προμηθευτή μπορούν με βάση το πλαίσιο να καλύπτονται από τις εταιρείες που έχουν επιλεγεί με διαγωνισμό και είναι οι ΔΕΗ Protergia, Elpedison, ΗΡΩΝ και NRG (αναλογικά με τα μερίδιά τους παίρνουν τους μετρητές με αδυναμία πληρωμών έναντι αποζημίωσης).
Βέβαια η αγορά θεωρεί το όλο πλαίσιο προβληματικό καθώς εκτιμά ότι “υποθάλπει” στρατηγικούς κακοπληρωτές και ζητεί αναμόρφωσή του καθώς όπως αναφέρει “συντηρεί” φαινόμενα “απροθυμίας” ρυθμίσεων οφειλών.
Πάντως, με βάση τα στοιχεία, στο τέλος Ιουνίου στην Καθολική Υπηρεσία αντιστοιχούσαν σχεδόν 183.500 μετρητές από 146.929 που ήταν στο α’ τρίμηνο του 2022, Δηλαδή προστέθηκαν περίπου άλλοι 35.000 μετρητές.’
Τα ληξιπρόθεσμα χρέη
Υπενθυμίζεται ότι το μέτρα για τη διασφάλιση συνθηκών ομαλότητας στην αγορά με αιχμή τη συσσώρευση ληξιπρόθεσμων χρεών έχουν ζητήσει ο ΕΣΑΗ (Ελληνικός Σύνδεσμος Ανεξάρτητων Εταιρειών Ηλεκτρικής Ενέργειας, το θεσμικό όργανο που εκπροσωπεί τους ανεξάρτητους ηλεκτροπαραγωγούς) και ο ΕΣΠΕΝ (Ελληνικός Σύνδεσμος Προμηθευτών Ενέργειας), με κοινή επιστολή τους προς τα υπουργεία Περιβάλλοντος και Ενέργειας και Οικονομικών.
“Η συσσώρευση ληξιπρόθεσμων οφειλών των καταναλωτών και η αύξηση των επισφαλειών έχει καταστεί πλέον απολύτως κρίσιμο πρόβλημα για τον κλάδο, απειλώντας άμεσα τη βιωσιμότητα της επιχειρηματικής δραστηριότητας που σχετίζεται με την προμήθεια ενέργειας”, αναφέρουν χαρακτηριστικά και παράλληλα κρούουν τον κώδωνα του κινδύνου για φαινόμενα “ενεργειακού τουρισμού” που μπορούν να προκύψουν ένεκα του νέου πλαισίου.
“Ως εκ τούτου, έχοντας επιστρέψει ουσιαστικά στις αρχικές προβλέψεις του Κώδικα Προμήθειας Ηλεκτρικής Ενέργειας –ο οποίος καταρτίστηκε προ δεκαετίας βάσει ενός τελείως διαφορετικού περιβάλλοντος στην αγορά προμήθειας– οι πελάτες έχουν πλέον τη δυνατότητα να προβούν ανά πάσα στιγμή σε καταγγελία της σύμβασής τους και σε αλλαγή προμηθευτή, δίχως να απαιτείται να μεριμνήσουν για την κάλυψη ή τον διακανονισμό των οικονομικών τους υποχρεώσεων. Όπως είναι γνωστό μάλιστα, η εν λόγω δυνατότητα των καταναλωτών ενισχύθηκε έτι περαιτέρω με το άρθρο 138 του πρόσφατου Νόμου 4951/2022. Παράλληλα, οι προμηθευτές έχουν απωλέσει τη δυνατότητα διεκδίκησης των ληξιπρόθεσμων οφειλών των εν λόγω (τέως) πελατών τους, μέσω της υποβολής εντολής απενεργοποίησης παροχής. Όπως γίνεται αντιληπτό, το συγκεκριμένο πλαίσιο – ιδίως υπό τις παρούσες συνθήκες – ευνοεί τους κακοπληρωτές, ενισχύει τον ενεργειακό «τουρισμό» και αφήνει τους προμηθευτές ενέργειας απολύτως εκτεθειμένους” αναφέρουν οι δυο σύνδεσμοι και τονίζουν ότι απαιτείται η λήψη μέτρων.
Καμπανάκι από τη Ρυθμιστική Αρχή Ενέργειας
Στο μεταξύ η παρέμβαση αυτή των δυο Συνδέσμων ήλθε μετά την επιστολή της ΡΑΕ προς το Υπουργείο Περιβάλλοντος κι Ενέργειας, όπου κάνει λόγο για έντονα προβλήματα ρευστότητας εταιρειών του κλάδου αλλά και για ενδεχόμενο “εξόδου συμμετεχόντων από την αγορά”. Μάλιστα κάνει λόγο για τη διόγκωσης των ληξιπρόθεσμων οφειλών καταναλωτών προς τους παρόχους ενέργειας, που εκτιμάται ότι προσεγγίζουν το 1 δισ. ευρώ, ενώ αναφέρει ότι οι “κόκκινες” οφειλές των καταναλωτών προς τους προμηθευτές, αλλά και οι διευκολύνσεις που δίνουν οι τελευταίοι επηρεάζουν τις πληρωμές των παρόχων προς τους Διαχειριστές και τους δήμους.
Οι ρυθμίσεις
Στο μεταξύ έκρηξη των αιτημάτων για ρυθμίσεις καταγράφεται στο σύνολο των παρόχων. Ιδιαίτερα οι επαγγελματίες είναι εκείνοι που προσπαθούν να διαχειριστούν τη ρευσότητά τους με διακανονισμούς καθώς εκεί και τα ποσά οφειλών είναι μεγάλα.
Σύμφωνα με πληροφορίες, σε πολλές περιπτώσεις, οι πάροχοι προσοαθούν να βοηθήσουν τους πελάτες τους να “αποφύγουν” το “κοκκίνισμα” των οφειλών τους και να τους κρατήσουν στη “ζωή” με κόστος βέβαια τα αποθέματα ρευσότητας που έχουν. Γιαυτό, και στη προαναφερθείσα επιστολή που κατέθεσαν προτείνουν να εξεταστεί η παροχή κρατικών εγγυήσεων προς τις εταιρείες προμήθειας, προκειμένου αυτές να αποκτήσουν πρόσβαση σε τραπεζικό δανεισμό
“Η εκτόξευση των τιμών στη χονδρεμπορική αγορά ηλεκτρισμού έχει υποχρεώσει τις εταιρείες προμήθειας να πολλαπλασιάσουν τα ποσά των εγγυήσεων που καταθέτουν στο Χρηματιστήριο Ενέργειας και τον ΑΔΜΗΕ. Για αυτόν τον λόγο κρίνουμε ως απαραίτητη, στην παρούσα φάση, την εξέταση παροχής κρατικών εγγυήσεων προς τις εταιρείες προμήθειας προκειμένου αυτές να εξασφαλίσουν πιστωτικές γραμμές”, υπογραμμίζουν.
Τέλος, οι δύο σύνδεσμοι ζητούν να δοθεί η δυνατότητα διακανονισμού της καταβολής των Ρυθμιζόμενων Χρεώσεων στους Διαχειριστές, με τη νομοθέτηση μέτρων αντίστοιχων με εκείνων που εφαρμόστηκαν για την ενίσχυση της ρευστότητας στην αγορά ενέργειας κατά την περίοδο της πανδημίας του κορονοϊού. “Αυτά τα μέτρα θα πρέπει να επιτρέπουν αφενός ποσοστό πληρωμής προς τους Διαχειριστές αντίστοιχο αυτού που καταβάλλουν οι καταναλωτές στον κάθε προμηθευτή, αφετέρου διάρκεια αποπληρωμής αντίστοιχη της διάρκειας των διακανονισμών που ο κάθε προμηθευτής προσφέρει στους καταναλωτές του” αναφέρουν”.
