Την Παρασκευή 1 Νοεμβρίου, με βάση τη σχετική νομοθεσία, οι προμηθευτές θα πρέπει μέχρι τις 12 τα μεσάνυχτα να δημοσιεύσουν τα νέα πράσινα – ειδικά τιμολόγια, με τη ΔΕΗ, έχοντας και τη “μερίδα” του λέοντος να δίνει πρώτη τον τόνο.
Με τις ενδείξεις που καταγράφονται μέχρι τώρα, αποκλιμάκωση, αλλά με “φρένα” αναμένεται να καταγραφεί τις τιμές των “πράσινων” τιμολογίων που θα ανακοινώσουν για τον επόμενο μήνα, οι προμηθευτές ενέργειας μέχρι αύριο, Παρασκευή 1 Νοεμβρίου, τα μεσάνυχτα.
Αν και η χονδρεμπορική αγορά του Οκτωβρίου, είχε σημαντική πτώση σε σχέση με τον Σεπτέμβριο, ο προβληματισμός από την άνοδο το τελευταίο διάστημα των τιμών φυσικού αερίου φέρνουν “συστολή” στους προμηθευτές σε σχέση με κινήσεις μειώσεων.
Πιο συγκεκριμένα, κατά 19,84% μειώθηκε η χονδρεμπορική τιμή του ρεύματος στο Χρηματιστήριο Ενέργειας τον Οκτώβριο. Η μέση Τιμή Εκκαθάρισης στην Αγορά της Επόμενης Ημέρας υποχώρησε στα 90,05 ευρώ ανά MWh τον Οκτώβριο από 112, 35 ευρώ ανά MWh του Σεπτεμβρίου.
Επίσης και για σήμερα, στην εγχώρια χονδρεμπορική αγορά, καταγράφεται σημαντική αποκλιμάκωση καθώς στην Αγορά Επόμενης Ημέρας του Χρηματιστηρίου Ενέργειας η τιμή έκλεισε στη χθεσινή συνεδρίαση στα 89,96 ευρώ/MWh μειωμένη κατά 18,23% σε σχέση με την τιμή της 30ης Οκτωβρίου. Τα αιολικά πάρκα κι εν γένει οι ΑΠΕ ώθησαν προς τα κάτω τις τιμές. Έτσι η συμμετοχή των ΑΠΕ στο μείγμα παραγωγής που έφτασε στο 59,91%. Μάλιστα για τρεις ώρες 10,11 και 12 το πρωί οι τιμή είναι σχεδόν μηδενική στα 0,04 ευρώ/MWh. Η συμμετοχή του φυσικού αερίου στο μείγμα παραγωγής βρίσκεται στο 31,13% ενώ εξαιρετικά περιορισμένες στο 3,65% είναι οι εισαγωγές. Η συνεισφορά των μεγάλων υδροηλεκτρικών της ΔΕΗ κινείται στο 1,08% ενώ σχεδόν μηδενική, στο 0,19% είναι και η συμμετοχή των λιγνιτικών μονάδων στο μείγμα.
Την ίδια, όμως, ώρα, οι τιμές του φυσικού αερίου στον Ολλανδικό κόμβο TTF, στις 25 Οκτωβρίου έφθασαν στα 43,5 ευρώ/MWh και χθες έκλεισαν στα 41,5 ευρώ/MWh. Όσο δε για τα συμβόλαια μελλοντικής εκπήρωσης – futures – κινούνται μεταξύ 41 και 42 ευρώ/MWh έως και τον επόμενο Μάρτιο.
Στο φόντο αυτό υπάρχουν εκτιμήσεις για ανοδική τάση τον επόμενο μήνα, καθώς η Ελλάδα “τιμολογεί” στην ηλεκτροπαραγωγή, το αέριο, ένα μήνα μετά. Βέβαια, ο δείκτης της χονδρικής αγοράς δεν είναι ο μοναδικός που προσμετράται στον υπολογισμό της τελικής λιανικής τιμής, αλλά σίγουρα έχει ένα ρόλο που συνδυάζεται με το hedging, την έκθεση σε “κοκκινες οφειλές”, τα ρυθμιστικά βάρη κτλ, αλλά και τις καιρικές συνθήκές σε σχέση με την παραγωγή και τη ζήτηση για τις τελικές τιμές.
Εν τω μεταξύ, ήδη προμηθευτές έχουν προχωρήσει σε διαδικασίες μείωσης των τιμολογίων. Πρώτη η η Protergia ανακοίνωσε τη μείωση των χρεώσεων στο πράσινο τιμολόγιο τον Νοέμβριο στα 14,9 λεπτά ανά κιλοβατώρα χαμηλότερα κατά 7% σε σχέση με τα τιμολόγια Νοεμβρίου. Κίνηση που αναμένεται να ακολουθήσουν και άλλες εταιρείες αλλά και η ΔΕΗ που κυριαρχεί στα στα πράσινα τιμολόγια και δίνει τον τόνο κάθε φορά.
Παράλληλα, εταιρείες, όπως ο ΗΡΩΝ, η Prot;ergia, αλλά και η ελίν, ήδη προτείνουν μικτά τιμολόγια ή σταθερά τιμολόγια ακόμη και με μονοψήφιες τιμές. Τα προϊόντα αυτά, πάντως, αναμένεται με τις κυφορούμενες εξελίξεις στην αγορά, με την προώθηση δυναμικών τιμολογίων αλλά και σταθερών 12μηνης διάρκειας να πυκνώσουν δίνοντας εναλλακτικές σε σχέση με τα “πράσινα'”.
Η κυβέρνηση
Πάντως, στο πώς θα διαχειριστεί τη μετάβαση σε μια πιο “ώριμη” φάση της αγοράς, όπου ο καταναλωτής θα είναι πιο δυναμικός και ενημερωμένος αξιοποιώντας τον ανταγωνισμό, που δειλά, δειλά αναπτύσσεται, βοηθούσης και της συγκέντρωσης της αγοράς, κυρίως σε καθετοποιημένους παίκτες, εστιάζει η κυβέρνηση. Γιαυτό το μείζον ζήτημα είναι το πώς οι “αδρανείς” καταναλωτές, που έχουν “παρκάρει” στα “πράσινα” τιμολόγια και εκτιμάται, περίπου στα 5 εκατ. θα μπουν σε “ρότα” επιλογής άλλων, πιο ανταγωνιστικών συμβάσεων.
Αναφερόμενος, χαρακτηριστικά, σε τηλεοπτική του συνέντευξη, πριν λίγες μέρες, ο υπουργός Περιβάλλοντος κι Ενέργειας Θεόδωρος Σκυλακάκης στα πράσινα τιμολόγια, τόνισε ότι εξυπηρέτησαν την πρώτη χρονιά, κατά τη μετάβαση στο νέο καθεστώς ηλεκτρικής ενέργειας στη λιανική αγορά, έχοντας στόχο να υπάρχει διαφάνεια στις χρεώσεις. “Και αυτό”, σημείωσε, “είναι το κέρδος από τα πράσινα τιμολόγια ενώ τώρα πάμε στη δυναμική τιμολόγηση με τα πορτοκαλί τιμολόγια.
Δυναμική τιμολόγηση
Μιλώντας, επίσξς, πριν λίγες μέρες στην παρουσίαση του Εθνικού Σχεδίου για την Ενέργεια και το Κλίμα (ΕΣΕΚ) ο κ. Σκυλακάκης, χωρίς να δώσει επιμέρους λεπτομέρειες, σημείωσε ότι “θα στηρίξουμε τα δυναμικά τιμολογια. Να σημειωθεί ότι σε σχέση με τη διάθεση δυναμικών τιμολογίων από τις αρχές του νέου έτους, η Ρυθμιστική Αρχή Αποβλήτων, Ενέργειας και Υδάτων έχει ήδη καταρτίσει το πλαίσιο, το οποίο αναμένεται να τεθεί σε δημόσια διαβούλευση μέχρι τα τέλη Οκτωβρίου.
Τόσο στην περίπτωση της διζωνικής τιμολόγησης όσο και στην περίπτωση της δυναμικής τιμολόγησης, η πρόθεση του ΥΠΕΝ είναι να μεταφέρει μέρος της ζήτησης, σε ώρες, που οι τιμές πέφτουν κατακόρυφα. Έτσι, θα ανοίξει το δρόμο για να μεταφερεθεί το χαμηλό κόστος του “πράσινου” ρεύματος των ΑΠΕ στους τελικούς λογαριασμούς ρεύματος των καταναλωτών. Ωστόσο, απαραίτητη προϋπόθεση για αυτό είναι να επεκταθεί η “έξυπνη” τηλεμέτρηση.
Σημειώνεται, ότι ο τηλεμετρητής και η δυναμική τιμολόγηση δίνουν στον καταναλωτή την ευχέρεια να “βλέπει” τη διαμόρφωση των τιμών στη χονδρική αγορά και να προσαρμόζει ανάλογα την κατανάλωσή του, αν βέβαια μπορεί να προσαρμόσει ανάλογα και τη χρήση του ρεύματος. Η τιμολόγηση μπορεί να γίνεται με βάση τις τιμές χονδρικής ανά 15λεπτο, ανά 30 λεπτά ή ανά ώρα, με τους περισσότερους εκπροσώπους εταιριών προμήθειας να προτιμούν την ανά ώρα τιμολόγηση.
Τα σταθερά
Επίσης, κατά την παρουσίαση του Εθνικού Σχεδίου για την Ενέργεια και το Κλίμα (ΕΣΕΚ) ο κ. Σκυλακάκης τόνισε ότι “ θα προωθήσουμε με σταθερά τιμολόγιο για τους καταναλωτές που δεν έχουν χρόνο να ψάχνουν, που δεν προτιμούν να ψάχνουν, κάνοντας … υπερωρίες” σημείωσε ο κ. Σκυλακάκης.
Ήδη, μάλιστα, η αγορά, (ειδικά οι καθετοποιημενοι “παίκτες”, με σημαντικά περιθώρια αντιστάθμισης κινδύνου ένεκα της παραγωγής που έχουν) “φουλάρει” μηχανές για τα σταθερά τιμολόγια αλλά και τα πιο δυναμικά, τα λεγόμενα “πορτοκαλί” που με την επέκταση των “έξυπνων” μετρητών αναμένεται να κυριαρχήσουν. Παράλληλα εστιάζουν και στα κίτρινά με τις αναγγελίες ex post των τιμών που δίνουν ευχέρεια διαχείρισης ρίσκου.
Η ΕΕ
Υπενθυμίζεται ότι σε συνέχεια ευρωπαϊκής κοινοτικής οδηγίας που θα πρέπει να έχει ενσωματωθεί στο εθνικό δίκαιο μέχρι τις 17 Ιανουαρίου, σταθερά τιμολόγια θα θεωρούνται μόνο όσα έχουν διάρκεια ισχύος 12 μήνες και πάνω. Η εν λόγω ρύθμιση αντικατοπτρίζει τη συνολικότερη προσέγγιση της Ε.Ε., όπως συμβαίνει ήδη σε μια σειρά χώρες της, να μετακινηθεί προς τη σταθερή τιμολόγηση το μεγαλύτερο μέρος της λιανικής αγοράς, αμβλύνοντας έτσι τις πιθανότητες για μεγάλες διακυμάνσεις στις χρεώσεις των τιμολογίων.