“Ο ενθουσιασμός μόνο δημιουργεί φούσκες. Δεν τις προφυλάσσει από το να σκάνε”, είπε κάποτε η συγγραφέας Adora Svitak. Με όλο αυτό τον ενθουσιασμό που επικρατεί παγκοσμίως με το bitcoin και τα λοιπά κρυπτονομίσματα, είναι να αναρωτιέται κανείς: Θα υπάρξει κάτι που θα τα προφυλάξει από ένα σκάσιμο που θα εξαερώσει την αξία τους;
Θα αναρωτηθεί κανείς εάν η λέξη “ενθουσιασμός” είναι υπερβολική. Είναι; Ή μήπως είναι λίγη για να περιγράψει αυτό που γίνεται; Μόλις λίγες εβδομάδες πριν, αναρωτιόμασταν αν θα επιβεβαιωθεί ο επικεφαλής στρατηγικής εμπορευμάτων του Bloomberg Intelligence, Mike McGlone, ο οποίος προέβλεπε ότι όταν ξεπεραστεί το “εμπόδιο” των 20.000 δολαρίων, το bitcoin θα κατευθυνθεί προς την κεφαλαιοποίηση του ενός τρισεκατομμυρίου, δηλαδή 1 bitcoin=50.000 δολ. Τώρα, αναρωτιόμαστε εάν θα επιβεβαιωθεί ο Διευθύνων Σύμβουλος και συνιδρυτής της CoinDCX σημειώνει ο Sumit Gupta, ο οποίος σημειώνει ότι το ψηφιακό assett έχει αυξηθεί περισσότερο από 120% σε επίπεδο έτους και μπορεί να αγγίξει τα 30.000 δολάρια πολύ σύντομα: «Εάν το bitcoin συνεχίσει την τρέχουσα πορεία του, δεν θα αποτελέσει έκπληξη εάν περάσει το όριο των 100.000 δολαρίων νωρίτερα από ότι υπολογιζόταν. Υπάρχει τεράστιο ενδιαφέρον».
Δεν είναι όμως μόνο οι ενθουσιώδεις αναλυτές, όπως ο Tom Fitzpatrick της Citi που προβλέπει ότι το ράλλυ θα κάνει peak τον Δεκέμβριο του 2021, με το bitcoin να φτάνει τα 318.000 δολάρια. Ούτε μόνο οι θεσμικοί επενδυτές όπως οι Tesla, Mastercard, BNY Mellon, Paypal που το στηρίζουν. Υπάρχει και η άλλη πλευρά. Απέναντι στους κρυπτοευαγγελιστές, υπάρχουν και κάποιοι από τους θρυλικότερους επενδυτές και επιχειρηματίες του πλανήτη, οι οποίοι προβλέπουν κατάρρευση του bitcoin. Ποιος έχει δίκιο;
Λίγες, μετρημένες στα δάχτυλα είναι οι φορές που έπεσε έξω ο Warren Buffett, ο άνθρωπος που αγόρασε μια χρεοκοπημένη κλωστοϋφαντουργία, τη Berkshrie Hathaway και την έκανε τον κορυφαίο, ίσως, επενδυτικό κολοσσό του πλανήτη. Ο θρυλικός επενδυτής έχει δηλώσει ξεκάθαρα πως «σε ό,τι αφορά τα κρυπτονομίσματα, γενικά, μπορώ να πω σχεδόν με σιγουριά ότι θα έχουν πολύ κακό τέλος». Γιατί όμως; Η μία εξήγηση μπορεί να είναι ο πανικός των μικροεπενδυτών που προσώρας ακολουθούν τα hedge funds τα οποία επενδύουν μεγάλα ποσά στο bitcoin. Τα “μικρά ψάρια” έχουν πολλά να χάσουν και πανικοβάλλονται εύκολα όταν οι ισχυροί αποσύρονται από ένα assett, ή όταν οι συνθήκες αλλάζουν. Η φούσκα με την τιμή του bitcoin του 2017, το απέδειξε αυτό.
Ακόμα και αν δεχθούμε όμως ότι το σημερινό ράλλυ έχει εντελώς διαφορετικά χαρακτηριστικά από του 2017, μιας και δεν οδηγείται από retail investors, το ερώτημα είναι εάν θα μείνουν με… σταυρωμένα τα χέρια οι Κεντρικές Τράπεζες να κοιτούν τα cryptos, όσο θα απαξιώνει τα δικά τους νομίσματα και assetts (με κυριότερο τον χρυσό). Ο μεγαλοεπενδυτής και δισεκατομμυριούχος Mark Cuban, εξηγεί ότι κατά την άποψή του, το bitcoin μοιάζει με το τζόγο. Αν τζογάρεις, πιθανότατα θα χάσεις. «Oι χώρες θα πάρουν μέτρα για να προστατεύσουν τα δικά τους νομίσματα και την ικανότητά τους να φορολογούν. Έτσι λοιπόν, όσο περισσότεροι άνθρωποι πιστεύουν ότι αυτό είναι κάτι παραπάνω από μια αποθήκευση αξίας, τόσο μεγαλύτερο είναι το ρίσκο κυβερνητικής παρέμβασης που αντιμετωπίζουν».
Και όντως, ήδη οι κεντρικές τράπεζες του κόσμου είτε είναι σε στάση αναμονής προειδοποιώντας, είτε ετοιμάζουν “αντίμετρα” (όπως η απάγορευσή των κρυπτονομισμάτων που εξετάζει η Ινδία και η έκδοση ψηφιακού ευρώ που ετοιμάζει η ΕΚΤ). Στην Ελλάδα, η Τράπεζα της Ελλάδος προειδοποιεί ότι «τα bitcoin μπορούν να κλαπούν από χάκερς. Aν συμβεί κάτι τέτοιο, δεν έχετε καμία νομική προστασία. Eίναι υπερβολικά ασταθές».
Αυτό το τελευταίο, το περί “υπερβολικά ασταθούς”, το ενστερνίζονται πολλοί άλλοι. Για παράδειγμα, οι αναλυτές της JPMorgan, οι οποίοι προειδοποιούν ότι το ρεκόρ του bitcoin σε νέα αχαρτογράφητα εδάφη, πάνω από τα 50.000 δολάρια, δεν θα είναι βιώσιμο εάν δεν περιοριστούν σημαντικά οι έντονες μεταβολές της τιμής του κρυπτονομίσματος. Ας μιλήσουμε λοιπόν για μεταβλητότητα: Τους τελευταίους τρεις μήνες η τιμή του bitcoin έχει καταγράψει μεταβλητότητα 87%, έναντι 16% του χρυσού. Η αξία όλων των bitcoin που κυκλοφορούν έχει φουσκώσει στο 1 τρισεκατομμύριο δολάρια από 200 δισεκατ. δολάρια τον Σεπτέμβριο, σύμφωνα με αναλυτές. H αύξηση κατά 800 δισ. δολάρια ακολουθεί μετά από συνολική ροή μόλις 11 δισ. δολαρίων από θεσμικούς επενδυτές σε μεγάλα trusts και αγορές προθεσμιακών συμβολαίων.
Κλείνοντας, θα επισημάνουμε ότι προ λίγων εβδομάδων, ο ιδρυτής της Microsoft, Bill Gates, είχε ερωτηθεί από τη Wall Street Journal χωρίς ποια τεχνολογική καινοτομία θα μπορούσε να ζήσει ο κόσμος, απόρησε και ο ίδιος με… τον εαυτό του που προτίμησε να απαντήσει τα κρυπτονομίσματα από τα βιολογικά όπλα. Γιατί, όπως είπε, “ο τρόπος με τον οποίο λειτουργούν σήμερα τα κρυπτονομίσματα αφήνει περιθώρια για ορισμένες εγκληματικές δραστηριότητες. Θα ήταν καλό να τα ξεφορτωθούμε”…
Γιώργος Καραγιάννης
