Ο αγώνας εναντίον του AIDS, της φυματίωσης και της ελονοσίας μπόρεσε να ξεπεράσει τις συνέπειες της πανδημίας του νέου κορονοϊού, όμως η κλιματική αλλαγή, οι ένοπλες συρράξεις και οι ανισότητες απειλούν την επίτευξη περαιτέρω προόδου, προειδοποιεί σήμερα το Παγκόσμιο Ταμείο που πρωτοστατεί στην προσπάθεια.
Το Ταμείο αυτό, μεγάλη σύμπραξη δημοσίου και ιδιωτικού τομέα που δημιουργήθηκε το 2002, διέθεσε πάνω από 5 δισεκατομμύρια δολάρια το 2023 στον αγώνα εναντίον του AIDS, της φυματίωσης και της ελονοσίας, ασθενειών οι οποίες σκοτώνουν εκατοντάδες χιλιάδες ανθρώπους κάθε χρόνο και πλήττουν εκατομμύρια άλλους, σύμφωνα με την ετήσια απολογιστική έκθεσή του, που δίνεται στη δημοσιότητα σήμερα.
«Το 2023, τα προγράμματα καταπολέμησης του HIV, της φυματίωσης και της ελονοσίας» που χρηματοδοτεί ο φορέας «ξεπέρασαν πλήρως» τα σοβαρά προβλήματα που προκάλεσε η COVID-19, αποδιοργανώνοντας προγράμματα βοήθειας και περιπλέκοντας την πρόσβαση στους ασθενείς, τονίζει το Παγκόσμιο Ταμείο με ικανοποίηση στο δελτίο Τύπου το οποίο συνοδεύει την έκθεση.
Από την ίδρυσή του το 2002, «ο αριθμός των ζωών που σώθηκαν αθροιστικά» χάρη στις συνεργασίες του φορέα αυτού με υγειονομικές υπηρεσίες «έχει πλέον φθάσει τα 65 εκατομμύρια» και «μειώσαμε τον συνδυαστικό δείκτη θνητότητας του HIV, της φυματίωσης και της ελονοσίας κατά 61%», τόνισε ο Πίτερ Σαντς, ο εκτελεστικός διευθυντής του Παγκόσμιου Ταμείου, κατά τη διάρκεια ενημέρωσης συντακτών διαπιστευμένων στις υπηρεσίες του ΟΗΕ στη Γενεύη.
Ο αγώνας εναντίον της ελονοσίας ειδικά κατέγραψε μεγάλη πρόοδο, λόγω του ότι έγιναν διαθέσιμες δόσεις εμβολίων, όμως ο αγώνας εναντίον των τριών ασθενειών που καταπολεμά κατά κύριο λόγο πλήττεται από την κλιματική αλλαγή.
Την περασμένη χρονιά, το Ταμείο διένειμε 227 εκατομμύρια κουνουπιέρες και συνέβαλε να προσφερθεί θεραπεία σε 171 εκατομμύρια κρούσματα.
Όμως η άνοδος των θερμοκρασιών και οι εκτεταμένες πλημμύρες επιτρέπουν τα κουνούπια να φθάνουν σε περιοχές όπου μέχρι τώρα έκανε πολύ κρύο, ή το κλίμα ήταν πολύ ξηρό για να αναπαραχθούν.
Η ελονοσία σκοτώνει πάνω από 600.000 ανθρώπους κάθε χρόνο, με το 95% των θυμάτων να ζει στην Αφρική, σύμφωνα με τον Παγκόσμιο Οργανισμό Υγείας (ΠΟΥ). Από τα θύματα στην ήπειρο, σχεδόν το 80% είναι παιδιά κάτω των 5 ετών.
Οι πόλεμοι που μαίνονται σε περιοχές όπου η ελονοσία είναι ενδημική εμποδίζουν τον αγώνα εναντίον της ασθένειας, επισήμανε ο κ. Σαντς, και σε αυτό προστίθεται η ανθεκτικότητα σε κάποια εντομοκτόνα και η μείωση των ποσών που είναι διαθέσιμα κατά κεφαλήν για την αντιμετώπιση της μάστιγας αυτής.
Σε ό,τι αφορά τον ιό που προκαλεί το σύνδρομο επίκτητης ανοσολογικής ανεπάρκειας, το Παγκόσμιο Ταμείο επέτρεψε να αποκτήσουν πρόσβαση σε αντιρετροϊκή θεραπεία 25 εκατομμύρια άνθρωποι, να γίνουν διαγνωστικές εξετάσεις σε 54 εκατ. άλλους και παρείχε υπηρεσίες πρόληψης του HIV σε σχεδόν 18 εκατ. ανθρώπους.
Τα κόστη της θεραπείας έχουν μειωθεί πλέον δραστικά, θύμισε ο κ. Σαντς, τονίζοντας πως ο αγώνας εναντίον των ασθενειών είναι «μάχη για δικαιοσύνη και ισότητα» σχεδόν όσο και «βιοϊατρική μάχη».
«Ακόμη και τα πιο πρωτοποριακά βιοϊατρικά εργαλεία δεν χρησιμεύουν σε τίποτα αν κάποιος που τα χρειάζεται δεν μπορεί να αποκτήσει πρόσβαση σ’ αυτά», επέμεινε ο κ. Σαντς, καταγγέλλοντας τον στιγματισμό και την καταπίεση που πλήττουν πολύ συχνά ανθρώπους που είναι φορείς του AIDS.
Ο κ. Σαντς αναγνώρισε πως η έλευση της λενακαπαβίρης (Lenacapavir), πολύ αποτελεσματικού αντιρετροϊικού της αμερικανικής φαρμακευτικής βιομηχανίας Gilead, που δεν χρειάζεται παρά μόνο δυο ενέσεις αντί για τη λήψη χαπιών καθημερινά, μπορεί «να αλλάξει τα δεδομένα». Αλλά είναι πάρα πολύ ακριβό: κοστίζει 40.000 δολάρια ετησίως.
Η πίεση στην Gilead για να μειώσει την τιμή, για παράδειγμα επιτρέποντας να κατασκευαστεί γενόσημο, είναι πλέον τεράστια.
Ο εκτελεστικός διευθυντής του Παγκόσμιου Ταμείο δεν θέλησε να υπεισέλθει σε λεπτομέρειες.
«Συνεργαζόμαστε με εταίρους και βρίσκονται σε εξέλιξη ενεργές συζητήσεις». Αρκέστηκε να πει.
Αριθμός-ρεκόρ ασθενών μπόρεσε να διαγνωστεί, μεταξύ άλλων χάρη στις προόδους της τεχνητής νοημοσύνης και της ψηφιακής απεικόνισης, και να του προσφερθεί θεραπεία κατά της φυματίωσης με τη βοήθεια του Ταμείου το 2023.
Πάνω από 7,1 εκατ. φυματικοί έλαβαν θεραπεία, προσφέρθηκαν επίσης φροντίδες σε 121.000 ανθρώπους με φυματίωση ανθεκτική σε φάρμακα, ενώ 2 εκατ. άνθρωποι που εκτέθηκαν στη φυματίωση έλαβαν προληπτική αγωγή.
Ωστόσο, η φυματίωση που είναι ανθεκτική στα φάρμακα —από τις βασικές αιτίες θανάτου που συνδέονται με την ανθεκτικότητα στα αντιμικροβιακά— αποτελεί «μεγεθυνόμενη απειλή», σύμφωνα με το Παγκόσμιο Ταμείο.
