Άνοιξαν στις 7 το πρωί οι κάλπες για τις τις εθνικές εκλογές της 21ης Μαΐου.
Στα 21.529 εκλογικά τμήματα είναι εγγεγραμμένοι περίπου 9,8 εκατ. εκλογείς, οι οποίοι καλούνται να ψηφίσουν για την εκλογή των βουλευτών του ελληνικού κοινοβουλίου.
Από αυτούς περίπου 400.000 είναι νέοι ψηφοφόροι και σχεδόν 22.000 άσκησαν χθες Σάββατο το εκλογικό τους δικαίωμα στο εξωτερικό. Δικαίωμα ψήφου έχουν οι πολίτες που συμπληρώνουν το 17ο έτος της ηλικίας τους εντός του 2023 και είναι εγγεγραμμένοι στους εκλογικούς καταλόγους των δήμων.
Πιο αναλυτικά, το υπουργείο Εσωτερικών εξέδωσε χρήσιμες πληροφορίες για τις βουλευτικές εκλογές.
Α. ΓΕΝΙΚΕΣ ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΕΣ
1. Πότε ψηφίζουμε;
Η ψηφοφορία διαρκεί από τις 7:00 το πρωί έως τις 19.00 το απόγευμα.
2. Η ψήφος είναι υποχρεωτική;
Η άσκηση του εκλογικού δικαιώματος σύμφωνα με την εκλογική νομοθεσία είναι υποχρεωτική
3. Ποιοι απαλλάσσονται από την υποχρέωση άσκησης του εκλογικού τους δικαιώματος;
Από την υποχρεωτική άσκηση του εκλογικού δικαιώματος απαλλάσσονται νόμιμα όσοι την ημέρα της ψηφοφορίας θα βρίσκονται στο εξωτερικό και όσοι έχουν υπερβεί το 70ό έτος της ηλικίας τους.
Επίσης οι εκλογείς που έχουν εγγραφεί στους ειδικούς εκλογικούς καταλόγους ετεροδημοτών, αλλά δεν κατέστη δυνατή η σύσταση ειδικού εκλογικού τμήματος ετεροδημοτών, λόγω μη συμπλήρωσης, σε όλη την εφετειακή περιφέρεια, του αριθμού των σαράντα (40), τουλάχιστον, ετεροδημοτών εκλογέων της ίδιας βασικής εκλογικής περιφέρειας (άρθρο 96, παρ. 1 του π.δ. 26/2012).
4. Πού μπορώ να ψηφίσω;
Οι ψηφοφόροι ψηφίζουν σε εκλογικά τμήματα που καθορίζονται εγκαίρως με αποφάσεις των αρμοδίων περιφερειακών αρχών.
5. Πώς θα μάθω πού ψηφίζω;
Οι εκλογείς μπορούν να μάθουν πού ψηφίζουν:
• Μέσω της ιστοσελίδας του υπουργείου Εσωτερικών www.ypes.gr «Μάθε πού Ψηφίζεις»
• Καλώντας στο Τηλεφωνικό Κέντρο της Διεύθυνσης Ηλεκτρονικής Διακυβέρνησης του Υπουργείου Εσωτερικών και στους αριθμούς 2131361500 και 2131313800 καθημερινά από τις 08:00 έως 20:00. Το Σάββατο 20 και την Κυριακή 21 Μαΐου το τηλεφωνικό κέντρο θα λειτουργήσει σε 24ωρη βάση.
Προσοχή: Για τη διευκόλυνση των εκλογέων, προτείνεται πρώτα η χρήση της διαδικτυακής εφαρμογής στο www.ypes.gr «Μάθε που ψηφίζεις» και μόνο στην περίπτωση που αντιμετωπίσουν δυσκολία να επικοινωνήσουν τηλεφωνικά με την υπηρεσία ενημέρωσης των πολιτών, ώστε να ενημερωθούν για το εκλογικό τμήμα που ψηφίζουν.
6. Τι να κάνω αν δεν βρίσκω το όνομά μου στους εκλογικούς καταλόγους;
Αν δεν βρείτε το όνομά σας στους εκλογικούς καταλόγους απευθυνθείτε στο Δήμο, στα δημοτολόγια του οποίου είστε εγγεγραμμένοι, μέχρι και το πέρας της ψηφοφορίας.
7. Βρήκα το όνομά μου σε άλλο δήμο από αυτόν στον οποίο είμαι δημότης. Τι κάνω;
Οι εκλογικοί κατάλογοι για τις εκλογές της 21ης Μαΐου 2023 περιλαμβάνουν τις μεταβολές μέχρι τις 28 Φεβρουαρίου 2023 και δεν επιδέχονται αλλαγές. Ενδεχομένως το αίτημά σας για μεταδημότευση υποβλήθηκε μετά τις 28 Φεβρουαρίου 2023. Για τις μελλοντικές εκλογές, απευθυνθείτε στο Δήμο σας, για να επικαιροποιηθούν τα στοιχεία σας.
8. Ανακάλυψα ότι είμαι διπλοεγγεγραμμένος. Τι κάνω;
Είστε εγγεγραμμένος στα δημοτολόγια δύο ή περισσοτέρων δήμων. Για τις βουλευτικές εκλογές της 21ης Μαΐου, οφείλετε να ψηφίσετε στο δήμο της νόμιμης εγγραφής σας η οποία εξακριβώνεται κατόπιν επικοινωνίας σας με τους οικείους δήμους. Ο δικαστικός αντιπρόσωπος θα σας καλέσει να υπογράψετε υπεύθυνη δήλωση ότι γνωρίζετε πως είστε διπλοεγγεγραμμένος και δεν ψηφίσατε ούτε και θα ψηφίσετε αλλού. Αυτές οι δηλώσεις θα συγκεντρωθούν στο Υπουργείο Εσωτερικών και θα διασταυρωθούν. Με αυτήν τη διαδικασία διασφαλίζεται το κύρος των εκλογών.
Ας μην ξεχνάμε ότι η διπλοψηφία απαγορεύεται και τιμωρείται αυστηρά.
9. Είμαι Έλληνας πολίτης και στις εκλογές της 21ης Μαΐου 2023 θα βρίσκομαι εξωτερικό. Μπορώ να ψηφίσω από εκεί;
Για τους Έλληνες πολίτες που διαμένουν ή θα βρίσκονται στο εξωτερικό την ημέρα της ψηφοφορίας έχει προβλεφθεί η δυνατότητα άσκησης του εκλογικού τους δικαιώματος, υπό την προϋπόθεση ότι είχαν υποβάλει σχετικό αίτημα στην πλατφόρμα του Υπουργείου Εσωτερικών apodimoi.gov.gr έως τις 10 Απριλίου 2023 και έχουν λάβει έγκριση.
10. Υπάρχουν διευκολύνσεις για ψηφοφόρους ΑμεΑ;
Οι ψηφοφόροι με αναπηρία ψηφίζουν κατ’ απόλυτη προτεραιότητα. Επιπλέον προβλέπεται η διαμόρφωση χώρου υποδοχής και υποστήριξης εκλογέων με αναπηρία και μειωμένη κινητικότητα για τα εκλογικά τμήματα που δεν βρίσκονται σε ισόγειο όροφο και δεν πληρούν τα κριτήρια προσβασιμότητας Ατόμων με Αναπηρία (Α.μεΑ.). Στον χώρο εντός του διαχωριστικού ψηφοφορίας για την επιλογή του ψηφοδελτίου, αποκλειστική πρόσβαση, εφόσον είναι αναγκαίο, εκτός από τον εκλογέα, έχουν: α) ο δικαστικός αντιπρόσωπος και β) τυχόν συνοδός του εκλογέα, με την ευθύνη και την παρουσία του δικαστικού αντιπροσώπου. Ο δικαστικός αντιπρόσωπος βοηθά στην έκφραση της επιθυμίας του εκλογέα με την απαιτούμενη διακριτικότητα και εχεμύθεια για την τήρηση της μυστικότητας της ψήφου. Στο κατάστημα ψηφοφορίας και στον χώρο υποδοχής και υποστήριξης εκλογέων με αναπηρία και μειωμένη κινητικότητα επιτρέπεται η είσοδος σκύλων βοηθείας (οδηγών) ατόμων με αναπηρία.
11. Σε ποια ηλικία αποκτάται το δικαίωμα της ψήφου;
Στην Ελλάδα, δικαίωμα ψήφου έχουν όλοι όσοι συμπληρώνουν το 17ο έτος της ηλικίας τους κατά το έτος των εκλογών. ‘Αρα για τις Εκλογές του 2023, μπορούν να ψηφίσουν όσοι έχουν γεννηθεί από 1/1/2006 μέχρι και 31/12/2006.
12. Ποιοι στερούνται του δικαιώματος αυτού;
Όσοι διατελούν, σύμφωνα με τις διατάξεις του Αστικού Κώδικα σε πλήρη στερητική δικαστική συμπαράσταση. Όσοι το στερήθηκαν λόγω αμετάκλητης ποινικής καταδίκης, σε κάποιο από τα εγκλήματα που ορίζονται από τον ποινικό και στρατιωτικό ποινικό κώδικα, για όσο χρόνο διαρκεί αυτή η στέρηση.
13. Με τι έγγραφα ψηφίζω; Τι κάνω αν έχω χάσει την αστυνομική μου ταυτότητα;
Μπορείτε να ψηφίσετε με την αστυνομική ταυτότητα, το διαβατήριό σας, την άδεια οδήγησης ή το ατομικό βιβλιάριο υγείας όλων των ασφαλιστικών ταμείων που έχουν εκδοθεί από τις αρμόδιες ελληνικές αρχές. Η «κομμένη» ταυτότητα είναι αποδεκτή. Εάν έχουν αλλάξει τα προσωπικά σας στοιχεία (π.χ. μεταβολή επωνύμου λόγω διαζυγίου), θα πρέπει να προσκομίσετε τα σχετικά δικαιολογητικά. Στρατιωτικοί και υπηρετούντες στα σώματα ασφαλείας χρησιμοποιούν την υπηρεσιακή τους ταυτότητα. Επίσης, η αναγνώριση των εκλογέων μπορεί να γίνει και με χρήση της ψηφιακής ταυτότητας του άρθρου 80 του ν.4954/2022 (Α’136), ακολουθώντας τη διαδικασία ταυτοποίησης που προβλέπεται στην κοινή υπουργική απόφαση 4082/2022 (Β’ 3982) και είναι προσβάσιμη μέσω της κυβερνητικής πύλης https://wallet.gov.gr. Αν για οποιοδήποτε λόγο δεν είναι εφικτή η τήρηση της ως άνω διαδικασίας, ή η εφαρμογή της προκαλεί καθυστερήσεις στη διαδικασία της ψηφοφορίας, κατά την κρίση του προέδρου της εφορευτικής επιτροπής, η ταυτοποίηση των εκλογέων γίνεται με βάση τα στοιχεία της προηγούμενης παραγράφου.
14. Τι να κάνω αν τα στοιχεία μου στους εκλογικούς καταλόγους είναι διαφορετικά από αυτά της ταυτότητάς μου;
Εξαρτάται από τις διαφορές. Αν είναι ουσιώδεις, μπορεί να απαιτηθεί να προμηθευτείτε, από το δήμο σας, πιστοποιητικό ταυτοπροσωπίας. Καλό είναι να εφοδιαστείτε με αυτό έγκαιρα, για να αποφύγετε τις ταλαιπωρίες της τελευταίας στιγμής.
15. Είμαι ετεροδημότης. Ψηφίζω;
Οι ετεροδημότες εκλογείς ασκούν το εκλογικό τους δικαίωμα στον τόπο διαμονής τους, σε ειδικά εκλογικά τμήματα ετεροδημοτών, όπως έχουν καθοριστεί. Οι εκλογείς μπορούν να μάθουν σε ποιο εκλογικό τμήμα ετεροδημοτών θα ασκήσουν το εκλογικό τους δικαίωμα, μέσω της ιστοσελίδας του ΥΠΕΣ www.ypes.gr «Μάθε πού Ψηφίζεις».
16. Πόσες ημέρες εκλογική άδεια δικαιούμαι, με βάση τη χιλιομετρική απόσταση της περιοχής όπου ψηφίζω;
Όσοι εργάζονται 5 ημέρες δικαιούνται:
• Αυτοί που θα μετακινηθούν από 200-400 χλμ, 1 εργάσιμη ημέρα
• Αυτοί που θα μετακινηθούν από 401 χλμ και άνω, 2 εργάσιμες ημέρες, εφόσον κινηθούν εξ ολοκλήρου οδικώς με βάση την υπεύθυνη δήλωσή τους
Όσοι εργάζονται 6 ημέρες δικαιούνται:
• Αυτοί που θα μετακινηθούν από 100-200 χλμ, 1 εργάσιμη ημέρα
• Αυτοί που θα μετακινηθούν από 201-400 χλμ, 2 εργάσιμες ημέρες
• Αυτοί που θα μετακινηθούν από 401χλμ και άνω, 3 εργάσιμες ημέρες
Και για τις δύο παραπάνω περιπτώσεις, όσοι μετακινηθούν σε νησιά για τα οποία δεν υπάρχει πρόσβαση, ο αριθμός ημερών άδειας θα εξετάζεται κατά περίπτωση, ανάλογα με την απόσταση και τις ειδικές συνθήκες μετακίνησης, χωρίς η άδεια αυτή να υπερβαίνει τις 3 εργάσιμες ημέρες.
17. Πώς ψηφίζουμε
Οι εκλογείς προσέρχονται στο κατάστημα της ψηφοφορίας και παρουσιάζονται στην εφορευτική επιτροπή, η οποία αναγνωρίζει την ταυτότητά τους και επαληθεύει την εγγραφή τους στον εκλογικό κατάλογο. Οι εκλογείς μπαίνουν στο κατάστημα της ψηφοφορίας ένας – ένας ή σε ολιγάριθμες ομάδες, με τη σειρά της προσέλευσής τους και όπως ειδικότερα καθορίζει κάθε εφορευτική επιτροπή.
Η αναγνώριση των εκλογέων για την άσκηση του εκλογικού τους δικαιώματος γίνεται με βάση την αστυνομική τους ταυτότητα, είτε σε φυσική, είτε σε ψηφιακή μορφή ή τη σχετική προσωρινή βεβαίωση της αρμόδιας αρχής ή το διαβατήριό τους ή την άδεια οδήγησης ή το ατομικό βιβλιάριο υγείας όλων των ασφαλιστικών ταμείων.
Σε κάθε εκλογέα η εφορευτική επιτροπή δίνει ένα φάκελο με ειδικό γνώρισμα μονογραφημένο από τον αντιπρόσωπο της δικαστικής αρχής και σφραγισμένο με τη σφραγίδα της επιτροπής, καθώς και πλήρη σειρά έντυπων ψηφοδελτίων όλων των συνδυασμών και υποψηφίων.
Εκλογείς, που από σωματική αδυναμία δεν μπορούν να κάνουν τα πιο πάνω, έχουν το δικαίωμα για το σκοπό αυτό να απευθυνθούν στον αντιπρόσωπο της δικαστικής αρχής ή σε μέλος της εφορευτικής επιτροπής, οι οποίοι είναι υποχρεωμένοι να τους βοηθήσουν.
Απαγορεύεται στον εκλογέα να ρίξει το ψηφοδέλτιό του στην κάλπη: α) αν αυτό δεν είναι μέσα στο φάκελο με το ειδικό γνώρισμα (διαγώνια διαγράμμιση) ή αν δεν έχει κλειστεί ο φάκελος ή αν ο φάκελος δεν φέρει τη σφραγίδα και τη μονογραφή του δικαστικού αντιπροσώπου και β) αν ο εκλογέας δεν αποσύρθηκε πρώτα στον ξεχωριστό χώρο (παραβάν).
Στον εκλογέα που ψήφισε χορηγείται, εφόσον ζητηθεί, σχετική βεβαίωση που υπογράφεται από τον Πρόεδρο της εφορευτικής επιτροπής και σφραγίζεται με τη σφραγίδα της.
18. Μπορώ αντί για σταυρό (+) να βάλω √ (τικ);
Ψηφίζουμε αποκλειστικά με σταυρό (+) στην αριστερή ή τη δεξιά πλευρά του ψηφοδελτίου. Εάν βάλουμε σταυρό, και αριστερά και δεξιά, το ψηφοδέλτιο θεωρείται άκυρο.
19. Μπορώ να ψηφίσω ηλεκτρονικά μέσω διαδικτύου;
Είναι απαραίτητο να παραστείτε αυτοπροσώπως στο εκλογικό σας τμήμα.
Β. ΕΙΔΙΚΕΣ ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΕΣ ΣΧΕΤΙΚΑ ΜΕ ΤΗΝ ΑΣΚΗΣΗ ΤΟΥ ΕΚΛΟΓΙΚΟΥ ΔΙΚΑΙΩΜΑΤΟΣ
1. Πόσες εκλογικές περιφέρειες έχει η Ελλάδα;
Η Ελλάδα έχει 59 εκλογικές περιφέρειες.
2. Πόσους σταυρούς μπορώ να βάλω;
Εξαρτάται από τον αριθμό των εδρών της εκλογικής περιφέρειας. Ο εκλογέας μπορεί να εκφράσει την προτίμησή του υπέρ υποψηφίων του συνδυασμού, σημειώνοντας στο ψηφοδέλτιο σταυρό προτίμησης παραπλεύρως του ονόματός τους, ως ακολούθως:
α) Στις εκλογικές περιφέρειες, όπου εκλέγονται από ένας ως και τρεις βουλευτές, έναν σταυρό.
β) Στις εκλογικές περιφέρειες, όπου εκλέγονται από τέσσερις ως και επτά βουλευτές, μέχρι δύο σταυρούς.
γ) Στις εκλογικές περιφέρειες, όπου εκλέγονται από οκτώ ως και δώδεκα βουλευτές, μέχρι τρεις σταυρούς, και
δ) στις εκλογικές περιφέρειες, όπου εκλέγονται περισσότεροι από δεκατρείς βουλευτές, μέχρι τέσσερις σταυρούς.
3. Ποιο είναι το κατώτερο όριο για την είσοδο των πολιτικών κομμάτων στη Βουλή;
Τα πολιτικά κόμματα πρέπει να συγκεντρώσουν τουλάχιστον το 3% των ψήφων για να μπορέσουν να εκλέξουν βουλευτή.
4. Πώς θα μάθω ποιοι είναι υποψήφιοι;
Ο ‘Αρειος Πάγος, ως αρμόδιο Δικαστήριο, ανακοίνωσε τους υποψήφιους κατά συνδυασμούς στις 2 Μαΐου 2023. Περισσότερες πληροφορίες www.areiospagos.gr.
5. Πού θα δω τα αποτελέσματα των εκλογών;
Τα αποτελέσματα των εκλογών ανακοινώνονται ζωντανά στην ιστοσελίδα του Υπουργείου Εσωτερικών (https://ekloges.ypes.gr), για κάθε τμήμα μετά την αποστολή τους, στο Υπουργείο, από τον Δικαστικό Αντιπρόσωπο την Κυριακή 21 Μαΐου 2023.
