Το μήνυμα ότι η χώρα δεν θα πέσει στην παγίδα της υπονόμευσης των συνομιλιών και πως απομένει, πλέον, να αποδείξει εμπράκτως η Τουρκία ότι επιθυμεί την ομαλή συνέχιση των επαφών με την Ελλάδα, τις οποίες δεν υποβοηθούν οι απειλές και η συνεχής ένταση, έστειλε ο υπουργός Εξωτερικών Νίκος Δένδιας.
Σε συνέντευξή του στην εφημερίδα Real News, ο κ. Δένδιας επανέλαβε πως η Ελλάδα διάκειται θετικά στο ενδεχόμενο ενός εποικοδομητικού διαλόγου με την Τουρκία, στη βάση του Διεθνούς Δικαίου, για τη μόνη διμερή διαφορά: την οριοθέτηση της ΑΟΖ και της υφαλοκρηπίδας στο Αιγαίο και στην Ανατολική Μεσόγειο.
Όσον αφορά τη διεξαγωγή του επόμενου γύρου των διερευνητικών στην Αθήνα, ανέφερε πως η Ελλάδα έχει προτείνει ημερομηνίες εδώ και εβδομάδες και αναμένει την τουρκική απάντηση. «Προσερχόμαστε με καλή πίστη. Δεν είμαστε, όμως, αφελείς. Δεν θα πέσουμε στην παγίδα της υπονόμευσης των συνομιλιών, αν υπάρχει όντως τέτοια πρόθεση από την άλλη πλευρά» διαμήνυσε με σαφήνεια ο υπουργός Εξωτερικών.
Υπενθύμισε πως τον περασμένο Δεκέμβριο οι Ευρωπαίοι ηγέτες τόνισαν την ανάγκη αποχής, εκ μέρους της Τουρκίας, από προκλητικές ενέργειες για την έναρξη αλλά και την ομαλή συνέχιση των διερευνητικών επαφών. «Το τονίζω αυτό γιατί η συμπεριφορά της Τουρκίας είναι υπό συνεχή επιτήρηση» προσέθεσε και έσπευσε να επισημάνει πως το γεγονός ότι το “Oruc Reis” δεν έχει επανέλθει στην Ανατολική Μεσόγειο εδώ και τρεις μήνες δεν σημαίνει επ’ ουδενί ότι τόσο η Ελλάδα όσο και η ΕΕ δίνουν «άφεση αμαρτιών» στην Τουρκία.
Απαντώντας σε ερώτηση πώς αξιολογεί την έξοδο του ωκεανογραφικού πλοίου “Τσεσμέ” στο Αιγαίο, ο κ. Δένδιας είπε πως η Ελλάδα έχει προβεί ήδη σε διάβημα διαμαρτυρίας και έχει τονίσει όχι μόνο ότι «η έκδοση της σχετικής οδηγίας προς ναυτιλλομένους (NAVTEX) είναι παράτυπη, αλλά και ότι δεν συνάδει με την προσπάθεια αποκλιμάκωσης που επιθυμούμε». Περαιτέρω, υπογράμμισε πως η εν λόγω ενέργεια όχι απλώς ήταν αχρείαστη, αλλά και ότι φορτίζει αρνητικά τις σχέσεις μεταξύ των δύο κρατών. Σε αυτό το πλαίσιο, επισήμανε πως το ίδιο ισχύει και για την αναγγελία της άσκησης “Γαλάζια Πατρίδα”, «ακόμα και αν η άσκηση αυτή λαμβάνει χώρα κάθε χρόνο σε διεθνή ύδατα, τόσο η διεξαγωγή της στην παρούσα συγκυρία όσο και η ονομασία της αποτελούν μη φιλικές κινήσεις προς την Ελλάδα και δεν συνάδουν με το κλίμα εμπιστοσύνης που επιχειρούμε να οικοδομήσουμε».
Σε ερώτηση αν η έξοδος του “Τσεσμέ” και η άσκηση “Γαλάζια Πατρίδα” θα επηρεάσουν τη διεξαγωγή των διερευνητικών επαφών, ο Νίκος Δένδιας απάντησε πως είναι σαφές ότι προκλητικές δηλώσεις και «επιδείξεις δύναμης» δεν βοηθούν στις προσπάθειες για έναν εποικοδομητικό διάλογο. Υπογράμμισε πως η ελληνική πλευρά επιθυμεί να συνεχιστεί η διαδικασία αυτή και πως «δεν είμαστε εμείς που θα την τορπιλίσουμε».
Αναφερόμενος στην έκθεση για την τουρκική συμπεριφορά που θα υποβληθεί στη σύνοδο κορυφής της ΕΕ στο τέλος Μαρτίου, ο υπουργός Εξωτερικών είπε πως η Ελλάδα αναμένει να αποτυπωθεί το σύνολο των τουρκικών ενεργειών στην περιοχή, τουλάχιστον κατά τη διάρκεια του παρελθόντος έτους, όπως τα γεγονότα στον Έβρο, οι συνεχείς παραβιάσεις του ελληνικού εναέριου χώρου, οι υπερπτήσεις, το “Oruc Reis”, το “πικ-νικ” στα Βαρώσια και ούτω καθεξής. Επιπροσθέτως, επισήμανε πως η εν λόγω έκθεση θα πρέπει να περιλαμβάνει προτάσεις για το ενδεχόμενο επιβολής περιοριστικών μέτρων και ότι θα μπορούσε, επίσης, να περιλαμβάνει προτάσεις για ορισμένα θετικά βήματα στις ευρωτουρκικές σχέσεις, εφόσον υπάρχει τέτοιο θετικό περιθώριο. Δεύτερον, ο κ. Δένδιας κατέστησε σαφές πως ουδείς πρέπει να μείνει με την εντύπωση ότι η Τουρκία οφείλει να δείξει “καλή διαγωγή” μόνο για ένα μήνα ακόμη, τονίζοντας πως η τουρκική συμπεριφορά θα συνεχίσει να παραμένει στην ημερήσια διάταξη του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου και μετά τον Μάρτιο.
Σε ό,τι αφορά την τηλεφωνική επικοινωνία που είχε με τον νέο Αμερικανό υπουργό Εξωτερικών Άντονι Μπλίνκεν, ο Νίκος Δένδιας είπε πως η συζήτηση διεξήχθη σε ιδιαίτερα φιλικό κλίμα, όπως αρμόζει σε δύο χώρες τις οποίες συνδέει στρατηγική εταιρική σχέση και οι οποίες μοιράζονται τις ίδιες αξίες για την ασφάλεια και τη σταθερότητα στην περιοχή. Έκανε επίσης γνωστό ότι ενημέρωσε τον Αμερικανό ομόλογό του για τις εξελίξεις στην Ανατολική Μεσόγειο, συμπεριλαμβανομένων των σχέσεων με την Τουρκία, αλλά δεν περιορίστηκαν στο ζήτημα αυτό. Επίσης, σημείωσε ότι συζήτησαν για την περαιτέρω ενίσχυση των εξαιρετικών διμερών σχέσεων, με στόχο την υπογραφή της τροποποιημένης συμφωνίας αμυντικής συνεργασίας, εφόσον το επιτρέψουν οι συνθήκες, στην Αθήνα, ιδανικά το φθινόπωρο. Γνωστοποίησε ακόμα πως συνομίλησαν για τις τεκτονικές αλλαγές στο ευρύτερο περιβάλλον και για τον τρόπο με τον οποίο η Ελλάδα μπορεί να συμβάλλει ουσιαστικά στην ειρήνη και στην ευημερία στην περιοχή και παράλληλα να αποτελέσει γέφυρα μεταξύ της Μέσης Ανατολής και του Κόλπου, από τη μια πλευρά, και των Βαλκανίων και της υπόλοιπης Ευρώπης, από την άλλη.
Ερωτηθείς για την πρόσφατη πρόσκληση της Ιταλίας προς τη Λιβύη για την οριοθέτηση των μεταξύ τους θαλάσσιων ζωνών, ο υπουργός Εξωτερικών επισήμανε πως η σύναψη συμφωνίας οριοθέτησης ΑΟΖ της Ελλάδας με την Ιταλία τον περασμένο Ιούνιο και λίγους μήνες μετά με την Αίγυπτο, καθώς και η συμφωνία για την παραπομπή στη Χάγη του ίδιου ζητήματος με την Αλβανία, πάντα στη βάση του Διεθνούς Δικαίου της Θάλασσας, φαίνεται ότι αποτέλεσε το έναυσμα για την έναρξη σχετικών διαπραγματεύσεων μεταξύ άλλων χωρών της Μεσογείου. Ανακοίνωσε πως η Ελλάδα καλωσορίζει τις πρωτοβουλίες αυτές, «καθώς αποτελούν εμπέδωση της θέσης που πρεσβεύει: η οριοθέτηση των ζωνών αυτών με γνώμονα το Διεθνές Δίκαιο αποτελεί μονόδρομο για όλα τα κράτη της περιοχής».
Αναφερόμενος στο παράνομο και ανυπόστατο τουρκολιβυκό μνημόνιο, υπενθύμισε πως έχει καταδικαστεί από το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο του Δεκεμβρίου 2019 και άρα από την Ιταλία.
Τέλος, σε ό,τι αφορά τις σχέσεις της Ελλάδας με τη Λιβύη, ο υπουργός Εξωτερικών διαμήνυσε πως προσβλέπει στην ενίσχυσή τους, υπό την ηγεσία της νέας μεταβατικής κυβέρνησης, και στο πλαίσιο αυτό θα είναι μόλις η τρίτη ευρωπαϊκή χώρα που θα επαναλειτουργήσει άμεσα την πρεσβεία της στην Τρίπολη.
