Ως εξίσωση με πολλαπλές μεταβλητές χαρακτηρίζει η αγορά το νέο μηχανισμό τιμολόγησης στην αγορά ρεύματος που αναμένεται, με βάση τις εξαγγελίες της κυβέρνησης, να ισχύσει από τον Ιούλιο. Με βάση τις αναφορές, μάλιστα, του Υπουργού Περιβάλλοντος κι Ενέργειας Κώστα Σκρέκα καταργείται, με το νέο μηχανισμό αποζημίωσης των μονάδων ηλεκτροπαραγωγής, με χρήση πλαφόν, στην πράξη η ρήτρα αναπροσαρμογής των τιμολογίων.
Πιο συγκεκριμένα, όπως είπε ο ΥΠΕΝ “από την 1η Ιουλίου αφού ολοκληρωθεί η συζήτηση με την Κομισιόν, θα προωθηθεί θεσμική παρέμβαση στην αγορά ενέργειας. “Συγκεκριμένα εφαρμόζουμε νέο μηχανισμό αποζημίωσης των μονάδων ηλεκτροπαραγωγής βάση του πραγματικού κόστους λειτουργίας τους και έτσι αποσυνδέονται από την χονδρική τιμή ενέργειας που μέχρι σήμερα επηρεάζεται από την διεθνή τιμή φυσικού αερίου.
Με τον τρόπο αυτό ανακτούμε το σύνολο των υπερεσόδων των παραγωγών ηλεκτρικής ενέργειας και του ειδικού λογαριασμού των ΑΠΕ που για το επόμενο εξάμηνο εκτιμάται σε 1,630 δισ. ευρώ. Συνολικά μαζί με τις επιδοτήσεις από τον Προϋπολογισμό και το Ταμείο ενεργειακής μετάβασης το επόμενο εξάμηνο το σύνολο της οικονομικής ενίσχυσης στους λογαριασμούς ρεύματος θα προσεγγίσει τα 3,2 δισ. ευρώ.” ανέφερε ο κ. Σκρέκας.
Τα ερωτήματα
Πάντως η αγορά αναμένει εξειδικεύσεις και βέβαια το πώς θα εφαρμοστεί στην πράξη, αφού πρώτα περάσει και από το μικροσκόπιο της Ευρωπαϊκής Επιτροπής. Πάντως η κυβέρνηση ισχυρίζεται ότι το ελληνικό σχέδιο δεν χρειάζεται έγκριση από την Κομισιόν για να τεθεί σε εφαρμογή αλλά θα σταλεί στις Βρυξέλλες μόνο για λόγους ενημέρωσης.
Πάντως, ήδη, με βάση και τις γενικές αναφορές μια σειρά ερωτημάτων γεννώνται για το πώς θα τρέξει ο μηχανισμός. Κύριο ζήτημα είναι το δημοσιονομικό βάρος, δηλαδή το εάν το “κούρεμα”, όπως τονίζεται της ρήτρας αναπροσαρμογής, με επιβολή ενός άτυπου πλαφόν στις μονάδες παραγωγής ενέργειας και ειδικά στις μονάδες φυσικού αερίου θα ενεργοποιήσει επιδοτήσεις για τις προμήθειες αερίου, στις περιπτώσεις, που οι τιμές είναι στα ύψη και δημιουργούν “βάρη” στο προσδιορισμένο μεταβλητό κόστος, ανά μονάδα, που θα οριστεί. Ουσιαστικά, μένει να φανεί, εάν οι παραγωγοί θα τύχουν ενισχύσεων στις περιπτώσεις θερμικών μονάδων αερίου, από το μηχανισμό που έχει στηθεί με τα έσοδα του ΕΛΑΠΕ κτλ.
Ο κουμπαράς
Παράλληλα, εφόσον, συνεχιστεί το ράλι τιμών στις διεθνείς αγορές φυσικού αερίου και ρεύματιος, ερώτημα είναι το εάν θα αρκέσει ο “κρατικός κουμπαράς”, όπως έχει υπολογιστεί από την κυβέρνηση.
Όπως ανέφερε, ο υπουργός Οικονομικών Χρήστος Σταϊκούρας, κατά την εξειδίκευση, των μέτρων, “Σκοπός είναι οι τιμές λιανικής να παραμένουν σταθερά σε πολύ χαμηλότερα επίπεδα, ανεξαρτήτως της εξέλιξης της τιμής φυσικού αερίου” ανέφερε ο κ. Σταϊκούρας ουσιαστικά παραπέμποντας σε τιμές ανά κιλοβαρώρα στα 15 – 20 λεπτά.
“Θα επιδοτηθούν, γενναία, τα κοινωνικά τιμολόγια, οι οικιακοί καταναλωτές για το σύνολο της κατανάλωσης όλων των κατοικιών τους, καθώς και όλες οι επιχειρήσεις, μικρές, μικρομεσαίες και μεγάλες, και φυσικά οι αγροτικές επιχειρήσεις. Το κόστος της παρέμβασης, με βάση τις σημερινές τιμές ρεύματος, αναμένεται να διαμορφωθεί σε περίπου 2 δισ. ευρώ το 2ο εξάμηνο του έτους.
Το κόστος για τον Κρατικό Προϋπολογισμό υπολογίζεται σε περίπου 800 εκατ. ευρώ. Το υπόλοιπο αναμένεται να καλυφθεί από τους πόρους του Ταμείου Ενεργειακής Μετάβασης, σε συνδυασμό με τον μηχανισμό απορρόφησης των επιπλέον εσόδων των παραγωγών στη χονδρική αγορά ρεύματος.
Ο στόχος
Υπενθυμίζεται ότι με τη νέα δέσμη παρεμβάσεων στόχος είναι να απορροφηθεί το 70%-80% της αύξησης στην τιμή της κιλοβατώρας για νοικοκυριά και επιχειρήσεις. Το, δε, συνολικό κόστος τους ανέρχεται στα 3,2 δισ. ευρώ για το υπόλοιπο του 2022, εκ των οποίων περίπου 1,1 δισ. ευρώ επιβαρύνουν τον Κρατικό Προϋπολογισμό, ανέφερε ο κ. Σταϊκούρας.
Τα “ουρανοκατέβατα” κέρδη
Ένα άλλο ερώτημα έχει να κάνει με το ποσό, που αναμένεται να εισφέρει στον κρατικό κορβανά η φορολόγηση των υπερεσόδων των παραγωγών ενέργειας και αν θα δημιουργηθεί μια “κρίσιμη’ μάζα για να στηρίξει τις επιδοτήσεις, που θα προστεθούν στα έσοδα του ειδικού λογαριασμού των ΑΠΕ (1,630 δισ. ευρώ) αλλά και στις ενισχύσεις από τον προϋπολογισμό. Βέβαια μπορεί να εμφανιστεί το φαινόμενο, από τη μια να φορολογεί τα υπερκέρδη το κράτος κι από την άλλη να “καλύπτει” τις υπερβάσεις τιμών στις αγορές φυσικού αερίου, σε σχέση με το μεταβλητό κόστος, όπως θα οριστεί.
