Η Επιτροπή καλεί την ΕΣΘΟΝΙΑ, ΕΛΛΑΔΑ και την ΠΟΡΤΟΓΑΛΙΑ να μεταφέρουν πλήρως στο εθνικό δίκαιο τους ενωσιακούς κανόνες για την εσωτερική αγορά ηλεκτρικής ενέργειας.
Συγκεκριμένα, σύμφωνα με ανακοίνωση, την Τετάρτη, η Ευρωπαϊκή Επιτροπή αποφάσισε να αποστείλει αιτιολογημένη γνώμη στην Εσθονία [INFR(2021)0033], στην Ελλάδα [INFR(2021)0037] και στην Πορτογαλία [INFR(2021)0087], επειδή δεν έχουν μεταφέρει πλήρως στο εθνικό δίκαιο τους ενωσιακούς κανόνες για την εσωτερική αγορά ηλεκτρικής ενέργειας οι οποίοι θεσπίζονται στην οδηγία (ΕΕ) 2019/944, που τροποποιεί την οδηγία 2012/27/ΕΕ.
Η οδηγία θεσπίζει βασικούς κανόνες σχετικά με την οργάνωση και τη λειτουργία του τομέα της ηλεκτρικής ενέργειας της ΕΕ, με σκοπό τη δημιουργία πραγματικά ολοκληρωμένων, ανταγωνιστικών, επικεντρωμένων στον καταναλωτή, ευέλικτων, δίκαιων και διαφανών αγορών ηλεκτρικής ενέργειας σε ολόκληρη την Ένωση.
Η προθεσμία για τη μεταφορά της οδηγίας στο εθνικό δίκαιο έληξε στις 31 Δεκεμβρίου 2020. Η Επιτροπή απέστειλε προειδοποιητική επιστολή στην Εσθονία, στην Ελλάδα και στην Πορτογαλία τον Φεβρουάριο του 2021, αφού κατέληξε στο συμπέρασμα ότι δεν είχαν μεταφερθεί όλες οι διατάξεις της οδηγίας στο εθνικό τους δίκαιο. Η Επιτροπή, αφού εξέτασε τις απαντήσεις των οικείων κρατών μελών καθώς και τα εθνικά μέτρα μεταφοράς που της κοινοποιήθηκαν, θεωρεί ότι η Εσθονία, η Ελλάδα και η Πορτογαλία δεν έχουν ακόμη μεταφέρει πλήρως την οδηγία στο εθνικό τους δίκαιο. Τα εν λόγω τρία κράτη μέλη έχουν πλέον προθεσμία δύο μηνών για να λάβουν τα αναγκαία μέτρα και να ενημερώσουν την Επιτροπή. Διαφορετικά, η Επιτροπή μπορεί να αποφασίσει να παραπέμψει τις υποθέσεις στο Δικαστήριο της Ευρωπαϊκής Ένωσης.
Ανανεώσιμες Πηγές Ενέργειας και Πορτογαλία
Επίσης Ευρωπαϊκή Επιτροπή καλεί την ΠΟΡΤΟΓΑΛΙΑ να μεταφέρει πλήρως στο εθνικό της δίκαιο την οδηγία για τις ανανεώσιμες πηγές ενέργειας.
Να σημειωθεί ότι με αιτιολογημένη γνώμη, η Ευρωπαϊκή Επιτροπή αποφάσισε να αποστείλει συμπληρωματική αιτιολογημένη γνώμη στην Πορτογαλία [INFR(2021)0326], επειδή δεν μετέφερε πλήρως στο εθνικό της δίκαιο τους ενωσιακούς κανόνες σχετικά με την προώθηση της χρήσης ενέργειας από ανανεώσιμες πηγές οι οποίοι θεσπίζονται στην οδηγία (ΕΕ) 2018/2001.
Η εν λόγω οδηγία παρέχει το νομικό πλαίσιο για την ανάπτυξη των ανανεώσιμων πηγών ενέργειας στους τομείς της ηλεκτρικής ενέργειας, της θέρμανσης και ψύξης και των μεταφορών στην ΕΕ. Θέτει ως δεσμευτικό στόχο για την ΕΕ την παραγωγή ενέργειας από ανανεώσιμες πηγές σε ποσοστό τουλάχιστον 32% έως το 2030 και περιλαμβάνει μέτρα για τη διασφάλιση της οικονομικής αποδοτικότητας όσον αφορά τη στήριξη των ανανεώσιμων πηγών ενέργειας και για την απλούστευση των διοικητικών διαδικασιών όσον αφορά τα έργα στον τομέα των ανανεώσιμων πηγών ενέργειας. Η οδηγία διευκολύνει επίσης τη συμμετοχή των πολιτών στην ενεργειακή μετάβαση και θέτει συγκεκριμένους στόχους για την αύξηση του μεριδίου των ανανεώσιμων πηγών ενέργειας στον τομέα της θέρμανσης και της ψύξης και στον τομέα των μεταφορών έως το 2030. Η προθεσμία για τη μεταφορά της οδηγίας στο εθνικό δίκαιο έληξε στις 30 Ιουνίου 2021.
Τον Μάιο του 2022 η Επιτροπή απέστειλε στην Πορτογαλία αιτιολογημένη γνώμη. Τον Φεβρουάριο του 2023 η Επιτροπή αποφάσισε να παραπέμψει την Πορτογαλία στο Δικαστήριο της Ευρωπαϊκής Ένωσης επειδή δεν μετέφερε την οδηγία στο εθνικό της δίκαιο, και ιδίως επειδή δεν κοινοποίησε πίνακα αντιστοιχίας ή επεξηγηματικό έγγραφο που να προσδιορίζει τον τρόπο με τον οποίο η Πορτογαλία μετέφερε στο εθνικό της δίκαιο κάθε διάταξη της οδηγίας. Η Επιτροπή, αφού παρέλαβε τον πίνακα αντιστοιχίας από την Πορτογαλία, αποφάσισε να μη συνεχίσει τη διαδικασία ενώπιον του Δικαστηρίου της ΕΕ. Μετά την αξιολόγηση του πίνακα αντιστοιχίας, η Επιτροπή αποφάσισε να αποστείλει συμπληρωματική αιτιολογημένη γνώμη στην Πορτογαλία, επειδή η μεταφορά της οδηγίας στο εθνικό δίκαιο εξακολουθούσε να μην είναι πλήρης. Η Πορτογαλία έχει πλέον προθεσμία δύο μηνών για να διορθώσει την κατάσταση και να κοινοποιήσει στην Επιτροπή την πλήρη μεταφορά της οδηγίας στο εθνικό της δίκαιο. Διαφορετικά, η Επιτροπή μπορεί να αποφασίσει να παραπέμψει εκ νέου την υπόθεση στο Δικαστήριο της Ευρωπαϊκής Ένωσης.