Όταν ήταν παιδί, μεγαλώνοντας στη Νότια Αφρική, έπεφτε σχεδόν καθημερινά θύμα bullying από τους συμμαθητές του. Του είχαν κολλήσει παρατσούκλια όπως «αποτυχημένος» και «τρελός» και τον είχαν στείλει μέχρι και στο νοσοκομείο από τα χτυπήματα. Αργότερα, στα πρώτα του επιχειρηματικά βήματα, τον αντιμετώπιζαν ως… αλαφροϊσκιωτο, τον λοιδορούσαν και θεωρούσαν βέβαιη την αποτυχία του. Σήμερα, στα 49 του χρόνια, ο Elon Musk είναι το… μόνιμο θέμα συζήτησης των μεγαλύτερων οικονομικών επιθεωρήσεων του πλανήτη: Το Bloomberg τον “βάφτισε” τον πλουσιότερο άνθρωπο του πλανήτη, ενώ άλλοι αναλυτές αναρωτιούνται εάν θα είναι αυτός ο πρώτος τρισεκατομμυριούχος του πλανήτη.
Για αυτή την πολυσχιδή, παράξενη προσωπικότητα, αυτό το λαμπερό μυαλό, τον αθυρόστομο και απρόβλεπτο άνθρωπο, τίποτα δεν είναι ακατόρθωτο. Ούτε και το να γίνει τρισεκατομμυριούχος, εάν κρίνουμε τους ρυθμούς με τους οποίους μεγαλώνει η περιουσία του: Από τον Μάρτιο του 2020, όταν η περιουσία του αποτιμώταν σε 24,6 δισεκατ. δολάρια ως σήμερα, έχει προσθέσει περισσότερα από 150 δισεκατομμύρια σε αυτή. Μέχρι πού θα φτάσει; Μέχρι τον ουρανό, ή καλύτερα μέχρι τον… Άρη, στον πλανήτη που έχει όνειρο να εποικήσει…
Kι όμως: Mερικά χρόνια νωρίτερα, ο Musk, ο οποίος είναι από τους πλουσιότερους ανθρώπους του κόσμου λόγω των Tesla και SpaceX, πίστευε πως αυτά τα δύο projects του, θα κατέληγαν να κοστίζουν… 0 δολάρια. Nαι, καλά διαβάσατε, μηδέν. «Για να είμαι ειλικρινής», λέει, «τις πρώτες μέρες, πίστευα ότι υπήρχε πιθανότητα άνω του 90% οι SpaceX και Tesla να κοστίζουν 0 δολάρια. O Tύπος και οι βιομηχανίες αεροδιαστημικής και αυτοκινήτων, τότε (ορθώς) συμφωνούσαν μαζί μου». Tα πράγματα ωστόσο, του «βγήκαν» όχι όπως περίμενε, αλλά όπως ονειρευόταν. Σήμερα, η SpaceX εκτιμάται ότι έχει αξία που ξεπερνά τα 46 δισεκατομμύρια δολάρια -βάσει ενός επενδυτικού γύρου του Aυγούστου- με την εταιρία να γράφει ιστορία εκτοξεύοντας δύο αστροναύτες της NASA σε τροχιά στις 30 Mαϊου, «κλειδώνοντας» συμβόλαια δισεκατομμυρίων με τη NASA για ταξίδια στη Σελήνη (για την οποία αντιμάχεται για την απόκτηση των συμβολαίων με την εταιρεία του Jeff Bezos) και τον Άρη.
Rewind στα νεανικά χρόνια του Musk. Όχι όταν ήταν 12 χρονών, που έβγαλε τα πρώτα του 500 δολάρια, πουλώντας ένα videogame που έφτιαξε ο ίδιος, ούτε καν όταν σπούδαζε (τελικά παράτησε τις σπουδές του) και έβγαζε τα… προς το ζην έχοντας μετατρέψει σε nightclub την έπαυλη που είχε νοικιάσει. Ο γιος του ηλεκτρολόγου και του διάσημου μοντέλου (η μητέρα του εμφανιζόταν στο κουτί των δημητριακών Special K) έγινε στην πραγματικότητα πλούσιος λόγω ενός… δανείου.
Μαζί με τον αδερφό του, δανείστηκε 28.000 δολάρια από τον πατέρα τους, για να ξεκινήσουν μια startup, τη Zip2, μια εταιρεία η οποία παρείχε οδηγούς πόλεων σε εφημερίδες όπως η New York Times και η Chicago Tribune. Ήταν τόσο αποφασισμένος να πετύχει, που έμενε στα γραφεία της εταιρείας και, όταν χρειαζόταν μπάνιο, πήγαινε σε ένα κοντινό δημόσιο λουτρό. Οι κόποι του ανταμείφθηκαν, όταν η εταιρεία πουλήθηκε στην Compaq έναντι 341 εκατ. δολαρίων, με εκείνον να κερδίζει 22 εκατομμύρια.
Από αυτά, τα 10 τα επένδυσε σε μια καινούρια ιδέα, την Paypal, στην οποία έγινε ο μεγαλύτερος μέτοχος, συνιδρυτής και CEO. Δεν πρόλαβε να… κλείσει χρόνο στην Paypal και το 1999, όταν βρισκόταν σε διακοπές, το ΔΣ της εταιρείας τον απέλυσε, κάνοντας CEO τον συνιδρυτή του, Peter Thiel, με τον οποίο είχε προηγηθεί ένας τεράστιος καυγάς, νωρίτερα.
Ο Musk χρειάστηκε να κάνει υπομονή ως το 2002, όταν έβγαλε 200 εκατ. δολάρια από την πώληση της PayPal στην eBay (μιας και ήταν ο μεγαλύτερος μέτοχός της), από τα οποία χρησιμοποίησε περίπου 100 εκατομμύρια για να εκκινήσει την SpaceX την ίδια χρονιά και επένδυσε -το 2004- 6,3 εκατ. δολάρια. Η ιδέα του ήταν να κάνει “δρομολόγια” προς τη Σελήνη και τον Άρη και γι’ αυτό, προσπάθησε να αγοράσει παλιούς σοβιετικούς πυραύλους. Τα 8 εκατ. δολάρια που ζητούσαν οι Ρώσοι για κάθε πύραυλο του φάνηκαν πολλά και σκέφτηκε ότι θα ήταν καλύτερα να έφτιαχνε δικούς του, φθηνότερους, που θα νοίκιαζε και στη NASA! «Πίστευα ότι πιθανότητες επιτυχίας ήταν τόσο χαμηλές που δεν ήθελα να ρισκάρω τα λεφτά κανενός στην αρχή, παρά μονο τα δικά μου», λέει ο ίδιος και περιγράφει ότι για τη SpaceX, όλοι του έλεγαν πως θα χάσει ό,τι χρήματα έβγαλε από την PayPal. «Tους απαντούσα ότι, ναι, έχετε δίκιο, αλλά, όπως και να ‘χει, άξιζε να προσπαθήσω».
Την ίδια ώρα, (το 2004) ξεκίναγε ένα άλλο τρελό εγχείρημα: Την Tesla. Η βιομηχανία παραγωγής ηλεκτρικών αυτοκινήτων, όταν βγάζει το πρώτο της μοντέλο πέφτει θύμα λοιδορίας από τον διεθνή ειδικό Τύπο και τους άλλους αυτοκινητοβιομηχάνους που κρίνουν ότι το εγχείρημα είναι αδύνατο να πετύχει. Οι οικονομικοί αναλυτές συμφωνούν και προεξοφλούν χρεοκοπία. Όμως ο Musk, είναι αποφασισμένος να πετύχει. Δουλεύει τόσο πολύ, που κοιμάται επί μήνες δύο ώρες τη μέρα σε ένα sleeping bag στο εργοστάσιο της Tesla. Πείθει τους επενδυτές και το ευρύ κοινό πως αυτό που έχει στο νου του, αξίζει.
Kαι όντως, οι δύο εταιρίες του αντιμετώπισαν τεράστια προβλήματα και έφτασαν πολύ κοντά στη χρεοκοπία το 2008. Για παράδειγμα η SpaceX λάνσαρε τον Falcon 1, τον πρώτο επαναχρησιμοποιούμενο πύραυλο, τον οποίο όμως απέτυχε τρεις φορές να εκτοξεύσει. Tότε, μια τέταρτη αποτυχία «θα σήμαινε με απόλυτη βεβαιότητα το game over», παραδέχθηκε ο Musk. «Eυτυχώς, η τέταρτη εκτόξευση, η οποία ήταν τα τελευταία λεφτά που είχα, δούλεψε. Aλλιώς θα ήταν το τέλος της SpaceX. Λογικό, μιας και δεν θα έπαιρνε το κυβερνητικό συμβόλαιο της NASA, αξίας 1,6 δισ. δολαρίων. Oμοίως και η Tesla, το 2008 σώθηκε από χρηματοδότες και από την είσοδό της στο χρηματιστήριο, καθώς δεν θα μπορούσε να παράγει ούτε ένα μοντέλο…
Σήμερα, η Tesla είναι η ακριβότερη αυτοκινητοβιομηχανία του πλανήτη, έχοντας αλλάξει τον ρου της αυτοκίνησης, ενώ η SpaceX έχει “κλειδώσει” συμβόλαια δισεκατομμυρίων με τη NASA. Και όλα αυτά, με παράξενες ιδέες που αποδεικνύονται μεγαλοφυείς. Ο Musk, παίρνει «ψήφο εμπιστοσύνης» από τους επενδυτές της Wall Street, ενώ, λίγο πριν είχε καταφέρει να μετατρέψει ένα φιάσκο σε γιγαντιαία επιχειρηματική επιτυχία: Η παρουσίαση του Cyber Truck με τα άθραυστα τζάμια που έσπασαν στη διάρκεια της εκδήλωσης, οδήγησε σε περισσότερες από 250.000 καταθέσεις «προκαταβολών» ύψους 100 δολαρίων έκαστη, που δεν στοιχειοθετούν προκαταβολή, αλλά απλή εκδήλωση ενδιαφέροντος! Ο Musk έκανε δηλαδή ΙΡΟ της Tesla εκτός… χρηματιστηρίου, την ίδια ώρα που η Wall Street τον γέμιζε κέρδη.
Το μεγάλο βήμα για το 2021 όμως, είναι αλλού: Ο δημιουργός της Tesla και της SpaceX, είναι ιδρυτής και της εταιρείας Boring Company, η οποία δημιουργεί τούνελ για μια νέα μορφή, ταχύτατου (ταχύτερου από αεροσκάφος) μέσου μαζικής μεταφοράς. Ο Musk, είπε στο Twitter ότι το πρώτο εμπορικό τούνελ στο Λας Βέγκας ετοιμάζεται. O Musk προσπαθεί να φέρει επανάσταση στις μετακινήσεις, στέλνοντας τους επιβάτες στους προορισμούς τους μέσα σε κάψουλες που κινούνται σε ένα γιγαντιαίο διαπολιτειακό σύστημα υπογείων τούνελ, γνωστό ως hyperloop. Μέσω του Hyperloop, οι επιβάτες θα διανύουν αποστάσεις 560 χιλιομέτρων με ταχύτητες 1.200 χ.α.ω., φτάνοντας στον προορισμό τους σε μόλις 35 λεπτά…
