Την ανιούσα πήραν την Παρασκευή στην Ευρώπη οι τιμές του φυσικού αερίου λόγω των ανησυχιών από το γεωπολιτικό μέτωπο Ρωσίας – ΗΠΑ Ευρώπη και των διαρροών εκατέρωθεν για κλιμάκωση στο Ουκρανικό.
Έτσι, σύμφωνα με τους Financial Times, το ευρωπαϊκό συμβόλαιο αναφοράς για το φυσικό αέριο ανέβηκε σχεδόν 25% υψηλότερα τις τελευταίες δύο συνεδριάσεις, σκαρφαλώνοντας στα 90 ευρώ ανά μεγαβατώρα.
Υπενθυμίζεται ότι η ένταση μεταξύ Δύσης και Ρωσίας είναι στο «κόκκινο» και σε άλλα μέτωπα. Μάλιστα την Πέμπτη η Ευρωπαία επίτροπος Ανταγωνισμού Μαργκρέτε Βεστάγκερ δήλωσε ότι η απόφαση της Gazprom να περιορίσει την τροφοδοσία σε φυσικό αέριο παρά την αύξηση της ζήτησης, «θεωρείται προκλητική» και ανάγκασε τις ρυθμιστικές αρχές να θέσουν ερωτήματα στους προμηθευτές, ανάμεσά τους και στον ρωσικό κολοσσό φυσικού αερίου.
«Έχουμε απευθύνει ερωτήσεις σε αρκετούς προμηθευτές ενέργειας στον τομέα αυτόν. Λάβαμε πολλές απαντήσεις αλλά ακόμα περιμένουμε και άλλους, περιλαμβανομένης της Gazprom. Περιμένουμε με ανυπομονησία τα στοιχεία από αυτούς για να προχωρήσουμε την ανάλυσή μας», δήλωσε η Ευρωπαία επίτροπος κατά τη διάρκεια συνέντευξης Τύπου.
Στο μεταξύ, πέρα από τις ανατιμήσεις στις αγορές φυσικού αερίου η αναθεώρηση της πρόβλεψης για την παραγωγή ηλεκτρικής ενέργειας από τα πυρηνικά εργοστάσια της Electricite de France έφερε και νέα άνοδο στις τιμές του ηλεκτρικού ρεύματος στην Ευρώπη. Να σημειωθεί ότι τα πυρηνικά εργοστάσια αυτά παράγουν ενέργεια που αποτελεί βασικό «ισορροπιστή» ως προς την τιμή στην Ευρώπη
Συγκεκριμένα με βάση τα διεθνή ΜΜΕ και το Bloomberg ρα γερμανικά συμβόλαια Φεβρουαρίου αυξήθηκαν έως και 22% στα 235,50 ευρώ η μεγαβατώρα, ενώ για το επόμενο τρίμηνο ανέβηκαν έως και 23% στα 183 ευρώ στο European Energy Exchange. Το γαλλικό συμβόλαιο για την παράδοση από τον Απρίλιο έως τον Ιούνιο κινήθηκε ανοδικά έως και 24% στα 191 ευρώ.
«Υπάρχει αβεβαιότητα ως προς τον προσδιορισμό του αντίκτυπου λόγω της μεγάλης αστάθειας στις τιμές», δήλωσε ο Mieke Becker, αναλυτής της Bernstein Autonomous LLP.
Βαρύς λογαριασμός
Τούτων δοθέντων είναι προφανές ότι δεν εκπλήσσει η εκτίμηση για το κόστος ενέργειας στην Ευρώπη φέτος Σε έκθεσή της, η Citigroup εκτιμά ότι – με βάση τις σημερινές τιμές συμβολαίων μελλοντικής παράδοσης – ο λογαριασμός θα φθάσει περίπου στο 1 τρισ. δολάρια. Σε διαφορά με προηγούμενες εξάρσεις του ενεργειακού κόστους, οι οποίες οφείλονταν στις τιμές του πετρελαίου, το πρόβλημα αυτή τη φορά αφορά κυρίως τη θέρμανση και την ηλεκτροδότηση, από τα σπίτια έως τα μεταφορικά μέσα και τα μεγάλα βιομηχανικά εργοστάσια.
«Το αέριο και ο ηλεκτρισμός που γίνονται απαγορευτικά ακριβά στην Ευρώπη», ανέφεραν αναλυτές της Citigroup, προσθέτοντας: «Οι καταναλωτές και η βιομηχανία σε όλη την Ευρώπη πιθανότατα θα πρέπει να κάνουν δύσκολες επιλογές σχετικά με την ενεργειακή κατανάλωσή τους».
Η Ευρώπη βρίσκεται σε βαθιά ενεργειακή κρίση, έχοντας τα χαμηλότερα αποθέματα φυσικού αερίου μίας δεκαετίας και πλέον. Οι τιμές αναφοράς του εκτινάχθηκαν πάνω από 250% πέρυσι και οι εντάσεις μεταξύ της Δύσης και της Ρωσίας κάνουν τους έμπορους πιο ανήσυχους από ποτέ τα τελευταία χρόνια. Παράλληλα, οι χαμηλότερες ταχύτητες του ανέμου περιόρισαν την παραγωγή ανανεώσιμης ενέργειας.
Το αέριο αντιστοιχεί περίπου στο 25% των ενεργειακών αναγκών της Ευρώπης έναντι μόνο 10% στην Ασία, με τις τιμές του να προκαλούν αλυσιδωτή αύξηση των τιμών του ρεύματος, καθώς πρόκειται για καύσιμο που χρησιμοποιείται για την παραγωγή του.
Κάποια ανακούφιση για τα νοικοκυριά υπάρχει από τα μέτρα στήριξης που παίρνουν οι κυβερνήσεις αναφέρεται σχετικά ωστόσο όπως φαίνεται δεν αρκεί.
Επίπτωση στο έλλειμμα
Την ίδια ώρα η Ευρωζώνη κατέγραψε μικρό εμπορικό έλλειμμα τον Νοέμβριο από υψηλό πλεόνασμα 12 μήνες νωρίτερα λόγω της αύξησης του κόστους του εισαγόμενου πετρελαίου και φυσικού αερίου, σύμφωνα με στοιχεία της στατιστικής υπηρεσίας της Ευρωπαϊκής Ένωσης, που δημοσιεύθηκαν την Παρασκευή. Σύμφωνα με το Reuters, η Eurostat ανακοίνωσε ότι το μη προσαρμοσμένο εμπορικό έλλειμμα των 19 χωρών που μοιράζονται το ευρώ ήταν 1,5 δισ. ευρώ (1,7 δισ. δολάρια) σε σύγκριση με πλεόνασμα 25 δισ. τον Νοέμβριο του 2020. Οι πληρωμές για εισαγωγές αυξήθηκαν κατά 32,0%, ενώ τα έσοδα από εξαγωγές αυξήθηκαν μόνο κατά 14,4%.
Τα στοιχεία για το σύνολο των 27 χωρών της Ευρωπαϊκής Ένωσης έδειξαν ότι το εμπορικό έλλειμμα για την ενέργεια αυξήθηκε κατά 68% στα 241,7 δισ. ευρώ την περίοδο Ιανουαρίου-Νοεμβρίου.
Την ίδια περίοδο το εμπορικό έλλειμμα της ΕΕ με τη Ρωσία, η οποία προμηθεύει το ένα τρίτο του πετρελαίου της Ευρώπης και το 40% του φυσικού αερίου της, ήταν υπερτετράπλασιο στα 60,4 δισεκατομμύρια ευρώ από 13,7 δισ. τον Ιανουάριο-Νοέμβριο 2020.
Προσαρμοσμένο στις εποχικές διακυμάνσεις, το εμπορικό έλλειμμα της ευρωζώνης ήταν 1,3 δισ. ευρώ τον Νοέμβριο από πλεόνασμα 1,8 δισ. ευρώ τον Οκτώβριο.