Τα κράτη – μέλη της ΕΕ κατέληξαν σε συμφωνία για το σχέδιο έκτακτης ανάγκης όσον αφορά την κατανάλωση φυσικού αερίου, το οποίο καταρτίστηκε με σκοπό να αμβλυνθεί ο αντίκτυπος της δυνητικής πλήρους διακοπής του εφοδιασμού των 27 από τη Ρωσία, μεταδίδει το Γερμανικό Πρακτορείο.
Το σχέδιο προβλέπει οικειοθελή μείωση κατά 15% της κατανάλωσης φυσικού αερίου από τα κράτη μέλη της ΕΕ κατά την περίοδο από την 1η Αυγούστου 2022 ως την 31η Μαρτίου του 2023, εξήγησαν διπλωμάτες στο dpa νωρίς σήμερα το πρωί.
Επιπλέον, προβλέπει τη δημιουργία μηχανισμού που θα σημαίνει συναγερμό σε όλη την Ευρωπαϊκή Ένωση σε περίπτωση εκτεταμένων ελλείψεων αερίου και την εφαρμογή δεσμευτικών στόχων ως προς την εξοικονόμηση και τη δημιουργία στρατηγικών αποθεμάτων.
Για την επίτευξη συμφωνίας χρειάστηκε να μετριαστούν αρκετοί από τους αυστηρότερους όρους του αρχικού σχεδίου και να θεσπιστούν αρκετές ρήτρες εξαίρεσης, ενώ η οροφή των δεσμευτικών ορίων εξοικονόμησης ανέβηκε.
Δυνάμει των όρων της τροποποιημένης συμφωνίας, οι δεσμευτικοί στόχοι για την εξοικονόμηση αερίου θα επιβάλλονται από το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο και όχι από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή.
Η διαδικασία έγκρισης του τροποποιημένου σχεδίου έκτακτης ανάγκης αναμένεται να αρχίσει αργότερα σήμερα, Τρίτη (26/07) σε ειδικό συμβούλιο των υπουργών Ενέργειας. Σύμφωνα με τους διπλωμάτες που επικαλείται το Γερμανικό Πρακτορείο, η έγκρισή του με ενισχυμένη πλειοψηφία αναμένεται να είναι εύκολη.
Οι εξαιρέσεις που συμφωνήθηκαν σημαίνουν ότι χώρες όπως η Κύπρος, η Μάλτα και η Ιρλανδία δεν θα χρειάζεται να αποθηκεύουν απόθεμα αερίου, αφού τα συστήματα διανομής τους δεν συνδέονται απευθείας με εκείνα άλλων κρατών μελών.
Η υποχρεωτική εξοικονόμηση αερίου θα μπορεί εξάλλου να μειώνεται υπό συγκεκριμένες προϋποθέσεις, για παράδειγμα όταν οι εγκαταστάσεις αποθήκευσης είναι γεμάτες, σε περιπτώσεις διακοπών της ηλεκτροδότησης ή για τη χρήση του αερίου από τη βιομηχανία, ως πρώτης ύλης.
Χθες Δευτέρα (25/07), ο ρωσικός κολοσσός της ενέργειας Gazprom ανακοίνωσε πως μείωσε την προμήθεια αερίου στη Γερμανία μέσω του αγωγού Nord Stream 1 από το 40% στο 20% της δυναμικότητάς του.
Ακριβώς αυτό το σενάριο ώθησε την πρόεδρο της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, την Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν, να υποβάλει πρόταση για την εξοικονόμηση και την αποθήκευση αποθεμάτων αερίου σε όλη την ΕΕ, δήλωσε εκπρόσωπος της Κομισιόν στις Βρυξέλλες χθες το απόγευμα.
Κατά τη διάρκεια των διαπραγματεύσεων των χωρών μελών της ΕΕ, τέσσερα κράτη – μέλη εξέφρασαν μείζονες επιφυλάξεις και ενστάσεις για το περιεχόμενο της συμφωνίας, πάντα σύμφωνα με τις διπλωματικές πηγές που επικαλείται το Γερμανικό Πρακτορείο.
Η Γερμανία, μια από τις χώρες που εξαρτώνται σε μεγάλο βαθμό από το ρωσικό φυσικό αέριο, υποστηρίζει σθεναρά το σχέδιο. Ο γερμανός υπουργός Οικονομίας Ρόμπερτ Χάμπεκ αναμένεται να είναι παρών στο συμβούλιο των υπουργών Ενέργειας αργότερα σήμερα.
Συμβιβασμός
Οι ευρωπαϊκές χώρες εργάζονται ούτως ώστε να μετριαστούν οι στόχοι του σχεδίου της ΕΕ που ζητά μείωση στη χρήση φυσικού αερίου, καθώς η Ευρώπη προετοιμάζεται για έναν χειμώνα όπου παραμένει αβέβαιο αν και πόσο αέριο θα συνεχίσει να προμηθεύεται από τη Ρωσία, γράφει το Reuters.
Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή πρότεινε την περασμένη εβδομάδα κάθε κράτος μέλος από τα 27 της ΕΕ να μειώσει τη χρήση φυσικού αερίου κατά 15% από τον Αύγουστο έως τον προσεχή Μάρτιο. Ο στόχος θα ήταν εθελοντικός, αλλά η Επιτροπή θα μπορούσε να τον καταστήσει δεσμευτικό σε περίπτωση έκτακτης ανάγκης. Οι Βρυξέλλες προέτρεψαν τις χώρες να περιορίσουν τη χρήση φυσικού αερίου από τώρα ώστε να υπάρξουν επαρκή αποθέματα τον χειμώνα, προειδοποιώντας ότι είναι πιθανή η πλήρης διακοπή στην παροχή ρωσικού αερίου. Ωστόσο, το σχέδιο της ΕΕ αντιμετώπισε αντίσταση από σειρά κυβερνήσεων: κάποιες ήταν κατηγορηματικά αντίθετες στις δεσμευτικές περικοπές, άλλες ήταν απρόθυμες να αφήσουν τις Βρυξέλλες να τους υπαγορεύσουν πόση ενέργεια θα χρησιμοποιούν. Διπλωμάτες της ΕΕ συζητούσαν μια αναθεωρημένη πρόταση τη Δευτέρα, πριν επιχειρήσουν να καταλήξουν σε συμφωνία την Τρίτη οι υπουργοί ενέργειας.
Νέα πρόταση
Στο μεταξύ σύμφωνα με πληροφορίες του Reuters σε σχέση με συμβιβαστική νέα πρόταση της Κομισιόν,, θα διατηρηθεί μεν ο εθελοντικός στόχος για περιορισμό στη χρήση φυσικού αερίου από όλες τις χώρες, ωστόσο θα προσφερθεί μια σειρά εξαιρέσεων για τον δεσμευτικό στόχο – πράγμα που σημαίνει ότι οι χώρες θα αντιμετωπίσουν διαφορετικούς υποχρεωτικούς στόχους. Ορισμένοι διπλωμάτες χαιρέτισαν την εν λόγω πρόταση ως βάση για συμφωνία, ενώ άλλοι εξέφρασαν ανησυχίες ότι με τόσες εξαιρέσεις η Ευρώπη θα αποτύγχανε να εξοικονομήσει αρκετό φυσικό αέριο για να περάσει τον χειμώνα, εάν η Ρωσία κόψει τις προμήθειες.
Σύμφωνα με την πρόταση που συνέταξε η προεδρεύουσα Τσεχία, θα εξαιρούνται χώρες που δεν συνδέονται με τα ευρωπαϊκά δίκτυα φυσικού αερίου της ΕΕ, όπως η Ιρλανδία και η Μάλτα που είναι νησιωτικά κράτη. Επίσης, όσες χώρες έχουν μεγάλους όγκους αποθηκευμένου φυσικού αερίου θα μπορούσαν να αντιμετωπίσουν χαμηλότερους στόχους για τον περιορισμό της ζήτησης -σ’ αυτές συγκαταλέγεται και η Ελλάδα-, όπως και όσες εξάγουν φυσικό αέριο, όπως η Ισπανία που δεν βασίζεται σε ρωσικές εισαγωγές και είναι από τους πιο σθεναρούς αντιπάλους της πρότασης της ΕΕ. Θα μπορούσαν επίσης να εξαιρεθούν κρίσιμοι τομείς, όπως τα χημικά και ο χάλυβας. Η νέα πρόταση δίνει στις εθνικές κυβερνήσεις και όχι στην Επιτροπή τη δικαιοδοσία να καταστήσουν δεσμευτικούς τους στόχους.