Ανακύκλωση ανεμογεννητριών: Η αιολική ενέργεια υπηρετεί την κυκλική οικονομία

Σε μια ημέρα ζοφερή για την παγκόσμια ειρήνη και ασφάλεια, πραγματοποιήθηκε χθες, 24.2.2022, η προγραμματισμένη ημερίδα της ΕΛΕΤΑΕΝ για την ανακύκλωση των ανεμογεννητριών. Εκπρόσωποι της πολιτικής ηγεσίας, της βιομηχανίας από την Ελλάδα και το εξωτερικό και της κοινωνίας των πολιτών συνομίλησαν για το πώς ανακυκλώνονται οι ανεμογεννήτριες, ποιες είναι οι προκλήσεις σε τεχνολογικό και θεσμικό επίπεδο και ποιος είναι ο σχεδιασμός του αιολικού κλάδου για να υπηρετεί 100% την κυκλική οικονομία.

Εισαγωγικές ομιλίες και χαιρετισμούς απηύθυναν η Γενική Γραμματέας Ενέργειας κα Αλεξάνδρα Σδούκου, ο Γενικός Διευθυντής της WindEurope κ. GilesDickson, ο Γενικός Γραμματέας Διαχείρισης Αποβλήτων κ. Μανώλης Γραφάκος, ο Γενικός Γραμματέας Φυσικού Περιβάλλοντος και Υδάτων κ. Πέτρος Βαρελίδης, ο Πρόεδρος και Δ/νων Σύμβουλος ΔΑΠΕΕΠ κ. Γιάννης Γιαρέντης  και ο Πρόεδρος της ΚΕΔΕ κ. Δημήτρης Παπαστεργίου.

Στη συνεδρία για τις τεχνολογίες ανακύκλωσης μίλησαν ο κ. Alexander Vandenberghe από τη WindEurope, η κα Mie Elholm Birkbak από τη Vestas, ο κ. JonasPaghJensen από τη Siemens Gamesa Renewable Energy και ο κ. MatthewGeraghty από το DNV.

Στη τελευταία συνεδρία συμμετείχαν ο Γενικός Διευθυντής του ελληνικού γραφείου της Greenpeace κ. Νίκος Χαραλαμπίδης, ο Πρόεδρος της Οικολογικής Εταιρείας Ανακύκλωσης κ. Φίλιππος Κυρκίτσος, το μέλος του ΔΣ της ΕΛΕΤΑΕΝ και Διευθυντής στη ΔΕΗ Ανανεώσιμες κ. Άγγελος Κασίμης και το στέλεχος της Polyeco κ. Παύλος Φιλίππου.

Τις συνεδρίες συντόνισαν εκ μέρους της ΕΛΕΤΑΕΝ ο Παναγιώτης Λαδακάκος, ο Παναγιώτης Παπασταματίου και η Έφη Καρρά. Η ΕΛΕΤΑΕΝ κατέγραψε τα βασικά συμπεράσματα της ημερίδας ως εξής:

1. Ήδη, τα υλικά μιας ανεμογεννήτριας ανακυκλώνονται με αποτελεσματικό τρόπο κατά 85-90%. Σε αυτά περιλαμβάνονται τα θεμέλια, ο πυλώνας, η άτρακτος, ο ηλεκτρολογικός εξοπλισμός, τα καλώδια κλπ. Πρόκληση αποτελούν τα πτερύγια μιας ανεμογεννήτριας, λόγω των σύνθετων υλικών που απαιτούνται για την κατασκευή τους.
    
2. Τα πτερύγια ανεμογεννητριών δεν αποτελούν την κύρια πηγή αποβλήτων σύνθετων υλικών. Εκτιμάται ότι το 2025 το μερίδιο των αποβλήτων σύνθετων υλικών από ανεμογεννήτριες θα είναι μικρότερο από 10% της συνολικής μάζας τους, παρά τη μεγάλη ανάπτυξη του αιολικού κλάδου. Οι μεγαλύτερες συνεισφορές είναι από τις κατασκευές και τον κτιριακό τομέα, τις ηλεκτρικές και ηλεκτρονικές συσκευές, τις μεταφορές και τη ναυτιλία.
    
3. Παρ’ όλα αυτά ο αιολικός κλάδος έχει δεσμευθεί και επενδύει ώστε να είναι πλήρως ανακυκλώσιμος.
   
   Κατά τη διάρκεια της ημερίδας παρουσιάστηκαν οι τεχνικές ανακύκλωσης που ήδη υπάρχουν και συζητήθηκαν οι ιδιαιτερότητες και τα μειονεκτήματά τους. Για παράδειγμα, στην περίπτωση των υαλονημάτων οι τεχνικές της μηχανικής άλεσης ή της συνεπεξεργασίας είναι τεχνολογικά ώριμες και έχουν χαμηλό κόστος αλλά συνεπάγονται μεγάλη απώλεια της αξίας του αρχικού υλικού. Η πυρόλυση είναι λιγότερο ώριμη τεχνολογικά και με υψηλότερο κόστος.
   
   Η συζήτηση επικεντρώθηκε σε συγκεκριμένες ερευνητικές δράσεις, αποτελέσματα και προοπτικές που παρουσιάστηκαν από τη WindEurope, τις κατασκευάστριες Vestas και Siemens GamesaRE και το DNV σε δύο άξονες:

• την ανάπτυξη νέων, πιο αποτελεσματικών τεχνικών και μεθόδων για την ανακύκλωση και διαχείριση των παλαιών πτερυγίων,
   
• την ανάπτυξη νέων υλικών και την κατασκευή νέων πτερυγίων που θα είναι πλήρως ανακυκλώσιμα με αποτελεσματικό τρόπο.

1. Στην Ελλάδα η ΔΕΗ Ανανεώσιμες έχει ήδη εκτελέσει ένα εκτεταμένο πρόγραμμα αποξήλωσης, ανακύκλωσης και διαχείρισης 101 παλαιών ανεμογεννητριών, αποκατάστασης των χώρων και εγκατάστασης στη θέση τους 23 νέων ανεμογεννητριών(repowering). Η αποξήλωση περιελάμβανε και την αποξήλωση των θεμελίων και των υπόγειων καλωδίων και φυσικά όλων των υπέργειων εγκαταστάσεων.
    
2. Τα υλικά των παλαιών ανεμογεννητριών (αδρανή, μέταλλα, πτερύγια κλπ.), τα παραλαμβάνουν και τα ανακυκλώνουν ή τα διαχειρίζονται εξειδικευμένες εταιρείες που είναι διαπιστευμένες και αδειοδοτημένες για αυτό το σκοπό ή διατίθενται στην αγορά.
    
3. Με στενή συνεργασία της πολιτείας, των επιχειρήσεων και της κοινωνίας μπορεί να εφαρμοσθεί με οικονομικά αποτελεσματικό τρόπο ένα σύστημα εναλλακτικής διαχείρισης ανεμογεννητριών, που θα στηρίζεται στις βέλτιστες πρακτικές και θα αξιοποιεί ανάλογες εμπειρίες του παρελθόντος. 
   
   Σήμερα, η παραγωγή της αιολικής ενέργειας υπόκειται σε όλες τις διατάξεις της εθνικής και ευρωπαϊκής νομοθεσίας για τις υποχρεώσεις των επιχειρήσεων σχετικά με την αποκατάσταση του χώρου όπου εγκαθίστανται και τη διαχείριση των υλικών που απομένουν μετά τη λειτουργία τους. Επιπλέον, η ειδική ενεργειακή νομοθεσία και το χωροταξικό πλαίσιο περιέχει πρόσθετες διατάξεις για τη διασφάλιση των υποχρεώσεων αυτών. Η ουσία των διατάξεων αυτών ενσωματώνεται και στους όρους της περιβαλλοντικής άδειας των αιολικών πάρκων.