Την Τετάρτη εισάγεται για συζήτηση και ψήφιση στην ολομέλεια το σχέδιο νόμου του Υπουργείου Περιβάλλοντος και Ενέργειας «Κύρωση του Πρωτοκόλλου για τη στρατηγική περιβαλλοντική εκτίμηση στη Σύμβαση της Οικονομικής Επιτροπής των Ηνωμένων Εθνών για την Ευρώπη “για την εκτίμηση των περιβαλλοντικών επιπτώσεων σε διασυνοριακό πλαίσιο”, που κυρώθηκε με τον ν. 2540/1997». Στην επιτροπή Παραγωγής και Εμπορίου της Βουλής, συζητήθηκε σήμερα το σχέδιο νόμου, υπέρ του οποίου δήλωσε η Νέα Δημοκρατία. Επιφύλαξη για την τελική τους στάση στην Ολομέλεια, δήλωσαν τα κόμματα της αντιπολίτευσης, με εξαίρεση το ΚΚΕ που ξεκαθάρισε από σήμερα ότι καταψηφίζει το σχέδιο νόμου.
«Συζητούμε την κύρωση ενός διεθνούς πρωτοκόλλου, που ουσιαστικά επεκτείνει την προστασία του περιβάλλοντος. Κυρώνουμε ένα διεθνές πρωτόκολλο σε πλήρη ταύτιση με τις επιταγές, τόσο της διεθνούς νομιμότητας, αλλά και της ενωσιακής έννομης τάξης και βάζουμε μια ακόμη ψηφίδα σε ένα πλήρες πλαίσιο προστασίας του περιβάλλοντος που εφαρμόζεται ευλαβικά από την κυβέρνηση της Νέας Δημοκρατίας και εμπλουτίζεται συνεχώς, με νέα νομοθετικά κείμενα ευρωπαϊκά και με πολλές εθνικές πρωτοβουλίες», είπε η υφυπουργός Περιβάλλοντος και Ενέργειας Αλεξάνδρα Σδούκου και υπενθύμισε ότι η Σύμβαση των Ηνωμένων Εθνών, για την εκτίμηση των περιβαλλοντικών επιπτώσεων σε διασυνοριακό επίπεδο, έχει ήδη κυρωθεί και ενσωματωθεί στην ελληνική έννομη τάξη, με τον νόμο 2540/1997 και σε ευρωπαϊκό επίπεδο, έχει εκδοθεί η Οδηγία 42 του 2001, σε σχέση με την εκτίμηση των περιβαλλοντικών επιπτώσεων ορισμένων σχεδίων και προγραμμάτων. «Αυτή η Οδηγία έχει ενσωματωθεί στο εθνικό δίκαιο, από το 2006 και ουσιαστικά αυτό το κεκτημένο εμείς ερχόμαστε και το εξειδικεύουμε, το διευρύνουμε σήμερα, φέρνοντας την κύρωση του πρωτοκόλλου για τη στρατηγική περιβαλλοντική εκτίμηση», είπε η υφυπουργός Περιβάλλοντος και Ενέργειας και πρόσθεσε ότι το πρωτόκολλο «αφενός επεκτείνει το πεδίο εφαρμογής της σύμβασης σε σχέδια και προγράμματα, πολιτικές και νομοθετικές πράξεις και αφετέρου ενεργοποιεί αυτή τη διαδικασία και απέναντι σε γειτονικές μας χώρες που δεν είναι μέλη της ΕΕ, αλλά είναι μέλη της σύμβασης, δηλαδή την Αλβανία και τη Βόρεια Μακεδονία».
«Η Ελλάδα έχει ήδη ένα υψηλό επίπεδο ελέγχου στις περιβαλλοντικές επιπτώσεις, για διάφορες δραστηριότητες. Οποιοδήποτε έργο και οποιαδήποτε δραστηριότητα υπόκειται στη βάσανο των περιβαλλοντικών μελετών, της δημόσιας διαβούλευσης. Η Διεύθυνση Περιβαλλοντικής Αδειοδότησης που είναι υπό τον Γενικό Γραμματέα Περιβάλλοντος έχει πολύ μεγάλη τεχνογνωσία και εμπειρία, μελετά διεξοδικά κάθε σχόλιο από κάθε πολίτη για κάθε έργο που υπόκειται σε περιβαλλοντικό έλεγχο, πριν εκδοθεί η απόφαση έγκρισης περιβαλλοντικών όρων», ανέφερε η υφυπουργός Περιβάλλοντος και Ενέργειας.
Νωρίτερα, ο εισηγητής της ΝΔ Δημήτρης Μαρκόπουλος είπε ότι οι αλλαγές που θα επιφέρει η κύρωση του Πρωτοκόλλου για τη στρατηγική περιβαλλοντική εκτίμηση, στις νομικές υποχρεώσεις της χώρας, είναι μικρής κλίμακας, διότι η Ελλάδα έχει ήδη ενσωματώσει στο δίκαιο της, υποχρέωση διασυνοριακής στρατηγικής υποχρέωσης περιβαλλοντικής εκτίμησης, με τα γειτονικά κράτη μέλη της ΕΕ, όπως η Βουλγαρία και η Ιταλία. Η υποχρέωση αυτή τώρα θα επεκταθεί για να περιλάβει τη διεξαγωγή διασυνοριακής στρατηγικής περιβαλλοντικής εκτίμησης με γειτονικά κράτη, όπως η Αλβανία και η Βόρεια Μακεδονία.
Ο εισηγητής του ΣΥΡΙΖΑ Μιλτιάδης Ζαμπάρας είπε ότι το Πρωτόκολλο θεσπίζει διαδικασία αξιολόγησης των πιθανών σημαντικών περιβαλλοντικών και υγειονομικών επιπτώσεων και την ενσωμάτωση περιβαλλοντικών και υγειονομικών πτυχών σε επίπεδο σχεδίων, προγραμμάτων, πολιτικών και νομοθετικών πράξεων. Ο βουλευτής αξιοποίησε όμως τη σημερινή συζήτηση, για να θέσει ζητήματα απουσίας σχεδιασμού και για να καταγγείλει τη «χωροθέτηση φαραωνικών έργων ΑΠΕ, χωρίς σχεδιασμό, χωρίς σεβασμό στο περιβάλλον, κόντρα στις τοπικές κοινωνίες και απέναντι από τις περιβαλλοντικές οργανώσεις». Αναφέρθηκε επίσης στις τελευταίες εικόνες από τον Παγασητικό και τις πυρκαγιές, καταλογίζοντας την ευθύνη στην κυβέρνηση.
Ο ειδικός αγορητής του ΠΑΣΟΚ Μανώλης Χριστοδουλάκης καταλόγισε ευθύνη στην κυβέρνηση για τις πυρκαγιές στη βορειοανατολική Αττική, την απειλή της λειψυδρίας και την τεράστια οικολογική καταστροφή στο Βόλο. Ιδίως σε σχέση με τις πυρκαγιές είπε ότι η κυβέρνηση αποδείχθηκε για άλλη μια φορά κατώτερη των περιστάσεων, αν και διαβεβαίωνε ότι η Αττική είναι θωρακισμένη, την ώρα που η δασική υπηρεσία είχε αφεθεί πλήρως υποβαθμισμένη. Κατήγγειλε επίσης αδικαιολόγητο εφησυχασμό απέναντι στην δραματική μείωση των υδατικών αποθεμάτων και καταλόγισε ευθύνη στην κυβέρνηση για την οικολογική καταστροφή στον Παγασητικό, με δεδομένο κιόλας ότι πριν από μερικούς μήνες η κυβέρνηση ψήφισε την ίδρυση του Οργανισμού Διαχείρισης Υδάτων Θεσσαλίας. Σε σχέση με το Πρωτόκολλο για την εκτίμηση των περιβαλλοντικών επιπτώσεων σε διασυνοριακό πλαίσιο, ο κ. Χριστοδουλάκης είπε ότι επεκτείνει το καθεστώς της περιβαλλοντικής εκτίμησης, επί σχεδίων και προγραμμάτων, και αποτελεί διεθνή υποχρέωση της χώρας.
Η ειδική αγορήτρια του ΚΚΕ Αφροδίτη Κτενά είπε ότι το Πρωτόκολλο όπως και η αρχική Σύμβαση με τις τροποποιήσεις που ακολούθησαν, υπηρετούν τις γενικότερες στοχεύσεις του κεφαλαίου, εις βάρος των λαϊκών στρωμάτων. Επιπλέον, ο διασυνοριακός χαρακτήρας της σύμβασης, σε περίοδο που οι ανταγωνισμοί έχουν οξυνθεί σε πρωτοφανές επίπεδο και οι οικονομίες μετεξελίσσονται ραγδαία σε οικονομίες πολέμου, εγκυμονεί πρόσθετη απειλή, γιατί διευκολύνονται και σε νομικό επίπεδο οι μονοπωλιακοί όμιλοι που δραστηριοποιούνται σε γειτονικά κράτη, να παρεμβαίνουν σε έργα τομέων της γεωργίας , της ενέργειας, της βιομηχανίας, των εξορύξεων.
Ο ειδικός αγορητής της Ελληνικής Λύσης Κωνσταντίνος Μπούμπας κατηγόρησε την κυβέρνηση ότι δεν έλαβε υπόψη της σοβαρές μελέτες για την πρόληψη και αντιμετώπιση των πυρκαγιών που προτάσσουν δράσεις οι οποίες θα απέτρεπαν την καταστροφή. Καταλόγισε επίσης ευθύνη στην κυβέρνηση ότι υποβάθμισε τον ρόλο των δασικών υπηρεσιών και αναφέρθηκε και στο ζήτημα των φωτοβολταϊκών και των ανεμογεννητριών, για τις οποίες, όπως τόνισε, υπάρχουν μελέτες που αναφέρουν ότι επηρεάζουν το μικροκλίμα.
Η ειδική αγορήτρια της Νέας Αριστεράς Πέτη Πέρκα ανέφερε πως η εμπειρία έχει δείξει ότι οι Περιβαλλοντικές Μελέτες και οι Στρατηγικές Μελέτες Περιβαλλοντικών Επιπτώσεων είναι πολύ κακής ποιότητας, στην πλειονότητά τους, και χαρακτηρίζονται από δραματικό έλλειμμα επιστημονικών δεδομένων και αυτό είναι αποτέλεσμα κυβερνητικής επιλογής, ώστε κάθε κυβέρνηση να δίνει σε κάθε επενδυτή αυτό που ζητάει. Σημείωσε όμως πως υπάρχουν παραδείγματα διασυνοριακής συνεργασίας, όπως το Εθνικό Πάρκο Πρεσπών, που μαζί με τα εθνικά πάρκα και τις προστατευόμενες περιοχές των γειτονικών χωρών, που βρίσκονται γύρω από τη λίμνη, αποτελούν την πρώτη διασυνοριακή προστατευόμενη περιοχή στα Βαλκάνια. Σε σχέση με το υπό κύρωση πρωτόκολλο πάντως, η βουλευτής της Νέας Αριστεράς κάλεσε την κυβέρνηση να ξεκαθαρίσει αν αφορά τις εξορύξεις.
Ο ειδικός αγορητής της «Νίκης» Νίκος Βρεττός αφού αναρωτήθηκε «αν πρέπει να κάψουμε τα τριπλάσια δάση, για να έχουμε τριπλάσιες ανεμογεννήτριες», είπε ότι στην πραγματικότητα το νομοσχέδιο δεν θα κάνει κάτι με την προστασία του περιβάλλοντος αν η ίδια η πολιτεία και η κυβέρνηση δεν έχουν την βούληση να προστατεύσουν το περιβάλλον.
Ο ειδικός αγορητής της Πλεύσης Ελευθερίας Αλέξανδρος Καζαμίας είπε πως η κυβέρνηση θα πρέπει να ενημερώσει τη Βουλή πως έχει εφαρμοστεί μέχρι σήμερα η σύμβαση των Ηνωμένων Εθνών, αναφορικά με τις περιβαλλοντικές μελέτες επιπτώσεων έργων.
Ο ειδικός αγορητής των «Σπαρτιατών» Πέτρος Δημητριάδης είπε πως παρά τις διαβεβαιώσεις ότι ο κρατικός μηχανισμός ήταν έτοιμος για τις πυρκαγιές, για μια ακόμη φορά ο κρατικός μηχανισμός πιάστηκε ανέτοιμος.
Απαντώντας στις επικρίσεις των κομμάτων της αντιπολίτευσης για την πολιτική του υπουργείου Περιβάλλοντος και Ενέργειας, η υφυπουργός Αλεξάνδρα Σδούκου ανέφερε ότι αυτή την πενταετία οι ανανεώσιμες πηγές ενέργειας έγιναν ο πραγματικός πυλώνας του ενεργειακού συστήματος. «Αυτό έγινε ναι, και με φαραωνικά έργα, που όμως αυτά τα έργα έχουν και οικονομίες κλίμακος και πολύ χαμηλή τιμή προς όφελος του καταναλωτή, όταν υλοποιηθούν», είπε η κ. Σδούκου και κάλεσε τα κόμματα της αντιπολίτευσης να τοποθετηθούν καθαρά αν θέλουν φθηνό ρεύμα. «Προφανώς για να το επιτύχουμε αυτό, θα πρέπει στο ενεργειακό μείγμα της χώρας να ενσωματώσουμε ακόμη περισσότερη πράσινη ενέργεια και συστήματα αποθήκευσης και να βγάλουμε από μέσα το ακριβό φυσικό αέριο, που σήμερα το εισάγουμε, και υπόκειται σε διακυμάνσεις», είπε η υφυπουργός Περιβάλλοντος και Ενέργεια. Πρόσθεσε δε ότι ποτέ άλλοτε, δεν αξιοποιήθηκαν, όπως τελευταία χρόνια, τα κονδύλια από το Ταμείο Ανάκαμψης και για μικρότερα έργα, όπως το πρόγραμμα φωτοβολταϊκά στη στέγη, το πρόγραμμα φωτοβολταϊκά στο χωράφι, το πρόγραμμα των ενεργειακών κοινοτήτων. Την ίδια ώρα κάθε χρόνο, όπως τόνισε, οι τοπικές κοινωνίες που φιλοξενούν έργα ΑΠΕ, μοιράζονται περίπου 35 εκατομμύρια ευρώ σε ανταποδοτικά έργα και κάτοικοι παίρνουν και επιδότηση στους λογαριασμούς τους. «Τα μεγάλα έργα ΑΠΕ ρίχνουν την τιμή ενέργειας για όλους μας αλλά αφήνουν και ανταποδοτικά οφέλη στις τοπικές κοινωνίες. Και αυτά που λέμε μικρά έργα, τα έργα διασπαρμένης παραγωγής, και τα έργα αυτοπαραγωγής, βοηθούν τα νοικοκυριά να διαχειριστούν το ενεργειακό τους κόστος», είπε η κ. Σδούκου.
Σε σχέση με τις φετινές πυρκαγιές, η υφυπουργός Περιβάλλοντος και Ενέργειας είπε ότι φέτος ήταν σφοδρές, αλλά «είδαμε αυξημένη αποτελεσματικότητα και προσαρμοστικότητα του κρατικού μηχανισμού για την αντιμετώπισή τους».
Για την λειψυδρία, είπε ότι αποτελεί ζήτημα πρώτης προτεραιότητας και ήδη το υπουργείο Περιβάλλοντος και Ενέργειας έχει διαθέσει 90 εκατομμύρια ευρώ για έργα ύδρευσης που θα γίνουν άμεσα ενώ και η ΕΥΔΑΠ έχει εκπονήσει σχέδιο που θα υλοποιηθεί. Σύντομα εξάλλου θα ενεργοποιηθεί πρόγραμμα για ταμιευτήρες στα νησιά, που θα χρησιμοποιούνται για άρδευση και ύδρευση.
Τέλος, για τη Θεσσαλία, όπως είπε η κ. Σδούκου, υπάρχει ευρύτερο σχέδιο που προβλέπει δαπάνες και επενδύσεις ύψους τριών δις που θα κατευθυνθούν τα μισά περίπου, για στήριξη και αποκατάσταση, και τα άλλα μισά για μεγάλα έργα υποδομής. Αναφερόμενη στον Οργανισμό Διαχείρισης Υδάτων Θεσσαλίας, η υφυπουργός Περιβάλλοντος και Ενέργειας είπε ότι θα αποκτήσει ΔΣ εντός του Σεπτεμβρίου και μέχρι το τέλος της εβδομάδας θα έχει ολοκληρωθεί η διαδικασία επιλογής Προέδρου, Αντιπροέδρου και Διευθύνοντος Συμβούλου.
