Απογοητευμένοι αποταμιευτές από την σκληρή στάση που τηρούν οι τράπεζες κρατώντας σε μηδενικά επίπεδα τα επιτόκια καταθέσεων βγαίνουν στην αγορά προς αναζήτηση υψηλότερων αποδόσεων. Κάποιοι, πέφτουν στην ανάγκη των ίδιων των τραπεζών και υποχρεώνονται να τοποθετήσουν τα χρήματά τους σε πολύπλοκα επενδυτικά προϊόντα που από τη μια εμπεριέχουν ρίσκο αλλά από την άλλη υπόσχονται υψηλές αποδόσεις. Κάποιοι άλλοι πέφτουν στην αγκαλιά του κράτους που μπορεί να μην έβγαλε το λαϊκό ομόλογο, άνοιξε όμως διάπλατα τις πόρτες στα εξίσου λαϊκά έντοκα για να πάρει ο λαός τις υψηλές αποδόσεις που προσεγγίζουν το 4%.
Σύντομη περιγραφή του περιεχομένου του «παραμυθιού». Πρωταγωνιστές οι καλοί αποταμιευτές, οι σκληροί τραπεζίτες και το κράτος «προστάτης». Η πλοκή, πουλάει. Έχει τον αδικημένο, αυτόν που αδικεί και αυτόν που προσπαθεί να αποδώσει δικαιοσύνη. Επειδή όμως αυτά συμβαίνουν στα παραμύθια, πάμε να καταγράψουμε την πραγματικότητα.
Οι αποταμιεύσεις στην Ελλάδα -τουλάχιστον αυτές των νοικοκυριών- κινούνται πλέον στα επίπεδα των 140 δις. ευρώ. Και αυτό συνέβη τα τελευταία χρόνια με την επιστροφή των χρημάτων που φυγαδεύτηκαν στο εξωτερικό ή καταχωνιάστηκαν στα μπαούλα. Από αυτά τα 140 δις. ευρώ, περίπου το 70% μοιράζεται στους απλούς καθημερινούς πολίτες που έχουν ένα 1000άρικο στην τράπεζα για να καλύψουν τα τρέχοντα έξοδα και καμιά αναποδιά. Προφανώς, όλοι αυτοί δεν ασχολούνται ούτε με την απόδοση της προθεσμιακής κατάθεσης, ούτε με το επιτόκιο του εντόκου. Υπάρχουν και μερικές δεκάδες χιλιάδες που έχουν μεγάλα υπόλοιπα στους τραπεζικούς τους λογαριασμούς. Και αυτοί, κατά κανόνα, ξέρουν πολύ καλά τι να κάνουν με τις αποταμιεύσεις τους. Κρατούν ρευστότητα περιμένοντας την ευκαιρία στην κτηματαγορά, προετοιμάζουν τη μεγάλη επένδυση ή τοποθετούνται σε σύνθετα επενδυτικά προϊόντα κατόπιν συμβουλών που θα λάβουν από τους εξειδικευμένους.
Αν βάλεις κάτω τα πραγματικά στοιχεία, αντιλαμβάνεσαι ότι περιορίζεται πολύ ο αριθμός αυτών που θα πραγματικά έχουν βγει στο κυνήγι των αποδόσεων. Αποδείχτηκε άλλωστε από την μικρή συμμετοχή στα έντοκα γραμμάτια που άνοιξαν ύστερα από δύο χρόνια και απευθείας εγγραφές από τα φυσικά πρόσωπα. Λιγότερα από 60 εκατ. ευρώ η ζήτηση. Και πάλι, οι πραγματικοί αποταμιευτές δεν περίμεναν αυτή τη διαδικασία για να τοποθετηθούν. Ήδη τα φυσικά πρόσωπα έχουν στην κατοχή τους έντοκα άνω των 1,4 δις. ευρώ, δηλαδή πάνω από το 10% του συνόλου.