Πυρήνας της επιχειρηματικής στόχευσης της Eurobank είναι να συμβάλει στη μακροπρόθεσμη, βιώσιμη ανάπτυξη, να στηρίξει τους πελάτες της, τα νοικοκυριά και, προπάντων, τις επιχειρήσεις καθώς και να επεκτείνει με δυναμικό και υγιή τρόπο τις εργασίες της. Αυτό ανέφερε κατά την ομιλία του στο πλαίσιο της τακτικής γενικής συνέλευσης, ο Διευθύνων Σύμβουλος της Eurobank, Φωκίων Καραβίας, προσθέτοντας μάλιστα πως “στόχος μας είναι να μετουσιώσουμε σε πράξη τη σταθερή αναφορά μας στη Eurobank ως Τράπεζα της Ανάπτυξης”.
Η ομιλία του κ. Καραβία:
“Το 2020, για το οποίο παρουσιάζουμε σήμερα τις οικονομικές επιδόσεις της Τράπεζας μας, υπήρξε μια χρονιά που δεν έχει όμοιό της. Όσα συνέβησαν αυτό το έτος θα μνημονεύονται στην ιστορία και θα έχουν ουσιαστική επιρροή στο μέλλον – για την παγκόσμια κοινότητα, την Ευρώπη, κατεξοχήν την ελληνική οικονομία αλλά και την τράπεζά μας.
Η παγκόσμια κοινότητα συνειδητοποίησε ότι υπάρχουν προκλήσεις που ξεπερνούν κάθε χώρα, όσο ισχυρή κι αν είναι. Οι κυβερνήσεις, σε αντιδιαστολή με τη χρηματοπιστωτική κρίση του 2008/9, κινήθηκαν έγκαιρα και προληπτικά για να αντισταθμίσουν την ύφεση και τις συνέπειές της. Η Ευρωπαϊκή Ένωση έκανε ένα άλμα πολιτικής, νομισματικής, με τη διοχέτευση άφθονης ρευστότητας στην οικονομία από την ΕΚΤ, αλλά για πρώτη φορά και δημοσιονομικής, με την υιοθέτηση του σχεδίου NextGenEU, που περιλαμβάνει και το Ταμείο Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας. Η Ελλάδα εξασφάλισε ένα σημαντικό μερίδιο, το μεγαλύτερο ως ποσοστό του ΑΕΠ, από τα κονδύλια αυτά.
Έτσι σήμερα μπορούμε να λέμε ότι είμαστε στο ξεκίνημα μιας νέας περιόδου ισχυρής ανάπτυξης για την Ελλάδα, με ετήσιους ρυθμούς της τάξεως του 3.5, ίσως και 4.0%, κατά μέσο όρο, για την περίοδο 2021-26. Πυρήνας της επιχειρηματικής μας στόχευσης είναι να συμβάλουμε στη μακροπρόθεσμη, βιώσιμη ανάπτυξη, να στηρίξουμε τους πελάτες μας, τα νοικοκυριά και, προπάντων, τις επιχειρήσεις καθώς και να επεκτείνουμε με δυναμικό και υγιή τρόπο τις εργασίες της Τράπεζας. Στόχος μας, δηλαδή, είναι να μετουσιώσουμε σε πράξη τη σταθερή αναφορά μας στη Eurobank ως Τράπεζα της Ανάπτυξης.
Είμαστε έτοιμοι. Είμαστε σε διαφορετική φάση από τις άλλες τράπεζες. Έχουμε αφήσει πίσω την υπόθεση κόκκινα δάνεια, είμαστε σε φάση ανάπτυξης στην Ελλάδα και το εξωτερικό. Η προετοιμασία, που μας φέρνει σήμερα σε προνομιακή θέση έναντι του ανταγωνισμού για την επίτευξη των επιχειρηματικών μας στόχων, ήταν πορεία μέσα σε ένα πλήθος από αντιξοότητες, συμπεριλαμβανομένης της πανδημίας. Παρόλα αυτά, χάρη στην ορθότητα του σχεδιασμού και τις προσπάθειες του προσωπικού της Τράπεζας, όλοι οι στόχοι που είχαν τεθεί εκπληρώθηκαν. Στην πιο δύσκολη συγκυρία, κατά το παρελθόν έτος, η Eurobank επέδειξε και ανέδειξε τις αρετές εκείνες που την φέρνουν στην πρωτοπορία του ελληνικού τραπεζικού συστήματος.
Πρώτο μας μέλημα, αμέσως μετά την εκδήλωση της πανδημίας και την επιβολή των περιοριστικών μέτρων, ήταν η στήριξη των πελατών και, με τον τρόπο αυτό, η στήριξη όλων των χωρών όπου έχουμε παρουσία, ώστε οι οικονομίες τους να αντεπεξέλθουν στην αιφνίδια ύφεση. Ιδιαίτερα στην Ελλάδα, που μόλις έβγαινε από υπερδεκαετή οικονομική κρίση, η άμεση και ουσιαστική στήριξη των πληττόμενων είχε ξεχωριστή σημασία και διάσταση. Κατά γενική αναγνώριση ανταποκριθήκαμε με υπευθυνότητα και επιτυχία σε αυτή την πρόκληση, με γνώμονα να μην καταγραφούν απώλειες βιώσιμων κατά τα άλλα επιχειρήσεων λόγω της πανδημίας και αντίστοιχα να μην χαθούν θέσεις εργασίας. Συγκεκριμένα:
•Παρείχαμε αναστολή πληρωμών σε 18.000 επιχειρήσεις – αλλά και σε 62.000 φυσικά πρόσωπα για υπόλοιπα δανείων συνολικού ύψους 5 δισεκατομμυρίων ευρώ.
•Προσφέραμε άμεση ρευστότητα για την κάλυψη της ζήτησης νέων χρηματοδοτήσεων που εκδηλώθηκε στην πανδημία.
•Σε συνεργασία με την Ελληνική Αναπτυξιακή Τράπεζα (EAT), χορηγήθηκαν νέα δάνεια, ύψους ενάμιση δισεκατομμυρίου ευρώ μέσα στο 2020, εκ των οποίων πάνω από ένα δισ. σε μικρομεσαίες επιχειρήσεις.
•Την πιο θερμή ανταπόκριση, από τους άμεσα ενδιαφερόμενους αλλά και ευρύτερα, είδαμε για την ειδική πρωτοβουλία υποστήριξης των ξενοδοχειακών επιχειρήσεων. Εκπονήσαμε ένα ειδικό πρόγραμμα ύψους 750 εκατ. ευρώ, με πάγωμα των δόσεων κεφαλαίου των δανείων για όλο το 2020 και το 2021 – πολιτική που υιοθέτησε στη συνέχεια το σύνολο των τραπεζών, χορήγηση άμεσης ρευστότητας για τις ανάγκες του 2020, και άμεση έγκριση κεφαλαίων για την επανεκκίνηση του 2021. Παράλληλα, συνεχίσαμε απρόσκοπτα τη χρηματοδότηση εγκεκριμένων και εν εξελίξει επενδύσεων στον κλάδο των ξενοδοχείων.
Οι μεγαλύτερες αλλαγές λόγω του lockdown παρατηρήθηκαν στην συναλλακτική συμπεριφορά των πολιτών, με όχημα τις ηλεκτρονικές συναλλαγές, μέσω του e- και m-banking. Αξιοποιήθηκαν τα κανάλια κοινωνικής δικτύωσης και ο ιστότοπός μας eurobank.gr, ως κέντρα πληροφόρησης και εξυπηρέτησης πελατών, ενώ επεκτείναμε πέραν των ΜΜΕ και στους πελάτες του Personal Banking την καινοτόμο, μοναδική έως σήμερα στην αγορά, υπηρεσία v-Banking.
Συνολικά, μέσα σε ένα περιβάλλον μοναδικών προκλήσεων, οι εργασίες της Τράπεζας επεκτάθηκαν. Οι νέες εκταμιεύσεις επιχειρηματικών δανείων στην Ελλάδα ανήλθαν το 2020 σε €6,4 δισ. Τα συνολικά υπόλοιπα χορηγήσεων διαμορφώθηκαν σε €40,9δισ., εκ των οποίων σχεδόν τα δύο τρίτα ήταν δάνεια προς επιχειρήσεις – μικρές, μεσαίες και μεγάλες.
Η μεγαλύτερη, όμως, επιτυχία του Οργανισμού συνίσταται στο γεγονός πως, παρότι το βάρος αναγκαστικά έπεφτε στην προσαρμογή στις έκτακτες συνθήκες, δεν ανατράπηκε ο στρατηγικός μας σχεδιασμός. Αντιθέτως, υλοποιήθηκε στο σύνολό του με επιτυχία, συνεχίζοντας και ολοκληρώνοντας τα βήματα που είχαμε περιγράψει ήδη από το Νοέμβριο του 2018 για την ενίσχυση των κεφαλαίων μας, μέσω της συγχώνευσης με τη Grivalia και την εμπροσθοβαρή εξυγίανση του ισολογισμού. Η τιτλοποίηση Cairo ολοκληρώθηκε, με χρήση του κρατικού σχεδίου «Ηρακλής Ι» και, σε συνδυασμό με άλλες ενέργειες, οδήγησε στη μείωση των μη εξυπηρετούμενων ανοιγμάτων (NPEs) κατά €7,3 δισ. το 2020 έναντι του 2019. Ο αντίστοιχος δείκτης υποχώρησε από 29,2% το 2019 στο 14%, το χαμηλότερο με σημαντική διαφορά μεταξύ των εγχώριων συστημικών τραπεζών. Η κάλυψη των NPEs από τις σωρευτικές προβλέψεις ενισχύθηκε κατά 660 μονάδες βάσης και ανήλθε σε 61,9%, επίσης το υψηλότερο για ελληνική συστημική τράπεζα.
Η επιτυχία αυτή ήταν το εφαλτήριο για τη νέα πρωτοβουλία που έχουμε ανακοινώσει, την τιτλοποίηση με την επωνυμία Μέξικο, για ένα χαρτοφυλάκιο ύψους 3,3 δις ευρώ. Η συναλλαγή προβλέπεται να κλείσει το τέταρτο τρίμηνο του τρέχοντος έτους. Έτσι, θα εκπληρώσουμε νωρίτερα από ότι είχαμε αρχικά προγραμματίσει τη μία από τις δύο βασικές στρατηγικές δεσμεύσεις που έχουμε αναλάβει, κατεβάζοντας ήδη από φέτος τον δείκτη μη εξυπηρετούμενων δανείων σε μονοψήφιο ποσοστό. Όπως και σε όλη τη διαδικασία απαλλαγής από την κληρονομιά της κρίσης, η Τράπεζα υπήρξε ο καταλύτης και ο πρωτοπόρος. Αυτό πιστοποιείται από το γεγονός ότι άλλα συστημικά ιδρύματα υιοθετούν εμπροσθοβαρή πλάνα εξυγίανσης εφαρμόζοντας κατά πόδας το σχεδιασμό και τις κινήσεις μας. Με τις ενέργειές μας ανοίξαμε το δρόμο και το ίδιο συνεχίζουμε να κάνουμε, με διακριτή συμβολή στην προοπτική επίτευξης του στόχου της ελληνικής οικονομίας για ανάκτηση της επενδυτικής πιστοληπτικής βαθμίδας, γεγονός που αναμένω τους επόμενους 15-18 μήνες.
Η εκτίμησή μας ότι τα νέα μη εξυπηρετούμενα δάνεια λόγω πανδημίας θα κινηθούν σε απολύτως διαχειρίσιμα επίπεδα δείχνει να επιβεβαιώνεται από τα μέχρι τώρα στοιχεία. Το γεγονός αυτό, παράλληλα με την εξυγίανση του ισολογισμού, οδηγεί σε μείωση του κόστους κινδύνου στα επίπεδα που είχαμε προβλέψει προ της πανδημίας. Επομένως, είμαστε σε τροχιά επίτευξης και της δεύτερης βασικής στρατηγικής δέσμευσης για διψήφια απόδοση ιδίων κεφαλαίων μέσα στο 2022.
Οι επιδόσεις της Τράπεζας σε επίπεδο αποτελεσμάτων ήταν περισσότερο από ικανοποιητικές, ιδιαίτερα εάν ληφθεί υπόψη το οικονομικό περιβάλλον μέσα στο οποίο επιτεύχθηκαν. Τα οργανικά κέρδη προ προβλέψεων έφτασαν τα €865εκ., υπερβαίνοντας τις αρχικές εκτιμήσεις, παρά τη ριζική δυσμενή αλλαγή των δεδομένων λόγω της πανδημίας. Από την πλευρά του ελέγχου του κόστους, που αποτελεί διαρκή μας μέριμνα, οι λειτουργικές δαπάνες υποχώρησαν κατά 6,0% στην Ελλάδα και 3,6% σε επίπεδο Ομίλου. Το δίκτυο καταστημάτων στην Ελλάδα μειώθηκε από 350 το 2019, σε 301 το 2020 και ο αριθμός του προσωπικού κατά περίπου 1.800 υπαλλήλους μετά την απόσχιση (carve out) της FPS/doValue και το επιτυχημένο πρόγραμμα εθελουσίας αποχώρησης.
Οι προβλέψεις επισφαλών απαιτήσεων επιβαρύνθηκαν με πάνω από 200 εκ. και ανήλθαν σε 152 μονάδες βάσης επί των μέσων χορηγήσεων, έναντι προ πανδημίας στόχου για 90 μονάδες βάσης. Το συνολικό αποτέλεσμα της Eurobank Holdings ήταν αρνητικό €1.213 εκ, αποτυπώνοντας κυρίως τη ζημία από τις συναλλαγές Cairo & FPS. Σε επίπεδο κεφαλαιακής επάρκειας, οι δείκτες CET1 και CAD διαμορφώθηκαν σε 13,9% και 16,3%, αντίστοιχα, στο τέλος του 2020.
Στο σημείο αυτό θα ήθελα να επισημάνω ένα κύριο χαρακτηριστικό διακριτών πηγών εσόδων που διαφοροποιεί τη Eurobank από τις άλλες ελληνικές τράπεζες. Αναφέρομαι στο επιχειρηματικό μας μοντέλο, που περιλαμβάνει, εκτός της ελληνικής τράπεζας, εκτεταμένες διεθνείς δραστηριότητες και ένα ισχυρό επενδυτικό χαρτοφυλάκιο ακινήτων στην Ελλάδα. Η διαφοροποίηση καθιστά τον ισολογισμό μας ανθεκτικότερο έναντι απρόβλεπτων καταστάσεων, κάτι που επιβεβαιώθηκε απολύτως το 2020.
Ιδιαίτερης μνείας χρήζουν οι διεθνείς δραστηριότητες του Ομίλου. Η οργανική και μη οργανική επέκτασή τους αποτελεί βασικό πυλώνα της επιχειρηματικής μας στρατηγικής, όχι μόνον επειδή στηρίζουν σταθερά τα αποτελέσματά μας, αλλά και επειδή αποτελούν συστατικό του διαφοροποιημένου μοντέλου μας. Είμαστε η μόνη ελληνική τράπεζα με ουσιαστική παρουσία στη γεωγραφική μας περιφέρεια.
Τη στρατηγική αυτή δέσμευση απηχεί και η κίνηση που σήμερα ανακοινώσαμε για την αγορά σημαντικού ποσοστού των μετοχών της Ελληνικής Τράπεζας στην Κύπρο, μιας τράπεζας που θεωρούμε ότι έχει όλες τις προδιαγραφές για να πρωταγωνιστήσει μελλοντικά στην κυπριακή αγορά. Σημειώνω ότι είναι η πρώτη κίνηση επέκτασης του ελληνικού τραπεζικού συστήματος εκτός συνόρων μετά από 15 χρόνια.
Οι διεθνείς μας δραστηριότητες παρέμειναν κερδοφόρες και το 2020, με τα καθαρά κέρδη να διαμορφώνονται σε €128 εκ. Το περιφερειακό μας αποτύπωμα περιλαμβάνει δύο συστημικές τράπεζες σε Βουλγαρία και Κύπρο, ενώ η παρουσία μας στη Σερβία ενισχύεται με τη συμφωνία συγχώνευσης με τη Direktna Banka, την οποία επίσης πρόσφατα ανακοινώσαμε. Το διεθνές δίκτυο αποτελεί μείζον ανταγωνιστικό πλεονέκτημα και λόγω της δυνατότητάς μας να παρέχουμε υψηλού επιπέδου τοπικές υπηρεσίες στις δυναμικές επιχειρήσεις που αναπτύσσονται στις αγορές της νοτιοανατολικής Ευρώπης. Αντίστοιχα, παρέχουμε στους ιδιώτες πελάτες υπηρεσίες διαχείρισης περιουσίας, εκτός από την Αθήνα, στα διεθνή χρηματοοικονομικά κέντρα του Λουξεμβούργου και του Λονδίνου, καθώς και στη Λευκωσία.
Η εμπειρία του 2020, παρά τις δυσκολίες, αποτελεί για τον οργανισμό μας πολύτιμη κληρονομιά και πέρα από τα καθαυτό οικονομικά μεγέθη. Πρώτον, η εξ αποστάσεως εργασία εφαρμόστηκε σε μεγάλη κλίμακα (έως και στο 60% του προσωπικού) για το μεγαλύτερο μέρος του έτους, χωρίς να σημειωθεί κάμψη της παραγωγικότητας. Αξιοποιούμε αυτή την εμπειρία για να διαμορφώσουμε ένα υβριδικό μοντέλο εργασίας, που θα συνθέτει επωφελώς για όλες τις πλευρές τη φυσική παρουσία και την τηλεργασία – κάτι που ευθυγραμμίζεται με τη διεθνή τάση του κλάδου. Η Eurobank στο πλαίσιο αυτό θα εξακολουθήσει να δίνει ιδιαίτερο βάρος στη διαρκή εκπαίδευση των εργαζομένων, ώστε να παραμένουν στην πρώτη γραμμή των επαγγελματικών προσόντων και δεξιοτήτων που απαιτεί η εξέλιξη της τραπεζικής, διεθνώς.
Δεύτερον, στην αναγνώριση της σημασίας της τεχνολογίας για το μέλλον της τραπεζικής συνολικά και του Οργανισμού μας. Επιβεβαιώθηκε η ορθότητα της επιλογής για επενδύσεις στην τεχνολογική υποδομή τα δύσκολα προηγούμενα χρόνια και σε αντίστοιχο ανθρώπινο δυναμικό υψηλής κατάρτισης. Η αξιοποίησή τους υπήρξε καθοριστική, ώστε να ανταποκριθεί ο οργανισμός στις πολλαπλές προκλήσεις. Στηρίζουμε τη μετεξέλιξη του λειτουργικού μας προτύπου προς την κατεύθυνση που αποκαλούμε phygital, που συνδυάζει δηλαδή τον αναντικατάστατο ανθρώπινο παράγοντα και τη φυσική επαφή με την εκτέλεση όλο και περισσότερων λειτουργιών μέσω της ψηφιακής τεχνολογίας. Ήδη προχωρούμε στην αναβάθμιση βασικών συστημάτων σε θυγατρικές μας με τεχνολογίες παγκόσμιας αιχμής, ενώ παράλληλα ενσωματώνουμε όλο και περισσότερες υποδομές μηχανικής μάθησης και τεχνητής νοημοσύνης.
Όπως ήδη ανέφερα, σήμερα, βρισκόμαστε στις παραμονές μιας νέας φάσης για την Ελλάδα και για την οικονομία της. Στο ξεκίνημα ενός δυναμικού αναπτυξιακού κύκλου. Το γεγονός αυτό ορίζει τις προτεραιότητές μας. Στόχος μας είναι να πρωταγωνιστήσουμε στην ανάπτυξη στηρίζοντας τις μεγάλες επιλογές και τους πρωτοπόρους της. Το κάνουμε ήδη πράξη, με διακριτή συμβολή σε όλα τα στρατηγικά επενδυτικά σχέδια, όπως κατεξοχήν με τη χρηματοδότηση του εμβληματικού έργου του Ελληνικού, αλλά και σε πολλά ακόμη σημαντικά πρότζεκτ (ηλεκτρική διασύνδεση Αττικής-Κρήτης, μεγάλα έργα πράσινης ενέργειας κ.ά.). Και θα συνεχίσουμε να το κάνουμε πράξη, λειτουργώντας ως σύμβουλος και χρηματοδότης των επιχειρήσεων και στο πλαίσιο του Ταμείου Ανάκαμψης, για το οποίο προετοιμαζόμαστε ώστε να έχουμε κεντρικό ρόλο και συμμετοχή. Επισημαίνω ότι για τις πιστωτικές μας αποφάσεις αποδίδουμε ιδιαίτερη βαρύτητα στα κριτήρια περιβαλλοντικής βιωσιμότητας, κοινωνικής ευαισθησίας και εταιρικής διακυβέρνησης, το γνωστό τρίπτυχο ESG. Η εκπλήρωσή τους αποτελεί –και ορθά- μια από τις προϋποθέσεις ένταξης και στις χρηματοδοτήσεις του Ταμείου Ανάκαμψης.
Βλέπουμε το ρόλο μας στην οικονομία και την κοινωνία ως πρωτοπόρου και καταλύτη της ανάπτυξης, μέσα από την ανάδειξη, ενθάρρυνση και στήριξη των άλλων πρωτοπόρων της – ανθρώπων και επιχειρήσεων. Η προσδοκία μας αυτή έχει ρεαλιστική βάση. Μέσα από πολλαπλές προκλήσεις, η Eurobank κατέστη σημείο αναφοράς στο ελληνικό τραπεζικό σύστημα και γίνεται η πρώτη ελληνική τράπεζα που ανακάμπτει πλήρως και ευθυγραμμίζεται με τα ευρωπαϊκά δεδομένα του κλάδου. Έχουμε έτσι τη δυνατότητα να εκπληρώσουμε τη βασική μας αποστολή. Δημιουργώντας αξία για εσάς, τους μετόχους μας, για τους πελάτες που μας εμπιστεύονται, για τους εργαζομένους μας, για το κοινωνικό σύνολο. Δεσμευόμαστε, δηλαδή, να είμαστε παντού, όπου έχουμε δραστηριότητα, σταθεροί εταίροι για μια βιώσιμη ευημερία”.
